ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣ Η ΑΡ. 172/2000
ΕΝΩΠΙΟΝ: Α. ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Michalakis Poyiadjis Constructions Limited, από τη Λεμεσό,
Αιτήτρ ιας,
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Καθ΄ ων η αίτηση.
― ― ― ― ― ―
12 Μαρτίου, 2002
.Για την αιτήτρια: κ. Ι. Νικολάου.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: κα Ε. Αντωνίου.
Για το ενδ. μέρος: κα Ν. Χρυσομηλά.
― ― ― ― ― ―
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι αιτητές αμφισβητούν το κύρος της απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση με την οποία κατακυρώθηκε στην εταιρεία C & A Toumazis Co Ltd η προσφορά με αριθμό 5/99 για αναπαλαίωση του κτιρίου «Α» της επαρχιακής Διοίκησης Λάρνακας.
Οι προσφορές αποτελούνταν από δύο μέρη (φακέλους) ήτοι:
(α) Τις Τεχνικές Προτάσεις (Φάκελος Α)
(β) Τις Οικονομικές Προτάσεις (Φάκελος Β).
Σύμφωνα με την παρα. 10.2 (Τόμος Α) των οδηγιών προς τους προσφοροδότες η διαδικασία επιλογής θα γινόταν ως εξής:
«(α) Αξιολόγηση των Τεχνικών Προτάσεων και
(β) για τους προσφοροδότες των οποίων οι Τεχνικές προτάσεις ικανοποιούν τον εργοδότη, θα ανοιχτούν οι φάκελοι με τις Οικονομικές Προτάσεις και θα γίνει αξιολόγηση για την πιο χαμηλή προσφορά.
Σε περίπτωση που ο προσφοροδότης δεν πληροί τα κριτήρια, όπως αυτά καθορίζονται στο Εντυπο Αίτησης Προεπιλογής τότε η προσφορά του (Φάκελος «Β») δεν θα ανοιχθεί και θα θεωρείται άκυρη.»
Κατά το στάδιο της αξιολόγησης των Τεχνικών Προτάσεων, διαπιστώθηκε ότι ορισμένοι προσφοροδότες, μεταξύ αυτών οι αιτητές και το ενδιαφερόμενο μέρος, δεν είχαν συμπληρώσει πλήρως το έντυπο αίτησης για προεπιλογή εργολάβων ή/και δεν είχαν δώσει όλα τα στοιχεία που τους είχαν ζητηθεί. Κατόπιν έγκρισης του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, το Τμήμα Δημοσίων Εργων ζήτησε με ξεχωριστές επιστολές από τους εν λόγω προσφοροδότες να υποβάλουν μέχρι τις 3.9.99 τα συμπληρωματικά στοιχεία που αντιστοίχως απαριθμούνταν στις επιστολές.
Στις 8.10.99 το Τμήμα Δημοσίων Εργων, απέστειλε στο Γενικό Λογιστή ως Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών «Σημείωμα αρ. Κ30/99 της Επιτροπής Αξιολόγησης Προσφορών (Οικοδομικά Εργα), με συνημμένη την έκθεση των μελετητών, που αφορούσε την αξιολόγηση των Τεχνικών Προτάσεων (Φάκελος Α) των προσφορών. Το σημείωμα, περιλάμβανε για κάθε υποβληθείσα προσφορά παρατηρήσεις της Επιτροπής Αξιολόγησης των Προσφορών η οποία, καθώς αναφέρεται στο σημείωμα, έλαβε υπόψη και την έκθεση αξιολόγησης των Τεχνικών Προτάσεων των προσφοροδοτών που έγινε από τους μελετητές. Τόσο οι μελετητές όσο και η Επιτροπή Αξιολόγησης εισηγήθηκαν να μην ανοιχθεί ο φάκελος των Οικονομικών Προτάσεων των αιτητών.
Αναφορικά με την προσφορά των αιτητών, καταγράφονται στο σημείωμα της Επιτροπής Αξιολόγησης τα εξής:
«8.1 Προσφορά αρ.1 -
MICHALIS POYIADJIS CONSTRUCTIONS LTDΠέραν από τα όσα αναφέρονται στην έκθεση των Μελετητών η Επιτροπή θέλει να παρατηρήσει τα ακόλουθα:
«Οσον αφορά το Τεχνικό μέρος της αξιολόγησης ο εργολάβος δεν υπέβαλε στοιχεία για τα τρία έργα αναπαλαίωσης / συντήρησης που έχει δηλώσει. Του ζητήθηκε γραπτώς και προφορικά όπως υποβάλει στοιχεία, όμως δεν το έκαμε πράγμα το οποίο πιθανό να οφείλεται σε αδυναμίες. Μετά από επιμονή των Μελετητών τουλάχιστον να δώσει στοιχεία για το πρώτο έργο (JUNCTION £450.000,-) υπέβαλε στις 24/9/99, (μετά την ετοιμασία της έκθεσης των μελετητών) αντί στοιχείων μια δική του βεβαίωση (αντίγραφο επισυνάπτεται) στην οποία αναφέρει ότι έχει εκτελέσει την εργασία ο Μιχάλης Κωνσταντίνου με τον Μιχάλη Πογιατζή και αναφέρει περιγραφικά τις εργασίες που έχουν γίνει. Με τα στοιχεία όμως που έχει υποβάλει, η Επιτροπή δεν μπορεί να αξιολογήσει κατά πόσον το έργο έγινε από τον ίδιο τον προσφοροδότη, τι μέρος του έργου έκαμε και υπό ποιές συνθήκες το έκαμε και κατά συνέπεια η Επιτροπή δεν μπορεί να αξιολογήσει την πείρα του προσφοροδότη σε έργα συντήρησης / αναπαλαίωσης.
Οσον αφορά την οικονομική κατάσταση του προσφοροδότη από την αξιολόγηση φαίνεται ότι δεν περνά το κριτήριο του ετήσιου κύκλου εργασιών (turnover) (£340.365,- αντί £400.000,-) και το κριτήριο της κάλυψης των πληρωτέων τόκων (-0.35 αντί > 1).»
Με βάση τα πιο πάνω η Επιτροπή δεν συστήνει το άνοιγμα του Φακέλου Β του προσφοροδότη αυτού.»
Στην έκθεση των μελετητών αναφέρονται τα εξής σχετικά με την προσφορά των αιτητών:
«α) Εχει υποβάλει εγγύηση προσφοράς σύμφωνα με τα έγγραφα.
β) Εχει υποβάλει το Εντυπο Αίτησης για Προεπιλογή Εργολάβων χωρίς όμως να το συμπληρώσει πλήρως και χωρίς να δώσει κανένα από τα στοιχεία που ζητούνταν. Ζητήθηκε από τον προσφοροδότη και έδωσε συμπληρωματικά στοιχεία (αντίγραφα επισυνάπτονται), όχι όμως όλα.
γ) Από τα στοιχεία που έχει υποβάλει έχουν παρατηρηθεί τα ακόλουθα:
δ) Με βάση τα πιο πάνω δεν συστήνεται το άνοιγμα της Οικονομικής Πρότασης (Φάκελος Β΄) του προσφοροδότη.»
Ακολούθησε το άνοιγμα των φακέλων των Οικονομικών Προτάσεων των προσφοροδοτών που κρίθηκε ότι οι προσφορές τους πληρούσαν τα κριτήρια Προεπιλογής Εργολάβων (Βλ. «Τόμος Ε Εντυπο Αίτησης για Προεπιλογή Εργολάβων») και ικανοποιούσαν τις Τεχνικές Προτάσεις οι οποίες και αξιολογήθηκαν.
Το Τμήμα Δημοσίων Εργων απέστειλε (14.11.99) το προαναφερόμενο σημείωμα (έκθεση) της Επιτροπής Αξιολόγησης Προσφορών στον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών.
Οι αιτητές με επιστολή του δικηγόρου τους ημερ. 17.11.99 προς τον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, κατάγγειλαν προσπάθεια αποκλεισμού τους. Η καταγγελία εξετάστηκε. Το Τμήμα Δημοσίων Εργων με επιστολή του ημερ. 25.11.99 παρέθεσε σειρά λόγων για το μη άνοιγμα του οικονομικού φακέλου του αιτητή.
Στις 2.12.1999 το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών αποφάσισε όπως κατακυρώσει την προσφορά σύμφωνα με τις εισηγήσεις της Επιτροπής Αξιολόγησης Προσφορών στην εταιρεία C & A Toumazis Co Ltd για το συνολικό ποσό των £489.500,00 πλέον ΦΠΑ.
Προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίας του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών ημερ. 2.12.99 ότι η καταγγελία των αιτητών για προσπάθεια αποκλεισμού τους, απασχόλησε το Συμβούλιο. Στα πρακτικά καταγράφονται τα εξής:
«Οσον αφορά την κατηγορία για προσπάθεια αποκλεισμού της εταιρείας Michalis Poyadjis Constructions Ltd κατά τη διάρκεια συζήτησης διεφάνει ότι:
(α) Τα στοιχεία που αναφέρονται στην επιστολή της υπό αναφορά εταιρείας με ημερ. 24/9/99, λήφθηκαν υπόψη κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης. Αυτό διαπιστώνεται στην επιστολή του Τμήματος με αρ. φακ. 133/84 ημερ. 25/11/99.
Επιπρόσθετα, η υπό αναφορά εταιρεία δεν πληρούσε το κριτήριο του ετήσιου κύκλου εργασιών (turnover) (£340.365 αντί £400.000) και το κριτήριο της κάλυψης των πληρωτέων τόκων (-0.35 αντί
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι οι καθ΄ ων η αίτηση ενήργησαν κατά παράβαση των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου και της νομολογίας και ειδικότερα των αρχών της καλής πίστης και χρηστής διοίκησης. Είναι η θέση τους ότι οι καθ΄ ων η αίτηση παρέλειψαν να ζητήσουν περαιτέρω αναγκαίες διευκρινίσεις γεγονός που απολήγει, κατά την άποψή τους, στον παράνομο αποκλεισμό τους. Ισχυρίζονται ακόμα οι αιτητές ότι οι καθ΄ ων η αίτηση απέρριψαν την προσφορά τους γιατί δεν μπορούσαν να αξιολογήσουν την πείρα τους σε έργα αναπαλαίωσης - συντήρησης και όχι γιατί είχαν εντοπίσει στην προσφορά οποιοδήποτε πρόβλημα.
Προβάλλουν περαιτέρω ότι η προσφορά τους απορρίφθηκε παράνομα για λόγους που κατά την άποψή τους δεν συνιστούν παράβαση ουσιώδους όρου της προκήρυξης και εισηγούνται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει ως αναιτιολόγητη.
Ενα από τα προαπαιτούμενα της προεπιλογής των εργολάβων ήταν η συμπλήρωση τουλάχιστον τριών οικοδομικών έργων μέσα σε καθορισμένη χρονική περίοδο επτά ετών, κόστους πέραν των ΛΚ300.000 το καθένα ή να είχαν συμπληρώσει έργα συνολικού κόστους πέραν των ΛΚ1.000.000. Στην τελευταία περίπτωση ήταν όρος ότι θα λαμβάνονταν υπόψη μόνο έργα πέραν των ΛΚ200.000 το καθένα.
Προαπαιτούμενο της προεπιλογής ήταν επίσης η συμπλήρωση ενός τουλάχιστο έργου συντήρησης (αναπαλαίωσης) κόστους πέραν των £100.000 κατά την περίοδο από 1.1.89 μέχρι 31.12.98 ή να είχαν συμπληρώσει παρόμοια έργα συνολικού κόστους πέραν των £210.000 το κόστος των οποίων ήταν τουλάχιστον ΛΚ70.000 το καθένα.
Στην προκείμενη περίπτωση, οι αιτητές δεν υπέβαλαν έγγραφα ή στοιχεία προς τεκμηρίωση εκτέλεσης έργων συντήρησης / αναπαλαίωσης. Αντί των απαιτούμενων στοιχείων, οι αιτητές υπέβαλαν δική τους βεβαίωση η οποία αναφερόταν σε έργο κόστους £450.000 που είχε εκτελέσει κάποιος Μιχάλης Κωνσταντίνου με τον Μιχάλη Πογιατζή. Η Τμηματική Επιτροπή Αξιολόγησης Προσφορών έκρινε πως με βάση τα στοιχεία που υποβλήθηκαν δεν μπορούσε να καταλήξει κατά πόσο το εν λόγω έργο έγινε από τους ίδιους τους αιτητές και συνεπώς δεν μπορούσε να αξιολογήσει την πείρα των αιτητών σε έργα συντήρησης / αναπαλαίωσης.
Η διακήρυξη της προσφοράς αποτελεί πράξη κανονιστικού χαρακτήρα που δεσμεύει διοίκηση και προσφοροδότες. Βλ. General Constructions Ltd v. Δήμου Λεμεσού, ΑΕ1633, ημερ. 31.7.98 και Papaetis Medical Co Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, ΑΕ 1951, ημερ. 13.2.98.
Σύμφωνα με τον όρο 10.2(β) των όρων Προεπιλογής, προσφορά που δεν πληροί τα κριτήρια προεπιλογής του Εντύπου Αίτησης Προεπιλογής αποκλείει το άνοιγμα του Φακέλου «Β» των Οικονομικών Προτάσεων και η προσφορά θα θεωρείται άκυρη. Στην προκείμενη περίπτωση, η Επιτροπή Αξιολόγησης Προσφορών διαπίστωσε, ύστερα από έρευνα πως οι αιτητές δεν είχαν υποβάλει στοιχεία για τα τρία έργα αναπαλαίωσης / συντήρησης και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να γίνει αξιολόγηση για να διακριβωθεί κατά πόσο είχαν την απαιτούμενη πείρα στο συγκεκριμένο τομέα συντήρησης / αναπαλαίωσης.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι αιτητές δεν πληρούσαν τα κριτήρια που είχαν τεθεί αναφορικά με τον ετήσιο κύκλο εργασιών που καθορίστηκε στις ΛΚ400.000 και τον συντελεστή κάλυψης των πληρωτέων τόκων που ήταν
³ 1. Καθόσον αφορά το πρώτο κριτήριο, ο ετήσιος κύκλος των αιτητών ήταν, με βάση τα στοιχεία που υπέβαλαν, ΛΚ340.365 ενώ ο συντελεστής κάλυψης των τόκων με βάση τα στοιχεία των αιτητών, ήταν -0,35 δηλαδή, κατώτερος του τεθέντος ορίου.Το ζήτημα προς εξέταση είναι κατά πόσο υπήρξε ουσιαστική παράβαση ουσιώδους όρου επιφέρουσα εξ αρχής ακυρότητα. Οι αιτητές όφειλαν εν προκειμένω να εφοδιάσουν τη διοίκηση με όλα τα αναγκαία έγγραφα και στοιχεία για να αποδείξουν ότι πληρούσαν τα προαπαιτούμενα κριτήρια των εγγράφων της προσφοράς. Βλ. Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου ν. HYDROTECH WATER AND ENVIROMENTAL ENGINEERING LTD, ΑΕ 2105, ημερ. 21.6.1999.
Χωρίς την παράθεση των πιο πάνω στοιχείων δεν ήταν δυνατή η αξιολόγηση της πείρας των αιτητών σε έργα συντήρησης / αναπαλαίωσης κατά τρόπο αξιόπιστο και με τη δέουσα τεκμηρίωση. Η πείρα του εργολάβου σε έργα συντήρησης / αναπαλαίωσης ήταν ουσιώδης προϋπόθεση για την ανάθεση της προσφοράς εφόσον το αντικείμενο της προσφοράς ήταν η εκτέλεση έργου συντήρησης / αναπαλαίωσης παλαιού κτιρίου. Είναι φανερό ότι οι λόγοι απόρριψης της προσφοράς των αιτητών δεν ήταν το αποτέλεσμα παραλείψεων ή αντιφατικής συμπεριφοράς της διοίκησης. Η απόρριψη οφειλόταν αποκλειστικά στην παράλειψη των αιτητών να συμμορφωθούν πλήρως με ουσιώδεις όρους του διαγωνισμού για τους οποίους υπήρχε ρητή πρόβλεψη στα έγγραφα της προσφοράς.
Ενόψει των ανωτέρω έχω τη γνώμη ότι νόμιμα η Επιτροπή Αξιολόγησης και ακολούθως το Συμβούλιο Προσφορών απέκλεισε την προσφορά των αιτητών από περαιτέρω εξέταση.
Η έγκυρη προσφορά είναι το προαπαιτούμενο για τη θεμελίωση εννόμου συμφέροντος για προσβολή της απόφασης κατακύρωσης. Ως εκ της διαπίστωσής μου ότι η προσφορά των αιτητών δεν ήταν έγκυρη, οι αιτητές παύουν να έχουν οποιοδήποτε έννομο συμφέρο να προχωρήσουν περαιτέρω για να θέσουν υπό δικαστικό έλεγχο ότι ακολούθησε.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Α. Κραμβής,
Δ.
ΣΦ.
Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές ζητούν:
Οι καθ΄ ων η αίτηση ήγειραν ζήτημα έλλειψης εννόμου συμφέροντος των αιτητών να προσβάλουν την επίδικο απόφαση επειδή όπως το θέτουν η προσφορά των αιτητών δεν πληρούσε ουσιώδεις όρους του διαγωνισμού.
Στην προκείμενη περίπτωση, εξέταση με προσοχή την έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης (Τεχνικές Προτάσεις) σε συνάρτηση προς τους όρους της προσφοράς και των στοιχείων που προσκομίστηκαν από τους αιτητές.
Είναι προφανές ότι οι αιτητές δεν υπέβαλαν τα καθοριζόμενα στοιχεία και δεν συμμορφώθηκαν με την υποχρέωση τους όπως προέκυπτε από τον όρο 2.2 του Εντύπου «Αίτηση για την Προεπιλογή του Εργολάβου» (Τόμος Ε).
Εχω παραθέσει προηγουμένως τον όρο 10.2 της προσφοράς (Τόμος Α) ο οποίος κατά την άποψή μου είναι ουσιώδης και για την παραβίαση του οποίου τέθηκαν κυρώσεις από τα ίδια τα έγγραφα της προσφοράς.
Παράλειψη υποβολής αναγκαίων εγγράφων ή παροχής των ουσιωδών πληροφοριών που απαιτούνταν στα έγγραφα της προσφοράς θα καθιστούσαν την προσφορά άκυρη και μη εξεταστέα.
Συναφώς οι λόγοι απόρριψης της προσφοράς των αιτητών δεν ήταν αποτέλεσμα παραλείψεων ή ασυνεπούς ή αντιφατικής συμπεριφοράς της Διοίκησης αλλά των ιδίων των αιτητών οι οποίοι όφειλαν να εφοδιάσουν τη διοίκηση με όλα τα αναγκαία στοιχεία που απαιτούνταν στα έγγραφα της προσφοράς Καταλήγω ότι νόμιμα η