CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

Οι αιτητές στη γραπτή τους αγόρευση προέβαλαν και ανέπτυξαν σειρά νομικών σημείων που κατά την εισήγησή τους τεκμηρίωναν λόγους ακυρότητας. Ένα από αυτά αναφερόταν στην παραβίαση από μέρους του Συμβουλίου Προσφορών της καθ΄ης η αίτηση, των αρχών της ίσης μεταχείρισης και της χρηστής διοίκησης. Ειδικότερα υποστήριξαν πως παρότι η προσφορά τους υπεβλήθη έγκαιρα μαζί με όλα τα απαιτούμενα έγγραφα και δικαιολογητικά και ήταν και η χαμηλότερη στην τιμή, εν τούτοις προτιμήθηκε η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους που ήταν η ψηλότερη, με αποτέλεσμα να καταστρατηγηθούν οι προαναφερθείσες αρχές και να υπονομευθεί ο θεσμός των προσφορών ως μειοδοτικός διαγωνισμός. Περαιτέρω, αναφερόμενοι στα πρακτικά της κρίσιμης συνεδρίας του αρμόδιου Συμβουλίου της καθ΄ης η αίτηση Αρχής, ημερομηνίας 13.10.2000, κατά την οποία πραγματοποιήθηκε η αξιολόγηση όλων των υποβληθέντων προσφορών εισηγήθηκαν ότι από το κείμενο αυτών εξάγοντο αβίαστα οι εξής ευνοϊκές γι΄ αυτούς διαπιστώσεις: (α) ότι διέθεταν τον απαραίτητο εξοπλισμό και μηχανήματα για τον καθαρισμό του κτιρίου της Αρχής σύμφωνα με τις προδιαγραφές της προσφοράς^. και (β) ότι η κατά τα τελευταία πέντε χρόνια συνεργασία τους με την Αρχή (οι αιτητές ήταν η εταιρεία με την οποία η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου είχε συμβληθεί κατά την εν λόγω χρονική περίοδο για τον καθαρισμό του κτιρίου της) ήταν καλή και δεν υπήρξε οποιαδήποτε διαφορά κατά την εκτέλεση του συμβολαίου. Ισχυρίστηκαν επίσης, ως συνέχεια των πιο πάνω, ότι τα διάφορα παραδείγματα πλημμελούς φροντίδας του κτιρίου της Αρχής που αναφέρθηκαν εκ μέρους της αιτήτριας εταιρείας κατά την υπό αναφορά αξιολόγηση των προσφορών, όπως π.χ. ο καθαρισμός των παραθύρων του κλιμακοστασίου καθώς και του σωλήνα εξαερισμού στο κέντρο του αιθρίου τα οποία και αποδόθηκαν στην ανυπαρξία του απαιτούμενου εξοπλισμού, δεν μπορούσαν να ληφθούν υπόψη. Είναι η θέση τους πως τα συγκεκριμένα παραδείγματα όχι μόνο δεν τεκμηριώθηκαν και δεν τέθηκαν σε οποιοδήποτε στάδιο της αξιολόγησης ενώπιόν τους για να απαντηθούν αλλά ούτε απετέλεσαν αντικείμενο διαφοράς κατά την εκτέλεση του προηγούμενου συμβολαίου. Υποστήριξαν ακόμη πως τα εν λόγω παραδείγματα δεν αποτελούσαν όρους ή προϋποθέσεις της υπό εξέταση προσφοράς και πως υποβλήθηκαν από άτομο που δεν ήταν μέλος του αρμόδιου Συμβουλίου.

Τέλος υπεβλήθη ότι τα όσα αναφέρθηκαν και δόθηκαν ως αιτιολογία της επίδικης απόφασης δεν αποτελούν ισχυρά κριτήρια ικανά να επιτρέψουν σε ένα δημόσιο οργανισμό όπως είναι η καθ΄ης η αίτηση Αρχή να παρεκκλίνει από τις αρχές που διέπουν τους όρους των προσφορών και τους λόγους βάσει των οποίων το Δικαστήριο με τη νομολογία του επιτρέπει παρέκκλιση (αρχή της χρηστής διοίκησης). Είναι επίσης η θέση των αιτητών ότι από το ίδιο το κείμενο της δοθείσας αιτιολογίας βγαίνει ξεκάθαρα το συμπέρασμα ότι αν η διαφορά στην τιμή μεταξύ της υπό του ενδιαφερόμενου μέρους προσφερθείσας και εκείνης της αιτήτριας εταιρείας ήταν μεγαλύτερη, τότε δεν θα είχαν καθοριστική σημασία οι υπόλοιποι παράγοντες που αναφέρθηκαν σ΄ αυτήν και ειδικότερα οι "καλύτερες εμπειρίες που είχε η Αρχή από τις υπηρεσίες καθαριότητας όπως προσφέρονταν στο παρελθόν από την Best MCC Ltd. σε σύγκριση με αυτές που είχε από τις αντίστοιχες υπηρεσίες" της αιτήτριας εταιρείας A.E. General Cleaners Ltd. Κατά την άποψή τους τέτοια συλλογιστική είναι ανεπίτρεπτη.

Οι δικηγόροι της καθ΄ης η αίτηση αντικρούουν τον ισχυρισμό ότι η επίδικη απόφαση ήταν αντίθετη με τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της χρηστής διοίκησης που πρέπει να διέπουν όλες τις πράξεις των δημοσίων αρχών και υποστηρίζουν ότι η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου άσκησε τη διακριτική της ευχέρεια εντός των ορθών πλαισίων και νομότυπα. Προς ενίσχυση δε του ισχυρισμού τους αυτού και εξετάζοντας ένα προς ένα όλους τους λόγους ακύρωσης που προβλήθηκαν από μέρους των αιτητών επισημαίνουν σχετικά τα ακόλουθα:

Όσον αφορά τώρα τους υπόλοιπους ισχυρισμούς των αιτητών περί μη τεκμηρίωσης των προαναφερθέντων παραδειγμάτων πλημμελούς φροντίδας και μη θέσεως ενώπιον τους για απάντηση, ούτε αυτοί γίνονται αποδεκτοί από μέρους της καθ΄ης η αίτηση. Πιο συγκεκριμένα υποστηρίζεται ότι τα μέλη του Συμβουλίου Προσφορών ήταν πρόσωπα που εργάζονταν και συνεδρίαζαν στο κτίριο της Αρχής, το οποίο καθαριζόταν από τους αιτητές. Συνεπώς ήταν σε θέση να έχουν ιδίαν γνώση περί του επιπέδου καθαριότητας αυτού. Ο Γενικός Διευθυντής δε της Αρχής, κος Κουτουρούσης, είχε αποστείλει αριθμό επιστολών στην αιτήτρια εταιρεία υποδεικνύοντας τις διάφορες ελλείψεις όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο επιτελούσαν την εργασία τους. (Οι επιστολές αυτές βρίσκονταν ενώπιον του αρμόδιου Συμβουλίου κατά την αξιολόγηση των προσφορών, επισυνάπτονται δε ως Παραρτήματα 6-8 στη γραπτή αγόρευση των δικηγόρων της καθ΄ης η αίτηση). Μάλιστα στην επιστολή Παράρτημα 8, ημερομηνίας 19 Φεβρουαρίου 1999, γίνεται σαφής αναφορά σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο γραφείο του Διευθυντή Διοίκησης και Προσωπικού, κατά την οποία υποδείχθηκαν στους αιτητές αναλυτικά τα διάφορα προβλήματα και αδυναμίες τους σε σχέση πάντοτε με τη μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή συνεργασία τους. Είναι επομένως εισήγηση των δικηγόρων της καθ΄ης η αίτηση πως όλα όσα έχουν προειπωθεί αποδεικνύουν ατράνταχτα ότι τα περί ου ο λόγος παραδείγματα πλημμελούς φροντίδας ήταν επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς και το ότι τα μέλη του Συμβουλίου Προσφορών μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την προσωπική τους γνώση και εμπειρία στα πλαίσια αξιολόγησης των προσφορών. Και πάλι θα συμφωνήσω με τα όσα η καθ΄ης η αίτηση ισχυρίζεται. Πέραν του ότι όλα όσα έχουν αναφερθεί από μέρους της ως πραγματικά γεγονότα υποστηρίζονται από τα στοιχεία που υπάρχουν στο φάκελο του Δικαστηρίου. Τα μέλη του Συμβουλίου Προσφορών είχαν τη δυνατότητα χρήσης της προσωπικής τους γνώσης όσον αφορά το επίπεδο εργασίας της αιτήτριας εταιρείας. Τούτο ενισχύεται από τη νομολογία. Σχετική είναι η απόφαση Charalambos Michael Ierides v. Republic (1976) 3 CLR 9, όπου στη σελίδα 12 αναφέρονται τα ακόλουθα:-

(Bλέπε επίσης Andreas Frangos v. The Republic (1970) 3 CLR 312, 334-338 και Πορίσματα του Συμβουλίου της Επικρατείας (1929-1959), σελίδα 356, όπως ακόμη και τις αποφάσεις του ιδίου Συμβουλίου στις υποθέσεις 923/55 και 1809/58 στις οποίες λέχθηκαν τα εξής:-

Όμως ούτε οι υπόλοιποι ισχυρισμοί των αιτητών οι σχετικοί με τα προαναφερθέντα παραδείγματα πλημμελούς φροντίδας ευσταθούν. Όπως πολύ σωστά υποστηρίζει η καθ΄ης η αίτηση, η Αρχή, δεν ήταν υποχρεωμένη να δώσει την ευκαιρία στην αιτήτρια εταιρεία να απαντήσει στις παρατηρήσεις της. Δεν υπήρχε πρόθεση να χρησιμοποιηθούν οι συγκεκριμένες παρατηρήσεις ως λόγος τερματισμού του υφιστάμενου συμβολαίου, ούτε επρόκειτο να ληφθούν οποιαδήποτε δικαστικά ή άλλα μέτρα εναντίον τους, ώστε να καθίστατο αναγκαία η ακρόαση αυτών. Άλλωστε το Συμβούλιο Προσφορών δεν είναι διοικητικό όργανο που, κατά την αξιολόγηση των προσφορών, ενεργεί ως ανεξάρτητο όργανο επιφορτισμένο με την ακρόαση δύο μερών και την επίλυση κάποιας διαφοράς. Το έργο το οποίο καλείται να επιτελέσει εξαντλείται στην επιλογή της κάθε φορά συμφερότερης για το δημόσιο συμφέρον προσφοράς, λαμβανομένων βέβαια πάντοτε υπόψη όλων των κατά περίπτωση ουσιωδών δεδομένων.

Επισημαίνω ότι μια προσεκτική και ενδελεχής μελέτη των στοιχείων που υπάρχουν στο φάκελο του Δικαστηρίου μας οδηγεί αβίαστα στο συμπέρασμα ότι καμιά από τις προαναφερθείσες αιτιάσεις δεν μπορεί να ευσταθήσει. Συγκεκριμένα στη γραπτή αγόρευση της καθ΄ης η αίτηση επισυνάπτεται ως Παράρτημα 9 η αρχική συμφωνία με την εταιρεία "The Best Ltd" για την περίοδο 10.5.93-9.5.94 με πρόνοια για παράταση ενός έτους κατόπιν συμφωνίας και των δύο μερών. Επίσης επισυνάπτεται ως Παράρτημα 10 πρακτικό του Συμβουλίου Προσφορών της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου ημερομηνίας 12.7.95 όπου εγκρίθηκε πρόσθετη παράταση της εν λόγω συμφωνίας με την εταιρεία The Best για ένα τρίμηνο από 10.5.95-9.8.95.

Πρόσθετα θεωρώ αναγκαίο να τονίσω ότι από το προαναφερθέν πρακτικό προκύπτουν τα ακόλουθα σημαντικά στοιχεία: (α) ότι το Συμβούλιο της Αρχής ήταν πάντοτε πολύ ικανοποιημένο από το επίπεδο υπηρεσιών του ενδιαφερόμενου μέρους. (β) ότι, όταν έληξε η περίοδος του προαναφερθέντος τριμήνου δηλαδή από τις 10.8.95 άρχισε η νέα συμφωνία με τους νυν αιτητές στην παρούσα προσφυγή και (γ) ότι ο λόγος που προτιμήθηκαν οι νυν αιτητές και όχι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο ήταν η σημαντική διαφορά στην τιμή και όχι η μη ικανοποιητική εκτέλεση του προηγούμενου συμβολαίου. Οι αιτητές είχαν προσφέρει τιμή £23.457,60 για δύο χρόνια ενώ η εταιρεία The Best είχε προσφέρει για την ίδια περίοδο, τιμή £30.216,24. Η επιλογή δε αυτή, όπως αναφέρεται σχετικά, έγινε μετά από έντονο προβληματισμό.

Σχετικά τώρα με την επωνυμία του ενδιαφερόμενου μέρους, ο ισχυρισμός ότι δεν υπάρχει εταιρεία με την επωνυμία The Best MCC Ltd είναι ορθός. Θα θεωρούσα όμως ότι το γεγονός αυτό είναι άνευ σημασίας καθότι η καθ΄ης η αίτηση Αρχή είχε υπόψη της το πλήρες όνομα του ενδιαφερόμενου μέρους το οποίο είναι B & A THE BEST MCC LTD. Τα στοιχεία δε που υπάρχουν στους φακέλους που έχει ενώπιόν του το Δικαστήριο και πιο συγκεκριμένα στο φάκελο που κατατέθηκε ως τεκμήριο 1Α, μαρτυρούν ότι η προσφορά που υπεβλήθη φέρει τη σφραγίδα ολόκληρου του ονόματος της εταιρείας (σελίδα 231 στον εν λόγω φάκελο), το ίδιο δε συμβαίνει και με την επιταγή που συνοδεύει την προσφορά (σελίδα 223) αλλά και με την ασφάλεια που δόθηκε μόλις έγινε η κατακύρωση (σελίδα 35 του φακέλου που κατατέθηκε ως τεκμήριο 1Β). Θα ήθελα επίσης να σημειώσω ότι η επωνυμία "The Best" η οποία χρησιμοποιείται στο πρακτικό της κατακύρωσης δεν είναι τίποτε άλλο παρά το λογότυπο της εταιρείας το οποίο παρουσιάζεται σε ολόκληρη την αλληλογραφία της. Το γεγονός δε ότι το Συμβούλιο της Αρχής αναφερόταν στο ενδιαφερόμενο μέρος ως "The Best" ή ως "The Best MCC LTD" μόνο για σκοπούς εύκολης και σύντομης αναφοράς δεν σημαίνει ότι η προσφορά κατακυρώθηκε σε ανύπαρκτο νομικό πρόσωπο.

Κατά την άποψή μου η εισήγηση αυτή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Το τί προκύπτει από ολόκληρο το κείμενο της εν λόγω απόφασης το οποίο έχει ήδη παρατεθεί ανωτέρω, είναι ότι η καθ΄ ης η αίτηση Αρχή κατά τη λήψη αυτής, έλαβε υπόψη τις καλύτερες εμπειρίες που είχε από τις υπηρεσίες καθαριότητας όπως αυτές είχαν προσφερθεί στο παρελθόν από το ενδιαφερόμενο μέρος σε σύγκριση με εκείνες που είχε από τις αντίστοιχες υπηρεσίες της αιτήτριας εταιρείας καθώς και την πολύ μικρή διαφορά στην τιμή μεταξύ των δύο συγκεκριμένων προσφορών. Σύμφωνα με τη νομολογία (Βλέπε υπόθεση Α. Σαζεΐδης & Υιός Λτδ. ν. Δήμου Αθηαίνου (πιο πάνω)) και οι δύο αυτοί παράγοντες επιβάλλετο να ληφθούν υπόψη, ειδικότερα δε στην προκείμενη περίπτωση αφού επρόκειτο περί προσφορών παροχής υπηρεσιών καθαρισμού. Η προσφερθείσα τιμή της αιτήτριας εταιρείας ήταν £23.892,00 ενώ του ενδιαφερόμενου μέρους £24.869,90. Είχαν δηλαδή μεταξύ τους μια διαφορά της τάξεως των £977 για δύο χρόνια την οποία θα θεωρούσα ελάχιστη. Είναι γεγονός ότι στις πλείστες των περιπτώσεων που υποβάλλονται προσφορές επιλέγονται συνήθως οι προσφοροδότες που έχουν προσφέρει τη χαμηλότερη τιμή. Η νομολογία όμως δεν υποστηρίζει κάτι τέτοιο. Αυτό που λέει η νομολογία είναι ότι κάθε φορά με βάση τα δεδομένα της κάθε περίπτωσης πρέπει να επιλέγεται εκείνος που εξυπηρετεί καλύτερα το δημόσιο συμφέρον.

(Υπ.) Μ. Κρονίδης, Δ.