ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2003) 4 ΑΑΔ 671
7 Ιουλίου, 2003
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
TASNI ENGINEERS,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,
Καθ΄ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 622/2000)
Διοικητικό Δίκαιο ― Συλλογικά Όργανα ― Συνεδριάσεις ― Πρόσκληση σε συνεδρία ― Εν προκειμένω του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών ― Απαραίτητη η πρόσκληση για να καταστεί νόμιμη η σύνθεση του οργάνου στη συνεδρία ― Η συγκρότηση απαρτίας δεν είναι αρκετή ― Αρχή που προβλέφθηκε και στον περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο (Ν. 158(1)/99), Άρθρο 21(3) του Νόμου.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέβαλε την κατακύρωση της επίδικης προσφοράς του Τμήματος Δημοσίων Έργων (Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων) στο ενδιαφερόμενο μέρος.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Οι αιτητές ισχυρίστηκαν ότι το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών δεν ήταν συγκροτημένο όπως προβλέπεται από το Άρθρο 11 του περί Προσφορών του Δημοσίου Νόμου του 1997 (Ν. 102(1)/97). Ανέφεραν ότι λειτούργησε χωρίς να περιληφθεί στα μέλη του ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού ή ο αντιπρόσωπός του, όπως προβλέπεται από το Άρθρο 11(1)(γ) του Νόμου. Είναι η θέση τους ότι δε γράφτηκε στα πρακτικά ο λόγος για την απουσία του, ούτε προκύπτει από τα ενώπιον του δικαστηρίου στοιχεία η πρόσκληση των μελών του Κεντρικού Συμβουλίου.
Από τη σύνθεση του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίας ημερομηνίας 2.3.2000, διαπιστώνεται ότι πράγματι απουσίαζε το μέλος του Συμβουλίου που προβλέπεται από το Άρθρο 11(1)(γ) του Νόμου.
Η παρουσία τουλάχιστο τεσσάρων μελών για την έγκυρη διεξαγωγή των συνεδριών του Συμβουλίου, όπως προβλέπεται από το Άρθρο 15(1) θα ήταν αρκετή, αν προέκυπτε ότι ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού ή αντιπρόσωπός του προσκλήθηκε για την εν λόγω συνεδρία του Συμβουλίου και για κάποιο λόγο απουσίαζε.
Ο δικηγόρος των αιτητών παρέπεμψε το Δικαστήριο στο Άρθρο 13(2) του Νόμου, σύμφωνα με το οποίο η ημερήσια διάταξη κάθε συνεδρίας καταρτίζεται από τον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, ο οποίος φροντίζει να κοινοποιείται είκοσι τέσσερις ώρες τουλάχιστο πριν από τη συνεδρία, σε κάθε μέλος και στους παρατηρητές.
Το θέμα της πρόσκλησης των μελών συλλογικού οργάνου για να παραστούν σε συνεδρία του, διέπεται και από τις αρχές του Διοικητικού Δικαίου. Αυτές έχουν κωδικοποιηθεί με τον περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο του 1999 (Ν. 158(1)/99). Στο Άρθρο 21(3) του Νόμου αυτού καθορίζεται ότι για να συνεδριάσει νόμιμα ένα συλλογικό όργανο, πρέπει να κληθούν νομότυπα και εμπρόθεσμα όλα τα μέλη του, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που συνεδριάζει σε τακτές ημέρες και ώρες.
Δεν προκύπτει από τα πρακτικά της επίδικης συνεδρίας του Κεντρικού Συμβουλίου ότι έγινε πρόσκληση του μέλους που προβλέπεται από το Άρθρο 11(1)(γ), όπως απαιτείται από το Νόμο και τις αρχές του διοικητικού δικαίου. Η θέση της δικηγόρου των καθ' ων η αίτηση ότι υπήρχε απαρτία και δεν πάσχει η σύνθεση του Συμβουλίου, δεν είναι ορθή.
Συνεπώς η επίδικη απόφαση πάσχει για το λόγο αυτό και πρέπει να ακυρωθεί.
Ο ισχυρισμός των αιτητών ότι η σύνθεση του Κεντρικού Συμβουλίου έπασχε και για το λόγο ότι ήταν παρών στην επίδικη συνεδρία ο κ. Μαραθεύτης ως γραμματέας πρέπει να απορριφθεί. Προβλέπεται από το Άρθρο 14(1) του Νόμου ότι κατά τις συνεδρίες του Κεντρικού Συμβουλίου τηρούνται πρακτικά από το γραμματέα ή τον αναπληρωτή γραμματέα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενη υπόθεση:
A.J. Pericleous (Services) Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας (2000) 4(Α) Α.Α.Δ. 224.
Προσφυγή.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Σ. Χριστοδουλίδου, για τους Καθ΄ων η αίτηση.
Γ. Μιχαηλίδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
�
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Το Τμήμα Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων ζήτησε προσφορές υπεργολαβίας του μετεωρολογικού εξοπλισμού του πύργου ελέγχου και του πυροσβεστικού σταθμού του αερολιμένα Λάρνακας και του πύργου ελέγχου του αερολιμένα Πάφου.
Τα έγγραφα των προσφορών ετοιμάστηκαν από τους συμβούλους ADP/Sofreavia σε συνεργασία με την Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία και τη Μετεωρολογική Υπηρεσία. Εγκρίθηκαν στη συνέχεια από την τεχνική επιτροπή.
Οι τέσσερις προσφορές που υποβλήθηκαν για τον αερολιμένα Λάρνακας και οι τρεις προσφορές που υποβλήθηκαν για τον αερολιμένα Πάφου αξιολογήθηκαν ξεχωριστά από τριμελή επιτροπή με βάση την αξιολόγηση που έγινε από τους συμβούλους ADP/Sofreavia. Η επιτροπή συμφώνησε με την εισήγηση των συμβούλων για κατακύρωση των προσφορών και για τους δύο αερολιμένες στους Caramondani Bros Ltd, με κάποιες προϋποθέσεις που αναφέρονται στην έκθεση αξιολόγησης.
Η εισήγηση αυτή της επιτροπής διαβιβάστηκε στο Γενικό Λογιστή, Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, με επιστολές του Διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Έργων.
Η τεχνική επιτροπή που συστάθηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών, αφού εξέτασε τις εκθέσεις της επιτροπής αξιολόγησης, συμφώνησε με την εισήγηση της επιτροπής. Απέστειλε σχετικές επιστολές στο Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών.
Το τελευταίο έλαβε επιστολές από τέσσερις εταιρείες στις οποίες γινόταν καταγγελία ότι οι σύμβουλοι ADP/Sofreavia μετείχαν στις προσφορές και ως προσφοροδότες έχοντας σχέση με τη γαλλική εταιρεία Degreane Electronique η οποία υπέβαλε προσφορά μέσω του ΕΜ. Για τη διερεύνηση των καταγγελιών ζητήθηκε από τον Πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Παρίσι να εξασφαλίσει πληροφορίες, μεταξύ άλλων, για τη σχέση των εταιρειών ADP/Sofreavia και Degreane Electronique.
Ο πρέσβης απάντησε, κατόπιν εξέτασης που έγινε από το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Παρισιού, ότι δεν προκύπτει οποιοσδήποτε οικονομικός δεσμός μεταξύ των δύο εταιρειών.
Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών, αφού μελέτησε όλα τα σχετικά έγγραφα και μετά από συζήτηση, αποφάσισε στη συνεδρία του ημερομηνίας 2.3.2000 να κατακυρώσει τις προσφορές στους Caramondani Bros Ltd και για τους δύο αερολιμένες.
Την απόφαση αυτή του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών προσβάλλουν οι αιτητές με την προσφυγή αυτή.
Οι αιτητές ισχυρίστηκαν ότι το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών δεν ήταν συγκροτημένο όπως προβλέπεται από το άρθρο 11 του περί Προσφορών του Δημοσίου Νόμου του 1997 (Ν. 102(1)/97). Ανέφεραν ότι λειτούργησε χωρίς να περιληφθεί στα μέλη του ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού ή ο αντιπρόσωπός του, όπως προβλέπεται από το άρθρο 11(1)(γ) του Νόμου. Είναι η θέση τους ότι δε γράφτηκε στα πρακτικά ο λόγος για την απουσία του ούτε προκύπτει από τα ενώπιον του δικαστηρίου στοιχεία η πρόσκληση των μελών του Κεντρικού Συμβουλίου.
Από τη σύνθεση του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίας ημερομηνίας 2.3.2000, διαπιστώνω ότι πράγματι απουσίαζε το μέλος του Συμβουλίου που προβλέπεται από το άρθρο 11(1)(γ) του Νόμου.
Η παρουσία τουλάχιστο τεσσάρων μελών για την έγκυρη διεξαγωγή των συνεδριών του Συμβουλίου, όπως προβλέπεται από το άρθρο 15(1) θα ήταν αρκετή, αν προέκυπτε ότι ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού ή αντιπρόσωπός του προσκλήθηκε για την εν λόγω συνεδρία του Συμβουλίου και για κάποιο λόγο απουσίαζε.
Ο δικηγόρος των αιτητών παρέπεμψε το Δικαστήριο στο άρθρο 13(2) του Νόμου, σύμφωνα με το οποίο η ημερήσια διάταξη κάθε συνεδρίας καταρτίζεται από τον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, ο οποίος φροντίζει να κοινοποιείται είκοσι τέσσερις ώρες τουλάχιστο πριν από τη συνεδρία, σε κάθε μέλος και στους παρατηρητές.
Το θέμα της πρόσκλησης των μελών συλλογικού οργάνου για να παραστούν σε συνεδρία του, διέπεται και από τις αρχές του Διοικητικού Δικαίου. Αυτές έχουν κωδικοποιηθεί με τον περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο του 1999 (Ν. 158(1)/99). Στο άρθρο 21(3) του Νόμου αυτού καθορίζεται ότι για να συνεδριάσει νόμιμα ένα συλλογικό όργανο πρέπει να κληθούν νομότυπα και εμπρόθεσμα όλα τα μέλη του, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που συνεδριάζει σε τακτές ημέρες και ώρες.
Παραθέτω και το πιο κάτω σχετικό απόσπασμα από τα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-59 σελ. 110-111:
«Δεν αρκεί η παρουσία των συγκροτούντων νόμιμον απαρτίαν μελών, ίνα θεωρηθή το συλλογικόν όργανον ως συντεθειμένον νομίμως, αλλά δέον να προκύπτη συνάμα ότι η Διοίκησις κατέστησε δυνατήν την παρουσίαν απάντων των μελών του οργάνου δι΄εγκαίρου προσκλήσεως των, όπως παραστώσιν εις την συνδρίασιν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Η πρόσκλησις των μελών του συλλογικού οργάνου δέον να προκύπτη είτε εξ αποδεικτικού επιδόσεως της σχετικής προσκλήσεως, είτε εκ βεβαιώσεως του μέλους . . . . είτε εξ΄ετέρων εγγράφων . . . . , ουχί πάντως μεταγενεστέρων της συνεδριάσεως του οργάνου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Πράξις συλλογικού οργάνου εκδοθείσα κατά παράβασιν των ως άνω αρχών είναι ακυρωτέα ένεκα κακής συνθέσεως αυτού».
Το ίδιο θέμα απασχόλησε τον Καλλή, Δ., στην υπόθεση A.J. Pericleous (Services) Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας (2000) 4(Α) Α.Α.Δ. 224, στην οποία παρέθεσε τις αρχές αυτές και στην οποία παραπέμπω.
Δεν προκύπτει από τα πρακτικά της επίδικης συνεδρίας του Κεντρικού Συμβουλίου ότι έγινε πρόσκληση του μέλους που προβλέπεται από το άρθρο 11(1)(γ), όπως απαιτείται από το Νόμο και τις αρχές του διοικητικού δικαίου. Η θέση της δικηγόρου των καθ΄ων η αίτηση ότι υπήρχε απαρτία και δεν πάσχει η σύνθεση του Συμβουλίου δεν είναι ορθή.
Συνεπώς η επίδικη απόφαση πάσχει για το λόγο αυτό και πρέπει να ακυρωθεί.
Ο ισχυρισμός των αιτητών ότι η σύνθεση του Κεντρικού Συμβουλίου έπασχε και για το λόγο ότι ήταν παρών στην επίδικη συνεδρία ο κ. Μαραθεύτης ως γραμματέας πρέπει να απορριφθεί. Προβλέπεται από το άρθρο 14(1) του Νόμου ότι κατά τις συνεδρίες του Κεντρικού Συμβουλίου τηρούνται πρακτικά από το γραμματέα ή τον αναπληρωτή γραμματέα.
Εν όψει των πιο πάνω δε θα ασχοληθώ με τους υπόλοιπους λόγους που πρόβαλε ο δικηγόρος του αιτητή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα υπέρ των αιτητών.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
* Ο Καν 61(1)(ιγ) προβλέπει:
«61.-(1) Δε γίνεται δεκτή η αίτηση προς εισαγωγή τίτλων στο Χρηματιστήριο εκτός εάν ο εκδότης ικανοποιεί τις ακόλουθες προϋποθέσεις και οποιαδήποτε τυχόν άλλη προϋπόθεση προκύπτουσα από την κείμενη νομοθεσία της Δημοκρατίας -
(ιγ) ικανοποιεί το Συμβούλιο ότι παρέχει όλα τα αναγκαία προς προστασία των επενδυτών εχέγγυα.»