ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(Υπόθεση Αρ. 514/2004)
21 Ιουλίου, 2005
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΠΙΕΡΟΥ-ΠΑΝΤΖΙΑΡΟΥ,
2. ΑΝΔΡΟΥΛΑ ΝΕΟΦΥΤΟΥ,
Αιτήτριες,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ΄ ης η αίτηση.
- - - - - -
Α. Κωνσταντίνου, για τις Αιτήτριες.
Μ. Κυπριανού, για την Καθ΄ ης η αίτηση.
Μ. Βορκάς, για τα Ενδ. Μέρη 1 και 2.
Α.Σ. Αγγελίδης, για το Ενδ. Μέρος 3.
Ν. Κυπραίος για Λ. Παπαφιλίππου, για το Ενδ. Μέρος 6.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Οι αιτήτριες προσβάλλουν την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (στο εξής Επιτροπή) ημερ. 3.2.04, με την οποία διόρισε τους 1. Χριστόφορο Παπαχρυσοστόμου 2. Ευτυχία Κ. Χρίστου 3. Τασούλα Κοζάκου-Βασιλείου και 4. Χριστίνα-Φραγκοπούλου στη μόνιμη θέση Χημικού, Γενικό Χημείο από 2.4.04.
Η θέση είναι πρώτου διορισμού και το σχέδιο υπηρεσίας, μεταξύ άλλων, προνοεί,
«(4) Τετραετής πείρα σχετική με τις αρμοδιότητες του Γενικού Χημείου ή/και μεταπτυχιακό δίπλωμα ή τίτλος σε θέμα ή θέματα που σχετίζονται με τις αρμοδιότητες του Γενικού Χημείου, θα αποτελεί πλεονέκτημα.»
Η διαδικασία αφορούσε στην πλήρωση έντεκα μονίμων θέσεων Χημικού στο Γενικό Χημείο από τις οποίες, οι εννέα με προσόν στη Χημεία ή κλάδο της Χημείας. Για αυτές τις θέσεις υπέβαλαν υποψηφιότητα τόσο οι αιτήτριες όσο και τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η εξέταση των αιτήσεων ξεκίνησε από τη Συμβουλευτική Επιτροπή με τη διεξαγωγή συνεντεύξεων των υποψηφίων κατά την οποία, υποβλήθηκαν και ερωτήσεις για την διαπίστωση του είδους και της επάρκειας της πείρας ώστε να θεωρηθεί πλεονέκτημα. Η απόδοση των διαδίκων στην προφορική εξέταση σχολιάστηκε στη σχετική έκθεση που υπέβαλε η Συμβουλευτική Επιτροπή ως εξής:
«50. Κοζάκου Τασούλα (ε.μ. 3)
Ορθές και ολοκληρωμένες απαντήσεις. Ορθή κρίση, άνεση και αυτοπεποίθηση. Ευχάριστη, σοβαρή και συγκροτημένη προσωπικότητα.
Βαθμός: 9½ (εννέα και μισό)
81. Νεοφύτου Ανδρούλα (Αιτήτρια 2)
Αρκετά ικανοποιητικές όχι όμως ολοκληρωμένες απαντήσεις. Σοβαρή και συγκροτημένη προσωπικότητα.
Βαθμός: 8½ (οκτώ και μισό)
95. Πάντζιαρου Πιέρα Παναγιώτα (Αιτήτρια 1)
Ορθές και πολύ ικανοποιητικές απαντήσεις. Ορθή κρίση. Δεν είχε άνεση.
Βαθμός: 9 (εννέα).
105. Παπαχρυσοστόμου Χριστόφορος (ε.μ. 1)
Αρκετά ικανοποιητικές αλλά όχι ολοκληρωμένες απαντήσεις μερικές φορές όχι επικεντρωμένες στο θέμα.
Βαθμός: 8½ (οκτώ και μισό).
126. Φραγκοπούλου Χριστίνα (ε.μ.4)
Ορθές και ολοκληρωμένες απαντήσεις. Ορθή κρίση, άνεση και αυτοπεποίθηση. Ευχάριστη, σοβαρή και συγκροτημένη προσωπικότητα.
Βαθμός: 9½ (εννέα και μισό).
144. Χρήστου Ευτυχία (ε.μ.2)
Πολύ ικανοποιητικές και σχεδόν ολοκληρωμένες απαντήσεις. Σοβαρή προσωπικότητα.
Βαθμός: 9 (εννέα).»
Ακολούθως η Συμβουλευτική Επιτροπή, περιέλαβε στον προκαταρκτικό κατάλογο για τις εννέα θέσεις, 36 υποψηφίους ανάμεσα στους οποίους ήταν οι αιτήτριες και τα ενδιαφερόμενα μέρη. Κρίθηκε ότι κατείχαν το πλεονέκτημα της τετραετούς πείρας σχετικής με τις αρμοδιότητες του Γενικού Χημείου ή/και μεταπτυχιακού διπλώματος ή τίτλου σχετικού με τις αρμοδιότητες του Γενικού Χημείου. Η Επιτροπή στη συνεδρία της ημερ. 15.9.03 αφού ζήτησε και έλαβε συμπληρωματική έκθεση από τη Συμβουλευτική, αποφάσισε να καλέσει σε συνεντεύξεις τους υποψηφίους που προτάθηκαν. Μετά το πέρας της προφορικής εξέτασης ο Διευθυντής Γενικού Χημείου εξέφρασε τις κρίσεις του αναφορικά με την απόδοση των υποψηφίων και η Επιτροπή, αξιολόγησε και η ίδια την απόδοση τους ως εξής:
«11. ΚΟΖΑΚΟΥ Τασούλα: (ε.μ.3) Εξαίρετη. Οι γνώσεις και οι εμπειρίες της τη βοήθησαν να απαντήσει στις διάφορες ερωτήσεις κατά εξαίρετο τρόπο. Αναλύει και διερευνά τα θέματα, αιτιολογεί πλήρως τις θέσεις της με πειστικότητα και σοβαρή επιχειρηματολογία. Εξαίρετη χρήση της γλώσσας. Είναι θετική και έχει συγκροτημένη σκέψη και αυτοπεποίθηση. Ολοκληρωμένη προσωπικότητα.
20. ΝΕΟΦΥΤΟΥ Ανδρούλα: (αιτήτρια 2) Πάρα πολύ καλή. Εδωσε πάρα πολύ καλές απαντήσεις σ΄ όλες τις ερωτήσεις που της υποβλήθηκαν. Στις θέσεις της υπήρξε πειστική, παρόλο που μακρηγορούσε δεν ολοκλήρωνε πλήρως το θέμα. Πάρα πολύ καλή η ευγλωττία και η γλωσσική της επάρκεια. Είναι σοβαρή και με ευχάριστη προσωπικότητα.
23. ΠΑΝΤΖΙΑΡΟΥ-ΠΙΕΡΑ Παναγιώτα: (αιτήτρια 1) Πάρα πολύ καλή. Παρόλο που δεν είχε άνεση, απάντησε πάρα πολύ καλά στις περισσότερες ερωτήσεις που της τέθηκαν. Με ευχέρεια και ορθή χρήση της γλώσσας τεκμηρίωσε σε πάρα πολύ καλό βαθμό τις θέσεις και απόψεις της. Είναι ήρεμη και με ευχάριστη προσωπικότητα.
26. ΠΑΠΑΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ Χριστόφορος: (ε.μ. 1) Σχεδόν εξαίρετος. Εδωσε σχεδόν εξαίρετες απαντήσεις σε όλα τα θέματα που ρωτήθηκε. Διαθέτει πάρα πολύ καλή κρίση και με σχεδόν εξαίρετη επιχειρηματολογία, στηριγμένη σε ορθούς συλλογισμούς, δικαιολόγησε τις θέσεις του. Η γλωσσική του επάρκεια ήταν εξαίρετη. Είναι σοβαρός, ήρεμος και με αυτοπεποίθηση.
31.ΦΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΥ Χριστίνα: (ε.μ. 4) Εξαίρετη. Οι απαντήσεις της στα ερωτήματα που της τέθηκαν σχετικά με τα καθήκοντα και τις ευθύνες της θέσης ήταν απόλυτα ορθές και πλήρως ολοκληρωμένες. Επικοινωνεί με σιγουριά και άνεση. Τεκμηριώνει τις θέσεις της με πειστικά επιχειρήματα. Ανετη χρήση της γλώσσας. Είναι σοβαρή, ώριμη, με αυτοπεποίθηση και διακρίνεται για την ευγένειά της.
35. ΧΡΗΣΤΟΥ Ευτυχία: (ε.μ. 2) Εξαίρετη. Αξιοποιεί πολύ αποτελεσματικά τις γνώσεις και εμπειρίες της. Προβαίνει σε σφαιρική θεώρηση των θεμάτων, τα διερευνά με κριτική διάθεση και αιτιολογεί τις θέσεις της με πειστικότητα και ισχυρή επιχειρηματολογία. Σε πάρα πολύ υψηλό επίπεδο βρίσκεται η γλωσσική της επάρκεια και ευγλωττία. είναι μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα με αυτοπεποίθηση.»
Στη συνέχεια η Επιτροπή ασχολήθηκε με τη γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων. Η Επιτροπή έλαβε υπόψη τα αποτελέσματα της προφορικής εξέτασης των υποψηφίων που διεξήχθη από τη Συμβουλευτική Επιτροπή, τα προσόντα των υποψηφίων σε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης, το περιεχόμενο των Προσωπικών Φακέλων και των Φακέλων των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι, όπως επίσης και τα υπόλοιπα στοιχεία των αιτήσεων, το πλεονέκτημα, καθώς και την απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση ενώπιον της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας.
Η Επιτροπή έλαβε υπόψη τις Υπηρεσιακές Εκθέσεις των υποψηφίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι στο σύνολό τους, όπως αυτές έγιναν τελικά δεκτές από την ίδια, με ιδιαίτερη έμφαση στα τελευταία χρόνια, για σκοπούς μεταξύ τους σύγκρισης.
Η Επιτροπή έλαβε επίσης υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων καθώς και την αρχαιότητά τους.
Τελικά επέλεξε τα ενδιαφερόμενα μέρη σημειώνοντας τους εξής λόγους για την απόφαση της:
«Συνοπτικά, η Επιτροπή, επιλέγοντας τους πιο πάνω, έλαβε υπόψη ότι αυτοί στην ενώπιόν της προφορική εξέταση έχουν αξιολογηθεί ως εξαίρετοι, με εξαίρεση τον Παπαχρυσοστόμου Χριστόφορο που αξιολογήθηκε ως Σχεδόν εξαίρετος, στα υψηλότερα δηλαδή επίπεδα αξιολόγησής της και σε υψηλότερο από τους μη επιλεγέντες υποψηφίους επίπεδο, και, επιπλέον, όλοι διαθέτουν το πλεονέκτημα που προβλέπεται από το Σχέδιο Υπηρεσίας.
Επίσης, συγκρινόμενοι με τις λοιπές υποψήφιες που είναι δημόσιοι υπάλληλοι, οι επιλεγέντες, πλην της Ποταμίτου-Νεοφύτου η οποία δεν είναι δημόσιος υπάλληλος, έχουν την ίδια περίπου με αυτές, αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμφαση στα τελευταία χρόνια στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, και σ΄ ό,τι αφορά την αρχαιότητα οι Κρασιά Αννα, Νεοκλέους-Κοντογιώργη Κατερίνα και Κυριακίδου Παναγιώτα προηγούνται σε αρχαιότητα, οι Βατυλιώτου-Παρασκευά Ευγενία και Παπαχρυσοστόμου Χριστόφορος υστερούν έναντι της Λοϊζου Ευδοκίας με βάση την ημερομηνία γέννησης και οι υπόλοιπες επιλεγείσες, πλην της Φραγκοπούλου Χριστίνας, υστερούν έναντι των Λοϊζου Ευδοκίας και Πάντζιαρου-Πιέρα Παναγιώτας είτε με βάση την ημερομηνία γέννησης είτε με βάση την ημερομηνία της παρούσας θέσης τους. Περαιτέρω, όσον αφορά τη Φραγκοπούλου Χριστίνα, αυτή υστερεί έναντι των Λοϊζου Ευδοκίας, Πάντζιαρου-Πιέρα Παναγιώτας, Νεοφύτου Ανδρούλλας και Παπαγιάννη-Ιωάννου Ελενας είτε με βάση την ημερομηνία της παρούσας θέσης τους είτε με βάση την ημερομηνία γέννησης. Ωστόσο, το στοιχείο αυτό εξουδετερώνεται, καθότι οι επιλεγέντες απέδωσαν σε υψηλότερο επίπεδο από τις εν λόγω υποψήφιες στην ενώπιον της Επιτροπής προφορική εξέταση.»
Οι αιτήτριες ισχυρίζονται ότι η απόφαση είναι πεπλανημένη διότι η προφορική εξέταση ήταν το αποκλειστικό κριτήριο επιλογής των ενδιαφερομένων μερών. Ο εν λόγω ισχυρισμός δεν υποστηρίζεται από τα πρακτικά στα οποία φαίνεται ότι η Επιτροπή διενέργησε πλήρη έρευνα τόσο αναφορικά με τα προσόντα των υποψηφίων και το προβλεπόμενο πλεονέκτημα όσο και με την αρχαιότητα και τα στοιχεία που συνθέτουν την αξία των υποψηφίων. Φαίνεται επίσης ότι η Επιτροπή συνεκτίμησε όλα τα θεσμοθετημένα κριτήρια κατά την άσκηση της διακριτικής της ευχέρειας.
Οι αιτήτριες παραπονούνται ότι οι προφορικές συνεντεύξεις λειτούργησαν ως το αποφασιστικό κριτήριο επιλογής. Η νομολογία* δέχεται ότι για θέσεις πρώτου διορισμού και/ή θέσεις πρώτου διορισμού και προαγωγής, οι συνεντεύξεις αποτελούν ένα πρόσθετο σημαντικό στοιχείο για την διάγνωση της αξίας και καταλληλότητας των υποψηφίων εφόσον παρέχεται η δυνατότητα αποτύπωσης μιας συνολικής εικόνας της προσωπικότητας και των ικανοτήτων τους. Εξάλλου, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η βαρύτητα που δόθηκε από την Επιτροπή στην απόδοση των υποψηφίων στις συνεντεύξεις τόσο ενώπιον της, όσο και ενώπιον της Συμβουλευτικής Επιτροπής, δεν είναι τέτοια που να ανατρέπει την αντικειμενική συγκριτική εικόνα των υποψηφίων και να οδηγεί σε πλάνη αναφορικά με τα υπόλοιπα στοιχεία κρίσης. Χρήσιμη θα αποβεί η καταγραφή των δεδομένων των διαδίκων αναφορικά με τα θεσμοθετημένα κριτήρια επιλογής ώστε να διαφανεί η ισοδυναμία τους:
Προσόντα
Όλοι οι διάδικοι κατέχουν τα απαιτούμενα από το Σχέδιο Υπηρεσίας προσόντα και το πλεονέκτημα. Το γεγονός ότι το ενδιαφερόμενο μέρος Παπαχρυσοστόμου διαθέτει το πλεονέκτημα με βάση και τις δυο διαζεύξεις του Σχεδίου Υπηρεσίας δηλαδή έχει τετραετή πείρα και μεταπτυχιακό δίπλωμα δεν επαυξάνει βέβαια τη σημασία του. (Οικονομίδης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 47). Ωστόσο ως στοιχείο του φακέλου του και ως πρόσθετο προσόν έχω τη γνώμη ότι του δίνει κάποιο αξιολογικό προβάδισμα στο συγκεκριμένο κριτήριο.
Αρχαιότητα
Όλοι οι διάδικοι διορίστηκαν στην θέση Τεχνικού Χημείου από 16.11.92. Η υπεροχή σε αρχαιότητα που επικαλείται η αιτήτρια αρ. 1 και ανάγεται στην ένταξη της στη μισθοδοτική κλίμακα Α7 από 1/8/99, αποτελεί στοιχείο περιορισμένης σημασίας αφού πρόκειται για θέση πρώτου διορισμού. Βλ. Χαράλαμπου Σπανού ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1999) 3 ΑΑΔ 432.
Πείρα
Η αιτήτρια αρ. 1 ισχυρίζεται ότι υπερείχε σε πείρα έναντι του ενδιαφερόμενου μέρους Παπαχρυσοστόμου, διότι από τον Ιούλιο του 1989 έχει πείρα Χημικού, σχετική δηλαδή με τα καθήκοντα της θέσης ενώ τέτοια πείρα το ενδιαφερόμενο μέρος απέκτησε με την πρόσληψη του στο Γενικό Χημείο ήτοι, από 16.11.92. Αυτό δεν υποστηρίζεται από το περιεχόμενο των φακέλων όπου φαίνεται ότι η αιτήτρια 1 έχει πείρα 10 χρόνων και 11 μηνών στο Γενικό Χημείο ενώ η προηγούμενη της υπηρεσία ως χημικός στον ιδιωτικό τομέα δεν θεωρήθηκε σχετική. (σελ. 23 Πίνακας Α στο Παράρτημα 7 της ένστασης). Το ενδιαφερόμενο μέρος 1 διαθέτει πείρα 9 χρόνων και 8 μηνών στο Γενικό Χημείο ενώ η πείρα του ως καθηγητή ομοίως δεν έγινε δεκτή ως σχετική. Συνεπώς η διαφορά της αιτήτριας έναντι του περιορίζεται σε 1 χρόνο και 3 μήνες η οποία και λήφθηκε υπόψη.
Γενικά η πείρα προσμέτρησε ως παράγοντας και ερευνήθηκε δεόντως τόσο από τη Συμβουλευτική Επιτροπή όσο και από την ΕΔΥ. Στο Παράρτημα 4 της ένστασης, αναφέρονται τα ακόλουθα:
«Σε όλους τους υποψήφιους τέθηκαν ερωτήσεις σχετικές με:
(α) τα καθήκοντα της θέσης
(β) την μεταπτυχιακή τους πείρα ή/και τις σπουδές τους
(γ) θέματα επικαιρότητας που σχετίζονται με τις αρμοδιότητες του Γενικού Χημείου π.χ. περιβάλλον, ασφάλεια τροφίμων.
Επίσης τέθηκαν ερωτήσεις για διαπίστωση του είδους της πείρας, της επάρκειας και κατά πόσον αυτή είναι σχετική με θέμα ή θέματα μέσα στις αρμοδιότητες του Γενικού Χημείου, ώστε να θεωρηθεί πλεονέκτημα σύμφωνα με την παράγραφο 4 του Σχεδίου Υπηρεσίας.
Εξάλλου, τόσο οι αιτήτριες όσο και τα ενδιαφερόμενα μέρη πιστώθηκαν με το πλεονέκτημα της πείρας. Ο ισχυρισμός των αιτητριών ότι κατείχαν υπέρτερη πείρα ως πλεονέκτημα, πέρα από αυτή που τους πιστώθηκε, και η οποία παρασιωπήθηκε από την ΕΔΥ, δεν ευσταθεί.
Ετήσιες εκθέσεις
Η οριακή διαφορά στην βαθμολογία της αιτήτριας αρ. 1 έναντι των ενδιαφερομένων μερών 1, 3 και 6 οφείλεται στο ότι η αιτήτρια εντάχθηκε στη μισθοδοτική κλίμακα Α7 προγενέστερα με αποτέλεσμα να λάβει βαθμολογία σε περισσότερα σημεία (8 αντί 7 στα οποία βαθμολογούνται οι ενταγμένοι σε κατώτερη της Α7 κλίμακας), οπότε η οποιαδήποτε σύγκριση γίνεται με άνισους όρους. Η γενική εικόνα των διαδίκων, όπως προκύπτει από το σύνολο της σταδιοδρομίας τους, έχει σημασία και αποκαλύπτει ότι πρόκειται περί εξαίρετων υπαλλήλων. (Βλ. Georghiou v. Republic (1976) 3 CLR 74).
Απόδοση στις προφορικές συνεντεύξεις
Οι αξιολογήσεις της απόδοσης των διαδίκων στις συνεντεύξεις και η αιτιολογία που τις συνοδεύει, καταγράφηκαν πιο πάνω αναλυτικά. Τα ενδιαφερόμενα μέρη απέδωσαν καλύτερα από τις αιτήτριες τόσο ενώπιον της Συμβουλευτικής όσο και ενώπιον της Επιτροπής, με εξαίρεση το ενδιαφερόμενο μέρος 1 που βαθμολογήθηκε με 8½ έναντι της αιτήτριας αρ.1 η οποία έλαβε βαθμολογία 9 κατά την προφορική εξέταση ενώπιον της Συμβουλευτικής και το ενδιαφερόμενο μέρος 2 που ισοβάθμησε με την αιτήτρια 1 στην ίδια εξέταση.
Σε αρκετές περιπτώσεις βέβαια, η διαφορά στην αξιολογική τους διαβάθμιση είναι οριακή όπως αυτή ανάμεσα στις αιτήτριες και το ενδιαφερόμενο μέρος 1 («πάρα πολύ καλές» έναντι του «σχεδόν εξαίρετος» που χαρακτηρίστηκε ο Παπαχρυσοστόμου από την Επιτροπή). Το γεγονός αυτό δεν καθιστά από μόνο του πιθανή την πλάνη αναφορικά με το συγκεκριμένο κριτήριο επιλογής, αφού η Επιτροπή, συνυπολόγισε και τα υπόλοιπα κριτήρια προκειμένου να επιλέξει τους επικρατέστερους υποψήφιους. Ενόψει της ισοδυναμίας και/ή της συγκριτικής εικόνας των υποψηφίων όπως διαφαίνεται από τα κριτήρια που αναλύθηκαν ανωτέρω (υπό 1 έως 5), ήταν εύλογα επιτρεπτό στην Επιτροπή να επιλέξει τα ενδιαφερόμενα μέρη με βάση την καλύτερη απόδοση τους στις συνεντεύξεις. Η απόφαση της φέρει δέουσα αιτιολογία ενώ προηγήθηκε ικανοποιητική έρευνα όλων των σχετικών στοιχείων των υποψηφίων.
Δεν στοιχειοθετείται οποιαδήποτε πλάνη όπως υποστηρίζουν οι αιτήτριες και δεν τεκμηριώθηκε οποιαδήποτε έκδηλη υπεροχή τους. Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα εναντίον των αιτητριών. Η επίδικη απόφαση επικυρώνεται.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.
* Δημοκρατία κα ν. Αντωνίου κα (2001) 3(Β) ΑΑΔ 921
The Republic v. Panayiotides (1987) 3 CLR 1081, 1088