|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 300/2003)
6 Φεβρουαρίου, 2004
[ΚΑΛΛΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤA ΑΡΘΡA 6, 28, 29, 31, 35 KAI 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΣ ΙΩΣΗΦΙΔΗΣ,
Αιτητής,
v.
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
____________________
Ο Αιτητής παρουσιάζεται προσωπικά.
Π. Πολυβίου με Ε. Δαμιανού (κα.) και Κλ. Πολυβίου (κα.), για τους Καθ' ων η αίτηση.
____________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΑΛΛΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ζητά τις πιο κάτω θεραπείες:
«1. Δήλωση του σεβαστού Δικαστηρίου ότι η απόφαση του καθ΄ ου η αίτηση με ημερομηνία 14.01.2003, η οποία έγινε γνωστή στον αιτητή στις 07.02.2003, με την οποία ο καθ΄ ου η αίτηση αποφάσισε ότι ο αιτητής '... κ. Χρίστος Ιωσηφίδης δεν δικαιούται σε ίση ραδιοτηλεοπτική κάλυψη ...' με άλλο/άλλους υποψηφίους προέδρους ενόψει των προεδρικών εκλογών της 16ης Φεβρουαρίου 2003, δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή, είναι άκυρη, παράνομη και στερείται εννόμου αποτελέσματος.
2. Δήλωση του σεβαστού Δικαστηρίου ότι η παράλειψη του καθ΄ ου η αίτηση να '... διασφαλίζει την ακριβοδίκαιη μεταχείριση ...' του αιτητή ως υποψηφίου προέδρου από τις 2 Δεκεμβρίου 2002 που δημοσιοποίησε την υποψηφιότητά του και '... καθ΄ όλο το (εναπομείναν) χρονικό διάστημα της χρονικής περιόδου ..
Τα πραγματικά περιστατικά τα οποία περιβάλλουν την προσφυγή
:Ο αιτητής είναι πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ήταν ένας από τους υποψηφίους στις Προεδρικές Εκλογές οι οποίες έλαβαν χώραν στις 16.2.2003. Ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του σε δημοσιογραφική διάσκεψη που έλαβε χώραν την 2.12.2002. Στη συνεδρία τους ημερ. 14.1.2003 οι καθ΄ ων η αίτηση εξέτασαν κατά πόσο ο αιτητής δικαιούται ραδιοτηλεοπτικής κάλυψης της υποψηφιότητας του για τις επικείμενες Προεδρικές Εκλογές με βάση τις πρόνοιες του Περί Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (Τροποιητικού) Νόμου του 1987 (Ν 212/87). Αποφάσισαν ότι δεν πληροί τις προϋποθέσεις (α), (β) και (γ) του αρ. 2 του Νόμου 212/87 και ότι δεν καλύπτεται από την προϋπόθεση (δ) «καθ΄ ότι κατά την άποψη του Συμβουλίου, με βάση την αντίληψη του συνετού μέσου πολίτη, δεν έχει διαδραματίσει ή διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στην πολιτική ή οικονομική ή κοινωνική ζωή της Κύπρου, ούτε και είναι προσωπικότητα απολαμβάνουσα κύρους και/ή σεβασμού μεταξύ μέρους του εκλογικού σώματος». Παραθέτω το κείμενο της απόφασης:
«
Ο Νομικός Σύμβουλος αναφέρθη στις νομικές πτυχές του θέματος, έκαμε αναφορά στις πρόνοιες του Νόμου 212/87 και παρέπεμψε σε προηγούμενες γνωματεύσεις του επί του θέματος.
Ο Νομικός Σύμβουλος έκαμε ιδιαίτερη αναφορά στις Υποθέσεις Θράσος Γεωργιάδης ν. ΡΙΚ (1987), καθώς και στην Υπόθεση Γιώργος Μαυρογένης ν. ΡΙΚ (1993)
.Ενώπιον του Συμβουλίου βρίσκονταν επιστολή του κου Χρίστου Ιωσηφίδη ημ. 5.1.2003 καθώς και σύντομο βιογραφικό σημείωμα που απέστειλε στο ΡΙΚ ο υποψήφιος κ. Χρίστος Ιωσηφίδης.
Στο σημείο αυτό απεχώρησαν από τη συνεδρία ο Νομικός Σύμβουλος κ. Π.Γ. Πολυβίου, ο Γενικός Διευθυντής και ο Βοηθός Γενικός Διευθυντής του ΡΙΚ.
Το Συμβούλιο μετά από προσεκτική μελέτη του όλου θέματος και εκτενή ανταλλαγή απόψεων αποφάσισε τα πιο κάτω:
Το βασικό ερώτημα είναι κατά πόσο ο κ. Χρίστος Ιωσηφίδης δικαιούται ραδιοτηλεοπτικής κάλυψης της υποψηφιότητας του για τις επικείμενες προεδρικές εκλογές με βάση τις πρόνοιες του Νόμου 212/87. Οι σχετικές νομοθετικές πρόνοιες, δηλ. οι πρόνοιες του άρθρου 2 του Νόμου 212/87, πρέπει να ερμηνευθούν και εφαρμοσθούν, στην προκείμενη περίπτωση από το Συμβούλιο, με βάση τα δικά της γεγονότα, στοιχεία και δεδομένα.
Ο κ. Χρίστος Ιωσηφίδης δεν πληροί τις προϋποθέσεις (α), (β) και (γ) του άρθρου 2 του Περί Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (Τροποποιητικού) Νόμου 1987, διότι δεν κατέχει το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας (προϋπόθεση (α)), δεν είναι αρχηγός πολιτικού κόμματος (προϋπόθεση (β)), και δεν τυγχάνει της υποστήριξης ενός ή περισσότερων κομμάτων (προϋπόθεση (γ)), όπως οι σχετικοί όροι διασαφηνίζονται στο άρθρο 2 του Νόμου.
Πρόσθετα ο κ. Χρίστος Ιωσηφίδης δεν καλύπτεται από την προϋπόθεση (δ) του άρθρου 2 του Νόμου, καθ΄ ότι κατά την άποψη του Συμβουλίου, με βάση την αντίληψη του συνετού μέσου πολίτη, ο κ. Ιωσηφίδης δεν έχει 'διαδραματίσει ή διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στην πολιτική ή οικονομική ή κοινωνική ζωή της Κύπρου', ούτε και είναι 'προσωπικότης απολαμβάνουσα κύρους και/ή σεβασμού μεταξύ μέρους του εκλογικού σώματος'. Επί του προκειμένου το Συμβούλιο σημείωσε ότι ο κ. Ιωσηφίδης κατά τις Δημοτικές Εκλογές του Δεκεμβρίου κατήλθε ως ανεξάρτητος υποψήφιος Δήμαρχος Αθηαίνου και συγκέντρωσε 10% των ψήφων. Επίσης ως ανεξάρτητος υποψήφιος σε εκλογές στη ΣΠΕ Αθηαίνου έλαβε 23% των ψήφων.
Καταλήγοντας στην κρίση αυτή, το Συμβούλιο δεν αμφισβήτησε τις ικανότητες και την προσφορά του κου Ιωσηφίδη σε εξειδικευμένους τομείς της νομικής, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες καθώς και την συμμετοχή του ως εκπρόσωπος συγκεκριμένων πολιτικών κινήσεων. Σκοπός όμως του Νόμου είναι η παροχή ραδιοτηλεοπτικής κάλυψης σε ορισμένες συγκεκριμένες και περιορισμένες κατηγορίες πολιτών που διεκδικούν εκλογή στο ύπατο αξίωμα της πολιτείας, και είναι με γνώμονα το σκοπό αυτό - και με βάση τις πολιτικές πραγματικότητες του τόπου - που πρέπει να εφαρμοσθούν οι σχετικές πρόνοιες του Νόμου 212/87.
Επομένως, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου 212/87 όπως τροποποιήθηκε και σύμφωνα με τους κώδικες προεκλογικής κάλυψης του ΡΙΚ, το Συμβούλιο έκρινε ότι υπήρχαν έκδηλες διαφορές μεταξύ από την μιά των κ.κ. Γλαύκου Κληρίδη, Τάσσου Παπαδόπουλου, Νίκου Κουτσού και Αλέκου Μαρκίδη, τους οποίους το ΡΙΚ ανεγνώρισε σας 'Υποψήφιους Προέδρους' με βάση το άρθρο 2 του Νόμου 212/87, και του κ. Χρίστου Ιωσηφίδη, από την άλλη. Επομένως, κατά την άποψη του Συμβουλίου, ο κ. Χρίστος Ιωσηφίδης δεν δικαιούται σε ίση ραδιοτηλεοπτική κάλυψη με τους υποψηφίους αυτούς, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου 212/87.
Ταυτόχρονα το Συμβούλιο έδωσε εντολή στους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες να παραχωρήσουν στον κ. Χρίστο Ιωσηφίδη, τόσο στο ραδιόφωνο όσο και στην τηλεόραση, χρόνο, ούτως ώστε να του δοθεί η ευκαιρία να εκθέσει τις θέσεις και απόψεις του, χωρίς τούτο να σημαίνει οιαδήποτε αλλοίωση της θέσης του ΡΙΚ, όπως εκτίθεται πιο πάνω.»
Νομικό βάθρο της προσβαλλόμενης απόφασης ήταν οι πρόνοιες του αρ. 2 - ορισμός του όρου «Υποψήφιος Πρόεδρος» - του περί Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (Τροποποιητικού) Νόμου του 1987 (Ν 212/87). Παραθέτω τον σχετικό ορισμό:
«
'Υποψήφιος Πρόεδρος' σημαίνει άτομον το οποίον εξαγγέλλει δημοσίως πρόθεσιν υποβολής υποψηφιότητος δι΄ ανάδειξίν του ως Προέδρου εις τας επομένας της εν λόγω διακηρύξεως εκλογάς, νοουμένου ότι έχει την δυνάμει του Συντάγματος ικανότητα του εκλέγεσθαι εις το αξίωμα του Προέδρου και πληροί μίαν ή περισσοτέρας των ακολούθων προϋποθέσεων, ήτοι:(α) Κατέχει κατά τον χρόνον της εν λόγω εξαγγελίας το αξίωμα του Προέδρου,
(β) είναι αρχηγός πολιτικού κόμματος,
(γ) τυγχάνει της υποστηρίξεως ενός ή περισσοτέρων κομμάτων,
(δ) είναι άτομον το οποίον, κατά την αντίληψιν του συνετού μέσου πολίτου, έχει διαδραματίσει ή διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλον εις την πολιτικήν ή οικονομικήν ή κοινωνικήν ζωήν της Κύπρου ή είναι προσωπικότης απολαμβάνουσα κύρους και/ή σεβασμού μεταξύ μέρους του εκλογικού σώματος.
Νοείται ότι υποψήφιος Πρόεδρος παύει να θεωρήται ως υποψήφιος Πρόεδρος αφ΄ ης στιγμής τυχόν δηλώσει ότι έχει παύσει να ενδιαφέρεται δι΄ ανάδειξίν του εις το αξίωμα του Προέδρου.»
Σχετικός είναι και ο ορισμός του όρου «χρονική περίοδος» (βλ. αρ. 2 του Νόμου) καθώς και τα αρ. 3 και 4:
«
'Χρονική περίοδος' σημαίνει την χρονικήν περίοδον η οποία άρχεται εξ μήνας προ της συμφώνως προς το Σύνταγμα λήξεως της θητείας του εκάστοτε Προέδρου και λήγει την επομένην ημέραν της ημέρας των εκλογών διά των οποίων θα έχη αναδειχθή νέος Πρόεδρος.3. Ανεξαρτήτως οιασδήποτε διατάξεως του βασικού νόμου, το Ίδρυμα υποχρεούται όπως καθ΄ όλον το χρονικόν διάστημα της χρονικής περιόδου διασφαλίζη την ακριβοδίκαιαν μεταχείρισιν των εκάστοτε υποψηφίων Προέδρων.
4. Άνευ επηρεασμού της γενικότητος της διατάξεως του άρθρου 3 του παρόντος Νόμου το Ίδρυμα υπέχει κατά την διάρκειαν της Πρώτης περιόδου τας ακολούθους υποχρεώσεις:
(α) Να μεταδίδη διά των δελτίων ειδήσεων κατά τρόπον σύντομον και περιεκτικόν τας προεκλογικάς δραστηριότητας εκάστου υποψηφίου Προέδρου.
.................................. .................................................. .................................................. ............»
Οι λόγοι ακύρωσης
.Πρώτος λόγος ακύρωσης - Η προσβαλλόμενη απόφαση παραβιάζει τα αρ. 40, 33.2 και 28 του Συντάγματος
.Η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ληφθεί κατ΄ εφαρμογή των πιο πάνω νομοθετικών διατάξεων. Η συνταγματικότητα των αρ. 40 και 28 του Συντάγματος έχει κριθεί στην Πρόεδρος της Δημοκρατίας ν. Βουλής των Αντιπροσώπων (1987) 3 Α.Α.Δ. 1631. Δεν έχω κληθεί ν΄ αποστώ από τα αποφασισθέντα στην πιο πάνω υπόθεση. Συνεπώς δεν μπορεί να γίνεται λόγος για παραβίαση των αρ. 40 και 28 το Συντάγματος.
Αναφορικά με το αρ. 33.2 του Συντάγματος αυτό αναφέρεται στον τρόπο ερμηνείας των διατάξεων του Μέρους ΙΙ του Συντάγματος - περί των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ελευθεριών - στο οποίο περιλαμβάνεται και το αρ. 28. Το μόνο άρθρο του Μέρους ΙΙ το οποίο έχει επικαλεσθεί ο αιτητής είναι το αρ. 28. Σύμφωνα με την πιο πάνω απόφαση οι επίμαχες νομοθετικές διατάξεις δεν παραβιάζουν το αρ. 28 του Συντάγματος. Έπεται πως ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί και απορρίπτεται. Εφόσον οι επίμαχες συνταγματικές διατάξεις έχουν κριθεί συνταγματικές το ζητούμενο στην παρούσα υπόθεση είναι κατά πόσο η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν εύλογα επιτρεπτή με βάση τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις και το υλικό που βρισκόταν ενώπιον των καθ΄ ων η αίτηση. Το θέμα αυτό θα εξεταστεί σε συνάρτηση με τον τρίτο λόγο ακύρωσης.
Δεύτερος λόγος ακύρωσης - Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι το αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας
.Καθώς φαίνεται από την προσβαλλόμενη απόφαση οι καθ΄ ων η αίτηση κατά τη λήψη της είχαν ενώπιον τους επιστολή του αιτητή και σύντομο βιογραφικό σημείωμα που τους απέστειλε ο ίδιος. Ωστόσο ο αιτητής υπέβαλε ότι αν οι καθ΄ ων η αίτηση προέβαιναν σε δέουσα έρευνα θα συγκέντρωναν διάφορα στοιχεία και γεγονότα προς αξιολόγηση. Τα στοιχεία και γεγονότα καταγράφονται λεπτομερώς στην γραπτή αγόρευση του αιτητή (βλ. σελ. 7-11 της γραπτής αγόρευσης του). Δεν θεωρείται σκόπιμη η καταγραφή τους. Τα έχω εξετάσει προσεκτικά. Τα πλείστα από αυτά είναι της ίδιας υφής και περιεχομένου με εκείνα που έχουν παρατεθεί στο βιογραφικό σημείωμα
του αιτητή. Δεν προσθέτουν οτιδήποτε το σημαντικό στο βιογραφικό σημείωμα.Σε σχέση με την εισήγηση περί απουσίας δέουσας έρευνας οι αρχές του διοικητικού δικαίου υπαγορεύουν τη διεξαγωγή έρευνας με σκοπό τη διαπίστωση όλων των ουσιωδών γεγονότων. Ωστόσο η έκταση, ο τρόπος και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί ποικίλλει ανάλογα με το υπό εξέταση ζήτημα, ανάγεται δε στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης (Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.α., Α.Ε. 1518/1.11.96, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου, Α.Ε. 1575/14.7.97 και Nicolaou v. Minister of Interior and Another (1974) 3 C.L.R. 189). Η μορφή της έρευνας είναι συνυφασμένη με τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Η τελική εκτίμηση των γεγονότων και η λήψη της σχετικής απόφασης αποτελεί καθήκον και υποχρέωση του αρμοδίου οργάνου. Το κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν βάση για ασφαλή συμπεράσματα (Βλ. Ζάμπογλου
, πιο πάνω). Η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (Βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2371/25.6.99 και Ράφτης ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 3017/5.6.2002).Στην παρούσα υπόθεση ο αιτητής με την πιο πάνω επιστολή του ημερ. 5.1.2003 ζήτησε όπως τύχει ισότιμης μεταχείρισης με τους άλλους υποψηφίους κατά τη διάρκεια ολόκληρης της προεκλογικής περιόδου. Για να υποστηρίξει το αίτημα του ο ίδιος επέλεξε να αποστείλει το «σύντομο βιογραφικό σημείωμα» (Παράρτημα Β). Το έχει περιγράψει ως σύντομο αλλά δεν είναι καθόλου σύντομο. Ανάγνωση του αποκαλύπτει ότι περιέχει όλα τα γεγονότα που σχετίζονται με το θέμα που βρισκόταν ενώπιον των καθ΄ ων η αίτηση για εξέταση. Έχω επομένως την άποψη πως τα στοιχεία που υπέβαλε ο αιτητής ήταν αρκετά για τους σκοπούς του υπό εξέταση θέματος. Τα στοιχεία εκείνα αποτελούσαν τα ουσιώδη στοιχεία τα οποία παρέχουν βάση για ασφαλή συμπεράσματα. Έπεται πως η προσβαλλόμενη απόφαση δεν πάσχει λόγω μη δέουσας έρευνας. Πρόσθετα από την ώρα που ο ίδιος ο αιτητής θεώρησε ότι τα ουσιώδη στοιχεία που
υποστήριζαν το αίτημα του ήταν εκείνα που υπέβαλε ο ίδιος δεν μπορεί να μέμφεται τη διοίκηση για παράλειψη συγκέντρωσης και άλλων στοιχείων. Ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί και απορρίπτεται.Τρίτος λόγος ακύρωσης - Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή
.Όπως έχει ήδη υποδειχθεί νομικό βάθρο της προσβαλλόμενης απόφασης ήταν οι πιο πάνω νομοθετικές διατάξεις.
Η θέση της νομολογίας επί αποφάσεων που έχουν ληφθεί με βάση τις πιο πάνω διατάξεις έχει διατυπωθεί από τον Α. Λοϊζου, Δ. - όπως ήταν τότε - στην Γεωργιάδης ν. Ρ.Ι.Κ. (1987) 3 Α.Α.Δ. 2000 η οποία έχει επικυρωθεί κατ΄ έφεση (βλ. Γεωργιάδης ν. Ρ.Ι.Κ., Α.Ε. 765/11.1.88). Στην πιο πάνω πρωτόδικη απόφαση μετά από αναφορά και παράθεση των πιο πάνω νομοθετικών διατάξεων (βλ. σελ. 2004-2005) αναφέρονται τα εξής στις σελ. 2006-2008:
«Έχω τη γνώμη ότι το κατά πόσο ένα άτομο μπορεί να θεωρηθεί σαν 'υποψήφιος πρόεδρος' μέσα στην έννοια του Νόμου είναι θέμα που πέφτει αποκλειστικά μέσα στη διακριτική ευχέρεια του Ιδρύματος. Έχω καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα παρόλο που ο Νόμος σιωπά πάνω στο θέμα της διακριτικής ευχέρειας, και τούτο γιατί 'πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας δέχεται ότι μη δημιουργουμένης δια του νόμου σαφούς και επιτακτικής δια τη διοίκηση υποχρεώσεως εις ορισμένη ενέργεια αυτής, τεκμαίρεται ότι σε αυτήν ανήκει η διακριτική αυτής εξουσία'. (Ίδε απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας 07/29).
Εφόσον δε η επίδικη απόφαση πάρθηκε κατά την άσκηση διακριτικής εξουσίας, θα πρέπει να τύχει δικαστικού ελέγχου με βάση τις αρχές που διέπουν το δικαστικό έλεγχο της ασκήσεως της διοικητικής ευχέρειας της διοικήσεως. Οι αρχές αυτές συνοψίζονται στο 'Γενικό Διοικητικό Δίκαιο' Δευτέρα ΄Εκδοση του Π.Δ. Δαγτόγλου σελίδες 126 και μετά. Ειδικότερη αναφορά μπορεί να γίνει στη σελίδα 127 που αναφέρονται τα πιο κάτω:
'Ο δικαστικός έλεγχος της ασκήσεως της διακριτικής ευχέρειας της διοικήσεως αφορά την εξέταση των εξής σημείων:
(ια) αν ο νόμος όντως παρεχώρησε διακριτική ευχέρεια στην διοίκηση και μάλιστα στο μέτρο που ασκήθηκε.
(ιβ) αν η διοίκηση όντως άσκησε την παραχωρηθείσα ευχέρεια.
(ιγ) αν η διοίκηση διέπραξε 'κακή χρήση' ή υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής εξουσίας' γιατί δεν ετήρησε τα όρια που της έθεσε ο συγκεκριμένος νόμος ή που προκύπτουν από το Σύνταγμα και τις γενικές αρχές του δικαίου.
(ιδ) αν η διοίκηση κατά την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας έκανε 'κατάχρηση εξουσίας'.'
Συμπληρωματικά αξίζει να λεχθεί ότι το έργο του Δικαστή, δεν είναι να υποκαταστήσει αλλά απλώς να ελέγξει την κρίση της διοικήσεως. Πρέπει δε να σημειωθεί ότι οι πιο πάνω αρχές που βγαίνουν μέσα από αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας της Ελλάδος και αποτελούν γενικές αρχές του Διοικητικού Δικαίου, έχουν τύχει εφαρμογής σε σειρά αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου. (Ίδε Τσαγγάρης ν. Της Δημοκρατίας (1975) 3 Α.Α.Δ. 518, Fashions House v. Της Δημοκρατίας (1973) 3 Α.Α.Δ. 231, και Γεωργάκης ν. Της Δημοκρατίας (1977) 3 Α.Α.Δ. 1
Με βάση όλα τα στοιχεία που κατατέθηκαν ενώπιόν μου και που ο αιτητής είχε υποβάλει στο καθ΄ ου η αίτηση ΄Ιδρυμα προς υποστήριξη του αιτήματος του, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του Ιδρύματος είναι καθόλα νόμιμη και σύμφωνη με τις αρχές του Διοικητικού Δικαίου που εξετέθηκαν πιο πάνω και τις σχετικές πρόνοιες του Νόμου και του Συντάγματος. Όλα τα δεδομένα καταδεικνύουν ότι ο αιτητής δεν πληροί καμιά από τις προϋποθέσεις που θέτει ο Νόμος, και επομένως ορθά το καθ΄ ου η αίτηση Ίδρυμα απέρριψε το αίτημα του για ραδιοτηλεοπτική κάλυψη σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Αξίζει δε να τονισθεί ότι άσκησε τη διακριτική του ευχέρεια με σοβαρότητα και σεβασμό προς το θεσμό που καθιερώνει ο Νόμος και με τρόπο συνάδοντα προς την ορθή αντίληψη της αποστολής του.»
Σχετική επί του προκειμένου είναι και η απόφαση του Αρτεμίδη, Δ. στην ΠΑΚΟΠ ν. Ρ.Ι.Κ. κ.α. (1992) 4 Α.Α.Δ. 1992, 1998
:«Ο Νόμος εναποθέτει εύλογα αυτή τη λειτουργία και κρίση στο συμβούλιο του ιδρύματος. Η ιδιότητα του, ως υπεύθυνου για τη λειτουργία του μεγαλύτερου μέσου ενημέρωσης το καθιστά κατά τεκμήριο το επαρκέστερο, αλλά ταυτόχρονα αναμένεται να είναι και ο αντικειμενικότερος κριτής, κατά πόσο ένα κόμμα, ένωση ή ομάδα προσώπων εμπίπτει στον ορισμό του πολιτικού κόμματος όπως καθορίζεται στο Νόμο. Η κρίση αυτή είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο δεν υποκαθιστά, ιδιαίτερα στο χώρο των πολιτικών πραγμάτων, τη δική του άποψη με αυτή του ιδρύματος. Λέγω πολύ δύσκολο, για να επιφυλαχθεί στο Δικαστήριο η αρμοδιότητα να επέμβει όπου έκδηλα παρατηρείται κατάχρηση αυτής της εξουσίας ή αποδεικνύεται πασιφανής προσβολή της παγκοίνως επικρατούσας άποψης.»
Έχω εξετάσει το κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης σε συνδυασμό με τις πιο πάνω αρχές της Νομολογίας και το υλικό που βρισκόταν ενώπιον των καθ΄ ων η αίτηση. Έχω την άποψη πως οι καθ΄ ων η αίτηση έχουν λειτουργήσει εντός των πλαισίων που προδιαγράφονται από τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις. Έχουν ασχοληθεί με τα γεγονότα και τα στοιχεία που υπέβαλε ο αιτητής και έχουν διατυπώσει την κρίση τους με επαρκή αιτιολογία. Πρόσθετα έχουν κατευθύνει την προσοχή τους σε όλους τους ουσιώδης παράγοντες. Έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν εύλογα επιτρεπτή με βάση όλα τα στοιχεία που ο αιτητής είχε υποβάλει στους καθ΄ ων η αίτηση. Έπεται πως ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί και απορρίπτεται.
Η απόρριψη όλων των πιο πάνω λόγων ακύρωσης οδηγεί και στην απόρριψη του Αιτητικού (1) της Προσφυγής. Στη συνέχεια θα ασχοληθώ με το Αιτητικό (2).
Το Αιτητικό (2) στρέφεται κατά της παράλειψης των καθ΄ ων η αίτηση να καλύψουν την προεκλογική εκστρατεία του αιτητή κατά την περίοδο 2.12.
2002 - 14.1.2003.Οι νομοθετικές διατάξεις τις οποίες επικαλείται ο αιτητής - τα αρ. 3 και 4 του πιο πάνω Νόμου - αναφέρονται σε κάλυψη της προεκλογικής εκστρατείας «υποψηφίου Προέδρου». Στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Ιωσηφίδης ν. Ρ.Ι.Κ., Α.Ε. 35
75/12.2.2003 (απόφαση Πική, Π.) λέχθηκαν τα εξής:«Ο Νόμος θέτει τα κριτήρια για τη θεώρηση διεκδικητή του αξιώματος του Προέδρου ως 'Υποψηφίου Προέδρου' για τους σκοπούς ραδιοτηλεοπτικής κάλυψης. Δικαίωμα για τέτοια κάλυψη γεννάται από απόφαση του Συμβουλίου του ΡΙΚ ότι ο υποψήφιος ικανοποιεί τα τιθέμενα κριτήρια. Ό,τι προσβάλλεται με την προσφυγή είναι κατ΄ ουσία η μη θεώρηση ή μη μεταχείριση του εφεσείοντος ως 'Υποψηφίου Προέδρου' κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του Νόμου.»
Στην παρούσα υπόθεση με την προσβαλλόμενη με το Αιτητικό (1) απόφαση κρίθηκε ότι ο αιτητής δεν ικανοποιεί τα τιθέμενα κριτήρια. Δεν έχει επομένως γεννηθεί δικαίωμα για κάλυψη του. Η προσφυγή στρέφεται κατά παράλειψης. Έχει νομολογηθεί ότι παράλειψη εντός της έννοιας του αρ. 146.1 του Συντάγματος σημαίνει παράλειψη να κάμεις κάτι που απαιτείται από το Νόμο. Εφόσον με την προσβαλλόμενη με το Αιτητικό (1) απόφαση κρίθηκε ότι ο αιτητής δεν ικανοποιεί τα κριτήρια που απαιτούνται από το Νόμο και επομένως δεν είχε δικαίωμα κάλυψης δεν γεννάται
ζήτημα οποιασδήποτε παράλειψης των καθ΄ ων η αίτηση. Ακολουθεί πως το Αιτητικό (2) πρέπει να απορριφθεί.Για όλους τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α
.Χρίστος Ιωσηφίδης, Δικηγόρος
25
ης Μαρτίου 260, 7600 Αθηαίνου
Αθηαίνου, 5 Ιανουαρίου 2003
Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου
Υπόψη:- Α. Καρεκλά
Σούλας Χατζηκυριάκου
Γενικού Διευθυντή Ρ.Ι.Κ.
ΕΠΕΙΓΟΝ
: Με φαξ: 22 336991
Θέμα: Προεδρικές εκλογές 2003 - Ισότιμη μεταχείριση των υποψηφίων
.Αναφέρομαι στην από το ΡΙΚ παρουσίαση της ανακοίνωσης της υποψηφιότητας ανεξάρτητου υποψηφίου για την Προεδρία της Δημοκρατίας στο κύριο βραδινό δελτίο ειδήσεων της 4ης Ιανουαρίου 2003, για να παρατηρήσω τα εξής:
Η παρουσίαση της υποψηφιότητάς του, ως ανεξάρτητου υποψηφίου, έγινε ολόκληρη στην αρχή (πρώτη είδηση) του κύριου βραδινού δελτίου ειδήσεων στις 4 Ιανουαρίου 2003. Η παρουσίαση της δικής μου ανεξάρτητης υποψηφιότητας για το ίδιο αξίωμα έγινε πολύ αποσπασματικά (λιγότερο από 2-3 λεπτά)
στο τέλος του κύριου βραδινού δελτίου ειδήσεων στις 2 Δεκεμβρίου 2002.
Παρακαλώ όπως, προς συμμόρφωση στις πιο πάνω ηθικές, πολιτειακές και νομοθετικές αρχές, η παρουσίαση και της δικής μου υποψηφιότητας, όπως αυτή μαγνητοσκοπήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου, 2002, τύχει ισότιμης μεταχείρισης και προβληθεί εξ ολοκλήρου, σε ανάλογη τηλεοπτική ζώνη.
Είμαι βέβαιος ότι τόσο οι δημοσιογράφοι όσο και η διεύθυνση του ΡΙΚ θα αντιληφθείτε την ανάγκη συμμόρφωσης στις πιο πάνω ηθικές, πολιτειακές και νομικές αρχές για να ανταποκριθείτε άμεσα στο παρόν αίτημα από τη μια και να λάβετε τα αναγκαία μέτρα για μια συνεχή ισότιμη μεταχείριση όλων των υποψηφίων κατά τη διάρκεια ολόκληρης της προεκλογικής περιόδου, από την άλλη.
Με τιμή,
Χρίστο ς Ιωσηφίδης,
Υποψήφ ιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Κοινοποίηση: Αρχή Ραδιοτηλεόρασης
Ένωση Συντακτών Κύπρου.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β
.Σύντομο βιογραφικό σημείωμα