ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2004) 4 ΑΑΔ 314
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 1186/2002 και 1187/2002)
23 Απριλίου, 2004
[ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
(Υπόθεση Αρ. 1186/2002)
ΧΡΙΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ATLAS BETON LTD.,
Αιτητές,
ν.
ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1187/2002)
ΧΡΙΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ΤΙΤΑΝ BETON LTD.,
Αιτητές,
ν.
ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Α. Παπαχαραλάμπους, για τους Αιτητές και στις δύο υποθέσεις.
Λ. Χριστοδουλίδου (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι δύο προσφυγές είναι πανομοιότυπες και έχουν την ίδια πραγματική και νομική βάση. Με διάταγμα του Δικαστηρίου, κατόπιν συναίνεσης των διαδίκων, οι δύο προσφυγές συνεκδικάστηκαν.
Το αίτημα και στις δύο προσφυγές είναι πανομοιότυπο και έχει ως εξής:-
«Δήλωση και/ή απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ΄ων η αίτηση κατά ή περί το τέλος Σεπτεμβρίου 2002 διά της οποίας οι προσφορές για προμήθεια μπετόν για τις ανάγκες της Επαρχιακής Διοίκησης Πάφου ακυρώθηκαν, είναι νομικά άκυρη και άνευ οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος.»
Η Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου προκήρυξε προσφορές για την προμήθεια και μεταφορά έτοιμου σκυροδέματος για την Επαρχία Πάφου.
Στις 5.4.2002, ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών, υπεβλήθησαν πέντε προσφορές μεταξύ των οποίων και οι προσφορές των δύο εταιρειών, αιτήτριες στις προσφυγές.
Στις 23.5.2002 ο Έπαρχος Πάφου απέστειλε στο Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών την έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης.
Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών, σε συνεδρία του στις 6.6.2002 αποφάσισε ότι οι δύο αιτήτριες εταιρείες δεν ικανοποιούσαν τον όρο 6 των Γενικών Οδηγιών που έχει ως εξής:-
«Οι προσφοροδότες πρέπει να διαθέτουν εξοπλισμό κατάλληλο για την παρασκευή και προμήθεια σκυροδέματος, έμπειρο προσωπικό και επίσης να διαθέτουν επαρκή προηγούμενη πείρα σε παρόμοιας φύσεως εργασία. Ο Εργοδότης επιφυλάττει το δικαίωμα να μην αποδεχθεί την προσφορά Προσφοροδότη που κατά την άποψη του Μηχανικού, δε διαθέτει ικανοποιητικό εξοπλισμό, έμπειρο προσωπικό και επαρκή προηγούμενη πείρα.»
Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών αφού μελέτησε το θέμα, επιβεβαίωσε την αναφορά στην έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης ότι οι δύο αιτήτριες δεν διέθεταν τον απαραίτητο εξοπλισμό. Αναφέρονται τα εξής στην Έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης:-
«(ζ) Οι Προσφοροδότες CHR. CHRISTOU TITAN BETON LTD (αρ. 2) και CHRISTOU CHR. ATLAS BETON LTD (αρ. 3) δεν διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό για την παρασκευή και προμήθεια σκυροδέματος σύμφωνα με τον όρο 6 των Γενικών Οδηγιών. Κλήθηκαν οι Προσφοροδότες όπως υποδείξουν τα απαιτούμενα μηχανήματα (13/5/02) αλλά αυτό δεν κατέστη δυνατό γιατί δεν υπάρχει οποιοσδήποτε εξοπλισμός στο παρόν στάδιο. Το πιο πάνω έχει επιβεβαιωθεί από τον Διευθυντή των Εταιρειών κ. Χριστάκη Χρίστου ο οποίος όπως με έχει ενημερώσει βρίσκονται στο στάδιο της παραγγελίας και εγκατάστασης του εξοπλισμού.»
Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών δεν αποδέχθηκε όπως λάβει υπόψη επιστολή των δικηγόρων των αιτητριών με την οποία υπέβαλλαν, ως μέρος των προσφορών τους, επιστολή ημερ. 22.4.2002 από την εταιρεία Athinodorou Bros Super Beton Ltd. με την οποία δεσμεύετο να τους προμηθεύει μπετόν. Το Συμβούλιο θεώρησε ως εκπρόθεσμη την εν λόγω επιστολή αφού αυτή υποβλήθηκε στις 15.5.2002 ενώ η υποβολή προσφορών είχε ήδη λήξει από τις 5.4.2002. Έτσι το Συμβούλιο απέκλεισε τις δύο αιτήτριες γιατί δεν πληρούσαν τους όρους και εξουσιοδότησε την ενδιαφερόμενη Υπηρεσία να διαπραγματευθεί με το μοναδικό έγκυρο προσφοροδότη, την εταιρεία Athinodorou Bros Super Beton Ltd., σύμφωνα με το άρθρο 6.1 του περί Προσφορών του Δημοσίου Νόμο.
Σε νέα συνεδρία του το Συμβούλιο, στις 4.7.2002, και έχοντας υπόψη επιστολή προς τον Πρόεδρο των δικηγόρων των αιτητριών καθώς και επιστολή της Επαρχιακής Διοίκησης Πάφου για τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης με την Athinodorou Bros Super Beton Ltd., αποφάσισε την αναβολή της λήψης απόφασης ούτως ώστε να λάβει νομική συμβουλή από το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. Επειδή την ίδια ημερομηνία, 4.7.2002, έληγε η ισχύς των προσφορών η Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου, κατόπιν έγκρισης από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, ζήτησε παράταση των προσφορών μέχρι 31.7.2002.
Ο Πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών με επιστολή του ημερ. 5.8.02 ζήτησε νομική συμβουλή από το Γενικό Εισαγγελέα. Εν τω μεταξύ όμως ο Έπαρχος Πάφου με επιστολή του ημερ. 27.8.2002 προς τον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών τον πληροφόρησε ότι εκ παραδρομής δεν ανανεώθηκε η ισχύς των προσφορών και αυτή εξέπνευσε στις 31.7.2002. Εν όψει τούτου το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών σε συνεδρία του, στις 29.8.2002, αποφάσισε ως εξής:-
«Ενόψει του γεγονότος ότι η ημερομηνία εκπνοής ισχύος της προσφοράς ήταν στις 31/7/2002 και η Ενδιαφερόμενη Υπηρεσία παρέλειψε να ζητήσει από τους προσφοροδότες όπως ανανεώσουν την ισχύ των προσφορών τους, το θέμα δεν μπορεί να εξεταστεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών, επειδή δεν υπάρχουν σε ισχύ προσφορές.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό 16(1) οι προσφορές ισχύουν και δεσμεύουν τους προσφοροδότες για την περίοδο που καθορίζονται στα έγγραφα του διαγωνισμού.
Η προσφορά για την προμήθεια και μεταφορά έτοιμου σκυροδέματος σε διάφορα χωριά της Επαρχίας Πάφου για το 2002 (Αρ. Προσφοράς 3/2002) ακυρώνεται.»
Και οι δύο αιτήτριες στις προσφυγές προβάλλουν τους ίδιους λόγους ακύρωσης. Ισχυρίζονται ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε αντίθετα με τους κανόνες της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης, ότι προσβάλλει την αρχή της ισότητας και ότι είναι αναιτιολόγητη.
Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ΄ων η αίτηση προβάλλει δύο προδικαστικές ενστάσεις, τις ακόλουθες:-
(α) Ότι η πράξη την οποία επιδιώκουν να ακυρώσουν οι αιτήτριες είναι ανύπαρκτη, και
(β) Ότι οι αιτήτριες στερούνται εννόμου συμφέροντος για να προωθούν την προσφυγή τους αφού η προσφορά τους ήταν άκυρη αφού δεν πληρούσε ουσιώδη όρο των προσφορών.
Έχω μελετήσει τις πιο πάνω δύο προδικαστικές ενστάσεις. Κατέληξα στην άποψη ότι και οι δύο ευσταθούν.
Στο αιτητικό των προσφυγών οι αιτήτριες αναφέρονται σε απόφαση των καθ΄ων η αίτηση να ακυρώσουν τις προσφορές. Είναι γεγονός όμως, ότι το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών στη συνεδρία του ημερ. 29.8.2002 δεν αποφάσισε τίποτε, αφού, όπως αναφέρεται στα πρακτικά, «το θέμα δεν μπορεί να εξετασθεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών επειδή δεν υπάρχουν σε ισχύ προσφορές». Κατά συνέπεια η προσθήκη στα πρακτικά ότι «Η προσφορά για την προμήθεια και μεταφορά έτοιμου σκυροδέματος σε διάφορα χωριά της Επαρχίας Πάφου για το 2002 (Αρ. Προσφοράς 3/2002) ακυρώνεται» τέθηκε εκ περισσού. Στην πραγματικότητα το Συμβούλιο δεν προέβη σε ακύρωση της προσφοράς γιατί τέτοια προσφορά δεν ήταν σε ισχύ.
Στην υπόθεση Peratika Trading Co. Ltd. v. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, Υπόθ. Αρ. 11/2002, ημερ. 20.6.2002 που έχει παρόμοια γεγονότα αλλά δεν εξετάστηκε θέμα ως αυτό της προδικαστικής ένστασης στην παρούσα, αναφέροντας τα εξής τα οποία είναι σχετικά:-
«Η αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης αν και λακωνική εντούτοις έχει νόημα. Μεταδίδει ότι το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών δεν μπορούσε να ενεργήσει σύννομα και να αποφασίσει για ένα διαγωνισμό προσφορών ο οποίος έχει λήξει και οι όροι του δεν ήταν πλέον δεσμευτικοί για κανένα.
Η διοίκηση διατηρούσε βέβαια τη δυνατότητα να προβεί στην προκήρυξη νέου διαγωνισμού ή να παρατείνει τον υφιστάμενο νοουμένου ότι θα ζητούσε τούτο η αρμόδια υπηρεσία. Αυτό όμως δεν είναι το επίδικο ζήτημα, ούτε έχει θιγεί και συνεπώς δεν πρέπει να μας απασχολεί. Καταλήγω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι δεόντως αιτιολογημένη και εντός των πλαισίων της νομιμότητας.»
Είμαι της άποψης ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπάρχει απόφαση ή πράξη του αρμοδίου οργάνου που προσβάλλεται με τις προσφυγές αυτές. Η οποιαδήποτε παράλειψη της αρμοδίας αρχής (Επαρχιακής Διοίκησης Πάφου) να μη ζητήσει ανανέωση των προσφορών όπως είχε δικαίωμα να πράξει με βάση τον Κανονισμό.
16(1)(2) της Κ.Δ.Π. 104/99 δεν προσβάλλεται με τις προσφυγές αυτές.Όπως φαίνεται από το φάκελο της υπόθεσης η προσφορά και των δύο αιτητριών δεν ικανοποιούσαν τον όρο 6 των Οδηγιών προς τους προσφοροδότες. Το γεγονός ότι οι αιτήτριες δεν ικανοποιούσαν τον όρο αυτό φαίνεται ότι είναι παραδεκτό. Θεωρώ ότι ο όρος αυτός είναι ουσιώδης όρος του διαγωνισμού.
Σύμφωνα με τις αρχές του διοικητικού δικαίου και τη νομολογία παράλειψη συμμόρφωσης με ουσιώδη όρο πλειοδοτικού διαγωνισμού καθιστά την προσφορά εξ υπαρχής άκυρη. (Βλέπε: Tamassos Suppliers v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 60, Δημοκρατία ν. Δ. Αυλωνίτης και Υιοί Λτδ., Α.Ε. 2479, ημερ. 20.3.2000 και Atlas Panton Co. Ltd. v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 861/2001, ημερ. 20.6.2003
).Ως εκ τούτου η προσφορά των δύο αιτητριών ήταν εξ υπαρχής άκυρη ως μη ικανοποιούσα ουσιώδη όρο του πλειοδοτικού διαγωνισμού και επομένως και οι δύο αιτήτριες στερούνται του αναγκαίου εννόμου συμφέροντος για προώθηση των προσφυγών τους.
Κατά συνέπεια οι προσφυγές απορρίπτονται με έξοδα.
(Υπ.) Μ. Κρονίδης, Δ.
/ΕΠσ