|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2004) 4 ΑΑΔ 208
30 Μαρτίου, 2004
[ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
1. ΜΙΧΑΗΛ ΣΤΕΛΙΟΥ ΜΙΧΑΛΑΚΗ,
2. ΜΑΡΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ, ΔΙΑ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1017/2002)
Αναγκαστική Απαλλοτρίωση ― Η υποχρέωση λήψης υπόψη όλων των στοιχείων και των αναγκών του έργου, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης μελέτης, πριν τη δημοσίευση του διατάγματος απαλλοτριώσεως ― Δεν εκπληρώθηκε στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις και συνέπειες.
Οι αιτητές προσέβαλαν το διάταγμα απαλλοτρίωσης της ακίνητης ιδιοκτησίας τους.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Ο κυριότερος λόγος ακύρωσης που προβάλλουν οι αιτητές, είναι ότι το διάταγμα απαλλοτρίωσης εκδόθηκε χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε τεχνική και οικονομική μελέτη, όπως επιβάλλεται από τις αρχές που καθιέρωσε η νομολογία και διέπουν τη συμπεριφορά της διοίκησης στις περιπτώσεις απαλλοτρίωσης ιδιωτικής περιουσίας. Επίσης, ως οι ισχυρισμοί των αιτητών, δεν εξετάσθηκε από τους καθ' ων η αίτηση, αν μπορούσαν να εξυπηρετηθούν οι σκοποί της απαλλοτρίωσης με άλλους λιγότερο επαχθείς τρόπους.
Ο λόγος αυτός ακύρωσης που προβάλλουν οι αιτητές ευσταθεί. Δεν διαπιστώνεται η ύπαρξη οποιασδήποτε μελέτης είτε τεχνικής είτε οικονομικής. Το μόνο που υπάρχει στο φάκελο είναι σημειώματα που ανταλλάγησαν μεταξύ διαφόρων τμημάτων της διοίκησης τα οποία, σχεδόν μονολεκτικά, έδιδαν τη συγκατάθεσή τους για τη δημοσίευση του διατάγματος απαλλοτρίωσης. Είναι εκπληκτικό δε το γεγονός ότι ορισμένα τμήματα της διοίκησης παραδέχοντο ότι θέμα της διαμόρφωσης του οδικού δικτύου για την εξυπηρέτηση του σχολείου δεν υπήρχε, διότι δεν είχε προβλεφθεί η διαπλάτυνση της λεωφόρου Ιφιγενείας. Περαιτέρω είναι επίσης εκπληκτικό ότι οι αρμόδιες διοικητικές αρχές επικαλούντο την ανέγερση κλειστής αίθουσας πολλαπλής χρήσεως, αλλά σε απώτερο, μη προβλεπτό, μέλλον. Δεν υπάρχει επίσης στο διοικητικό φάκελο οποιαδήποτε μελέτη που να απέκλειε άλλους τρόπους, λιγότερο επαχθείς, για τη δημιουργία του έργου.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Latomia Estate Ltd. κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672.
Προσφυγή.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Δ. Καλλίγερος, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
�
ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές ζητούν την πιο κάτω θεραπεία:-
«Δήλωση του Δικαστηρίου με την οποία να κηρύσσεται άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα η ΑΔΠ 849 που δημοσιεύτηκε στις 13.9.02 στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, αναφορικά με το διάταγμα Απαλλοτρίωσης της ακίνητης ιδιοκτησίας των αιτητών αρ. τεμαχίων 655 και 656, Φ/Σχ. 21/540604 Ενορία Αγ. Δημητρίου στο Στρόβολο στη Λευκωσία για σχολικούς χώρους στάθμευσης και τη διαμόρφωση οδικού δικτύου της περιοχής που θα εξυπηρετήσει δήθεν το σχολείο.»
Στις 14.9.2001 δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης ιδιωτικής γης στο Στρόβολο. Στη γνωστοποίηση αναφέρεται ότι η εν λόγω γη είναι αναγκαία για σκοπούς δημόσιας ωφελείας δηλαδή για σχολικούς σκοπούς, την επέκταση του Δημοτικού Σχολείου Ακρόπολης και τη διαμόρφωση του οδικού δικτύου της περιοχής που θα εξυπηρετήσει το σχολείο. Η γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης αφορά δύο οικόπεδα συνολικής έκτασης 1.083 τ.μ. επί της οδού Ελευθερουπόλεως τα οποία εφάπτονται της αυλής του Δημοτικού Σχολείου Ακροπόλεως. Οι αιτητές είναι οι ιδιοκτήτες των οικοπέδων. Υπέβαλαν ένσταση η οποία όμως απορρίφθηκε από την Υπουργική Επιτροπή.
Έτσι οι καθ' ων η αίτηση προχώρησαν και δημοσίευσαν στην Επίσημη Εφημερίδα στις 13.9.2002 διάταγμα απαλλοτρίωσης.
Εναντίον αυτού του διατάγματος απαλλοτρίωσης οι αιτητές καταχώρησαν την παρούσα προσφυγή.
Ο κυριότερος λόγος ακύρωσης που προβάλλουν οι αιτητές είναι ότι το διάταγμα απαλλοτρίωσης εκδόθηκε χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε τεχνική και οικονομική μελέτη, όπως επιβάλλεται από τις αρχές που καθιέρωσε η νομολογία και διέπουν τη συμπεριφορά της διοίκησης στις περιπτώσεις απαλλοτρίωσης ιδιωτικής περιουσίας. Επίσης, ως οι ισχυρισμοί των αιτητών, δεν εξετάσθηκε από τους καθ΄ων η αίτηση, αν μπορούσαν να εξυπηρετηθούν οι σκοποί της απαλλοτρίωσης με άλλους λιγότερους επαχθείς τρόπους.
Ο λόγος αυτός ακύρωσης που προβάλλουν οι αιτητές ευσταθεί. Έχω διεξέλθει με προσοχή το διοικητικό φάκελο. Δεν διαπίστωσα την ύπαρξη οποιασδήποτε μελέτης είτε τεχνικής είτε οικονομικής. Το μόνο που υπάρχει στο φάκελο είναι σημειώματα που ανταλλάγησαν μεταξύ διαφόρων τμημάτων της διοίκησης τα οποία, σχεδόν μονολεκτικά, έδιδαν τη συγκατάθεση τους για τη δημοσίευση του διατάγματος απαλλοτρίωσης. Είναι εκπληκτικό δε το γεγονός ότι ορισμένα τμήματα της διοίκησης παραδέχοντο ότι θέμα της διαμόρφωσης του οδικού δικτύου για την εξυπηρέτηση του σχολείου δεν υπήρχε, διότι δεν είχε προβλεφθεί η διαπλάτυνση της λεωφόρου Ιφιγενείας. Περαιτέρω είναι επίσης εκπληκτικό ότι οι αρμόδιες διοικητικές αρχές επικαλούντο την ανέγερση κλειστής αίθουσας πολλαπλής χρήσεως, αλλά σε απώτερο, μη προβλεπτό, μέλλον. Δεν υπάρχει επίσης στο διοικητικό φάκελο οποιαδήποτε μελέτη που να απέκλειε άλλους τρόπους, λιγότερο επαχθείς, για τη δημιουργία του έργου.
Στην υπόθεση Latomia Estate Ltd. κ.ά. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, έχουν λεχθεί τα εξής:-
«Έχει νομολογιακά καθιερωθεί ότι η Απαλλοτριούσα Αρχή δεν προχωρεί στη λήψη της απόφασης για απαλλοτρίωση παρά μόνο αφού προβεί στην εξέταση των σχεδίων του έργου που προσδιορίζουν τη φύση, την έκταση και τις ανάγκες του έργου για το οποίο διενεργείται η απαλλοτρίωση. Τα πιο πάνω πλαίσια υπαγορεύουν την ύπαρξη μιας ολοκληρωμένης μελέτης. (Ίδε Μεστάνας και Άλλοι ν. Δημοτικού Συμβουλίου Αθηαίνου (Αρ. 2) [1992] 3 Α.Α.Δ. 185 και Σπύρου ν. Δημοτικού Συμβουλίου Κάτω Πολεμιδιών και Δήμου Κάτω Πολεμιδιών (1998) 3 Α.Α.Δ. 307).
(Βλέπε επίσης: Μενέλαος Α. Σπύρου ν. Δημοτικού Συμβουλίου Κάτω Πολεμιδιών (1998) 3 Α.Α.Δ. 307 και Δ. Ουζουνιάν & Μ. Σουλτανιάν και Σία Λτδ. ν. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 639).»
Η Απαλλοτριούσα Αρχή, προτού προχωρήσει στην απαλλοτρίωση, έχει υποχρέωση να λάβει υπόψη της όλα τα στοιχεία και τις ανάγκες του έργου, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης μελέτης.
Ενόψει της κατάληξης μου αυτής δεν θεωρώ αναγκαίο να εξετάσω οποιοδήποτε άλλο λόγο ακύρωσης που προβάλλεται από τους αιτητές.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Η επίδικη διοικητική πράξη ακυρώνεται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.