|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 839/2001
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Αιμίλιου Γεωργιάδη
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω του
1. Υπουργικού Συμβουλίου
2. Υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού
Καθ΄ων η Αίτηση
--------------
19 Σεπτεμβρίου 2002
Για την Αιτήτρια: κα Κακουλλή για Π.Λ. Κακογιάννης & Σία.
Για τους Καθ΄ων η Αίτηση: κα Λ. Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα.
--------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η προσφυγή προσβάλλει τη νομιμότητα απόφασης του Υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού ημερομηνίας 6.8.2001, με την οποία απορρίφθηκε αίτημα του Αιτητή κ. Γεωργιάδη για παραχώρηση σε αυτόν άδειας Ελεγκτή Εταιρειών.
Το αίτημα του κ. Γεωργιάδη, ο οποίος είναι κάτοχος άδειας άσκησης του επαγγέλματος του Λογιστή-Ελεγκτή από το 1989, υπεβλήθη στις 21.12.2000 σύμφωνα με το άρθρο 155(1)(β) του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφάλαιο 113. Το άρθρο 155(1) προνοούσε (έκτοτε έχει τροποποιηθεί):
"155.(1) Πρόσωπο δεν έχει τα προσόντα για να διοριστεί ελεγκτής εταιρείας εκτός αν -
(α) είναι μέλος σώματος ελεγκτών που ιδρύθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο και που είναι αναγνωρισμένο κατά τον ουσιώδη χρόνο από το Υπουργικό Συμβούλιο για τους σκοπούς της διάταξης αυτής.
(β) είναι εξουσιοδοτημένο κατά τον ουσιώδη χρόνο από το Υπουργικό Συμβούλιο είτε διότι κατέχει παρόμοια προσόντα που αποχτήθηκαν εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου είτε ότι απόκτησε ικανοποιητική γνώση και πείρα είτε κατά τη διάρκεια της απασχόλησης του από μέλος σώματος
αναγνωρισμένων λογιστών για τους σκοπούς της παραγράφου (α) του εδαφίου αυτού είτε εξαιτίας της άσκησης του επαγγέλματος του λογιστή στη Δημοκρατία πριν από την έναρξη της ισχύος του Νόμου αυτού.Νοείται ότι το εδάφιο αυτό δεν τυγχάνει εφαρμογής σε περίπτωση ιδιωτικής εταιρείας που κατά το χρόνο διορισμού του ελεγκτή είναι εξαιρούμενη ιδιωτική εταιρεία."
Η προσβαλλόμενη απορριπτική απάντηση στο αίτημα του κ. Γεωργιάδη έδωσε την ακόλουθη αιτιολογία:
"... δεν πληρείτε τα απαιτούμενα προσόντα, όπως αυτά έχουν καθοριστεί από τον Υπουργό Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, και συγκεκριμένα αυτό της κατοχής «Πανεπιστημιακού Διπλώματος ή ισότιμου προσόντος σ΄ένα τουλάχιστον από τα ακόλουθα θέματα ή συνδυασμό των θεμάτων αυτών: Λογιστική, Οικονομικά, Εμπορικά, Διοίκηση Επιχειρήσεων, Νομικά. (Σημ.: Ο όρος πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος, καλύπτει και μεταπτυχιακό δίπλωμα ή τίτλο)»."
Επόμενη επιστολή ημερομηνίας 7.2.2001, σε ανταπόκριση ερωτήματος του, πληροφορούσε τον κ. Γεωργιάδη ότι τα κριτήρια που είχε καθορίσει ο Υπουργός για να θεωρηθεί ότι άτομο κατέχει τα απαιτούμενα προσόντα ήσαν:
"(i) Δεκαετής τουλάχιστον πείρα ως εργοδοτούμενος μέλους Σώματος Εγκεκριμένων Λογιστών αναγνωρισμένου για τους σκοπούς του άρθρου 155(1)(α), Κεφ. 113 του περί Εταιρειών Νόμου, το οποίο να ασκεί το επάγγελμα του Λογιστή/Ελεγκτή.
(ii) Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλο ή ισότιμο προσόν σε ένα τουλάχιστον από τα ακόλουθα θέματα ή συνδυασμό των θεμάτων αυτών: Λογιστική, Οικονομικά, Εμπορικά, Διοίκηση Επιχειρήσεων, Νομικά. (Σημ.: Ο όρος πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος καλύπτει και μεταπτυχιακό δίπλωμα ή τίτλο)
(iii) Προσωπική συνέντευξη ενώπιον της Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής Αξιολόγησης Προσοντούχων Αιτητών για την άσκηση του Επαγγέλματος του Εγκεκριμένου Ελεγκτή Εταιρειών, για να εξασφαλισθεί ότι έχει επαρκή γνώση."
Πρωταρχικός λόγος ακύρωσης, σύμφωνα με την εισήγηση της ευπαιδεύτου συνηγόρου του κ. Γεωργιάδη, είναι ότι η απόφαση λήφθηκε στη βάση κριτηρίων τα οποία καθορίσθησαν καθ΄υπέρβαση της εξουσιοδότησης του άρθρου 155(1)(β). Συγκεκριμένα, η εισήγηση είναι ότι το κριτήριο της κατοχής πανεπιστημιακού διπλώματος βάσει του οποίου απορρίφθηκε το αίτημα του κ. Γεωργιάδη, ο οποίος όντως δεν είναι κάτοχος τέτοιου διπλώματος, είναι ultra vires της αναφοράς του άρθρου 155(1)(β
) "... απόκτησε ικανοποιητική γνώση και πείρα ... κατά τη διάρκεια της απασχόλησης του από μέλος σώματος αναγνωρισμένων λογιστών για τους σκοπούς της παραγράφου (α) του εδαφίου αυτού...".Συμφωνώντας με την εισήγηση, θεωρώ το πράγμα καθαρό. Η σχετική αναφορά του άρθρου 155(1)(β) δεν συναρτάται προς οποιαδήποτε ακαδημαϊκά προσόντα αλλά μόνο προς γνώση και πείρα αποκτηθείσα κατά τη διάρκεια απασχόλησης από μέλος σώματος λογιστών του Ηνωμένου Βασιλείου αναγνωρισμένου στην Κύπρο, προϋπόθεση που ο κ. Γεωργιάδης
ικανοποιούσε ως εκ της δεκατριετούς απασχόλησής του από γραφεία που εμπίπτουν στα πλαίσια του άρθρου 155(1)(α). Το λεκτικό του άρθρου 155(1)(β) είναι απόλυτα σαφές και αποκαλύπτει αφ΄εαυτού την πρόθεση του νομοθέτη να συνδέσει το κριτήριο αυτό αποκλειστικά προς γνώση και πείρα που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια εργοδότησης από μέλος σώματος ελεγκτών του Ηνωμένου Βασιλείου αναγνωρισμένου στην Κύπρο. Το κριτήριο του πανεπιστημιακού διπλώματος είναι έτσι εντελώς έξω από τα απαρέκκλιτα πλαίσια του νόμου και συνιστά ανεπίτρεπτη προσθήκη σε αυτόν, σαφέστατα καθ΄υπέρβαση της νομοθετικής εξουσιοδότησης. Η νομολογία στην οποία αναφέρεται η ευπαίδευτη συνήγορος του κ. Γεωργιάδη, και ιδιαίτερα η υπόθεση Kyriakou v. Republic (1986) 3 CLR 1845, επιβεβαιώνει την κατάληξη αυτή. Όπως το έθεσε ο Πικής, Δ. (ως ήτο τότε), στη σ. 1851:"Αn administrative authority cannot in the exercise of its administrative powers override the law by the evolution of criteria other than those laid down in the relevant statute."
Η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία αντιτείνει ότι ο καθορισμός κριτηρίων που αναφέρονται σε ακαδημαϊκά προσόντα εμπίπτει στα πλαίσια της αναφοράς του άρθρου 155(1)(β) σε κατοχή παρόμοιων προσόντων. Το συζητούμενο όμως, όπως παρατηρεί και η κα Κακουλλή, δεν είναι
η αναφορά σε παρόμοια προσόντα, προς τα οποία δεν συναρτάτο το αίτημα του κ. Γεωργιάδη, αλλά η διαζευκτική αναφορά - και τονίζω το ότι ο νόμος θέτει διαζευκτικές βάσεις για παροχή άδειας Ελεγκτή Εταιρειών - σε απόκτηση ικανοποιητικής γνώσης και πείρας κατά τη διάρκεια εργοδότησης προς την οποία και μόνο συναρτάτο το αίτημα του κ. Γεωργιάδη. Λέγει επίσης η κα Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου ότι η ίδια η συζητούμενη αναφορά του άρθρου 155(1)(β) σε γνώση και πείρα εξουσιοδοτεί τον καθορισμό κριτηρίων ακαδημαϊκών προσόντων. Η απάντηση σε αυτό, όπως δίδεται και από την κα Κακουλλή, είναι όμως ότι η εν λόγω αναφορά του άρθρου 155(1)(β) δεν είναι γενικά σε γνώση αλλά σε γνώση και πείρα που ο αιτητής απόκτησε "κατά τη διάρκεια της απασχόλησής του από μέλος σώματος αναγνωρισμένων λογιστών", δηλαδή καθαρά επαγγελματική και όχι στα πλαίσια ακαδημαϊκής κατάρτισης. Σίγουρα, βάσει των ιδίων των όρων της εν λόγω διαζευκτικής πρόνοιας του άρθρου 155(1)(β), δεν μπορεί να απαιτείται οτιδήποτε, και δη πανεπιστημιακό ή άλλο ακαδημαϊκό προσόν, πέραν επαγγελματικής γνώσης και πείρας. Ας μη λησμονείται εξ άλλου και το ευρύτερο κοινωνικό-επαγγελματικό χρονικό πλαίσιο του Κεφαλαίου 113 το 1959 όταν τούτο εθεσπίσθη.Δεν θα εξετάσω βέβαια τα άλλα εγειρόμενα στην προσφυγή θέματα. Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Η Δημοκρατία θα καταβάλει στον κ. Γεωργιάδη £500 έξοδα.
Δ. Χατζηχαμπής
Δ.
/ΚΧ"Π