|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΣΥΝΕΚΔ. ΥΠΟΘ. ΑΡ. 952/2000, 1019/00 ΚΑΙ 1044/00
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 952/2000
Μεταξύ:
Μάριου Παπαχριστοδούλου,
Αιτητή,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ων η αίτηση.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1019/2000
Μεταξύ:
Στέλλας Κοντού, από τη Λάρνακα,
Αιτήτριας,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ων η αίτηση.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1044/2000
Μεταξύ:
Νικόλαου Τσιούλλου, από τη Λεμεσό,
Αιτητή,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
20 Φεβρουαρίου, 2002
.Για τον αιτητή στην 952/00: κα Ρ. Καλλιγέρου.
Για τον αιτητή στην 1019/00: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τον αιτητή στην 1044/00: κ. Α. Κωνσταντίνου.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κ. Α. Χριστοφόρου.
Για το ενδ. μέρος Μ. Χίνη-Αναστασιάδου και στις τρεις υποθέσεις: κ. Σ. Ανδρέου.
Για το ενδ. μέρος 1 Α. Χριστοδουλίδου στην 1019/00 και 1044/00: κ. Σ. Ανδρέου.
Για το ενδ. μέρος 4 Α. Τσιαππαρή: κ. Ντ. Πασπαλλίδης.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
H Eπιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (στο εξής «η Επιτροπή»), κατόπιν δεύτερης επανεξέτασης που έγινε ύστερα από ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, διόρισε αναδρομικά από 20.4.93 τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα των υπό εξέταση συνεκδικαζόμενων προσφυγών στη μόνιμη θέση Διοικητικού Λειτουργού, Γενικό Διοικητικό Προσωπικό, Γενικές Κατηγορίες Προσωπικού. Οι αιτητές στις προσφυγές 1019/00 και 1044/00 προσβάλλουν το διορισμό όλων των ενδιαφερομένων προσώπων, ο δε αιτητής στην προσφυγή 952/00, προσβάλλει μόνο το διορισμό της Μαρίας Χίνη-Αναστασιάδου.
Η Επιτροπή κατά τη διαδικασία της υπό κρίση επανεξέτασης, συμμορφούμενη προς την ακυρωτική απόφαση στην Μάριος Παπαχριστοδούλου κα ν. Δημοκρατίας, υποθ. αρ. 1030/96, 80/97, 113/97, ημερ. 19.5.1999, ζήτησε από το Διευθυντή Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού επανασύσταση της Συμβουλευτικής Επιτροπής με σκοπό τη διερεύνηση των προσόντων των υποψηφίων και την υποβολή αιτιολογημένης έκθεσης.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή συνήλθε με νέα σύνθεση και ασχολήθηκε με το θέμα της γενικής αξιολόγησης όλων των υποψηφίων. Με βάση τα στοιχεία που είχε ενώπιόν της ετοίμασε νέο προκαταρκτικό κατάλογο των καταλληλότερων υποψηφίων στον οποίο δεν συμπεριέλαβε τους αιτητές Νικόλαο Τσιούλλο και Μάριο Παπαχριστοδούλου.
Προκύπτει από τα πρακτικά της Συμβουλευτικής Επιτροπής ότι για την ολοκλήρωση του έργου της, συνήλθε σε δύο διαδοχικές συνεδρίες (19.11.99 και 21.12.99). Καταγράφεται στα πρακτικά των δύο αυτών συνεδριάσεων η παρουσία της κας Ευαγγελίας Παλαζίδου γραμματέως της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Η έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής διαβιβάστηκε στην Επιτροπή η οποία, προχώρησε στην επανεξέταση της πλήρωσης των κενών θέσεων. Η Επιτροπή κατόπιν μελέτης της έκθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής και αφού έλαβε υπόψη τα αναγόμενα στον ουσιώδη χρόνο στοιχεία που ήταν ενώπιόν της, υιοθέτησε την έκθεση στο σύνολό της. Και ύστερα από συνεκτίμηση όλων των στοιχείων και δεδομένων, η Επιτροπή αποφάσισε τον επαναδιορισμό των ενδιαφερομένων προσώπων. Οι αναδρομικοί διορισμοί δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ημερ. 16.6.2000, αρ. Γνωστοποίησης 1448.
Ανάμεσα στους λόγους ακύρωσης που προώθησαν είναι και η κατ΄ ισχυρισμό κακή σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής η έκθεση της οποίας υιοθετήθηκε, καθώς έχει ειπωθεί, από την Επιτροπή. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι το άρθρο 32 του περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 που εν προκειμένω τυγχάνει εφαρμογής εφόσον πρόκειται για θέσεις πρώτου διορισμού δεν προβλέπει ότι στη σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής περιλαμβάνεται γραμματέας ούτε προβλέπει την παρουσία γραμματέα/πρακτικογράφου στις συνεδρίες της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Στην Βραχίμης Χατζηχάννας ν. Δημοκρατίας, υποθ. αρ. 234/99, ημερ. 11.9.00 ακροθιγώς ανέφερα ότι η απλή παρουσία γραμματέως/πρακτικογράφου κατά τη συνεδρία της Συμβουλευτικής Επιτροπής δεν επηρεάζει το κύρος της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας λόγω κακής σύνθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Φρονώ ότι η προσέγγισή μου επί του θέματος ήταν λανθασμένη. Το θέμα εξετάστηκε στην Ζήνωνος κα ν. Δημοκρατίας, υποθ. αρ. 282/97 και 356/97, ημερ. 12.1.2001 όπου ο Νικήτας, Δ., έθεσε το θέμα ως εξής:
«Η κακή σύνθεση οργάνου στην παραγωγική διαδικασία επιφέρει ακυρότητα του τελικού αποτελέσματος. Υπάρχουν πολλά πρόσφατα παραδείγματα στη Νομολογία. Αρκεί να αναφερθούμε σε μερικά: Προσφ. αρ. 836/96 Δρουσιώτης κ.α. ν. Αρχής Βιομηχανικής Κατάρτισης Κύπρου, ημερ. 19.2.99, Προσφ. αρ. 109/99 Γιαλλουρίδης ν. Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, ημερ. 24.2.00, Προσφ. 253/98, Πάττας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημερ. 28.2.00 και Προσφ. 797/98 Πέτσα ν. Δήμου Αγλαντζιάς, ημερ. 8.3.00.
Στις παραπάνω υποθέσεις έχει κριθεί ότι η νόμιμη σύνθεση συλλογικού διοικητικού οργάνου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έννομη λειτουργία του. Η συμμετοχή οποιουδήποτε προσώπου που δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των μελών του έχει καταλυτική επίδραση στις αποφάσεις που λαμβάνει.
Η αυστηρή ενατένιση του θέματος από τη νομολογία αποσκοπεί στην προστασία του αρμόδιου οργάνου από οποιαδήποτε παρέμβαση, οσοδήποτε απομακρυσμένη και αν φαίνεται. Την ίδια αυστηρή προσέγγιση τηρεί και η Ελληνική Νομολογία όπως προκύπτει από το παρακάτω απόσπασμα από το Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου Ι, 6η έκδοση (1993) του Ε.Π. Σπηλιωτόπουλου, παραγρ. 129, σελ. 134, όπου αναφέρεται:
`Κατά τη συνεδρίαση, κατά την οποία γίνεται διαλογική συζήτηση μεταξύ των μελών και ψηφοφορία για τη λήψη της απόφασης του συλλογικού οργάνου, δεν επιτρέπεται να παρίστανται πρόσωπα, που δεν περιλαμβάνονται σύμφωνα με τις διατάξεις στη νόμιμη συγκρότηση ή των οποίων η συμμετοχή στις συνεδριάσεις δεν προβλέπεται ρητώς. Οπως είναι ο γραμματέας ή ο τυχόν κατά νόμο εισηγητής (ΣΕ 4391/1988) ........................΄
(Βλ. επίσης απόφαση του Νικολαϊδη, Δ. στην υπόθεση Δρουσιώτη, ανωτέρω, στην οποία φαίνεται να υιοθετείται το παραπάνω απόσπασμα).
Είναι επομένως αναπόφευκτη η ακύρωση της επίδικης πράξης για κακή σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Με τη διαπίστωση αυτή τελειώνει το έργο του Δικαστηρίου. Είναι περιττό να μας απασχολήσει οποιοδήποτε άλλο από τα εγερθέντα ζητήματα. Ακυρώνω την απόφαση σύμφωνα με το άρθρο
146.4(β) του Συντάγματος. Τα έξοδα επιδικάζονται σε βάρος της Δημοκρατίας.»
Υιοθετώ ό,τι ακριβώς ανέφερε ο Νικήτας, Δ., στη Ζήνωνος ν. Δημοκρατίας (ανωτέρω). Η παρουσία της κας Ευαγγελίας Παλαζίδου αντίκειται στην έννοια της νόμιμης σύνθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής και συνακόλουθα, αποφαίνομαι ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει νομικά λόγω κακής σύνθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Ενόψει αυτής της κατάληξης θεωρώ ότι παρέλκει η εξέταση των άλλων ζητημάτων που εγείρονται με τις προσφυγές.
Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Α. Κραμβής,
Δ.
ΣΦ.
Προσωπικού τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα 1. Αννα Χριστοδουλίδου, 2. Λαμπρινή Γωγάκη, 3. Κυριάκος Κρέκος, 4. Αννα Τσιαππαρή και 5. Μαρία-Χίνη Αναστασιάδου. Συγκεκριμένα, οι αιτητές στις προσφυγές 1019/2000 και 1044/2000 προσβάλουν το διορισμό όλων των ενδιαφερόμενων προσώπων και ο αιτητής στην προσφυγή 952/2000 το διορισμό του ενδιαφερόμενου μέρους Χίνη.
Στην πρώτη ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου 19.5.95 (προσφυγή 468/93 Ελένη Χριστοδουλίδου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας) κρίθηκε ότι η βαθμολόγηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής και της ΕΔΥ για τις ενώπιόν τους διεξαχθείσες προσωπικές συνεντεύξεις ήταν αναιτιολόγητη.
Ακολούθησε επανεξέταση από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, η οποία προέβηκε σε αιτιολόγηση ων ενώπιον της προφορικών συνεντεύξεων αλλά παρέλειψε να λάβει υπόψη της την έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής, ενόψει του γεγονότος ότι η σύνθεση της Συμβουλευτικής είχε αλλάξει και ως εκ τούτου η νέα Συμβουλευτική δεν ήταν σε θέση να αιτιολογήσει τις συνεντεύξεις ενώπιον της Συμβουλευτικής Επιτροπής με την προηγούμενη σύνθεση.
Επελέγησαν για διορισμό τα ίδια ενδιαφερόμενα πρόσωπα των οποίων ο διορισμός προσβάλλεται με τις παρούσες συνεκδικαζόμενες προσφυγές.
Οι ίδιοι αιτητές προσέβαλαν το διορισμό των ενδιαφερόμενων προσώπων στις συνεκδικαζόμενες προσφυγές αρ. 1030/96, 80/97, 113/97. Αναφορικά με τις προηγούμενες συνεκδικαζόμενες προσφυγές των αιτητών εκδόθηκε ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στις 19.5.99, σύμφωνα με την οποία η απόφαση της ΕΔΥ ήταν άκυρη ενόψει της παράλειψης εφαρμογής του άρθρου 33/6) του Νόμου, δηλαδή τη σύγκλιση νέας Συμβουλευτικής Επιτροπής, η οποία θα προέβαινε στα δέοντα δυνάμει του ίδιου άρθρου του Νόμου.
Η ΕΔΥ κατά τη διαδικασία της υπό κρίση επανεξέτασης, σε συμμόρφωση με την ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ημερ. 19.5.99 ζήτησε από το Διευθυντή Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού επανασύσταση της Συμβουλευτικής Επιτροπής με σκοπό τη διερεύνηση των προσόντων των υποψηφίων και την υποβολή προς την Επιτροπή αιτιολογημένης έκθεσης.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή με τη νέα της σύνθεση ασχολήθηκε με τη γενική αξιολόγηση όλων των υποψηφίων που λαμβάνονται υπόψη για σκοπούς επανεξέτασης. Ελαβε υπόψη όλα τα ενώπιον της στοιχεία που ανάγονται στον ουσιώδη χρόνο όπως είναι τα αποτελέσματα του ειδικού γραπτού διαγωνισμού, τα προσόντα και την πείρα των υποψηφίων σε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης καθώς και το περιεχόμενο των προσωπικών φακέλων και των φακέλων των ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων των υποψηφίων που ήταν δημόσιοι υπάλληλοι και προέβηκε στον καταρτισμό νέου προκαταρκτικού καταλόγου των καταλληλότερων υποψηφίων στον οποίο δεν περιλαμβάνονταν οι αιτητές Νικόλαος Τσιούλος και Μάριος Παπαχριστοδούλου
).Καθώς φαίνεται από το σχετικό πρακτικό για την ολοκλήρωση του έργου της, η Συμβουλευτική Επιτροπή συνήλθε σε διαδοχικές συνεδρίες την 19.11.99 και 21.12.99. Σ΄ όλες τις συνεδρίες ήταν παρόντα τα μέλη της καθώς και η κα Ευαγγελία Παλαζίδου, ως Γραμματέας της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Στη συνέχεια, η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας προχώρησε στην επανεξέταση της πλήρωσης των εν λόγω θέσεων.
Ελεγξε την έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής και με βάση τα ενώπιόν της στοιχεία που ανάγονται στον ουσιώδη χρόνο, την υιοθέτησε στο σύνολο της.
Σε μια συνεκτίμηση όλων των δεδομένων αποφάσισε στις ............. τον επαναδιορισμό των ενδιαφερομένων προσώπων.
(Οι σχετικοί αναδρομικοί διορισμοί δημοσιεύτηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με ημερομηνία 16.6.2000 και αριθμό γνωστοποίησης 1448,
Υπενθυμίζω ότι οι υπό πλήρωση θέσεις είναι πρώτου διορισμού και εφαρμογή έχουν οι πρόνοιες του άρθρου 33 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου (Ν. 1/90).
Οι δικηγόροι των αιτητών και στις τρεις υπό εκδίκαση προσφυγές προωθούν λόγους ακύρωσης την κακή σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής και προσβάλλουν το περιεχόμενο της έκθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής για διαφορετικούς λόγους με τα επακόλουθα αφού η έκθεση αυτή υιοθετήθηκε από την ΕΔΥ.
Θα ασχοληθώ μόνο με το λόγο ο οποίος αφορά τη σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Οι δικηγόροι, εκ μέρους των αιτητών υπέβαλαν ότι η σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής ΄ήταν παράνομη λόγω της συμμετοχής της κας Ευαγγελίας Παλαζίδου ως Γραμματέα της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Το άρθρο 32 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου 1990 (Ν. 1/90) κατά την εισήγησή τους που προβλέπει για τη σύσταση και τη λειτουργία Συμβουλευτικών Επιτροπών δεν συγκαταλέγει κανένα Γραμματέα στη σύνθεσή της. Συνεπώς καταλήγουν ότι η παρουσία της κας Παλαζίδου ήταν παράνομη.
Από την άλλη, ο συνήγορος της Δημοκρατίας και ο συνήγορος των ενδιαφερόμενων προσώπων 1 και 5 υποστηρίζουν ότι από τη στιγμή που η συμμετοχή γραμματέα ήταν τυπική, δεν υπάρχει ο,τιδήποτε το επιλήψιμο. Επικαλούνται το Ν. 158(Ι)/99 του οποίου το άρθρο 21(1) επιτρέπει την παρουσία σε συνεδρία συλλογικού οργάνου υπαλλήλου για τήρηση των πρακτικών.
Το θέμα της κακής συγκρότησης ενός συλλογικού οργάνου εξετάζεται αυτεπάγγελτα από το δικαστήριο χωρίς να χρειάζεται να το εγείρει ο αιτητής στην προσφυγή του
.Στην απόφαση της Ολομέλειας Παπαδόπουλος ν. Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγης, ΑΕ 1913, ημερ. 14.9.98 τονίστηκε ότι "....... δικαιοδοτικό πλέγμα στο οποίο στηρίζει το δικαστήριο τις ενέργειές του καθορίζεται εξειδικευμένα από την αίτηση και δεν μπορεί η δραστηριότητα αυτή να περιπλανάται προς όλες τις κατευθύνσεις. Με την εξαίρεση φυσικά θεμάτων δημόσιας τάξης που η νομολογία δέχεται ότι μπορούν να ελεγχθούν αυτεπάγγελτα."
Αρμοδιότητα, κακή σύνθεση, δικαιοδοσία του δικαστηρίου συνιστούν τους πλέον κοινούς λόγους "εξ επαγγέλματος εξεταζόμενους". Εφόσον ο σχετικός λόγος ακύρωσης μπορεί να εξετασθεί αυτεπάγγελτα μπορεί συναφώς να εξεταστεί και στις .................... παρόλο που προωθήθηκε μόνο μέσω των γραπτών αγορεύσεων χωρίς να εγερθεί στις αντίστοιχες
αιτήσεις ακυρώσεως. Θέλω επίσης να επισημάνω ότι ο περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμος 158(Ι)/99 τον οποίο επικαλέστηκε ο συνήγορος της Δημοκρατίας και ο συνήγορος των ενδιαφερομένων προσώπων 1 και 5 δεν εφαρμόζεται στην προκείμενη περίπτωση καθότι τέθηκε σε ισχύ από 31.12.99 και ως εκ τούτου είναι μεταγενέστερος των συνεδριών της Συμβουλευτικής Επιτροπής που συνήλθε στις 19.11.99 και 21.12.99.Περαιτέρω στην παρούσα περίπτωση δεν τίθεται θέμα αν οι αιτητές ήγειραν τον ίδιο νομικό λόγο στις προηγούμενες προσφυγές τους αφού δεν υπήρχε έκθεση Συμβουλευτικής Επιτροπής. Η αρχική έκθεση της συμβουλευτικής ακυρώθηκε και εξαφανίστηκε ήδη με την πρώτη ακυρωτική απόφαση που ήγειρε άλλος υποψήφιος όχι από τους αιτητές.
Πέραν τούτου, το θέμα όπως λέχθηκε πιο πάνω εξετάζεται και αυτεπάγγελτα.
Σχετική με το υπό κρίση θέμα είναι η πρόσφατη απόφαση του Δικ. Καλλή Ευαγγελία Γεωργιάδου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, υποθ. αρ. 539/2999, ημερ. 18.5.2001, περικοπή της οποίας παραθέτω:
-----------
Εχοντας υπόψη την πιο πάνω θέση της νομολογίας, καταλήγω ότι η παρουσία της κας Παλαζίδου, αντίκειται στην έννοια της νόμιμης σύνθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Είναι επομένως αναπόφευκτη η ακύρωση των επίδικων πράξεων.
Εισηγούμαι επιτυχία των συνεκδικαζόμενων αυτών προσφυγών.