ΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

14 Απριλίου, 2005

[ΝΙΚΟΛΑЇΔΗΣ, Δ/στής]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

SAVVAS C. NICOLAIDES LTD,

ΚΑΙ

Κυπριακη δημοκρατια, μεσω

__________

_________

Οι αιτητές, οι οποίοι ήταν μια από τις εταιρείες που υπέβαλαν προσφορά για την προμήθεια εξαρτημάτων χώρων υγεινής στο νέο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, αξιώνουν την ακύρωση της κατακύρωσής της στο ενδιαφερόμενο μέρος.

Οι καθ΄ων η αίτηση υποστήριξαν προδικαστικά ότι οι αιτητές δεν κέκτηνται εννόμου συμφέροντος και ως εκ τούτου δεν νομιμοποιούνται να προσβάλουν την επίδικη απόφαση, γιατί η προσφορά τους δεν πληρούσε βασικούς όρους του διαγωνισμού. Οι αιτητές ισχυρίζονται βέβαια το αντίθετο.

Στις 28.6.2001 διαβιβάστηκε η έκθεση αξιολόγησης των προσφορών στο Διευθυντή ΄Εργου, δηλαδή το Τμήμα Δημοσίων ΄Εργων, με εισήγηση να κατακυρωθεί η προσφορά στο χαμηλότερο προσφοροδότη, που δεν ήταν οι αιτητές.

Ο Διευθυντής του Έργου διαβίβασε την έκθεση στην Τμηματική Επιτροπή Αξιολόγησης Προσφορών Οικοδομικών ΄Εργων του Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων, ενώ, στις 20.7.2001, απέστειλε στην Επιτροπή νέα επιστολή στην οποία ανέφερε ότι στην όλη διαδικασία της αξιολόγησης των προσφορών συμμετείχε ειδικός σύμβουλος, ο οποίος είχε έμμεσο συμφέρον, μια και οι 4 χαμηλότεροι προσφοροδότες είχαν προσφέρει προϊόντα της εταιρείας που αντιπροσωπεύει.

Η Επιτροπή Αξιολόγησης Προσφορών υπέβαλε στις 17.9.2001 έκθεση προς τον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, με την οποία στην ουσία γίνεται εισήγηση όπως οι προσφορές ακυρωθούν και επαναπροκηρυχθούν. Ακολούθησε ο διορισμός από το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών ειδικής επιτροπής, η οποία, επίσης εισηγήθηκε την ακύρωση των προσφορών και επαναπροκήρυξή τους, με τροποποίηση των προδιαγραφών, ώστε να μη φωτογραφίζονται προϊόντα συγκεκριμένου κατασκευαστή, αποκλειομένης δε της ανάμειξης του συγκεκριμένου ιδιώτη ως ειδικού συμβούλου.

Πράγματι, στις 29.11.2001 το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών αποφάσισε την ακύρωση της διαδικασίας και στις 10.1.2002 δημοσιεύτηκε πρόσκληση για υποβολή νέων προσφορών.

΄Υστερα από επιστολή τόσο των αιτητών, όσο και κάποιου άλλου προσφοροδότη με παρατηρήσεις και εισηγήσεις, εκδόθηκε στις 30.1.2002 από το Διευθυντή ΄Εργου εγκύκλιος προς όλους τους προσφοροδότες με τις τροποποιήσεις που έθεσαν οι σύμβουλοι, αναφορικά με τις προδιαγραφές του υλικού με το οποίο θα έπρεπε να ήταν κατασκευασμένα ορισμένα είδη. Στην εγκύκλιο τονιζόταν ότι ο εργοδότης θα είχε το δικαίωμα να επιλέξει είδη σύμφωνα με τις αρχικές προδιαγραφές ή με τις προδιαγραφές εναλλακτικών προτάσεων, λαμβάνοντας υπ΄ όψιν, την τιμή, την ποιότητα και την αισθητική.

Αυτή τη φορά υποβλήθηκαν προσφορές από 4 προσφοροδότες, συμπεριλαμβανομένων των αιτητών και του ενδιαφερόμενου μέρους, οι οποίες διαβιβάστηκαν στους συμβούλους για αξιολόγηση.

Οι αιτητές υπέβαλαν προσφορά για εξαρτήματα κατασκευασμένα και με τα τρία υλικά που προνοούνταν στους όρους, δηλαδή, από ανοξείδωτο χάλυβα, αλουμίνιο και από ένα υλικό το οποίο ονομάζεται «nylon polyamide reinforced with corrosive resistant steel core» (στο εξής «νάϊλον»).

Σε κάποιο στάδιο κατά την αξιολόγηση των προσφορών, ζητήθηκε από το χαμηλότερο, για κάθε είδος υλικού, προσφοροδότη να προσκομίσει δείγματα προς υποβοήθηση της αξιολόγησης. Από τους αιτητές ζητήθηκαν δείγματα για τα εξαρτήματα που ήταν κατασκευασμένα από αλουμίνιο και από το ενδιαφερόμενο μέρος γι΄αυτά που ήταν καμωμένα από ανοξείδωτο χάλυβα.

Οι σύμβουλοι, αφού αξιολόγησαν στις 2.4.2002 τις προσφορές, υπέβαλαν εισήγηση να προτιμηθούν τα είδη από ανοξείδωτο χάλυβα και να κατακυρωθεί η προσφορά στο ενδιαφερόμενο μέρος το οποίο είχε υποβάλει και τη χαμηλότερη προσφορά για το είδος αυτό. Στην έκθεση εξηγήθηκε γιατί επιλέγηκαν τελικά εξαρτήματα από ανοξείδωτο χάλυβα. Η έκθεση προωθήθηκε στην Τμηματική Επιτροπή Αξιολόγησης Προσφορών Οικοδομικών ΄Εργων, ενώ ακολούθησε η υποβολή από τους Συμβούλους του ΄Εργου συμπληρωματικών εκθέσεων, αναφορικά με την αξιολόγηση της προσφοράς των αιτητών για είδη από αλουμίνιο.

Η Επιτροπή Αξιολόγησης Προσφορών εισηγήθηκε, είτε την κατακύρωση της προσφοράς στο ενδιαφερόμενο μέρος για εξαρτήματα από ανοξείδωτο χάλυβα, τα οποία προτιμούσαν και οι μελετητές του έργου, είτε την κατακύρωση στους αιτητές για εξαρτήματα επενδυμένα με νάϊλον.

Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών στη συνεδρία του ημερ.20.6.2002, αποδέκτηκε τις εισηγήσεις του Τμήματος και των συμβούλων μελετητών και κατακύρωσε τελικά την προσφορά, κατά πλειοψηφία, στο ενδιαφερόμενο μέρος. ΄Εκρινε συνάμα ότι οι δύο προσφορές των αιτητών για εξαρτήματα κατασκευασμένα από αλουμίνιο, ήταν εκτός προδιαγραφών. Επιπρόσθετα, σημειώθηκε ότι οι σύμβουλοι του έργου ήταν της άποψης ότι το αλουμίνιο θεωρείται υποδεέστερο υλικό το οποίο δεν συστήνεται σε χώρους με αυξημένη υγρασία.

Θα πρέπει στο σημείο αυτό να σημειωθεί, παρενθετικά, ότι η επιχειρηματολογία των αιτητών περιορίστηκε στον αποκλεισμό της προσφοράς τους για εξαρτήματα κατασκευασμένα από αλουμίνιο μόνο.

Οι αιτητές υποστηρίζουν ότι και τα τρία εναλλακτικά υλικά είναι κατάλληλα και θα έπρεπε να εξεταστούν επί ίσοις όροις. Επίσης, υποστηρίζουν ότι δεν είναι λόγος απόρριψης της προσφοράς τους ο ισχυρισμός ότι αυτή δεν μπορούσε να αξιολογηθεί γιατί δεν είχε υποβληθεί άλλη προσφορά από αλουμίνιο. Αμφισβητούν ακόμα τη θέση των συμβούλων του έργου ότι το αλουμίνιο, σε χώρους με συχνή χρήση έχει, εκ της φύσης του, μικρή διάρκεια ζωής. Αμφισβητούν, τέλος, ότι οι αποκλίσεις των εξαρτημάτων τους από τους όρους συνιστούν ουσιώδεις παραβάσεις των προδιαγραφών.

΄Εχει αποφασιστεί ότι όταν το αντικείμενο αμφισβήτησης της επίδικης απόφασης για κατακύρωση προσφοράς είναι οι λόγοι για τους οποίους η προσφορά του αιτητή κρίθηκε ως εκτός προδιαγραφών, το δικαστήριο, για να καταλήξει αν ο αιτητής έχει έννομο συμφέρον, θα πρέπει να αποφασίσει αν η προσφορά του ήταν έγκυρη ή όχι (Δημοκρατία ν. Δ. Αυλωνίτης & Υιοί Λτδ (2000) 3 Α.Α.Δ. 137).

Το πρώτο θέμα που θα πρέπει να εξεταστεί είναι κατά πόσο οι όροι των προσφορών που κρίθηκαν ότι παραβιάστηκαν από τους αιτητές ήταν ουσιώδεις. Προσφορά η οποία δεν πληροί και δεν ανταποκρίνεται σε ουσιώδη όρο του διαγωνισμού, είναι άκυρη και ως εκ τούτου, δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο εξέτασης (βλέπε Tamassos Tobacco Suppliers and Co v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 60, 72-74).

Κριτήριο για τον καθορισμό όρου διαγωνισμού ως ουσιώδους είναι η σημασία που ενέχει η τήρησή του στην απόφαση για κατακύρωση της προσφοράς. Ουσιώδης είναι ο όρος, η τήρηση του οποίου είναι αποφασιστικής σημασίας για τη λήψη και το περιεχόμενο της απόφασης για την κατακύρωση της προσφοράς (βλέπε μεταξύ άλλων Medcon Construction and Others v. Republic (1968) 3 C.L.R. 535 και Tamassos Suppliers v. Δημοκρατίας, ανωτέρω).

Παρ΄ όλον ότι η τελική απόφαση πάρθηκε κατά πλειοψηφία, η απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών ότι η προσφορά των αιτητών για εξαρτήματα από αλουμίνιο ήταν εκτός προδιαγραφών γιατί παρουσίαζε ουσιώδεις αποκλίσεις, ήταν ομόφωνη. Στο σχετικό πρακτικό αναφέρεται ότι η άποψη, τόσο του Προέδρου, όσο και όλων των μελών του Συμβουλίου, ήταν ότι οι τρεις φθηνότερες προσφορές (μεταξύ των οποίων και οι δύο προσφορές των αιτητών για είδη από αλουμίνιο) τίθενται εκτός διαγωνισμού, επειδή, σύμφωνα με τη θέση των συμβούλων μελετητών, οι προτάσεις τους παρουσιάζουν ουσιώδεις αποκλίσεις από τις προδιαγραφές.

Το θέμα της αξιολόγησης των προσφορών και συγκεκριμένα η συμμόρφωση των προτεινόμενων εξαρτημάτων με τους όρους, είναι θέμα καθαρά τεχνικό. Οι ειδικοί σύμβουλοι μηχανικοί, έκριναν ότι οι προσφορές των αιτητών για εξαρτήματα από αλουμίνιο, είχαν ουσιώδεις αποκλίσεις από τους όρους. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να αμφισβητήσει την εισήγησή τους και να προβεί σε αντίθετη διαπίστωση.

Η κρίση της διοίκησης σε ζητήματα τεχνικής φύσης ή σε θέματα που απαιτούν τεχνικές γνώσεις, είναι γενικά ανέλεγκτη (Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας 1929-1959, σελ. 227 και Stavrinou v. Republic(1986) 3 C.L.R. 1195). ΄Οταν το θέμα είναι τεχνικό, δεν χωρεί επέμβαση εφ΄ όσον η Διοίκηση κινήθηκε μέσα σε λογικά όρια (βλέπε Adrian Holdings Ltd v. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 828, 835).

Υπό το φως των ανωτέρω, δεν έχω άλλη εκλογή από το να αποδεκτώ ότι οι προσφορές των αιτητών είχαν ουσιώδεις παρεκκλίσεις και συνεπώς ήταν άκυρες με αποτέλεσμα οι αιτητές να μην έχουν έννομο συμφέρον να αμφισβητήσουν την προσβαλλόμενη απόφαση.

Η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα εναντίον των αιτητών.

Φρ. Νικολαΐδης, Δ.

/ΜΔ