ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
< I>(Υπόθεση Αρ. 337/2002)
12 Σεπτεμβρίου, 2003
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΤΟΥΛΑ ΚΟΥΛΟΥΜΟΥ,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ΄ ης η αίτηση.
- - - - - -
Α. Κωνσταντίνου,
για την Αιτήτρια.Ε. Αντωνίου, για την Καθ ΄ης η αίτηση.
Α.Σ.Αγγελίδης, για το Ενδ. Μέρος.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ,
Δ.: Η αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (εφεξής η ΕΔΥ) ημερομηνίας 29.3.02, με την οποία προήχθη κατόπιν επανεξέτασης στη μόνιμη θέση Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας από 1.2.01, η Ευανθία Ι. Παπασάββα (ε.μ.).Η προηγούμενη προαγωγή του ενδ. μέρους στην εν λόγω θέση, ακυρώθηκε με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ημερ. 15.1.02 στην προσφυγή 262/01. Ο λόγος ακύρωσης ήταν ότι η προσθήκη της φράσης «ο όρος Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος καλύπτει και μεταπτυχιακό δίπλωμα ή τίτλο», στη δημοσίευση της θέσης, δεν μπορούσε να εφαρμοστεί στην περίπτωση
των σχεδίων υπηρεσίας τα οποία, όπως στην προκειμένη περίπτωση, είχαν εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο πριν από τη θέσπιση του Νόμου 1/90 και δεν είχαν την μορφή κανονισμών.Η ΕΔΥ αποφάσισε να επανεξετάσει την πλήρωση της θέσης με βάση το πραγματικό και νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο. Έλαβε υπόψη το αρχικό σχεδίο υπηρεσίας όπως είχε εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο από τις 5.12.63, χωρίς δηλαδή την πιο πάνω προσθήκη. Τα προσόντα που προνοούσε το σχέδιο υπηρεσίας ήταν:
«A University degree or equivalent diploma in Sociology or Social Science or other appropriate degree».
H ΕΔΥ έκρινε ότι οι πρώτες δυο υποψήφιες μεταξύ των οποίων και η αιτήτρια διέθεταν τα προβλεπόμενα προσόντα. Αναφορικά με τα προσόντα του ενδ. μέρους (τριετούς διάρκειας σπουδές στη Σχολή Κοινωνικής Πρόνοιας Αθηνών, σπουδές στο Mount Carmel Center του Ισραήλ μεταξύ Νοεμβρίου 1976 και Ιουλίου 1977 στο επίπεδο διπλώματος με θέμα την ανάπτυξη Αγροτικής Κοινότητας, Master in Social Community Work Studies, Phd in applied
Social Studies ), η ΕΔΥ ανέφερε τα ακόλουθα:«Η Επιτροπή, αφού συνεκτίμησε όλα τα ενώπιόν της πτυχία, έκρινε ότι η Παπασάββα ικανοποιεί τις απαιτήσεις του Σχεδίου Υπηρεσίας σ΄ ό,τι αφορά την κατοχή Πανεπιστημιακού Διπλώματος ή ισότιμου προσόντος (A University degree or equivalent diploma in Sociology or Social Science or other appropriate degree). Τα πτυχία Master και Phd είναι, τουλάχιστο από πλευράς περιεχομένου και βαρύτητας, ανώτερου επιπέδου από το πρώτο πανεπιστημιακό πτυχίο. Συγκεκριμένα η διάρκεια σπουδών στο επίπεδο του Master και Phd δεν είναι μικρότερης διάρκειας ή/και υπερβαίνει το χρόνο σπουδών που απαιτούνται για απόκτηση ενός πρώτου ακαδημαϊκού διπλώματος. Το περιεχόμενο της διδακτορικής διατριβής της, πλην της σχετικότητας που αυτό έχει με την υπό πλήρωση θέση από πλευράς επιπέδου, δεν υστερεί ενός πρώτου πτυχίου. Τουναντίον, υπερτερεί παντός πρώτου πτυχίου στον ίδιο τομέα. Η Επιτροπή ενδιέτριψε ιδιαίτερα στο περιεχόμενο της Διδακτορικής Διατριβής (η οποία διατριβή είναι κατατεθειμένη στα αρχεία της Επιτροπής), τόσο από πλευράς περιεχομένου όσο και από πλευράς βιβλιογραφίας και κριτικής αντίκρυσης των διαφόρων θεμάτων που αναλύθηκαν σε αυτή. Σε μια συνεκτίμηση όλων των δεδομένων, η Επιτροπή έκρινε ότι η Παπασάββα ικανοποιεί πλήρως τις απαιτήσεις του Σχεδίου Υπηρεσίας.»
Στη συνέχεια η ΕΔΥ, αποφάσισε να λάβει υπόψη και την απόδοση των υποψηφίων στην προφορική εξέταση που είχε διεξαχθεί κατά την προηγούμενη διαδικασία πλήρωσης της θέσης. Η Επιτροπή έλαβε επίσης υπόψη την υπέρ της αιτήτριας σύσταση του Γενικού Διευθυντή.
Ακολούθως η ΕΔΥ προέβη στην αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων με βάση τα στοιχεία των προσωπικών τους φακέλων και των εμπιστευτικών εκθέσεων που ανάγονταν στον ουσιώδη χρόνο, τα προσόντα και την αρχαιότητα. Έκρινε ως πιο κατάλληλη την κα Παπασάββα και αποφάσισε να της προσφέρει προαγωγή αναδρομικά. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα από τα πρακτικά της συνεδρίας της ΕΔΥ ημερ. 25.2.02, όπου παρατίθεται η αιτιολογία της απόφασης.
«Επιλέγοντας την Παπασάββα Ευανθία, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι αυτή αξιολογήθηκε σε ψηλότερο επίπεδο από τις άλλες δύο υποψήφιες για την απόδοσή της στην ενώπιόν της προφορική εξέταση και, συγκεκριμένα, αξιολογήθηκε ως «Πάρα πολύ καλή», ενώ οι Κονή και Κούλουμου αξιολογήθηκαν ως «Πολύ καλές». Επιπλέον, η επιλεγείσα προηγείται σε αρχαιότητα έναντι και των δύο υποψήφιων, ιδιαίτερα δε στην περίπτωση της Κούλουμου, που συστήθηκε από τη Γενικό Διευθυντή, η αρχαιότητα αυτή ανέρχεται σε τρία χρόνια και τρεισήμισι μήνες στην παρούσα τους θέση, και, επίσης, δεν υστερεί σε αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις ετήσιες αξιολογήσεις των υποψηφίων, με έμφαση στα τελευταία προ του ουσιώδους χρόνου έτη στα οποία αποδίδεται μεγαλύτερη βαρύτητα, αξιολογηθείσα ως καθόλα εξαίρετη.»
Οι λόγοι ακύρωσης
Ο κ. Κωνσταντίνου, εκ μέρους της αιτήτριας, υπέβαλε ότι κακώς η ΕΔΥ εξέλαβε το μεταπτυχιακό του ενδ. μέρους ως βασικό πανεπιστημιακό δίπλωμα και θεώρησε ότι διέθετε τον τίτλο της παραγράφου 3(α) του Σχεδίου Υπηρεσίας. Ισχυρίστηκε ότι η κα Παπασάββα δεν είναι προσοντούχος και ότι το σφάλμα της ΕΔΥ δεν έγκειται μόνο σε παράβαση του δεδικασμένου αλλά και σε έλλειψη δέουσας έρευνας εκ μέρους της.
Η κα. Αντωνίου εκ μέρους της καθ' ης η αίτηση, αντέτεινε ότι η ΕΔΥ δεν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ενδ. μέρος κατείχε πρώτο πανεπιστημιακό δίπλωμα αλλά ότι πληρούσε τις απαιτήσεις του Σχεδίου Υπηρεσίας. Η ΕΔΥ αφού συνεκτίμησε ορθά όλα τα προσόντα του ενδ. προσώπου, έκρινε ότι ισοδυναμούσαν με δίπλωμα στην Κοινωνιολογία ή τις Κοινωνικές Επιστήμες. Υποστήριξε επίσης ότι το Δικαστήριο στερείται της δυνατότητας πρωτογενούς κρίσης σχετικά με το κατά πόσο ένας υποψήφιος πληρεί τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα και ότι αυτό το ζήτημα ανάγεται στην εξουσία του διορίζοντος οργάνου. Η κα Αντωνίου υπέβαλε περαιτέρω ότι δεν παραβιάστηκε το δεδικασμένο αφού η ΕΔΥ κατά την επανεξέταση, δεν χρησιμοποίησε τη «Σημείωση» στο Σχεδίο Υπηρεσίας που είχε κριθεί από το Δικαστήριο ότι δεν έβρισκε εφαρμογή και ότι κακώς περιλήφθηκε στη δημοσίευση της επίδικης θέσης.
Πράγματι, η αρχική προαγωγή του ενδ. προσώπου ακυρώθηκε λόγω του ότι η ΕΔΥ είχε αναγνωρίσει το μεταπτυχιακό του ενδ. μέρους ως Πανεπιστημιακό δίπλωμα το οποίο την καθιστούσε προσοντούχο, χρησιμοποιώντας λανθασμένο νομικό υπόβαθρο. Η ΕΔΥ είχε στηριχθεί στη Σημείωση του οικείου σχεδίου υπηρεσίας, σύμφωνα και με τους Καν. 2 και 3 των περί Σχεδίων Υπηρεσίας (Γενικών) Κανονισμών του 1995 (Σ.Υ. 11/95)*.
Στην επανεξέταση, η ΕΔΥ συμμορφούμενη προς το ακυρωτικό δεδικασμένο, έλαβε υπόψη της το σχέδιο υπηρεσίας στη αρχική του μορφή χωρίς τη σχετική σημείωση και ως εκ τούτου, εμποδιζόταν να υποκαταστήσει το απαιτούμενο βασικό προσόν με τα μεταπτυχιακά του ενδ. προσώπου από μόνα τους, εφόσον, εξέλειπε η σημείωση που αποτελούσε το μοναδικό έρεισμα για μια τέτοια ερμηνεία. Παρόλα αυτά, η ΕΔΥ έκρινε και πάλι
ότι το ενδ. πρόσωπο κατείχε Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή ισότιμο προσόν στους προβλεπόμενους τομείς.Προκύπτει ωστόσο ένα ουσιώδες θέμα προς συζήτηση που έγκειται στο ποιο ή ποια ακριβώς από τα προσόντα του ενδ. προσώπου θεώρησε η ΕΔΥ ότι ικανοποιούσαν την πιο πάνω πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας. Οσα ειπώθηκαν δεν ξεκαθαρίζουν το θέμα και η ασάφεια της αιτιολογίας που έδωσε η ΕΔΥ δυσχεραίνει το δικαστικό έλεγχο.
Συγκεκριμένα, αφενός τα τρία έτη σπουδών στη Σχολή Κοινωνικής Πρόνοιας Αθηνών (ιδιωτική) καθώς και η οκτάμηνη φοίτηση της στο Ισραήλ ασφαλώς δεν αποτελούσαν, ούτε και κρίθηκαν από την ΕΔΥ ως πανεπιστημιακό πτυχίο ή ισοδύναμο πανεπιστημιακού πτυχίου. Από την άλλη όμως, η ΕΔΥ συνένωσε τις σπουδές αυτές από άποψη χρονικής διάρκειας, ταυτίζοντας τις ουσιαστικά με το προαπαιτούμενο του σχεδίου υπηρεσίας. Εκρινε ότι, προκειμένου η κα Παπασάββα να γίνει δεκτή από ένα γνωστό πανεπιστήμιο στο Ηνωμένο Βασίλειο, αξιολογήθηκαν οι σπουδές της και κρίθηκαν από τις Πανεπιστημιακές Αρχές ως επαρκές ακαδημαϊκό υπόβαθρο στη θέση πρώτου πτυχίου και της επετράπη να συνεχίσει τις σπουδές της στο επίπεδο Master.
Στη συνέχεια η ΕΔΥ, εμμέσως πλην σαφώς, υπήγαγε τα πτυχία Phd και Master του ενδ. προσώπου στην πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας. Με τα όσα ανέφερε, τα ενέπλεξε με το προαπαιτούμενο πρώτο πανεπιστημιακό πτυχίο. (Βλ. σελ. 3 των γεγονότων ανωτέρω).
Έχει εμπεδωθεί στη νομολογία ότι ο μεταπτυχιακός τίτλος δεν αποτελεί υποκατάστατο του πρώτου πτυχίου ούτε προεξοφλεί την κατοχή τίτλου σ' ένα από τα καθοριζόμενα θέματα (Νεοκλέους κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. αρ. 830/96 κ.α., Κ.Ο.Τ. ν. Λοϊζου Προδρόμου (1995) 3 ΑΑΔ 128, Μιχαηλίδης και άλλος ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 190/98, ημερ. 12.2.92). Μέσα σε αυτά τα πλαίσια αν θεωρήσουμε ότι η ΕΔΥ εξέλαβε οποιοδήποτε από τα μεταπτυχιακά του ενδ. μέρους ως πανεπιστημιακό δίπλωμα, η ερμηνεία που εδόθη δεν ήταν ορθή.
Και αν το ζητούμενο για την ΕΔΥ δεν ήταν το πανεπιστημιακό δίπλωμα (που σίγουρα δεν κατείχε το ενδ. μέρος) αλλά το ισοδύναμο δίπλωμα στη Κοινωνιολογία ή τις Κοινωνικές Επιστήμες, ελλείπουν οι ενδείξεις επαρκούς έρευνας που να δικαιολογούν το συμπέρασμα ότι η κατοχή του μεταπτυχιακού διπλώματος προεξοφλούσε την συγκεκριμένη αυτή διαζευκτική πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας. Η ΕΔΥ έχει καθήκον να προβαίνει στη διεξαγωγή έρευνας προς εξακρίβωση των πραγματικών γεγονότων η γνώση των οποίων είναι απαραίτητη για την ερμηνεία και εφαρμογή του σχεδίου υπηρεσίας.
Η ΕΔΥ όφειλε υπό τις περιστάσεις, να είχε ζητήσει περισσότερρες πληροφορίες από το πανεπιστήμιο του Bradford, προκειμένου να θεωρήσει ότι τα μεταπτυχιακά προσόντα αποτελούσαν ισοδύναμο δίπλωμα σύμφωνα με την έννοια του σχεδίου υπηρεσίας και μάλιστα χωρίς το ενδ. μέρος να κατέχει οποιοδήποτε άλλο πρώτο ακαδημαϊκό δίπλωμα. Έπρεπε τουλάχιστον να είχε προβληματίσει την ΕΔΥ ο συσχετισμός του μεταπτυχιακού με τις προηγούμενες σπουδές, πώς αποκτήθηκε και αν θα μπορούσε να εμπεριέχει και πτυχιακό δίπλωμα. Τα όποια συμπεράσματα εκφράζει η ΕΔΥ σχετικά με αυτά τα θέματα είναι αυθαίρετα, εφόσον δεν προηγήθηκε έρευνα μέσω του πανεπιστημίου που χορήγησε το
μεταπτυχιακό.Εξάλλου, η ερμηνεία που δόθηκε από την ΕΔΥ, προϋποθέτει και τη διερεύνηση και άλλων σχετικών παραγόντων. Εκτός από το πανεπιστήμιο από το οποίο προέρχεται το μεταπτυχιακό του ενδ. μέρους, σχετικό είναι αν αυτό απονεμήθηκε με πραγματική φοίτηση, αν συνδυάστηκε με οποιεσδήποτε εξετάσεις, το ακριβές περιεχόμενο των σπουδών και αν αυτές είναι ικανοποιητικές σε σχέση με ό,τι απαιτεί το σχέδιο υπηρεσίας. (Βλ. σχετικά Ανδρούλα Τζιαούρη-Φιλή ν. Δημοκρατίας, ΑΕ 3052, ημέρ. 18.10.02). Ολοι οι πιο πάνω παράγοντες, καταδεικνύουν την επάρκεια των γνώσεων που απόκτησε το ενδ. μέρος με το μεταπτυχιακό στις Κοινωνικές Επιστήμες. Με αυτό τον τρόπο ελέγχεται αν ο βαθμός ακαδημαϊκής κατάρτισης από την παρακολούθηση του συγκεκριμένου μεταπτυχιακού, ανταποκρίνεται
στο επίπεδο γνώσεων που προσλαμβάνει κάποιος με το πρώτο πανεπιστημικό δίπλωμα στην ίδια ειδικότητα. Γι' αυτό, ήταν παράγοντες που θα έπρεπε να είχαν απασχολήσει την ΕΔΥ στα πλαίσια της δέουσας έρευνας.Σε κάθε περίπτωση που το αρμόδιο όργανο αμφιβάλλει για την ισοδυναμία κάποιου ακαδημαϊκού προσόντος, πρέπει να διεξάγει έρευνα όλων των σχετικών παραγόντων που ενδεικτικά αναφέρθηκαν ανωτέρω, ώστε να καταλήξει σε ασφαλή κρίση ως προς το επίπεδο του. (Βλ. Ανδρούλα Τζιαούρη-Φιλή (ανωτέρω), Τάσια Μικελίδου ν. Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, ΑΕ 3106, ημερ. 20.11.02).
Κατόπιν των ανωτέρω, θεωρώ ότι η απόφαση της ΕΔΥ είναι τρωτή ως ληφθείσα υπό πλάνη περί το νόμο και τα πράγματα και κατόπιν ανεπαρκούς έρευνας. Ενόψει της πιο πάνω κατάληξης νομίζω ότι παρέλκει η εξέταση των υπόλοιπων λόγων ακύρωσης που προβάλλει η αιτήτρια.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Επιδικάζονται έξοδα υπέρ της αιτήτριας.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.