|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθ εση Αρ. 1187/2003)
20 Απριλίου, 2005
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΩΣΗΦΙΔΗΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Ι. Νικολάου, για τον Αιτητή.
Κ. Σταυρινός, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Μ. Σπανού, για το Ενδ. Μέρος.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) ημερ. 25.8.03 με την οποία η ΕΔΥ προήγαγε, κατόπιν επανεξέτασης, το ενδιαφερόμενο μέρος Χριστάκη Παπαχριστοφόρου στη θέση Ανώτερου Λειτουργού Γεωργικών Ερευνών στο Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών από 15.4.01.
Είχε προηγηθεί η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που εκδόθηκε στις 14.7.03 στην υπόθ. αρ. 661/01 με την οποία ακυρώθηκε η πρώτη απόφαση προαγωγής του κ. Ιωσηφίδη (αιτητή στην παρούσα προσφυγή) στην επίδικη θέση. Κρίθηκε ότι έπασχε η σύσταση επειδή οι αναφορές και τα σχόλια του Διευθυντή προς όφελος του κ. Ιωσηφίδη δεν έγιναν συγκριτικά και ότι καταβλήθηκε προσπάθεια αναβάθμισης του, κατ΄ επίκληση ιδιοτήτων που αποτελούσαν αναπαραγωγή των στοιχείων των εμπιστευτικών εκθέσεων.
Κατά την επανεξέταση του θέματος στις 25.8.03, ο Διευθυντής του Ινστιτούτου, όταν κλήθηκε από την ΕΔΥ για να δώσει τη δική του άποψη (σύσταση) ανέφερε,
«Σχετικά με την παράγραφο (β) των Καθηκόντων και ευθυνών του Σχεδίου Υπηρεσίας «συμβουλεύει πάνω σε θέματα της αρμοδιότητας και ειδικότητάς του», η δραστηριότητα του Ιωσηφίδη δεν περιορίζεται μόνο στα πλαίσια του Ινστιτούτου αλλά και ως μέλος Συμβουλίων Ημικρατικών Οργανισμών και Συμβουλίων. Διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Σιτηρών για δύο θητείες (1989-1995), ως εκπρόσωπος του Υπουργείου Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος. Το Νοέμβριο του 2000 διορίστηκε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού Γεωργικής Ασφάλισης, ως εκπρόσωπος του Υπουργείου, και προεδρεύει της Τεχνικής Επιτροπής του Διοικητικού Συμβουλίου. Δεν παραγνωρίζω το γεγονός ότι στον ουσιώδη χρόνο ο Παπαχριστοφόρου Χριστάκης είναι μέλος σε δύο (2) Ενδοτμηματικές Επιτροπές, ο Μετόχης Χρίστος σε μία (1) και ο Ηλιάδης Γεώργιος σε δύο (2). Ο Ιωσηφίδης Κωνσταντίνος είναι επίσης μέλος σε τρεις (3) Ενδοτμηματικές Επιτροπές.
Αναφορικά με την παράγραφο (2) των Καθηκόντων και ευθυνών του Σχεδίου Υπηρεσίας, που αναφέρεται στη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της ερευνητικής εργασίας, ο Ιωσηφίδης Κωνσταντίνος έχει συνολικά 20 δημοσιεύσεις, από τις οποίες 14 ως πρώτος συγγραφέας, γεγονός που υποδεικνύει το ρόλο και τη συνεισφορά του ως κύριου ερευνητή στο σχεδιασμό, διεκπεραίωση και συγγραφή της ερευνητικής εργασίας. Ο Παπαχριστοφόρου Χριστάκης έχει συνολικά 23 δημοσιεύσεις, από τις οποίες 7 ως πρώτος συγγραφέας. Συγκριτικός πίνακας για όλους τους υποψηφίους παρατίθεται πιο κάτω:
Δημοσιεύσεις μέχρι τον ουσιώδη χρόνο
|
Ονομα Λειτουργού |
Αριθμός Δημοσιεύσεων |
Πρώτος συγγραφέας |
|
Μετόχης Χρίστος |
26 |
13 |
|
Παπαχριστοφόρου Χριστάκης |
23 |
7 |
|
Ιωσηφίδης Κωνσταντίνος |
20 |
14 |
|
Ηλιάδης Γεώργιος |
16 |
10 |
Με βάση τα πιο πάνω και αφού έλαβα υπόψη τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους - αξία, προσόντα, αρχαιότητα -, τις απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης και ιδιαίτερα την αναφορά των Σχεδίων Υπηρεσίας για προγραμματισμό, διοίκηση, συντονισμό, εποπτεία και προπαντός την απαίτηση για έλεγχο της εργασίας Ερευνητικού Κλάδου, καθώς και την καταλληλότητα των υποψηφίων γι΄ αυτή, συστήνω για προαγωγή τον Ιωσηφίδη Κωνσταντίνο ως τον πιο κατάλληλο. Ο Ιωσηφίδης στον ουσιώδη χρόνο ήταν προϊστάμενος του Κλάδου Βελτίωσης Φυτών.
Ο Ιωσηφίδης είναι ειδικός γενετιστής στη βελτίωση φυτών. Ασχολείται κυρίως με τη βελτίωση σιτηρών, οσπρίων και βιομηχανικών φυτών. Εχει επιλέξει και δημιουργήσει νέες ποικιλίες προσαρμοσμένες στις επιτόπιες συνθήκες. Ο Παπαχριστοφόρου είναι τοποθετημένος στον Κλάδο της Ζωοτεχνίας. Είναι ειδικός στη φυσιολογία αναπαραγωγής και σε θέματα γενετικής βελτίωσης των αγελάδων και αιγοπροβάτων. Και οι δύο είναι αφοσιωμένοι ερευνητές, εργατικοί και διακρίνονται για την υπομονή και επιμονή τους.
Από πλευράς αξίας, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, οι υποψήφιοι Παπαχριστοφόρου και Ιωσηφίδης έχουν το ίδιο επίπεδο αξιολόγησης. Είναι και οι δύο αξιόλογοι λειτουργοί, με σημαντική εργασία στον τομέα της ειδικότητάς τους.
Σχετικά με την αρχαιότητα στην παρούσα θέση, ο Παπαχριστοφόρου υπερέχει του Ιωσηφίδη κατά δέκα μήνες. Ο Μετόχης υπερέχει σε αρχαιότητα έναντι των Παπαχριστοφόρου και Ιωσηφίδη, αλλά δεν κατέχει το πλεονέκτημα και έναντι και των δύο δεν υπερέχει σε αξία.
Υστερα από συνεκτίμηση όλων των στοιχείων των υποψηφίων και αφού λήφθηκαν υπόψη και οι προσωπικές ιδιότητες και ικανότητές τους καθώς επίσης και οι απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης, κρίνω ότι ο Ιωσηφίδης Κωνσταντίνος υπερτερεί γενικά έναντι των υπόλοιπων υποψηφίων και τον θεωρώ ως τον πιο κατάλληλο για την πλήρωση της θέσης Ανώτερου Λειτουργού Γεωργικών Ερευνών. Η αρχαιότητα των δέκα μηνών του Παπαχριστοφόρου από μόνη της δεν μπορεί να αντισταθμίσει την υπεροχή του Ιωσηφίδη σε προσόντα, συγγραφή και δημοσιοποίηση της ερευνητική εργασίας και τη συμβολή του ως συμβούλου σε θέματα της αρμοδιότητας και ειδικότητάς του.»
Η ΕΔΥ αφού έθεσε κάποιες διευκρινιστικές ερωτήσεις στον Διευθυντή, επέλεξε ως καταλληλότερο υποψήφιο για προαγωγή το ενδιαφερόμενο μέρος. Η ΕΔΥ συνυπολόγισε τα τρια κριτήρια - αξία, προσόντα, αρχαιότητα -, τη σύσταση του Διευθυντή καθώς και τα ευρήματα του Δικαστηρίου. Αιτιολογώντας την απόφαση της ανέφερε τα ακόλουθα:
«Η Επιτροπή, καταλήγοντας στην πιο πάνω απόφαση, έλαβε υπόψη ότι ο Παπαχριστοφόρου προηγείται σε αρχαιότητα έναντι του Ιωσηφίδη στην παρούσα θέση, ουδενός υστερεί σε αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις ετήσιες αξιολογήσεις, με έμφαση στα τελευταία προ του ουσιώδους χρόνου έτη στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, και διαθέτει το πλεονέκτημα, όπως και ο συστηθείς Ιωσηφίδης. Η Επιτροπή παρατηρεί ότι η σύγκριση μεταξύ των δύο υποψηφίων, την οποία έκαμε ο Διευθυντής με την πιο πάνω σύστασή του, δεν διαφοροποιεί την αξία του Ιωσηφίδη, ώστε να παραγνωνιστεί η αρχαιότητα του Παπαχριστοφόρου.
Η Επιτροπή έλαβε υπόψη τα πρόσθετα προσόντα του Ιωσηφίδη, τα οποία όμως δεν απαιτούνται από το Σχέδιο Υπηρεσίας, ούτε αποτελούν πλεονέκτημα ή πρόσθετο προσόν, και τα συνεκτίμησε μαζί με τα άλλα στοιχεία κρίσης. Ελαβε, επίσης, υπόψη το γεγονός ότι η επιλογή των υποψηφίων για συμμετοχή στα διάφορα Συμβούλια γίνεται με βάση την ειδικότητα και όχι με βάση τις ικανότητές τους.»
Ο αιτητής εστιάζει την επιχειρηματολογία του στο ότι η ΕΔΥ παράνομα και καταχρηστικά επέλεξε το ενδιαφερόμενο μέρος, αποκλίνοντας από τη δοθείσα σύσταση χωρίς να παραθέσει ειδική αιτιολογία.
Αποδίδεται σημασία στις συστάσεις του Προϊσταμένου ενός τμήματος επειδή η ΕΔΥ κατά τη διαδικασία της επιλογής, λαμβάνει καθοδήγηση από ένα Λειτουργό ο οποίος βρίσκεται ουσιαστικά σε καλή θέση να περιγράψει τις αρετές που απαιτούνται για την επιτυχή εκτέλεση των καθηκόντων της συγκεκριμένης θέσης και να συμβουλεύσει για τις ιδιότητες και την αξία των υφισταμένων του (Βλ. Constantinou v. Republic (1984) 3 CLR 498, 501 κα, Δημοκρατία ν. Ψωμά (1997) 3 ΑΑΔ 422).
Στη Μοδίτης ν. Δημοκρατίας, ΑΕ2852, 25.10.02, δίδεται καθοδήγηση για το πώς θα πρέπει να αντικρίζεται η σύσταση πάντοτε υπό το φως της ισχύουσας νομοθεσίας
:«............ η σύσταση του προϊσταμένου εκδήλως δεν μπορεί να προσθέτει ή να αφαιρεί από την υπηρεσιακή εικόνα των υπαλλήλων. Δεν είναι πηγή τέτοιας πληροφόρησης και δε συναρτάται προς την αξία, ως του ενός από τα κριτήρια που προβλέπει ο Νόμος. Η σύσταση, στην οποία αναφέρεται ο Νόμος, εμπεριέχει μόνο τη συμβουλή ή γνώμη του προϊσταμένου ως προς τον κατάλληλο για προαγωγή στη
βάση του συνόλου των κριτηρίων, με δοσμένη την υπηρεσιακή τους εικόνα όπως την αποτυπώνουν οι φάκελοι. Ο προϊστάμενος του τμήματος στο οποίο υφίσταται η κενή θέση γνωρίζει στην πράξη τις ανάγκες εκείνης της θέσης και εξ αυτού προκύπτει και ο ρόλος του. Να επισημάνει τί από τα δεδομένα, δηλαδή από τις ιδιότητες και τις ικανότητες που καταφαίνεται ότι έχει ένας υπάλληλος, ταιριάζει καλύτερα σ΄ αυτές τις ανάγκες ώστε αυτός να αναδεικνύεται ως ο καταλληλότερος. Οπότε, και στην περίπτωση που η ΕΔΥ έχει άλλη άποψη ως προς το ποιος είναι ο καταλληλότερος, να χρειάζεται να αιτιολογήσει αυτή την απόκλιση ειδικά.»
Η ΕΔΥ ουσιαστικά δεν φαίνεται να διαφώνησε με τη σύσταση του Διευθυντή την οποία έλαβε υπόψη για τη τελική επιλογή. Η ΕΔΥ επέλεξε όμως το ενδιαφερόμενο μέρος αντί του αιτητή για δυο βασικά λόγους,
(α) το ενδιαφερόμενο μέρος υπερέχει σε αρχαιότητα έναντι του αιτητή κατά δέκα μήνες στην παρούσα θέση.
(β) η σύγκριση στην οποία προέβη ο Διευθυντής δεν διαφοροποιεί την αξία του αιτητή, ώστε να παραγκωνιστεί η αρχαιότητα του ενδιαφερόμενου μέρους.
Πρέπει να εξεταστεί κατά πόσο οι πιο πάνω λόγοι συνιστούν και/ή συνεπάγονται ειδική αιτιολογία για την απόφαση του διορίζοντος οργάνου να αποστεί από τη σύσταση.
Είναι νομολογιακά καθιερωμένο ότι το κριτήριο της αρχαιότητας επικρατεί, όταν οι υποψήφιοι ισοβαθμούν στα άλλα δυο. Ως προς τα προσόντα, αμφότεροι κατείχαν τα προσόντα του Σχεδίου Υπηρεσίας συμπεριλαμβανομένου και του πλεονεκτήματος. Το επιπρόσθετο μεταπτυχιακό δίπλωμα του αιτητή διάρκειας 7 μηνών ορθά κρίθηκε πρωτογενώς ότι δεν αποτελούσε πρόσθετο προσόν ή πλεονέκτημα, αφού δεν απαιτείτο από το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης, οπότε δεν έδινε ουσιαστικό προβάδισμα στον τομέα των προσόντων.
Αναφορικά με την αξία, είναι δεδομένη η πλήρης ισοδυναμία αιτητή και ενδιαφερόμενου μέρους και αυτό εξάλλου αποτέλεσε δεδικασμένο της υπόθεσης 661/01 (στις εκθέσεις των τελευταίων 6 χρόνων συγκέντρωσαν αμφότεροι 45 «Εξαίρετα» και 3 «Πολύ Ικανοποιητικά»). Ο αιτητής επικαλείται ως επαυξητικό της αξίας του το γεγονός της συμμετοχής του σε διάφορα Συμβούλια. Ειδικότερα επικαλείται τη συμμετοχή του στο Διοικητικό Συμβούλιο της Επιτροπής Σιτηρών ως εκπρόσωπος του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος και σε τρεις ενδοτμηματικές επιτροπές. Επικαλείται επίσης και το διορισμό του ως μέλος του Οργανισμού Γεωργικής Ασφάλισης από το 2000. Τα πιο πάνω στοιχεία, αποτέλεσαν μέρος της σύστασης του Διευθυντή. Ωστόσο και το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν μέλος σε δυο ενδοτμηματικές επιτροπές ενώ σε σχετική ερώτηση της ΕΔΥ προς το Διευθυντή, εκείνος απάντησε ότι η επιλογή των λειτουργών για τα διάφορα Συμβούλια γίνεται με κύριο γνώμονα τις ανάγκες της υπηρεσίας και τις ειδικότητες του κάθε υπαλλήλου. Παρατηρώ εξάλλου ότι αιτητής και ενδιαφερόμενο μέρος υπηρετούσαν σε τελείως διαφορετικούς κλάδους με διαφορετικό αντικείμενο εργασίας. Ο αιτητής ήταν ειδικός γενετιστής στη βελτίωση φυτών ενώ το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν τοποθετημένο στον κλάδο Ζωοτεχνίας, οπότε η συμμετοχή του πρώτου σε συγκεκριμένα Συμβούλια μπορεί ενδεχομένως να ήταν και συμπτωματική. Εν πάση περιπτώσει το ότι δόθηκαν στον αιτητή κάποιες ευκαιρίες ή δυνατότητες συμμετοχής σε Συμβούλια λόγω της ειδικότητας του ουδόλως συνεπάγεται συγκριτική υπεροχή του σε αξία έναντι του ενδιαφερόμενου μέρους που ανήκε σε άλλο κλάδο και πιθανόν να στερήθηκε παρόμοιων ευκαιριών.
Ενόψει των πιο πάνω, τα οποία συνθέτουν την εικόνα της ισοδυναμίας αιτητή και ενδιαφερόμενου μέρους στα κριτήρια της αξίας και των προσόντων, ήταν εύλογο για την ΕΔΥ, αφού επρόκειτο μάλιστα για θέση προαγωγής, να δώσει τη δέουσα βαρύτητα στην αρχαιότητα του ενδιαφερόμενου μέρους έστω και αν επρόκειτο για μόλις δέκα μηνών αρχαιότητα.
Οι διάφοροι λόγοι που προβλήθηκαν από τους καθ΄ ων η αίτηση αναφορικά με την αντίθεση της σύστασης προς τα στοιχεία των φακέλων και τη συνεπακόλουθη ακυρότητα της δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Ο Διευθυντής συστήνοντας τον αιτητή διέκρινε κυρίως τη συγγραφή και δημοσιοποίηση ερευνητικής εργασίας και τη συμβολή σε θέματα της αρμοδιότητας του αιτητή σε συσχετισμό με τη συμμετοχή του σε διάφορα Συμβούλια. Οι αναφορές αυτές προς όφελος του αιτητή βρίσκουν έρεισμα στους φακέλους αλλά δεν άπτονται των βαθμολογημένων στοιχείων στις εκθέσεις αξιολόγησης. Τα σχόλια του Διευθυντή δεν αποτελούν αναπαραγωγή των στοιχείων των φακέλων ούτε έρχονται σε αντίθεση με αυτά. Η σύσταση στο σύνολο της συμμορφώθηκε με το ακυρωτικό δεδικασμένο καθώς περιέχει συγκριτικές αναφορές ανάμεσα στον αιτητή και τους υπόλοιπους υποψηφίους για κάθε επιμέρους ιδιότητα ή δραστηριότητα την οποία συναρτά με τα καθήκοντα της θέσης. Η πληρότητα της αποκαλύπτει την επιμέλεια και ευθύνη με την οποία ο Διευθυντής μελέτησε το σύνολο των ενώπιον του στοιχείων σε αλληλοσυσχετισμό, παρέχοντας δέουσα αιτιολογία για τις εισηγήσεις του.
Στη Νιόβη Παπαϊωάννου κ.α. (αρ. 2) ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 713 αναφέρεται, "αν ο διευθυντής θα έπρεπε να κάμνει μνεία μόνο των μετρήσιμων ή απτών στοιχείων των υπηρεσιακών εκθέσεων δε θα αποτελούσε παρά μόνο απλή αναπαραγωγή τους". Στη Λοϊζίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 1094/90, ημερ. 21.12.92, που μετέπειτα επικρότησε η Ολομέλεια στη Λεωνίδου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ 385 το θέμα τέθηκε ως εξής:
"Ο νέος νόμος απέβλεψε στη δημιουργία πιο άξιας και αποτελεσματικής διοίκησης. Το άρθρ. 35(4) ήλθε να ενισχύσει την αξιοκρατική επιλογή των δημοσίων υπαλλήλων με το να προνοήσει ρητά πως η σύσταση του Διευθυντή πρέπει να είναι αιτιολογημένη. Το άρθρο μνημονεύει τα στοιχεία των υπηρεσιακών εκθέσεων και των προσωπικών φακέλων ανάμεσα στους παράγοντες που επενεργούν στην απόφαση για προαγωγή. Άρα πρόθεση του νομοθέτη ήταν να απεγκλωβιστούν οι συστάσεις του Διευθυντή που συνιστούν πρόσθετο κριτήριο ανέλιξης από τα προαναφερθέντα στοιχεία."
Δεν διακρίνω οτιδήποτε μεμπτό στο σκεπτικό της ΕΔΥ για την επιλογή του ενδιαφερόμενου μέρους. Η ΕΔΥ έδρασε εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας η δε αιτιολογία που παρέθεσε, πληρεί τις προϋποθέσεις της ειδικής αιτιολογίας αναφορικά με την παρέκκλιση από τη σύσταση του Διευθυντή.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα σε βάρος του αιτητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.