ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

12 Νοεμβρίου, 2004

[ΚΑΛΛΗΣ, Δ/στής]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

(Υπόθεση Αρ. 788/2003)

ΜΑΡΙΑ Ν. ΘΕΟΔΩΡΟΥ ,

v.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,

ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,

____________________

(Υπόθεση Αρ. 904/2003)

ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΡΤΕΜΙΟΥ,

v.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,

ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,

____________________

ΚΑΛΛΗΣ, Δ.: Οι πιο πάνω δύο προσφυγές έχουν συνεκδικαστεί. Στρέφονται κατά της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (η Ε.Δ.Υ.) ημερ. 27.5.2003 με την οποία η Ελισάβετ Χρ. Νεοφύτου (Ε.Μ. 1) και η Έλενα Προκοπίου (Ε.Μ. 2) διορίσθηκαν στη μόνιμη θέση Λειτουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας (η επίδικη θέση).

Τα σχέδια υπηρεσίας.

Η επίδικη θέση είναι θέση Πρώτου Διορισμού. Σύμφωνα με τα σχέδια υπηρεσίας τα πιο κάτω προσόντα αποτελούν πλεονεκτήματα:

Τα πορίσματα της Συμβουλευτικής Επιτροπής.

Οι αιτήσεις των υποψηφίων εξετάσθηκαν από τη Συμβουλευτική Επιτροπή η οποία υπέβαλε τους υποψηφίους σε γραπτή και προφορική εξέταση. Παραθέτω τα σχετικά με τους αιτητές και τα Ε.Μ. πορίσματα της Συμβουλευτικής Επιτροπής:

• Master of Business Administration (Middlesex University)
• Post Graduate Diploma in Corporate Management
• Strategic Planning of the Cyprus Institute of Marketing

• Master of Science in International Shipping (University of Plymouth).

• MSc in Social and Economical Science (University of Wien).

Η διαδικασία ενώπιον της Ε.Δ.Υ.:

Η Ε.Δ.Υ. δέχθηκε σε ατομική προφορική εξέταση τους υποψηφίους.

Κατά την προφορική εξέταση τόσο ο Διευθυντής Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας όσο και η Ε.Δ.Υ. υπέβαλαν στους υποψηφίους ερωτήσεις, μεταξύ άλλων, πάνω σε θέματα που άπτονται των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης καθώς και των απαιτήσεων του Σχεδίου Υπηρεσίας, με σκοπό τη διαπίστωση των γνώσεων, της κρίσης, της προσωπικότητας, της πρωτοβουλίας, της ικανότητας επικοινωνίας των υποψηφίων, περιλαμβανομένης της έκφρασης, ολοκλήρωσης σκέψης, σαφήνειας, πειστικότητας, και γενικά της ικανότητάς τους να ανταποκριθούν στα καθήκοντα και τις απαιτήσεις της θέσης.

Μετά το πέρας της προφορικής εξέτασης ο Διευθυντής αξιολόγησε την απόδοση των υποψηφίων σ΄ αυτήν ως εξής:

Ακολούθως η Ε.Δ.Υ., υπό το φως και των σχετικών κρίσεων του Διευθυντή, προέβη στην αξιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων, η οποία έχει ως εξής:

Στη συνέχεια η Ε.Δ.Υ. ασχολήθηκε με τη γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων. Έλαβε δεόντως υπόψη τα αποτελέσματα της γραπτής και προφορικής εξέτασης των υποψηφίων που διεξήχθησαν από τη Συμβουλευτική Επιτροπή, τα προσόντα των υποψηφίων σε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης, όπως επίσης και τα υπόλοιπα στοιχεία των αιτήσεων, καθώς και την απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση ενώπιον της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας. Έκρινε ότι τα Ε.Μ. υπερέχουν γενικά των άλλων υποψηφίων και τις επέλεξε ως τις πιο κατάλληλες για διορισμό στην επίδικη θέση.

Η Ε.Δ.Υ. επιλέγοντας την Προκοπίου Έλενα, έλαβε υπόψη ότι αυτή αξιολογήθηκε από τη Συμβουλευτική Επιτροπή ως Εξαίρετη και από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, στην ενώπιόν της προφορική εξέταση, ως Σχεδόν εξαίρετη, που ήταν το ψηλότερο επίπεδο αξιολόγησης και στις δύο περιπτώσεις. Επιπλέον, λήφθηκε υπόψη ότι η επιλεγείσα διαθέτει και το πλεονέκτημα της θέσης.

Επιλέγοντας την Νεοφύτου Ελισάβετ η Ε.Δ.Υ. έλαβε υπόψη ότι αυτή αξιολογήθηκε ως Εξαίρετη από τη Συμβουλευτική Επιτροπή και ως Σχεδόν εξαίρετη από την Ε.Δ.Υ., στην ενώπιον της προφορική εξέταση, που ήταν το ψηλότερο επίπεδο αξιολόγησης και στις δύο περιπτώσεις. Επίσης, επιλέγοντας την Νεοφύτου, η Επιτροπή δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι οι Αρτεμίου Ιωάννης, Βλίγγα Μαρία, Θεοδώρου Μαρία και Κωνσταντίνου Έλενα, που δεν επιλέγηκαν, διαθέτουν το πλεονέκτημα της θέσης. Ωστόσο, παρατήρησε ότι αυτοί αξιολογήθηκαν σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο στην ενώπιον της προφορική εξέταση.

Οι λόγοι ακύρωσης.

(Α) Προσφυγή 788/2003.

Πρώτος λόγος ακύρωσης - Υπέρμετρη ή αποφασιστική σημασία στην προφορική εξέταση - Πλάνη ως προς τη βαρύτητα της προφορικής εξέτασης.

Δεύτερος λόγος ακύρωσης - Μη αιτιολογημένη παραγνώριση του πλεονεκτήματος της αιτήτριας.

Ο κ. Κωνσταντίνου, εκ μέρους της αιτήτριας, υπέβαλε ότι η αιτήτρια ισοβαθμεί με τα Ε.Μ. στην προφορική εξέταση ενώπιον της Συμβουλευτικής Επιτροπής, συστήθηκε από την Συμβουλευτική Επιτροπή και υπερέχει των Ε.Μ. σε πείρα σε ναυτιλιακά θέματα, υπερέχει στο γραπτό διαγωνισμό και σε πρόσθετα προσόντα. Το μόνο στοιχείο που υστερεί, και μάλιστα οριακά, είναι η προφορική εξέταση ενώπιον της Ε.Δ.Υ.. Ο κ . Κωνσταντίνου τόνισε ότι το Ε.Μ. Ελισάβετ Νεοφύτου δεν κατέχει το προσόν πλεονέκτημα, η δε Ε.Δ.Υ. το έχει παραγνωρίσει χωρίς να δώσει ειδική αιτιολογία όπως απαιτείται από τη Νομολογία.

Διαπιστώνω ότι το Ε.Μ. 1 - Ελισάβετ Νεοφύτου - δεν κατέχει το προσόν πλεονέκτημα. Ο λόγος για τον οποίο η Ε.Δ.Υ. παραγνώρισε το προσόν πλεονέκτημα, το οποίο κατέχει η αιτήτρια, είναι η αξιολόγηση της τελευταίας «σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο στην προφορική εξέταση».

Έχει νομολογηθεί ότι σε περίπτωση που παραγνωρίζεται υποψήφιος που κατέχει το προσόν-πλεονέκτημα το διορίζον όργανο έχει υποχρέωση να παράσχει ειδική αιτιολόγηση για την ενέργεια του (βλ. Tourpeki v. Republic (1973) 3 C.L.R. 317 και Χατζηγιάννη κ.α. ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 317). Στην Δημοκρατία κ.α. ν. Υψαρίδη κ.α. (Αρ. 2) (1993) 3 Α.Α.Δ. 347 (απόφαση της Ολομέλειας) επισημαίνεται ότι «η ειδική αιτιολόγηση σκοπεί στην εξειδίκευση των λόγων που αντισταθμίζουν το πλεονέκτημα που παρέχει το πρόσθετο προσόν για την εκτέλεση των καθηκόντων της πληρούμενης θέσης».

Το ζητούμενο στην παρούσα υπόθεση είναι κατά πόσο η αιτιολογία που έδωσε Ε.Δ.Υ. για την παραγνώριση του προσόντος πλεονέκτημα της αιτήτριας αποτελεί την ειδική αιτιολογία που απαιτείται από τη Νομολογία. Η Νομολογία έχει επί του θέματος αυτού δώσει ξεκάθαρη απάντηση στην Φιλίππου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 1. Στην υπόθεση εκείνη το προσόν πλεονέκτημα της εφεσείουσας παραγνωρίσθηκε από την Ε.Δ.Υ. για το λόγο ότι το Ε.Μ. «κρίθηκε ως πάρα πολύ καλή στην προφορική εξέταση έναντι της σχεδόν πολύ καλής εφεσείουσας. Κρίθηκε πρωτοδίκως ότι η καλύτερη απόδοση του Ε.Μ. στην προφορική εξέταση «εμπεριέχει και ακλόνητη ειδική αιτιολόγηση» της ενέργειας της Ε.Δ.Υ. να παραγνωρίσει το προσόν πλεονέκτημα της εφεσείουσας.

Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου δέχθηκε τη θέση της εφεσείουσας ότι η υπεροχή του Ε.Μ. στην προφορική εξέταση δεν αποτελεί την ειδική αιτιολογία που απαιτείται από τη Νομολογία όταν παραγνωρίζεται το προσόν πλεονέκτημα. Έθεσε το θέμα ως εξής - στις σελ. 7-8:

Υιοθετώ τα νομολογηθέντα στη Φιλίππου (πιο πάνω). Κρίνω ότι η ειδική αιτιολογία που έδωσε η Ε.Δ.Υ. - καλύτερη απόδοση στην προφορική εξέταση - δεν αποτελεί εξειδίκευση των λόγων που αντισταθμίζουν το πλεονέκτημα που παρέχει το πρόσθετο προσόν για την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης (Βλ. και Σιδερά ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 2540, 2543: "μέσα από τη νομολογία προβάλλει η αρχή ότι δεν δικαιολογείται η αντιστάθμιση ουσιαστική ή αισθητή έστω υπεροχή από τα αποτελέσματα της συνέντευξης"). Ακολουθεί πως το μέρος της προσβαλλόμενης απόφασης που σχετίζεται με το διορισμό του Ε.Μ. Ελισάβετ Νεοφύτου τυγχάνει αναιτιολόγητο. Η διακριτική ευχέρεια της Ε.Δ.Υ. έχει ασκηθεί με πλημμελή τρόπο. Η απόφαση για διορισμό του εν λόγω Ε.Μ. (Νεοφύτου) είναι επομένως αντίθετη προς το νόμο και καθ΄ υπέρβαση και κατάχρηση εξουσίας (Βλ. Tourpeki (πιο πάνω), Bagdades v. Central Bank of Cyprus (1973) 3 C.L.R. 417 και Pissas v. Republic (1974) 3 C.L.R. 476).

Για τους πιο πάνω λόγους η Προσφυγή 788/2003 σε ότι αφορά το διορισμό του Ε.Μ. Νεοφύτου επιτυγχάνει. Ο διορισμός του Ε.Μ. Νεοφύτου ακυρώνεται.

Αναφορικά με το διορισμό του Ε.Μ. Προκοπίου η εγκυρότητα του θα πρέπει να εξεταστεί με βάση τις αρχές που διέπουν το δικαστικό έλεγχο διορισμών. Τις έχω παραθέσει στη Παντζιαρή ν. Α.Η.Κ., Υποθ. 744/98/26.5.99 από την οποία μεταφέρουν το σχετικό απόσπασμα:

Στην παρούσα υπόθεση και οι δύο υποψήφιοι κατέχουν το προσόν πλεονέκτημα. Η αιτήτρια βαθμολογήθηκε με βαθμό 81 στην γραπτή εξέταση ενώ το Ε.Μ. Προκοπίου με βαθμό 80. Κρίθηκαν και οι δύο ως «εξαίρετοι» από τη Συμβουλευτική Επιτροπή η δε αιτήτρια αξιολογήθηκε με χαμηλότερο βαθμό από την Ε.Δ.Υ. - «πολύ καλή, το Ε.Μ. Προκοπίου «σχεδόν εξαίρετη».

Εν όψει των στοιχείων που περιβάλλουν την περίπτωση των δύο υποψηφίων - της αιτήτριας στην Προσφυγή 788/2003 και του Ε.Μ. Προκοπίου - θεωρώ ότι η αιτήτρια δεν έχει αποδείξει έκδηλη υπεροχή. Η κατοχή πρόσθετων προσόντων από την αιτήτρια δεν είναι αρκετή για να θεμελιώσει έκδηλη υπεροχή.

Τονίζεται ότι το Ε.Μ. Προκοπίου κατέχει το προσόν πλεονέκτημα. Επομένως στην περίπτωση της δεν ήταν απαραίτητη η παράθεση ειδικής αιτιολογίας για την παραγνώριση του προσόντος πλεονέκτημα της αιτήτριας.

Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή της αιτήτριας στην Προσφυγή 788/2003 σε ότι αφορά το διορισμό του Ε.Μ. Προκοπίου απορρίπτεται. Ο διορισμός του Ε.Μ. Προκοπίου επικυρώνεται.

(Β) Προσφυγή 904/2003.

Ο αιτητής στην πιο πάνω προσφυγή κατέχει το προσόν πλεονέκτημα, ενώ το Ε.Μ. Νεοφύτου δεν το κατέχει. Ισχύουν, επομένως, τα όσα λέχθηκαν στην περίπτωση της Προσφυγής 788/2003. Για τους ίδιους λόγους επιτυγχάνει και η Προσφυγή 904/2003. O διορισμός του Ε.Μ. Νεοφύτου ακυρώνεται.

Σε σχέση με το διορισμό του Ε.Μ. Προκοπίου η προσφυγή αποτυγχάνει για τους λόγους που υποδεικνύονται στην Προσφυγή 788/2003. Ο αιτητής στην παρούσα προσφυγή δεν έχει αποδείξει έκδηλη υπεροχή.

Για όλους τους πιο πάνω λόγους οι δύο προσφυγές επιτυγχάνουν αναφορικά με το διορισμό του Ε.Μ. Νεοφύτου. Ο διορισμός της τελευταίας ακυρώνεται. Οι προσφυγές αποτυγχάνουν και απορρίπτονται αναφορικά με το διορισμό του Ε.Μ. Προκοπίου. Ο διορισμός της τελευταίας επικυρώνεται.

Εν όψει του πιο πάνω αποτελέσματος δεν θα εκδοθεί διαταγή για τα έξοδα.

Π. ΚΑΛΛΗΣ,

/ΕΑΠ. Δ.