|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2004) 4 ΑΑΔ 618
5 Ιουλίου, 2004
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ Τ0 ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Α. ΜΙΝΤΙΚΚΗΣ ΦΑΡΜ ΛΙΜΙΤΕΔ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
Α. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΜΥΝΑΣ,
Β. ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΜΥΝΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 309/2003)
Προσφορές ― Ζητήματα που αναφύονται μετά την κατακύρωση και την υπογραφή της σύμβασης με τον επιτυχόντα προσφοροδότη ― Οι ειδικές περιστάσεις της κριθείσας περίπτωσης ― Η προσβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε ότι αποσκοπούσε στη ρύθμιση δικαιωμάτων σύμφωνα με τους κανόνες του ιδιωτικού δικαίου ― Εξέφευγε του ακυρωτικού ελέγχου.
Οι αιτητές προσέφυγαν κατά της απόρριψης του αιτήματός τους για επιστροφή δασμών που είχαν επιβληθεί επί των αγαθών - αντικειμένου προσφοράς του δημοσίου - μετά την υπογραφή της σχετικής σύμβασης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Προκύπτει για εξέταση το θέμα κατά πόσο η προσβαλλόμενη πράξη αποτελεί πράξη προσβλητή με προσφυγή με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Το ίδιο θέμα απασχόλησε τον Καλλή, Δ., στην προσφυγή 750/2002 που καταχώρισαν οι ίδιοι αιτητές.
Με απόφασή του ημερομηνίας 23.4.2003 ο Καλλής Δ., έκρινε ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν αποτελούσε πράξη ή απόφαση εντός της έννοιας του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος.
Υιοθετούνται τα λεχθέντα στην υπόθεση αυτή, τα πραγματικά περιστατικά της οποίας ταυτίζονται με αυτά της εξεταζόμενης. Η προσβαλλόμενη πράξη αποσκοπούσε στη ρύθμιση δικαιωμάτων σύμφωνα με τους κανόνες του ιδιωτικού δικαίου. Συνεπώς εκφεύγει του ακυρωτικού ελέγχου με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Προσφυγή.
Α. Ευτυχίου, για τους Αιτητές.
Ε. Νικολαΐδου, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
�
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Το Υπουργείο Άμυνας ζήτησε προσφορές για την προμήθεια κρεάτων, πουλερικών και κατεψυγμένων ψαριών για την περίοδο 1.1.2003 - 31.12.2003 για τις ανάγκες της Εθνικής Φρουράς.
Ο όρος 4.1 των οδηγιών προς τους προσφοροδότες, ο οποίος είναι κρίσιμος για τα γεγονότα της εξεταζόμενης προσφυγής, καθορίζει ότι «οι προσφοροδότες πρέπει να συμπληρώσουν στο Έντυπο Προσφοράς, που περιλαμβάνεται στα παρόντα έγγραφα, την τιμή μονάδας και τη συνολική τιμή των εφοδίων που προσφέρουν συμπεριλαμβανομένου και τυχόν δασμού (Duty Paid) σε Κυπριακές Λίρες».
Κρίσιμος είναι και ο ειδικός όρος 6.1 του Συμβολαίου, ο οποίος καθορίζει ότι «η συμβατική τιμή θα παραμείνει σταθερή καθ' όλη τη διάρκεια της ισχύος του Συμβολαίου».
Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών αποδέκτηκε την προσφορά των αιτητών.
Μετά την κατακύρωση της προσφοράς η Κυπριακή Κυβέρνηση αύξησε το δασμό που ίσχυε για την εισαγωγή ψαριών με ισχύ από 1.1.2003.
Οι αιτητές ζήτησαν με επιστολή τους προς το Υπουργείο Άμυνας να τους επιστραφεί η διαφορά του δασμού που είχαν επιβαρυνθεί. Πρόβαλαν ότι δεν ήταν δυνατό να γνώριζαν την αύξηση του εισαγωγικού δασμού κατά την υποβολή της προσφοράς τους και θα ήταν άδικο να επιβαρυνθούν τον επιπλέον δασμό.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Άμυνας απάντησε στους αιτητές ότι το αίτημά τους δεν μπορούσε να ικανοποιηθεί. Αναφέρθηκε στην επιστολή του στον όρο 4.1 και 6.1 που παρέθεσα πιο πάνω και κατέληξε ως εξής:
«Ως εκ τούτου, και σύμφωνα και με τη νομική άποψη του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ημερ. 6.6.2002, η τιμή της προσφοράς παραμένει σταθερή ανεξάρτητα από τυχόν αυξομειώσεις στους δασμούς και οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων δεν διαφοροποιούνται».
Την ακύρωση της απόφασης που κοινοποιήθηκε στους αιτητές με την επιστολή αυτή είναι που προσβάλλουν οι αιτητές.
Η δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση πρόβαλε προδικαστική ένσταση ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι εκτελεστή διοικητική απόφαση και συνεπώς δεν εμπίπτει στη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Υποστήριξε την ένστασή της αναφέροντας ότι πρόκειται για εξέταση θεμάτων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των μερών που αναφύονται από τη συμβατική τους σχέση, η οποία θα κατέληγε στην εξέταση και απόφαση από το Αναθεωρητικό Δικαστήριο θεμάτων που ανήκουν στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου.
Ανέφερε περαιτέρω, παραπέμποντας στη νομολογία, πως ενώ η διαδικασία που οδηγεί στην κατακύρωση της προσφοράς στον επιτυχόντα προσφοροδότη είναι πράξη που ανήκει στο πεδίο του δημόσιου δικαίου, οποιαδήποτε ενέργεια που πραγματοποιείται μετά την υπογραφή της σύμβασης ανήκει στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου.
Ο δικηγόρος των αιτητών υποστήριξε ότι η αύξηση του δασμού στην εισαγωγή κατεψυγμένων ψαριών μετά την υπογραφή της σύμβασης συνιστά έκτακτη και απρόβλεπτη μεταβολή των πραγματικών και οικονομικών συνθηκών πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η σύμβαση, που μεταβάλλει την οικονομική της βάση και καθιστά υπέρμετρα επαχθή για τους αιτητές την εκτέλεσή της δίνοντας τους το δικαίωμα να ζητήσουν αποζημίωση για τη ζημιά που υπέστηκαν.
Προκύπτει για εξέταση το θέμα κατά πόσο η προσβαλλόμενη πράξη αποτελεί πράξη προσβλητή με προσφυγή με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Το ίδιο θέμα απασχόλησε τον Καλλή, Δ., στην προσφυγή 750/2002 που καταχώρισαν οι ίδιοι αιτητές. Η υπόθεση αυτή, αφορούσε κατακύρωση στους αιτητές προσφοράς για την προμήθεια κατεψυγμένων ψαριών για την περίοδο 1.1.2002 - 31.12.2002 για τις ανάγκες της Εθνικής Φρουράς. Μετά την κατακύρωση της προσφοράς επιβλήθηκε δασμός στην εισαγωγή ψαριών ενώ προηγουμένως ο συντελεστής του εισαγωγικού δασμού ήταν μηδενικός. Το αίτημά τους να τους επιστραφεί η διαφορά του δασμού που είχαν επιβαρυνθεί απορρίφθηκε και πρόσβαλαν την απόφαση αυτή.
Με απόφασή του ημερομηνίας 23.4.2003 ο Καλλής Δ., έκρινε ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν αποτελούσε πράξη ή απόφαση εντός της έννοιας του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος.
Παραθέτω σχετικό απόσπασμα από την απόφαση:
« Εφόσον τα έγγραφα της προσφοράς ή έγγραφα του διαγωνισμού θεωρούνται αναπόσπαστο μέρος της Σύμβασης Δημοσίου διαπιστώνω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ληφθεί «κατ΄εφαρμογήν όρου της συμβάσεως» και όχι κατ' εφαρμογήν οποιασδήποτε νομοθετικής διατάξεως. Επομένως ανάληψη δικαιοδοσίας για έλεγχο της νομιμότητας της θα ισοδυναμούσε με εξέταση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των μερών όπως αναφύονται από τη συμβατική τους σχέση. Μια τέτοια εξέταση αναπόφευκτα θα κατέληγε σε κρίση του Δικαστηρίου επί των εκ του ιδιωτικού δικαίου εκπηγάζοντων δικαιωμάτων των μερών, έργο σαφώς εκτός της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου (βλ. Freeshops Ltd v. Republic (1987) 3 C.L.R. 2081, 2085 και Δρ. Γεωργίου ν. Α.Η.Κ. (1995) 3 Α.Α.Δ. 424, 439). Έχω περαιτέρω την άποψη πως η προσβαλλόμενη πράξη δεν σκοπούσε πρωταρχικά στην προώθηση δημοσίου σκοπού ούτε επηρεάζει οποιοδήποτε μέρος του κοινού. Σκοπός της ήταν ο διακανονισμός δικαιωμάτων σύμφωνα με τους κανόνες του ιδιωτικού δικαίου. Ο σκοπός δεν ήταν δημόσιος γιατί το κοινό ή τμήμα του δεν είχαν συμφέρον στην ευόδωση του. (Βλ. Ναυτικός Όμιλος Πάφου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (1992) 1 Α.Α.Δ. 882, Δρ. Γεωργίου ν. Α.Η.Κ. (πιο πάνω) και Republic v. M.D.M. Estate Development Ltd (1982) 3 C.L.R. 642, 655)»
Συμφωνώ με τα λεχθέντα στην υπόθεση αυτή, τα πραγματικά περιστατικά της οποίας ταυτίζονται με αυτά της εξεταζόμενης. Καταλήγω ότι η προσβαλλόμενη πράξη αποσκοπούσε στη ρύθμιση δικαιωμάτων σύμφωνα με τους κανόνες του ιδιωτικού δικαίου. Συνεπώς εκφεύγει του ακυρωτικού ελέγχου με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Για τον πιο πάνω λόγο η προσφυγή απορρίπτεται. Επιδικάζονται έξοδα εναντίον των αιτητών.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.