ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 796/2000
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Μ. ΚΡΟΝΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
1. Σωτηράκη Άνιφτου, από τη Λεμεσό
2. Λητώ Άνιφτου, από τη Λεμεσό
Αι τητών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
1. Υπουργικού Συμβουλίου
2. Υπουργού Εσωτερικών
3. Διευθυντή Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως
Καθ'ων η αίτηση
- - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
: 17 Μαΐου, 2002.Για τους αιτητές: Κ. Κακουλλή (κα) για Γ. Κακογιάννη.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: Μ. Μαλαχτού (κα).
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι αιτητές στην παρούσα προσφυγή ζητούν τις πιο κάτω θεραπείες:-
"Α. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ΄ων η Αίτηση 1 και/ή 2 ν΄ απορρίψουν την ιεραρχική προσφυγή των Αιτητών κατά της απόφασης του Καθ΄ου η Αίτηση 3 να επιβάλει συγκεκριμένους όρους (οι οποίοι αναφέρονται στο Παράρτημα "Γ") στην Πολεοδομική Άδεια ΛΕΜ/1082/97 ημ. 21.7.98 σε σχέση με την ανέγερση οικίας σε ακίνητο τους στο Λιμνάτι, που κοινοποιήθηκε στους Αιτητές με επιστολή του Καθ΄ου η Αίτηση 2 είναι άκυρη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
Β. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση του Καθ΄ου η Αίτηση 3 να επιβάλει τους συγκεκριμένους όρους στην Πολεοδομική Άδεια ΛΕΜ/1082/97 που αφορά την ανέγερση οικίας σε ακίνητο των Αιτητών στο Λιμνάτι, είναι άκυρη και στερημένη οποιουδήποτε αποτελέσματος."
Οι αιτητές είναι οι ιδιοκτήτες του τεμαχίου 482, Φ/Σχ. XLVII.55 στο χωριό Λιμνάτι της Επαρχίας Λεμεσού. Στις 7.8.97 αυτοί υπέβαλαν στην Πολεοδομική Αρχή αίτηση για έκδοση πολεοδομικής άδειας για ανέγερση στο εν λόγω τεμάχιο μιας κατοικίας. Στις 21.7.98 η Πολεοδομική Αρχή εξέδωσε την πολεοδομική άδεια επιβάλλοντας παράλληλα και κάποιους όρους. Με επιστολή των δικηγόρων τους ημερομηνίας 30.9.98, οι Αιτητές υπέβαλαν ιεραρχική προσφυγή εναντίον κάποιων από τους όρους που επιβλήθηκαν με τη χορήγηση της άδειας και, συγκεκριμένα, των όρων 4, 500 και 501 στον Υπουργό Εσωτερικών. Στη συνέχεια το Υπουργείο Εσωτερικών ζήτησε και έλαβε τις απόψεις της Πολεοδομικής Αρχής, του Διευθυντή Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και του Επάρχου Λεμεσού. Σχετικές είναι οι αντίστοιχες επιστολές προς το Υπουργείο Εσωτερικών με ημερομηνίες 30.4.99, 4.6.99 και 17.5.99.
Με επιστολή ημερομηνίας 7.7.99 προς την Πολεοδομική Αρχή, το Υπουργείο Εσωτερικών ζήτησε ξανά απόψεις επί του ζητήματος υπό το φως της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου που είχε εκδοθεί στις 24.2.99 στην Προσφυγή με αριθμό 910/97. Η Πολεοδομική Αρχή έθεσε και πάλι τις απόψεις της ενώπιον του Υπουργείου Εσωτερικών με επιστολή της ημερομηνίας 1.12.99. Το Υπουργείο Εσωτερικών έθεσε την ιεραρχική προσφυγή ενώπιον της εξ Υπουργών Επιτροπής στην οποία έχουν εκχωρηθεί οι εξουσίες που παρέχει το άρθρο 31 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972.
Η Υπουργική Επιτροπή συνήλθε στις 3.3.00 και αποφάσισε την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής. Η απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής κοινοποιήθηκε στους δικηγόρους του αιτητή με επιστολή ημερομηνίας 4.4.00.
Οι τρεις προσβαλλόμενοι όροι (αρ. 4, 500 και 501) παραχώρησης της πολεοδομικής άδειας επιβάλλουν υποχρέωση στους αιτητές για την παραχώρηση γης για δημιουργία πρασίνου και όρους ως προς το περίφραγμα κατά μήκος του προβλεπόμενου οδικού συνόρου.
Οι αιτητές ζητούν την ακύρωση των πιο πάνω όρων της πολεοδομικής άδειας. Ως λόγους ακύρωσης προβάλλουν την υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας, πλάνη περί το νόμο και τα πράγματα, έλλειψη δέουσας έρευνας και τέλος έλλειψη επαρκούς αιτιολογίας της απόφασης.
Η ευπαίδευτη δικηγόρος της Δημοκρατίας με την αγόρευση της ήγειρε προδικαστική ένσταση ισχυριζόμενη ότι η απόφαση για την οποία ζητείται ακύρωση και αφορά το αιτητικό 2 στην προσφυγή δεν συνιστά εκτελεστική διοικητική πράξη. Εισηγείται ότι με την άσκηση από τους αιτητές ιεραρχικής προσφυγής εναντίον της πολεοδομικής απόφασης αυτή απώλεσε τον εκτελεστό της χαρακτήρα.
Η θέση αυτή είναι ορθή. Η ευπαίδευτος δικηγόρος των αιτητών στην απαντητική της αγόρευση παραδέχεται την ορθότητα της θέσης αυτής και απερίφραστα αναφέρει ότι εγκαταλείπει το αιτητικό αρ. 2.
Κατά συνέπεια το αιτητικό 2 στην προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτο. (Βλέπε: Ανδρόνικος Κασάπης κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 1959, ημερ. 15.1.1998).
Στη γραπτή αγόρευση της δικηγόρου των καθ΄ων η αίτηση γίνεται παραδοχή ότι δεν έχει ετοιμασθεί και δεν έχει δημοσιευθεί ρυμοτομικό σχέδιο για την ανάπτυξη του οδικού δικτύου της συγκεκριμένης περιοχής. Ως εκ τούτου ευθαρσώς δηλώνει ότι δεν υποστηρίζει τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης.
Η θέση αυτή είναι ορθή εν όψει της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. (Βλέπε: Αντρούλλα Χριστοδούλου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 516, ημερ. 30.3.90, και Κυπριακής Δημοκρατίας ν. Λάμπρου Φ. Λάμπρου κ.ά., Α.Ε. 2176, ημερ. 28.9.99).
Ενόψει της πιο πάνω θέσης της Δημοκρατίας η δικηγόρος των καθ΄ων η αίτηση εισηγείται την ακύρωση ολόκληρης της επίδικης απόφασης γιατί η διαπίστωση της παρανομίας στην επιβολή των προσβαλλομένων όρων εκθεμελιώνει τη χορηγηθείσα πολεοδομική άδεια στο σύνολο της.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία (Ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος 90/72), οι όροι χορήγησης της πολεοδομικής άδειας αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της και δεν μπορούν να διαχωριστούν.
Το εδάφιο (2) του άρθρου 25 του Νόμου 90/72 έχει ως εξής:-
"25.-(2) Όταν χορηγήται πολεοδομική άδεια υπό όρους, οι όροι ούτοι θεωρούναι αναπόσπαστον μέρος της εν λόγω πολεοδομικής αδείας, τηρουμένων δε των δυνάμει του άρθρου 27 αρμοδιοτήτων της Πολεοδομικής Αρχής, η εκτελεσθείσα ανάπτυξις θεωρείται ως μη αποτελούσα ανάπτυξιν διά την οποίαν έχει χορηγηθή πολεοδομική άδεια εκτός εάν οι όροι ούτοι εκτελεσθώσιν."
Από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου προκύπτει ότι το θέμα επιβάλλεται όπως εξετασθεί υπό το πρίσμα του άρθρου 25(2) του Νόμου 90/72. Η νομοθετική αυτή διάταξη θεωρεί ότι όλοι οι όροι παραχώρησης της πολεοδομικής άδειας και κάθε ένας ξεχωριστά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε παρανομία ενυπάρχει στους όρους αυτούς παρασύρει σε ακυρότητα ολόκληρη τη διοικητική απόφαση. Με το θέμα ασχολήθηκε πρόσφατα η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Κυπριακό Διϋλιστήριο Πετρελαίου Λτδ. ν. Δήμου Λάρνακας, Α.Ε. 2242 και 2243, ημερ. 17.5.2000. Παραθέτω απόσπασμα της απόφασης αυτής από τις σελίδες 6 και 7 στις οποίες απαντάται ευθέως το ερώτημα:-
"Τόσο ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου όσο και ενώπιον μας η νομιμότητα των προσβαλλόμενων πράξεων έχει συζητηθεί με βάση τις αρχές του διοικητικού δικαίου. Πρέπει ωστόσο να παρατηρήσουμε ότι σε ότι αφορά την πολεοδομική άδεια το θέμα διέπεται από τις πρόνοιες του πιο πάνω άρθρου 25(2) του Νόμου 90/72. Σε τέτοια περίπτωση η νομιμότητα της πράξης εξετάζεται με βάση τις πρόνοιες της συγκεκριμένης νομοθετικής διάταξης (Βλ. Ε.Π. Σπηλιωτόπουλου, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, 7η έκδοση, σελ. 73. "Οι γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα και ισχύουν όταν δεν υπάρχει σχετικός κανόνας ο οποίος έχει θεσπιστεί με πράξη νομοθετικού οργάνου (Σ.τ.Ε. 2786/1989). Βλ. και
Eπομένως, η νομιμότητα της προσβαλλόμενης με την προσφυγή 789/93 πράξης θα εξεταστεί με βάση μόνο τις πρόνοιες του πιο πάνω άρθρου 25(2) του Νόμου 90/72.
Από μια απλή ανάγνωση του επίμαχου άρθρου προκύπτει σαφώς ότι στοχεύει στο να καταστήσει τους όρους που τίθενται σε μια πολεοδομική άδεια αναπόσπαστο μέρος της άδειας. Προχωρεί μάλιστα και θέτει και ρήτρα σε περίπτωση μη εκτέλεσης των όρων. Προβλέπει ότι "η εκτελεσθείσα ανάπτυξις θεωρείται ως μη αποτελούσα ανάπτυξιν διά την οποίαν έχει χορηγηθεί πολεοδομική άδεια εκτός εάν οι όροι αυτοί εκτελεσθώσιν".
Εφόσον, σύμφωνα με το άρθρο 25(2) του Νόμου, οι όροι θεωρούνται αναπόσπαστο μέρος της πολοεοδομικής άδειας, δεν μπορεί να λεχθεί ότι η πράξη είναι διαιρετή και ότι οι επίδικοι όροι μπορούν να προσβληθούν αυτοτελώς. Ακολουθεί πως η έφεση 2423 πρέπει ν΄ απορριφθεί.
Το πιο πάνω συμπέρασμα μας για το αναπόσπαστο των επίδικων όρων σφραγίζει και τη μοίρα της έφεσης 2422 η οποία σχετίζεται με την επιβολή των ιδίων όρων στην άδεια οικοδομής. Εφόσον οι επίδικοι όροι αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της πολεοδομικής άδειας δεν μπορεί να τους αποδοθεί υπόσταση διαφορετική. Μετά που είχαν τεθεί και στην άδεια οικοδομής εξακολουθούν να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος και της άδειας οικοδομής. Ακολουθεί πως και η έφεση 2422 πρέπει ν΄ απορριφθεί."
Κατά συνέπεια η εισήγηση των καθ΄ων η αίτηση είναι ορθή, σύμφωνη με τη νομοθεσία και τη νομολογία.
Η προσφυγή επιτυγχάνει όσον αφορά το αιτητικό 1 με έξοδα. Η επίδικη απόφαση (πολεοδομική άδεια) ακυρώνεται.
Το αιτητικό 2 στην προσφυγή απορρίπτεται χωρίς καμιά διαταγή για έξοδα.
(Υπ.) Μ. Κρονίδης, Δ.
/Επσ