Ε. ΡΩΣΣΙΔΗΣ ΥΙΟΣ ΛΤΔ ν. ΑΡΧΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΚΥΠΡΟΥ, Υπσθεση Αρ. 482/2002, 23 Ιουνίου, 2004

ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή η εταιρεία Ε. Ρωσσίδης και Υιός Λτδ (η αιτήτρια) αμφισβητεί την ορθότητα της απόφασης της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (η Αρχή), με την οποία η Αρχή επέβαλε στην αιτήτρια χρέωση για κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος ύψους £4.231,44.

(α) Τα γεγονότα.

Η αιτήτρια εταιρεία διατηρεί εργαστήριο επεξεργασίας γυαλιού στη Λευκωσία. Η Αρχή, που αποτελεί οργανισμό δημοσίου δικαίου που συστάθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Αναπτύξεως Ηλεκτρισμού Νόμου, Κεφ. 171, παρείχε από τις 9/5/91 δυνάμει σύμβασης με την αιτήτρια, ηλεκτρικό ρεύμα στα υποστατικά της σύμφωνα με τους Γενικούς Όρους Παροχής που περιέχονται στους περί Ανάπτυξης Ηλεκτρισμού Κανονισμούς του 1954 (όπως έχει τροποποιηθεί). Η κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος καθοριζόταν με μετρητή τον οποίο η Αρχή εγκατέστησε στο υποστατικό της αιτήτριας. Ως αποτέλεσμα ελέγχου του μετρητή, το Δεκέμβριο του 2001 διαπιστώθηκε αφαίρεση των ειδικών σφραγισμάτων και αλλοίωση της δυναμικότητας της ασφάλειας. Ο μετρητής αφαιρέθηκε και στάληκε για επιστημονικό έλεγχο στο εργαστήριο της Αστυνομίας ενώ παράλληλα η Αρχή διεξήγαγε έλεγχο του ιστορικού των καταναλώσεων της αιτήτριας. Η αναλυτική εξέταση των ετήσιων καταγεγραμμένων καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας για την περίοδο 1994-2001, αποκάλυψε ότι από το Νοέμβριο του 1998 η κατανάλωση ήταν χαμηλότερη της αναμενόμενης βάσει του εγκατεστημένου ηλεκτρικού φορτίου. Ως αποτέλεσμα η αρχή απέστειλε στις 10/5/2002 επιστολή στην αιτήτρια με την οποία εζητείτο η καταβολή του ποσού των £4.231,44. Το περιεχόμενο της σχετικής επιστολής ήταν το ακόλουθο:

"Κύριοι Ε. Ρωσσίδης & Υιός Λτδ

Ενότητας 19,

1041 Λευκωσία

10 Μαΐου 2002

Κύριοι

Υποστατικό σας στην οδό Ενότητας 19, 1041 Λευκωσία

Αρ. Μετρητή: 424361

Κωδικός Αρ. Λογαριασμού: 423 12 08500 10

Διατίμηση: 21

Η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου διά του παρόντος αξιώνει τα ποσά που αναφέρονται στον επισυνημμένο Πίνακα που αποτελούνται από χρεώσεις για την υπολογισθείσα από την Αρχή ποσότητα του ηλεκτρικού ρεύματος που εξαιτίας της παράνομης επέμβασης που έγινε στον πιο πάνω μετρητή της Αρχής που ήταν εγκατεστημένος στα υποστατικά σας, δεν έχει καταγραφεί, πλέον εισφορά ΡΙΚ, ΦΠΑ, έξοδα και τόκους.

Στα ποσά που οφείλονται στην Αρχή για μη καταγραφείσα κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος εξαιτίας δόλου και/ή απάτης και/ή κλοπής και/ή της παράνομης επέμβασης που έγινε στο μετρητή και/ή εγκαταστάσεις της Αρχής, (που υπολογίστηκαν σε ετήσια βάση και χρεώθηκαν με βάση το μέσο όρο τιμής των περιόδων μετρήσεως εκάστου έτους) ως επίσης και στην εισφορά ΡΙΚ, ΦΠΑ που χρεώθηκαν με βάση τις ανάλογες Νομοθεσίες καθώς και στα έξοδα που υπέστη η Αρχή για την αντικατάσταση του πιο πάνω μετρητή της που ήταν εγκατεστημένος στα υποστατικά σας μέχρι την αντικατάστασή του από την Αρχή που έγινε την 20.12.2001 όπως και για τη διερεύνηση του όλου θέματος προστίθεται και τόκος προς 8% κατ' έτος από το τέλος εκάστου έτους σε σχέση με το οποίο έγινε ο υπολογισμός του κάθε ποσού (υπολογισθέντος πάνω σ' ετήσια βάση) που με το παρόν αξιώνεται μέχρι τελικής αποπληρωμής.

Είναι αυτονόητο ότι η αξίωση από την Αρχή και η από σας πληρωμή προς την Αρχή των πιο πάνω οφειλόμενων ποσών, ουδόλως επηρεάζει την ευθύνη σας για τα ποινικά αδικήματα που διερευνά η Αστυνομία.
Καλείσθε όπως συμμορφωθείτε με την παρούσα ειδοποίηση εντός 20 ημερών από την ημερομηνία της παρούσης με την πληρωμή των οφειλόμενων ποσών στα κατά τόπους Γραφεία της Αρχής, άλλως η Αρχή θα προβεί στη λήψη όλων των ενδεδειγμένων μέτρων μη αποκλειομένης της επιβολής ποινών και της διακοπής της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, όχι μόνο στα υποστατικά σας για τα οποία οφείλονται τα πιο πάνω ποσά αλλά και σε όλα τα υποστατικά σας σε σχέση με τα οποία είστε ή δυνατό να γίνετε καταναλωτής, ως επίσης και της λήψης δικαστικών διαβημάτων."

(β) Οι λόγοι της προσφυγής.

Με την παρούσα προσφυγή η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η επιβολή του ποσού των £4.231,44 είναι παράνομη γιατί,

Εκδόθηκε κατά παράβαση των περί Ανάπτυξης Ηλεκτρισμού Κανονισμών του 1954,

Ο τρόπος υπολογισμού της μη καταγραφείσας κατανάλωσης είναι αυθαίρετος,

Υπάρχει έλλειψη δέουσας έρευνας και

Υπάρχει έλλειψη αιτιολογίας.

(γ) Οι προδικαστικές ενστάσεις.

Η ευπαίδευτη συνήγορος της Αρχής ισχυρίζεται προδικαστικά ότι η προσφυγή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή γιατί,

Η διαφορά εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού και όχι του δημόσιου δικαίου,

Η προσβαλλόμενη "απόφαση" δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη αλλά έχει πληροφοριακό χαρακτήρα, και

Η αιτήτρια στερείται του απαραίτητου έννομου συμφέροντος.

(γ) Η επίδικη απόφαση εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού ή του δημόσιου δικαίου;

Έχει υποβληθεί εκ μέρους της ευπαίδευτης συνηγόρου της Αρχής ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη και βρίσκεται εκτός της δικαιοδοσίας του άρθρου 146 του Συντάγματος, αφού αναφέρεται σε συμβατικές υποχρεώσεις μεταξύ των διαδίκων που εμπίπτουν στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου. Η πιο πάνω εισήγηση είναι ορθή. Είχα την ευκαιρία να εξετάσω ακριβώς το ίδιο θέμα στην υπόθεση Αδελφοί Πέτρου (Γαλακτοκομικά Προϊόντα) Λτδ ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (Προσφυγή 1109/2002, η απόφαση της οποίας εκδόθηκε σήμερα) και προς αποφυγή επαναλήψεων θα ήθελα να σημειώσω ότι σύμφωνα με τα όσα έχουν καθιερωθεί νομολογιακά, υπάρχει πάντα η δυνατότητα για το ίδιο διοικητικό όργανο να ενεργεί είτε μέσα στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου είτε μέσα στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου, ανάλογα με τη φύση της πράξης (Shoham (Cyprus) Ltd v. Αρχής Λιμένων Κύπρου (2000) 1 ΑΑΔ 404) και όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Ναυτικός Όμιλος Πάφου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (1992) 1 ΑΑΔ, 882,

"Στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου εμπίπτουν όχι μόνο πράξεις διαχείρισης δημόσιας αρχής ή οργάνου, αλλά και μονομερείς πράξεις κρατικής εξουσίας που έχουν ως αντικείμενο τη ρύθμιση ή διακανονισμό δικαιωμάτων στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου."

Το ίδιο θέμα εξετάστηκε στην υπόθεση Δρ. Γεωργίου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1995) 3 ΑΑΔ 424, όπου από την απόφαση της Ολομέλειας που δόθηκε από το Δικαστή Νικολαΐδη σημειώνω τα πιο κάτω:

"Το κύριο κριτήριο για τη διάκριση μεταξύ πράξεων δημοσίου δικαίου και πράξεων ιδιωτικού δικαίου είναι η φύση της ίδιας της πράξης και ο επιδιωκόμενος με την πράξη αυτή σκοπός. Πράξη ή απόφαση μπορεί να εκδοθεί από διοικητικό όργανο κατά την άσκηση της εκτελεστικής ή διοικητικής λειτουργίας του και εν τούτοις να εκφεύγει του ελέγχου του Δικαστηρίου κάτω από το Άρθρο 146 του Συντάγματος, για τον αποκλειστικό λόγο ότι ο κύριος σκοπός που επιδιώκεται με την πράξη ή την απόφαση αυτή δεν είναι δημοσίου συμφέροντος, αλλά ο καθορισμός των αστικών δικαιωμάτων των πολιτών (βλ. Ερωτοκρίτου ν. Γενικού Εισαγγελέα, Υπόθεση αρ. 439/90, ημερ. 3.9.1992. Βλ. επίσης The Greek Registrar of the Co - Operative Societies v. Nicos Nicolaides (1965) 3 C.L.R. 164, Poyadjis v. The Republic (1975) 3 C.L.R. 378, και Charalambides v. The Republic (1982) 3 C.L.R. 403).

Εξάλλου στα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929 - 1959 και στις σελ. 232 και 233, αναφέρεται ότι οι πράξεις οι οποίες δεν αποτελούν προϊόντα άσκησης της δημόσιας εξουσίας, αλλά ενεργούνται από την Πολιτεία σαν υποκείμενο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων αναγομένων στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, δεν είναι προσβλητές δι' αιτήσεως ακυρώσεως και υπόκεινται, όπως οι πράξεις οποιουδήποτε ιδιώτη, στην αρμοδιότητα των κοινών Δικαστηρίων. Της προσβολής δι' αιτήσεως ακυρώσεως διαφεύγουν όχι μόνο οι πράξεις διαχείρισης του κράτους, αλλά και των λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.

.................................. .................................................. ................

Στην υπόθεση Modestos Savva Pitsillos (No.1) v. The Republic (1966) 3 C.L.R. 589, όπου ο αιτητής είχε καταχωρήσει προσφυγή εναντίον της απόφασης να του ζητηθεί η καταβολή ποσού £44.200 μιλς για κατανάλωση νερού, το Δικαστήριο απορρίπτοντας την προσφυγή αποφάσισε ότι θέματα που προκύπτουν από ενέργειες της διοίκησης που βασίζονται σε συμβάσεις με πολίτες εμπίπτουν στο ιδιωτικό δίκαιο και σαν τέτοια δεν υπόκεινται στην αρμοδιότητα ακυρωτικής προσφυγής σύμφωνα με το Άρθρο 146 του Συντάγματος."

Στην παρούσα περίπτωση οι σχέσεις της αιτήτριας με την Αρχή έχουν συμβατικό χαρακτήρα και η παροχή ρεύματος από την Αρχή εξαρτάται από την τήρηση των υποχρεώσεων εκ μέρους της αιτήτριας, που συμπεριλαμβάνουν την προστασία του μετρητή και την καταβολή της αξίας των καταγραφόμενων ενδείξεων. Η διαπίστωση από την Αρχή της παράνομης επέμβασης στον μετρητή της αιτήτριας, που προφανώς αποσκοπούσε στην αποφυγή του πραγματικού οφειλόμενου ποσού, οδήγησε στην επιβολή των χρεώσεων που αμφισβητούνται, κατόπιν υπολογισμού. Ο πιο πάνω καθορισμός του ποσού κατά υπολογισμό ήταν μια ενέργεια της Αρχής που αποσκοπούσε στη διαφύλαξη των συμβατικών της δικαιωμάτων που επηρεάζονταν άμεσα από την παράνομη επέμβαση που διαπιστώθηκε. Η απόφαση της Αρχής να καθορίσει το ποσό της μη καταγραφείσας κατανάλωσης κατά υπολογισμό, δεν απέβλεπε στην προώθηση οποιουδήποτε από τους δημόσιους σκοπούς που έχουν καθορισθεί από το Νόμο που έχει καθιδρύσει την Αρχή. Αντίθετα αποτελούσε μια ενέργεια συμβατικού χαρακτήρα που περιοριζόταν μέσα στα πλαίσια της ιδιωτικής συμφωνίας της Αρχής για την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στην αιτήτρια. Από τα πιο πάνω φαίνεται ότι η επίδικη απόφαση της Αρχής δεν μπορούσε να προσβληθεί με προσφυγή μέσα στα πλαίσια του άρθρου 146 του Συντάγματος.

Η προδικαστική ένσταση επιτυγχάνει. Η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα σε βάρος της αιτήτριας.

Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,

Δ.

/ΔΓ

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο