|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣ Η ΑΡ. 579/01
ΕΝΩΠΙΟΝ: Α. ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Γεώργιου Σαββίδη,
Αιτητή ,
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας,
Καθ΄ης η αίτηση.
______
16 Ιανουαρίου, 2003
.Για τον αιτητή: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για την καθ΄ ης η αίτηση: κα Ρ. Παπαέτη.
______
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παραπάνω προσφυγή επιδιώκεται η ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (ΕΕΥ ή Επιτροπή) ημερ. 5.3.01, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 27.4.01.
Η απόφαση αφορά την πλήρωση δύο θέσεων Επιθεωρητή Ειδικών Μαθημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης για την Ειδική Εκπαίδευση Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης (θέση προαγωγής). Το πραγματικό υπόβαθρο έχει ως εξής:
Ο αιτητής ήταν μεταξύ των επτά ενδιαφερόμενων για προαγωγή. Η Συμβουλευτική Επιτροπή πρότεινε για προαγωγή το ενδιαφερόμενο πρόσωπο 1 και απέκλεισε ως μη προσοντούχους τον αιτητή και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο 2. Η ΕΕΥ αφού εξέτασε τις ενστάσεις, ετοίμασε τελικό κατάλογο των υποψηφίων και αποφάσισε να καλέσει τους υποψήφιους σε προσωπική συνέντευξη. Προκαθόρισε επίσης τα πιο κάτω κριτήρια για την αξιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων στη συνέντευξη:
Η Επιτροπή αξιολόγησε πάρα πολύ καλή την απόδοση των ενδιαφερόμενων προσώπων Μακρή Κυπρούλας και Μακρή Παντελεήμονα και πάρα πολύ καλή την απόδοση του αιτητή.
Αφού συστάθμισε τους παράγοντες που καταγράφονται αναλυτικά στο πρακτικό (περιεχόμενο του προσωπικού φακέλου και του φακέλου υπηρεσιακών εκθέσεων, την έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής, το τρίπτυχο των νομοθετημένων κριτηρίων και την εντύπωση από τις συνεντεύξεις) επέλεξε για τις δύο θέσεις τα ενδιαφερόμενα μέρη Κυπρούλα Μακρή και Παντελεήμονα Μακρή.
Ο αιτητής προβάλλει ως λόγους ακύρωσης την αποτυχία της ΕΕΥ να ερευνήσει επαρκώς και να διαπιστώσει αξιοκρατικά την υπεροχή του και/ή να επιλέξει τον καταλληλότερο υποψήφιο. Ισχυρίζεται ότι υπερέχει του Μακρή Π. σε αξία, αρχαιότητα και επίπεδο προσόντων, ενώ εστιάζει την συγκριτική υπεροχή του έναντι της Μακρή Κ. μόνο στα προσόντα.
Τα απαιτούμενα από το οικείο σχέδιο υπηρεσίας προσόντα, είναι και τα εξής:
«(1) Να κατέχει τη μόνιμη θέση Δασκάλου ή Νηπιαγωγού στη Δημοτική, Προδημοτική ή Ειδική Εκπαίδευση.
(2) Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν στην ειδικότητα
ή
Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν στα παιδαγωγικά με βασικό θέμα την ειδικότητα
ή
Μεταπτυχιακός τίτλος στα παιδαγωγικά με έμφαση στην ειδικότητα
ή
Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν σε θέμα σχετικό με την εκπαίδευση και μετεκπαίδευση διάρκειας ενός τουλάχιστο ακαδημαϊκού χρόνου στην ειδικότητα.
Οι διατάξεις στην παράγραφο 2 είναι αυτοδύναμες και καθορίζουν διαζευκτικά τα προσόντα που θα μπορούσαν να θεμελιώσουν την υποψηφιότητα.
Ο αιτητής είναι κάτοχος διπλώματος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου (ΠΑΚ) και MA Education of the Hearing Impaired Galluadet University USA. Η Επιτροπή θεώρησε ότι αυτά ήταν τα βασικά του προσόντα και ότι ικανοποιούσαν την σχετική πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας με δύο τρόπους:
(α) Διαθέτει μεταπτυχιακό τίτλο στα Παιδαγωγικά με έμφαση στην ειδικότητα.
(β) Διαθέτει πανεπιστημιακό δίπλωμα σχετικό με την εκπαίδευση και μετεκπαίδευση διάρκειας ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού χρόνου στην ειδικότητα.
Τα ενδιαφερόμενα μέρη κατείχαν δίπλωμα ΠΑΚ και Diploma in Advanced Study in the Education of Hearing-Impaired Children, Victoria University of Manchester (one year course) τα οποία κρίθηκαν ως τα βασικά τους προσόντα.
Ο αιτητής επικαλείται το μεταπτυχιακό του δίπλωμα τόσο ως το βασικό δεύτερο προσόν όσο και ως πρόσθετο προσόν επί του οποίου στηρίζει την κατ΄ ισχυρισμό υπεροχή του.
Εφόσον το μεταπτυχιακό του αιτητή αποτέλεσε για την Επιτροπή το βασικό προσόν για το οποίο κρίθηκε ως προσοντούχος, δεν είναι δυνατό να προσμετρήσει διπλά και ως πρόσθετο προσόν ούτε μπορεί να του προσδώσει οποιαδήποτε υπεροχή ως τέτοιο. Βλ. σχετικά Ιωσηφίδης ν. ΕΔΥ, υπόθ. αρ. 697/00, ημερ. 26.7.00. Το μεταπτυχιακό όταν είναι το μόνο εφόδιο για διεκδίκηση της θέσης δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται ως στοιχείο υπεροχής. Βλ. Σ. Αυγερινός ν. ΕΔΥ, υπόθ. αρ. 801/00, ημερ. 8.8.02
.Εξάλλου, η Επιτροπή φαίνεται ότι διενήργησε διεξοδική έρευνα για να καταλήξει ότι αιτητής και ενδιαφερόμενο πρόσωπο κατείχαν ισότιμα βασικά προσόντα, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τους προσωπικούς φακέλους που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου.
Το θέμα κατοχής και αξιολόγησης των προσόντων, ανάγεται στην αρμοδιότητα της Επιτροπής και δεν είναι εφικτή η σύγκριση από το ίδιο το Δικαστήριο ανόμοιων εναλλακτικών προσόντων που ικανοποιούν εξίσου τους όρους του σχεδίου υπηρεσίας για σκοπούς προτίμησης του ενός έναντι του άλλου. Η εισήγηση του αιτητή ότι το μεταπτυχιακό του ήταν υπέρτερο βασικό προσόν και πιο σχετικό με τα καθήκοντα της θέσης δεν ευσταθεί. Δεν δικαιολογείται τέτοια διάκριση όταν το ίδιο το σχέδιο υπηρεσίας θεσπίζει ποικιλομορφία και ευρύτητα των απαιτούμενων πτυχίων και συνακόλουθα πλατιά επιλογή. Βλ. Δημοκρατία ν. Πογιατζή, ΑΕ 2767, ημερ. 20.9.2001, Παπαδοπούλου κ.α. ν. Οργ. Χρηματοδοτήσεως Στέγης, ΑΕ 2947, ημερ. 29.5.2002
.Ο αιτητής επίσης διέθετε το CIP for Youth Leaders and Social Workers (4 μήνες) που περιλάμβανε Professional Internship at the National Technical Inst. for the Deaf (9 εβδομάδες) USA.
Η Μακρή Κ. κατείχε Certificate: Deaf Education (13 μήνες) και New York University (4 μήνες) ενώ ο Μακρής Π. ήταν κάτοχος του Diploma in Computer Systems Design (περιελάμβανε εφαρμογές για προβλήματα κωφών χρηστών), Bachelor of Science - Minnesota State University και CIP for Youth Leaders and Social Workers.
Είναι πρόδηλο ότι με βάση τα πρόσθετα προσόντα του ο αιτητής όχι μόνο δεν υπερέχει, όπως ισχυρίζεται, αλλά αντιθέτως, φαίνεται πως υστερεί οριακά έναντι των ενδιαφερομένων μερών. Εν πάση περιπτώσει, τα εν λόγω πρόσθετα προσόντα δεν αποτελούν πλεονέκτημα ώστε να επαυξάνουν τις αξιώσεις του αιτητή για προαγωγή. Σύμφωνα με τη νομολογία, «τα πρόσθετα προσόντα, λαμβάνονται υπόψη εφόσον είναι συναφή προς τα καθήκοντα της θέσης χωρίς να αναβαθμίζονται σε βαθμό έκδηλης υπεροχής ή να υποβαθμίζονται με την παραγνώριση τους». Τέτοια προσόντα μόνο περιθωριακή αξία μπορούν να έχουν. Βλ. Μυτίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 4(Α) ΑΑΔ 808, Πανίκος Πούρος κα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, ΑΕ 2847, ημερ. 30.4.01, ΕΕΥ ν. Πουλλή, ΑΕ 2572, ημερ. 3.11.00, Θρασυβούλου ν. ΕΔΥ, ΑΕ 2570, ημερ. 30.11.00, Μικελλίδου ν. ΕΕΥ, ΑΕ 2701, 27.2.01
.Σ΄ αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή ορθά σημείωσε ότι «τα πιο πάνω προσόντα έχουν οριακή σημασία ......... Ωστόσο η Επιτροπή θα τα λάβει υπόψη κατά τη συνεκτίμηση των τριών κριτηρίων». Συνεπώς ο ισχυρισμός που προέβαλε ο αιτητής για παραγνώριση των πρόσθετων προσόντων του δεν ευσταθεί.
Αναφορικά με το κριτήριο της αξίας, ο αιτητής και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα εμφανίζονται περίπου ισοδύναμοι από τις τελευταίες τέσσερις υπηρεσιακές εκθέσεις (1996-2000). Η ελαφρά υπεροχή του αιτητή έναντι του Μακρή Π. για τα έτη 1993-1995 δεν αλλοιώνει τη γενικότερη αξιολόγησή τους ως εξαίρετους υπαλλήλους. Το ουσιώδες μέρος της απόφασης της ΕΔΥ σχετικά με τη συγκριτική αξία των υποψηφίων έχει ως εξής:
«Δεδομένης της οριακής διαφοράς στις υπηρεσιακές εκθέσεις των υποψηφίων και λαμβανομένης υπόψη και της απόδοσης στη συνέντευξη, ως συμπληρωματικού στοιχείου κρίσης για την αξία, προκύπτει ότι οι δύο επικρατέστεροι υποψήφιοι ως προς το κριτήριο αξία είναι οι ακόλουθοι:
Μακρή Κυπρούλα
Μακρής Παντελεήμων».
Ο αιτητής παραπονείται ότι κακώς η Επιτροπή έλαβε υπόψη τα αποτελέσματα των συνεντεύξεων, αναιρώντας την αντικειμενική αξία των υποψηφίων. Ο ισχυρισμός αυτός θα εξετασθεί εκτενέστερα στα πλαίσια του δεύτερου λόγου ακυρώσεως παρακάτω. Επιγραμματικά αναφέρω ότι στην προκείμενη περίπτωση, η σημασία που είχε προσλάβει η προσωπική συνέντευξη ενόψει και του ότι επρόκειτο για υψηλόβαθμη θέση κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας που είχε η Επιτροπή δυνάμει του άρθρου 35Β(10) του περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμου
10/69 (όπως τροποποιήθηκε).Αναφορικά με το κριτήριο της αρχαιότητας, η Επιτροπή σημείωσε την υπεροχή του αιτητή έναντι του Μακρή Π. Επρόκειτο, σύμφωνα με τα άρθρα 37(3) και (4) της Εκπαιδευτικής Νομοθεσίας για αρχαιότητα 20 περίπου μηνών στην προηγούμενη θέση και επίσης λόγω διαφοράς στην κλίμακα. Η αιτιολογία που δόθηκε από την Επιτροπή για παραγνώριση της αρχαιότητας αναφέρεται στην υπεροχή των ενδιαφερόμενων προσώπων στις συνεντεύξεις σε συνάρτηση προς τις απαιτήσεις της θέσης που βρίσκεται ψηλά στην ιεραρχία. Η αιτιολογία μου φαίνεται επαρκής και θεωρώ πως ήταν εύλογα επιτρεπτό για την Επιτροπή να παραγνωρίσει την 20μηνη αρχαιότητα του αιτητή. Η αρχαιότητα επικρατεί μόνο όταν οι άλλοι παράγοντες που συνθέτουν την καταλληλότητα των υποψηφίων είναι ίσοι
(Μικελλίδου ν. Δημοκρατίας, ΑΕ 2701, ημερ. 27.2.01).Συμπερασματικά, ο αιτητής απέτυχε να αποδείξει έκδηλη υπεροχή και η απόφαση της ΕΕΥ αναφορικά με τη συγκριτική καταλληλότητα των υποψηφίων κρίνεται εύλογα επιτρεπτή. Ο πρώτος λόγος ακυρώσεως αποτυγχάνει.
Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι οι συνεντεύξεις διεξήχθησαν με εξωγενή και εσφαλμένα κριτήρια.
Η επιλογή των κριτηρίων είναι ζήτημα το οποίο ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της Επιτροπής. Βλ. Δημοκρατία ν. Γιαλλουρίδη, ΑΕ 868 και 869, ημερ. 13.12.90. Η εγκυρότητα τους εξετάζεται σε συνάρτηση με τα καθήκοντα της θέσης, όπως καθορίζονται στο οικείο σχέδιο υπηρεσίας. Λαμβανομένων υπόψη των καθηκόντων και ευθυνών της θέσης, θεωρώ ότι τα κριτήρια με έμφαση στην προσωπικότητα, αποτελεσματικότητα επικοινωνίας, ενημέρωση σε παιδαγωγικά θέματα) που έθεσε η Επιτροπή ήταν νόμιμα και επιτρεπτά. Παράλληλα επισημαίνω ότι τα κριτήρια που προκαθόρισε η Επιτροπή είναι ταυτόσημα με εκείνα του άρθρου 5(ε) του Ν. 44(1)/99.
Ο αιτητής ισχυρίζεται επίσης ότι η υπέρμετρη βαρύτητα που δόθηκε στις συνεντεύξεις, καθιστά τρωτή την τελική απόφαση. Για το θέμα αυτό παρατηρώ ότι δυνάμει του άρθρου 35Β(10)(β), όπως τροποποιήθηκε με τον Ν.44(1)/99, η Επιτροπή έχει εξουσία να αυξήσει τις μονάδες κάποιου υποψήφιου ή να μην τις αυξήσει. Η αύξηση ωστόσο, πρέπει να στηρίζεται στην εντύπωση που απεκόμισε η Επιτροπή από τις προσωπικές συνεντεύξεις και απαιτείται προς τούτο, αιτιολογημένη απόφαση ώστε να καθίσταται δυνατός ο δικαστικός έλεγχος. Βλ. Ελένη Σωτηροπούλου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω ΕΕΥ, υπόθ. αρ. 795/97, ημερ. 26.1.99
.Προκύπτει από τα πρακτικά ημερ. 28.2.2001 και 5.3.2001 ότι η ΕΕΥ, αιτιολόγησε επαρκώς εκ των προτέρων αλλά και στο σκεπτικό της τελικής απόφασης, τη σημασία που δόθηκε στις συνεντεύξεις. Υπάρχει επίσης ικανοποιητική αιτιολογία για την αξιολόγηση των ενδιαφερόμενων προσώπων και του αιτητή η οποία, τεκμηριώνει την καλύτερη εντύπωση που απεκόμισε η Επιτροπή για τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Οταν οι υποψήφιοι είναι ίσοι με βάση τα στοιχεία των προσωπικών φακέλων και τις εκθέσεις,
είναι νόμιμο και εφικτό για την Επιτροπή να προσδίδει κάποια βαρύτητα στην απόδοση των υποψηφίων κατά τις συνεντεύξεις ως ενδεικτική της αξίας τους. Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για θέσεις ψηλά στην ιεραρχία όπως η επίδικη, όπου το στοιχείο της αξίας προσλαμβάνει ιδιαίτερη βαρύτητα. Βλ. Μικελλίδου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω ΕΕΥ (ανωτέρω).Στην προκείμενη περίπτωση, η βαρύτητα που δόθηκε στα αποτελέσματα των συνεντεύξεων βρίσκεται εντός των επιτρεπτών ορίων και σίγουρα δεν οδήγησε την ΕΕΥ σε λανθασμένη άσκηση της διακριτικής της ευχέρειας. Ακολουθεί πως ο δεύτερος λόγος ακυρώσεως απορρίπτεται.
Ο αιτητής υποβάλλει ότι η απόφαση της ΕΕΥ λήφθηκε πεπλανημένα και είναι αναιτιολόγητη. Ισχυρίζεται συναφώς ότι δεν αποκαλύπτονται οι λόγοι προτίμησης των ενδιαφερόμενων προσώπων. Εχω τη γνώμη ότι η εισήγηση είναι ανεδαφική. Η ΕΕΥ αφού κατέγραψε αναλυτικά τα προσόντα (σπουδές, επαγγελματική ανέλιξη, επιμόρφωση, δράση), ασχολήθηκε με τη συνεκτίμηση των τριών νόμιμων κριτηρίων (αξία, προσόντα, αρχαιότητα) και έκρινε ότι επικρατέστεροι υποψήφιοι για τη θέση είναι τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Το συμπέρασμα αυτό στηρίζεται στο παρακάτω σκεπτικό:
«6.1 Οι τέσσερις υποψήφιοι είναι περίπου ισοδύναμοι ως προς τα προσόντα. Συνεπώς το κριτήριο αυτό δε δίνει προβάδισμα σε οποιοδήποτε υποψήφιο.
8. Το κρίσιμο ερώτημα που αντιμετωπίζει η Επιτροπή είναι κατά πόσο η υπεροχή του Πέτρου Παρή σε αρχαιότητα, έναντι των συνυποψηφίων του Κυπρούλας Μακρή και Παντελεήμονα Μακρή, καθώς και η υπεροχή του κου Γεώργιου Σαββίδη σε αρχαιότητα έναντι του Παντελεήμονα Μακρή, υπερσκελίζει την υπεροχή σε αξία των Κυπρούλας Μακρή και Παντελεήμονα Μακρή. Η Επιτροπή απαντά αρνητικά στο ερώτημα αυτό για τους παρακάτω λόγους:
Ηταν εύλογο, να δώσει η ΕΕΥ δέουσα βαρύτητα στο στοιχείο της αξίας όπως αυτή διαμορφώθηκε με την καλύτερη απόδοση των ενδιαφερόμενων προσώπων στις συνεντεύξεις και να θέσει σε δεύτερη μοίρα την ελαφρά υπεροχή του αιτητή σε αρχαιότητα. Πρέπει να σημειωθεί ότι τέτοια αρχαιότητα δεν μπορεί να δώσει στον αιτητή οποιοδήποτε προβάδισμα σε πείρα έναντι του Μακρή Π. δεδομένου ότι η υπηρεσία και των δύο κρίθηκε ως εξαίρετη.
Για τους λόγους που έχουν εξηγηθεί καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η Επιτροπή, άσκησε ορθά τη διακριτική της ευχέρεια και η επιλογή των ενδιαφερόμενων προσώπων έναντι του αιτητή ήταν εύλογα επιτρεπτή. Η αιτιολογία είναι πλήρης και αποκαλύπτει με επάρκεια το σκεπτικό της εκκαλούμενης απόφασης.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Α. Κραμβής, Δ.
ΣΦ.