|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Προσφυγή αρ. 314/2002
10 Ιουνίου 2005
[Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
PERA AGENCIES LIMITED
Αιτητές,
- ν. -
ΑΡΧΗΣ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθής η αίτηση.
------------------
Αίτηση ημερ. 17/3/05 για προσαγωγή μαρτυρίας
Ι. Νικολάου, για τους αιτητές
Μ. Ο. Ιωαννίδης, για την καθής η αίτηση
Σ. Δράκος, για ενδιαφερόμενο μέρος 3
Α. Σολουκίδου (κα) για ενδιαφερόμενο μέρος 4
Καμιά εμφάνιση για τα ενδιαφερόμενα μέρη 1, 2
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ: Με την κυρίως υπόθεση (προσφυγή) οι αιτητές ζητούν διάταγμα του δικαστηρίου με το οποίο να ακυρώνεται η απόφαση της καθής η αίτηση με την οποία απέρριψε αίτηση τους για χορήγηση άδειας ιδιωτικού ραδιοφωνικού σταθμού παγκύπριας κάλυψης.
Αφού συμπληρώθηκαν οι γραπτές αγορεύσεις (έστω και με κάποια καθυστέρηση) και η υπόθεση ορίστηκε για διευκρινίσεις, αρχικά στις 16/2/05 και στη συνέχεια στις 23/3/05, η πλευρά των αιτητών στις 17/3/05 καταχώρησε την παρούσα αίτηση για την οποία είχε δηλώσει την πρόθεση να καταχωρήσουν από τις 16/2/05.
Με την αίτηση τους οι αιτητές ζητούν ως ακολούθως:
«Α. Άδεια και/ή Διαταγή του Δικαστηρίου όπως επιτραπεί η καταχώρηση ενόρκων δηλώσεων εκ μέρους της Αιτήτριας για να καταστεί δυνατή η απόδειξη των ισχυρισμών ότι:
α. Η παρούσα Αίτηση Ακυρώσεως δεν έχει καταστεί άνευ αντικειμένου λόγω του ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έχει κηρυχθεί άκυρη από το Ανώτατο Δικαστήριο με την απόφαση σε άλλη αίτηση ακυρώσεως, ήτοι στην υπόθ. Αρ. 309/2002, GEOPHORAE (PUBLISHING) LTD, ημερομηνίας 30/1/2004, αφού η αιτήτρια κατά τη διάρκεια ισχύος της απόφασης που προσβάλλεται στην παρούσα Αίτηση Ακυρώσεως, η οποία όπως ανέφερα ακυρώθηκε σε προηγούμενη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, έχει υποστεί σημαντικές ζημιές και βλάβες, την αποκατάσταση των οποίων προτίθεται να επιδιώξει δικαστικώς και/ή δίκαιη και εύλογη αποζημίωση.
β. Η αιτήτρια συνεπεία της προσβαλλόμενης απόφασης να απορρίψουν την αίτηση της για χορήγηση άδειας ιδιωτικού ραδιοφωνικού σταθμού παγκύπριας κάλυψης, έχει υποστεί ζημιές και βλάβες οι οποίες δεν υποκαταστάθηκαν και/ή δεν εξαφανίστηκαν με την πιο πάνω ακυρωτική απόφαση και προτίθεται να επιδιώξει δικαστικώς την αποζημίωση της και/ή δίκαιη και εύλογη αποζημίωση και/ή θεραπεία που θα αποκαθιστά πλήρως τη ζημιώα και την βλάβη την οποία έχει υποστεί.
Β. Έξοδα.»
Στη νομική βάση της αίτησης γίνεται αναφορά μεταξύ άλλων στους Καν. 10 και 19 των Διαδικαστικών Κανονισμών του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση, η οποία γίνεται από ένα εκ των διευθυντών της αιτήτριας εταιρείας, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι παρόλο ότι από της καταχώρησης της παρούσας προσφυγής έχουν στο μεταξύ εκδοθεί δυο αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου (α) στην υπόθεση αρ. 309/02 ημερ. 30/1/04 GEOPHORAE (PUBLISHINS) LTD ν. Aρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου και (β) στην υπόθεση αρ. 306/02 ημερ. 4/2/04 Ν.Π.Φ Ράδιο Επιστροφή Λτδ. ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου με τις οποίες ακυρώθηκε η ίδια απόφαση με αυτή που προσβάλλεται με την παρούσα προσφυγή, εν τούτοις η παρούσα προσφυγή μπορεί να προχωρήσει καθότι η επίδικη απόφαση έχει προκαλέσει στους αιτητές «σημαντικές ζημιές και βλάβες» γεγονός που τους δίνει το δικαίωμα να ζητούν και αυτοί ακύρωσης της σχετικής απόφασης. Η εν λόγω ζημιά περιγράφεται στην παράγραφο 7 της ένορκης δήλωσης και ζητούν το δικαίωμα να προσαγάγουν μαρτυρία για να δείξουν τα απαραίτητα στοιχεία περί ύπαρξης ζημιάς ούτως ώστε να καθιστούν την υπόθεση κατάλληλη για εκδίκαση, παρά την ύπαρξη των προαναφερθέντων ακυρωτικών αποφάσεων.
Τόσο η πλευρά της καθής η αίτηση όσο και του ενδιαφερομένου μέρους 3 έφεραν ένσταση. Η ουσία των δυο ενστάσεων είναι ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις και/ή ότι η μαρτυρία είναι άσχετη και/ή εν πάση περιπτώσει οι αιτητές δεν εξειδικεύουν τη μαρτυρία που επιθυμούν να προσκομίσουν. Κατά την ακρόαση της αίτησης οι συνήγοροι ανέπτυξαν περαιτέρω τις θέσεις τους με αναφορά και σε σχετική νομολογία.
Από τις συνδυασμένες πρόνοιες των Καν. 10(2) και 19 φαίνεται ότι το δικαστήριο έχει διακριτική εξουσία να δώσει οδηγίες σχετικά με την εκδίκαση της υπόθεσης όπως και οι αιτούμενες. Απλώς ο Καν. 10(2) καλύπτει ενωρίτερο στάδιο της διαδικασίας από αυτό που βρισκόμαστε στην παρούσα υπόθεση ενώ ο Καν. 19 καλύπτει οποιοδήποτε στάδιο, φτάνει να ικανοποιηθεί το δικαστήριο ότι οι αιτούμενες οδηγίες απαιτούνται προς το συμφέρον της δικαιοσύνης (βλ. μεταξύ άλλων, Ανδρέας Ι. Καρπασίτης & Υιοί Λτδ. ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λαρνακας, υποθ. αρ. 757/92 ημερ. 12/12/97 - Τ. Ηλιάδης Δ. - και Thermphase Limited v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1991) 4 (Δ) Α.Α.Δ. 3322. Πογιατζής, Δ.)
Ιδιαίτερα όσον αφορά την προσαγωγή μαρτυρίας υπάρχει αρκετή νομολογία. Μια υπόθεση που ασχολείται με λεπτομέρειες στο θέμα που εξετάζουμε, είναι η υπόθεση αρ. 300/03 ημερ. 20/11/02 Χρίστος Ιωσηφιδης ν. Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου όπου ο Καλλής Δ., με αναφορά σε μεγάλο αριθμό υποθέσεων κατάληξε ως εξής:
«Κυρίαρχο στοιχείο είναι κατά πόσο η προτεινόμενη μαρτυρία είναι εύλογα σχετική προς οποιοδήποτε επίδικο θέμα και αποδεικτική οποιουδήποτε επιδίκου θέματος. Έχω την άποψη πως για να κριθεί η σχετικότητα πρέπει η προτεινόμενη μαρτυρία να συγκεκριμενοποιείται στην αίτηση. Στην παρούσα υπόθεση δεν έχει γίνει τέτοια συγκεκριμενοποίηση. Η ένορκη δήλωση η οποία συνοδεύει την αίτηση (έχει παρατεθεί στις σελ. 4-6, πιο πάνω) περιέχει τις απόψεις και διαπιστώσεις του ομνύσαντα επί του κατά πόσο ο αιτητής ικανοποιεί τις προϋποθέσεις (δ) του άρ. 2 του πιο πάνω Νόμου 212/87. Είναι αλήθεια ότι ο αιτητής έχει εξειδικεύσει και συγκεκριμενοποιήσει την προτεινόμενη μαρτυρία στη διάρκεια της αγόρευσης του (βλ. σελ. 7-8, πιο πάνω). Ωστόσο αυτό δεν ικανοποιεί τις απαιτήσεις της Νομολογίας. Είναι απαραίτητο όπως η σχετική εξειδίκευση γίνεται στην αίτηση και στην ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει. Εν όψει των ανωτέρω θεωρώ ότι δεν έχει τεθεί ενώπιον μου το υλικό που είναι απαραίτητο για να αποφασισθεί κατά πόσο η προτεινόμενη μαρτυρία είναι εύλογα σχετική με τα επίδικα θέματα της προσφυγής. Για το λόφο αυτό η αίτηση δεν μπορεί να πετύχει.»
Στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Sportsman Betting Co. Limited v. Κυπριακής Δημοκρατíaς (2000) 3 Α.Α.Δ. 591 σελ 595 αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
«Από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου προκύπτει σαφώς η αρχή ότι προϋπόθεση για την προσαγωγή μαρτυρίας στην αναθεωρητική διαδικασία είναι η σχετικότητα της μαρτυρίας προς τα επίδικα θέματα. (Βλέπε: Ρούσος ν. Ιωαννίδης κ.α., Α.Ε. 2064, ημερ. 29.7.99, Ζαβρός ν. Δημοκρατίας, Υποθ. αρ. 779/87, ημερ. 26.1.89, Τάσου Μιχαηλίδη κ.α. ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Παλαιχωρίου, Υπόθ. Αρ. 530/97, ημερ. 5/7/2000). Στην αναθεωρητική του δικαιοδοσία το Ανώτατο Δικαστήριο έχει την διακριτική ευχέρεια να ελέγχει το δικαίωμα των διαδίκων να προσαγάγουν μαρτυρία σχετική με τα γεγονότα που θέλουν να αποδείξουν, με γνώμονα πάντοτε τη σχετικότητα της μαρτυρίας με τα επίδικα θέματα. Ο διάδικος που ζητά την έκδοση οδηγιών για προσαγωγή μαρτυρίας, είτε προφορικής είτε υπό μορφή ένορκης δήλωσης, οφείλει να προσδιορίσει με εύλογη λεπτομέρεια τα γεγονότα τα οποία επιδιώκει να αποδείξει και να ικανοποιήσει επίσης το Δικαστήριο ότι τα γεγονότα αυτά είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα που εγείρονται στην προσφυγή, λαμβανομένων υπόψη των νομικών σημείων και των γεγονότων πάνω στα οποία βασίζεται η προσφυγή. Επιτρέπεται η προσκόμιση γεγονότων με μαρτυρία μόνο όταν είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα και όταν η απόδειξη τους δυνατό να τεκμηριώσει οποιονδήποτε από τους λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης διοικητικής απόφασης. (Βλέπε: Sunrise Industry Clothing Ltd., v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 999/91, ημερ. 24/9/92, Νικολαϊδης ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 374/92, ημερ. 19/3/93, Lordos Hotels Holdings Ltd v. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου, Υποθ. αρ. 71/97, ημερ. 18/11/99).»
Στρεφόμενοι στα γεγονότα της δικής μας περίπτωσης θα πρέπει να εξεταστεί (α) αν η μαρτυρία είναι σχετική με το επίδικο θέμα και (β) αν παρέχονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες στην αίτηση και/ή ένορκη δήλωση.
Επίδικο θέμα, όπως έχει εξελιχθεί η κατάσταση, δεν είναι το αίτημα της κυρίως προσφυγής αφού τούτο, κάτω από κανονικές συνθήκες και εφόσον η ίδια διοικητική πράξη ακυρώθηκε, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι η προσφυγή έχασε το αντικείμενο της εκτός αν εμπίπτει στην εξαίρεση του κανόνα. (Βλ. μεταξύ άλλων Μιλτιάδους κ.α. ω. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1318, Δημοκρατία ω. Χαραλάμπους κ.α. (1992) 3 Α.Α.Δ. 251 και Μαρία Προκοπίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας υπόθ. Αρ. 342/01 ημερ. 16/4/03 και Royal Ris Ltd. V. Δήμου Λάρνακας, υποθ.. Αρ. 1004/99 15/3/01). Δε θα επεκταθώ επί του θέματος, αν δηλαδή οι αιτητές έχασαν το έννομο συμφέρον να προωθούν την παρούσα αφού η διοικητική πράξη έχει ήδη ακυρωθεί ή όχι, διότι τούτο είναι κάτι που θα αποφασιστεί στην κυρίως προσφυγή. Εδώ το αίτημα είναι να προσκομισθεί μαρτυρία που να δείχνει τη φύση της ζημιάς των αιτητών ούτως ώστε να φέρουν την περίπτωση τους μέσα στην εξαίρεση. Επομένως τίθεται το ερώτημα αν το γεγονός αυτό είναι κάτι που καθιστά την υπόθεση κατάλληλη για προσαγωγή μαρτυρίας όπως ζητουν οι αιτητές.
Στην προαναφερθείσα υπόθεση Royal Ris Ltd. v. Δήμου Λάρνακας, είχε υποβληθεί παρόμοιο αίτημα. Ο δικαστής Καλλής, εγκρίνοντας την αίτηση, μεταξύ άλλων ανάφερε τα ακόλουθα:
«Ωστόσο η απώλεια του αντικειμένου δεν οδηγεί πάντοτε στην κατάργηση της δίκης. Αν αποδειχθεί ότι ο αιτητής έχει υποστεί ζημιά λόγω της επίδικης παράλειψης η δίκη δεν καταργείται. Για να πετύχει εισήγηση για πρόκληση ζημιάς ο αιτητής πρέπει να δώσει πειστική απόδειξη (Βλ. Epco (Cyprus) Ltd., πιο πάνω, στη σελ. 422). Αυτό είναι που επιδιώκουν οι αιτητές με την παρούσα αίτηση. Επιδιώκουν την προσαγωγή μαρτυρίας για πρόκληση ζημιάς. Θα εισηγηθούν - στο τέλος - ότι λόγω της ζημιάς η προσφυγή δεν έχει απωλέσει το αντικείμενο της και δεν έχει καταργηθεί η δίκη. Θα ζητήσουν, παρά την θεραπεία της παράλειψης, την έκδοση ακυρωτικής απόφασης γιατί μόνο μετά από ακυρωτική απόφαση μπορούν να απαιτήσουν την επιδίκαση αποζημιώσεων από Πολιτικό Δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 146.6 του Συντάγματος (Βλ. Hapeshis v. Republic (1979) 3 C.L.R. 550, Christodoulides v. Republic (1978) 3 C.L.R. 193, Platis v. Republic (1978) 3 C.L.R. 384)."
Τα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω από τον Καλλή Δ., φαίνεται να δικαιολογούν την έγκριση του αιτήματος και στην παρούσα περίπτωση. Βέβαια στην προαναφερθείσα υπόθεση Μαρία Προκοπίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας με αναφορά και στην απόφαση Kikas & Others. v. Republic (1984) 3(Β) C.L.R. 856, εκφράζεται η άποψη (υπό μορφή obiter) ότι για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων δεν είναι απαραίτητο η ακύρωση να προήλθε από πρωτοβουλία του διαδίκου που διεκδικεί αποζημίωση. Αν αυτό αποτελεί την ορθή νομική θέση, τότε δυνατό να κατέληγα ότι η σκοπούμενη μαρτυρία είναι άσχετη, αφού δε θα ήταν αναγκαίο να έχουν και οι αιτητές ακυρωτική απόφαση. Όμως κρίνω ότι το θέμα τούτο είναι πρόωρο να αποφασιστεί. Έτσι προτιμώ να ακολουθήσω τη γραμμή που ακολουθήθηκε στην προαναφερθείσα υπόθεση Royal Ris Ltd. από τον Καλλή, Δ. Να αφήσω δηλαδή το θέμα κατά πόσον η παρούσα προσφυγή κατέστη άνευ αντικειμένου ανοικτό για απόφαση σε μεταγενέστερο στάδιο, αφού δώσω πρώτα την ευκαιρία στους αιτητές να προσκομίσουν τη μαρτυρία εκείνη με την οποία ισχυρίζονται ότι έχουν υποστεί ζημιά και βλάβη για την περίοδο που ίσχυσε η προσβαλλόμενη απόφαση. Κατέληξα σ' αυτή την απόφαση αφού έκρινα ότι αυτό απαιτείται από το συμφέρον της δικαιοσύνης με την έννοια του Καν. 19.
Αναφορικά με τις λεπτομέρειες της σκοπούμενης μαρτυρίας, κρίνω ότι τόσο στην αίτηση όσο ιδιαίτερα στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση, παρέχονται αρκετές λεπτομέρειες.
Ως αποτέλεσμα η αίτηση εγκρίνεται. Εκδίδεται διάταγμα ως η αίτηση. Η ένορκη δήλωση των αιτητών να καταχωρηθεί σε 21 μέρες από σήμερα και οιαδήποτε απαντητική ένορκη δήλωση από τους καθών και ενδιαφερόμενα μέρη σε 21 μέρες μετά. Η υπόθεση ορίζεται για τελικές διευκρινίσεις στις 9/9/05 και ώρα 8.45 π.μ.
Μ. Φωτίου, Δ.
/ΚΑς