|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 148/2001.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Γεώργιου Αλεξάνδρου,
Αιτητή
και
Δήμου Αγίας Νάπας,
Καθ΄ ων η αίτηση.
_________________
4 Φεβρουαρίου, 2002
.Για τον αιτητή: Γ. Πιττάτζης.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Α. Μακεδόνα-Βαλανίδου (κα.).
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ζητά την πιο κάτω θεραπεία:
«Απόφαση ακυρώννουσαν την απόφαση του καθ' ου η αίτηση με την οποία επιβάλλεται στον αιτητή τέλος καθαριότητας £900 σχετικά με το σκάφος CΡΤ MARKO για το έτος 2000 η οποία εκοινοποιήθηκε στον αιτητή κατά ή περί την 10.12.2000 με επιστολή του καθ' ου η αίτηση χωρίς ημερομηνία, με την οποία καλείται να πληρώσει αυτό το τέλος μέχρι 15.12.2000.»
Οι καθ' ων η αίτηση ήγειραν προδικαστική ένσταση. Ισχυρίστηκαν:
«(α) Η παρούσα προσφυγή πρέπει να απορριφθεί ως εκπρόθεσμη.
(β) Η παρούσα προσφυγή πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη καθ' ότι προσβάλλει απόφαση που δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη.»
Σε σχέση με την πρώτη προδικαστική ένσταση οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίστηκαν:
«(ι) Κατά την ημερομηνία καταχώρησης της Προσφυγής (6.2.2001) είχε παρέλθει η προβλεπόμενη από το άρθρο 146.3 του Συντάγματος προθεσμία προσβολής της επίδικης απόφασης η οποία περιήλθε σε γνώση του αιτητή στις 20.11.2000 δηλαδή περίοδος 79 ημερών.
(ιι) Στην καλύτερη περίπτωση για τον αιτητή, η ημερομηνία κατά την οποία περιήλθε εις γνώση του η επίδικη απόφαση και/ή πράξη είναι η 23.11.2000 ημερομηνία κατά την οποία υπεβλήθησαν ενστάσεις στην φορολογία που επεβλήθη. Σ' αυτή την περίπτωση η περίοδος από 23.11.2000 μέχρι τις 6.2.2001 υπερβαίνει την προβλεπόμενη από το άρθρο 146.3 προθεσμία προσβολής της επίδικης πράξης αφού είναι περίοδος 76 ημερών.»
Από την άλλη ο κ. Πιττάτζης, εκ μέρους του αιτητή, ισχυρίσθηκε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση κοινοποιήθηκε κατά ή περί την 10.12.2000 και δεν υπάρχει οποιαδήποτε ένδειξη ή μαρτυρία ότι αυτή η θέση του είναι ψευδής και αβάσιμη.
Το βάρος απόδειξης του εκπρόθεσμου της προσφυγής βαρύνει τη διοίκηση (Βλ. Ploussiou v. Central Bank of Cyprus (1982) 3 C.L.R. 230). Στην παρούσα υπόθεση εν όψει της θέσης του αιτητή η διοίκηση έπρεπε να αποδείξει τους ισχυρισμούς της περί του εκπρόθεσμου της προσφυγής με μαρτυρία. Στην απουσία τέτοιας μαρτυρίας δεν έχει αποσείσει το βάρος απόδειξης το οποίο φέρει. Ακολουθεί πως η πρώτη προδικαστική ένσταση δεν μπορεί να πετύχει και απορρίπτεται.
Σε σχέση με την δεύτερη προδικαστική ένσταση οι καθ' ων η αίτηση υπέβαλαν:
(ι) Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν μπορεί να θεωρηθεί εκτελεστή διοικητική πράξη αφού έχει ανακληθεί και/ή συγχωνευθεί με την πράξη που ελήφθη στις 12.12.2000 η οποία είναι και η μόνη εκτελεστή πράξη και η μόνη απόφαση που μπορεί να προσβληθεί.
(ιι) Οι καθ' ων η αίτηση με επιστολή τους ημερομηνίας 14.12.2000 γνωστοποίησαν στον αιτητή την απόφαση τους που ελήφθη στις 12.12.2000 να μειώσουν την φορολογία κατόπιν απόφασης που ελήφθη στις 12.12.2000 μετά από ενστάσεις που υποβλήθησαν από ιδιοκτήτες σκαφών. Ως εκ τούτου η μόνη απόφαση η οποία μπορεί να προσβληθεί είναι η πράξη που ελήφθη στις 12.12.2000. Η προσβαλλόμενη απόφαση απέβαλε την εκτελεστότητα της δια της ανάκλησης της και/ή δια της ενσωμάτωσης της στην απόφαση ημερομηνίας 12.12.2000 η οποία δεν προσβάλλεται με την παρούσα προσφυγή.
Ο κ. Πιττάτζης αντέταξε ότι η επιστολή ημερ. 14.12.2000 «ποτέ δεν επιδόθηκε ούτε περιήλθε σε γνώση του αιτητή. Συνεπώς δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη».
Σε σχέση με τον τελευταίο ισχυρισμό του κ. Πιττάτζη η κα. Μακεδόνα-Βαλανίδου, εκ μέρους των καθ' ων η αίτηση, υπέβαλε ότι η απόφαση ημερ. 14.12.2000 κοινοποιήθηκε στον αιτητή με την ένσταση στην προσφυγή. Για το λόγο αυτό η προσβαλλόμενη απόφαση έχασε την εκτελεστότητα της. Η ευπαίδευτη συνήγορος έκαμε αναφορά στην Δημοκρατία ν. Ματθαίου, Α.Ε. 832/12.7.90 στην οποία λέχθηκε ότι «η προσβαλλόμενη απόφαση έχασε την εκτελεστότητα της όταν η δεύτερη εκτελεστή απόφαση κοινοποιήθηκε στον αιτητή-εφεσίβλητο, έστω και με την ένσταση, στην προσφυγή».
Περαιτέρω η ευπαίδευτη συνήγορος με αναφορά στην Καλλιμάχου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1991) 2 C.L.R. 135 υπέβαλε ότι η προσφυγή δεν μπορεί να προχωρήσει όταν παραμείνει χωρίς αντικείμενο όπως συμβαίνει και όταν ανακληθεί η επίδικη πράξη.
Ο κ. Πιττάτζης υπέβαλε ότι με την μείωση της φορολογίας «δεν αίρεται η αρχική πράξη και απόφαση περί επιβολής φορολογίας». Η πρώτη πράξη - συνέχισε ο κ. Πιττάτζης - «ήτο η γενεσιουργός αιτία και παραμένει σε ισχύ σε ότι αφορά το ένα δεύτερο της φορολογίας». Η δεύτερη πράξη «που αναφέρεται στην επιστολή ημερ. 14.12.2000 μιλά για μείωση του ποσού, δεν μιλά για ακύρωση ή ανάκληση της πράξης και επιβολή νέου ποσού». Το αντικείμενο της προσφυγής δεν είναι η μείωση του ποσού γιατί στην προσφυγή δεν είναι το ύψος του ποσού που προσβάλλεται αλλά «αυτή καθεαυτή η πράξη με τη θέση και ισχυρισμό ότι ο καθ' ου η αίτηση δεν είχε καθόλου δικαίωμα να επιβάλει οποιοδήποτε ποσό». Συνεπώς - κατέληξε ο κ. Πιττάτζης - «έστω και αν γίνει δεκτό ότι με την πληροφορία που πήραμε στην ένσταση που έγινε στην παρούσα προσφυγή για μείωση του ποσού θα έπρεπε ο αιτητής να κάμει άλλη προσφυγή και πάλι δεν είναι αποδεκτή αυτή η λογική διότι δεν είναι το ύψος του ποσού που προσεβλήθη αλλά αυτή καθεαυτή η πράξη η οποία παραμένει σε ισχύ για το ήμιση του ποσού».
Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε στις 18.10.2000. Αποφασίσθηκε ότι σε σχέση με κρουαζερόπλοια επιβληθεί φορολογία της τάξεως των £6 κατά άτομο. Η απόφαση που περιέχεται στην επιστολή ημερ. 14.12.2000 λήφθηκε στις 12.12.2000. Σύμφωνα με το σχετικό πρακτικό «μετά από διεξοδική συζήτηση του θέματος έγινε αποδεκτή η εισήγηση της Δημάρχου όπως η φορολογία καθαριότητας των σκαφών παράκτιων κρουαζιέρων μειωθεί στις £3.00 το άτομο».
Στην Καλλιμάχου κ.α. (πιο πάνω), σελ. 142, 143, λέχθηκε:
«Η ανάκληση διοικητικής πράξης είναι νέα εκτελεστή διοικητική πράξη. Η ανάκληση εξ ολοκλήρου διοικητικής πράξης ενεργεί ex tunc και κατά το Ελλαδικό Δίκαιο η δίκη καταργείται, γιατί επέρχεται η εξαφάνιση του αντικειμένου της. Ο αιτητής δεν συνεχίζει να έχει έννομο συμφέρο. (Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-1959, 275, Τσάτσος - Η Αίτησις Ακυρώσεως Ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, 'Εκδοση Τρίτη, παράγραφος 188, σελ. 370 και επέκεινα, Σπηλιωτόπουλου - Εγχειρίδιον Διοικητικού Δικαίου, Δεύτερη Έκδοση, σελ. 454, Αποφάσεις Σ.τ.Ε. 302/34, 1050/34, 18/35).
.................................. .................................................. .....
Η προσφυγή δεν μπορεί να προχωρήσει όταν παραμείνει χωρίς αντικείμενο. Η ανάκληση της διοικητικής πράξης οδηγεί στην εξαφάνιση της πράξης και την κατάργηση της δίκης, εκτός εάν, κατά την περίοδο πριν την ανάκληση, ο αιτητής έχει υποστεί ζημία, η οποία δεν εξαλείφθηκε με την ανάκληση.»
Προκύπτει για εξέταση το πιο κάτω ζήτημα:
Κατά πόσο η απόφαση που περιέχεται στην επιστολή 14.12.2000 συνιστά ανάκληση της προσβαλλόμενης απόφασης.
Στο «Δίκαιον των Διοικητικών Πράξεων» του Μιχ. Δ. Στασινόπουλου, 1982, Ανατύπωσις σελ. 382, δίδεται ο πιο κάτω ορισμός του όρου «ανάκληση»:
«Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΛΗΣΕΩΣ
Ι. Ορισμός - Ανάκλησις είναι η εκ της ενεργού διοικήσεως προερχομένη ολοσχερής ή μερική άρσις του περιεχομένου διοικητικής τινός πράξεως, είτε ήθελεν επακολουθήσει αντικατάστασις αυτής δι' ετέρας, οπότε υφίσταται μεταρρύθμισις, είτε μη. Περιλαμβάνει δ' η έννοια της ανακλήσεως αφ' ενός μεν την ανάκλησιν νομίμων πράξεων της Διοικήσεως, αφ' ετέρου δε την ανάκλησιν παρανόμων πράξεων αυτής, οπότε πρόκειται περί ακυρώσεως των πράξεων τούτων διά της διοικητικής οδού, ως θέλει κατωτέρω εκτεθή.»
Ο ευπαίδευτος συγγραφέας σημειώνει τα εξής στην ίδια σελίδα:
«Ο Kormann, System, σ. 324, δέχεται ότι, οσάκις η αρχή δύναται να ανακαλέση ολοσχερώς, δύναται και μερικώς να ανακαλέση, ήτοι να μεταρρυθμίση την πράξιν, διότι εν τω μείζονι περιέχεται και το έλασσον.»
Σύμφωνα με το «Γενικό Διοικητικό Δίκαιο», Τρίτη έκδοση, του Π.Δ. Δαγτόγλου, παρα. 683
: «'Εκδοση πράξεως που τροποποιεί προηγούμενη αναλύεται σε ανάκληση της προηγούμενης και έκδοση νέας πράξεως με διάφορο περιεχόμενο. Ανακλητική είναι και η έκδοση νέας πράξεως που ρυθμίζει διαφορετικά το αντικείμενο της προηγούμενης ...» (Το υπογραμμισμένο μέρος του πιο πάνω αποσπάσματος έχει σαν έρεισμα την απόφαση 852/61 του Ελληνικού Συμβουλίου της Επικρατείας).Στην παρούσα υπόθεση σύμφωνα με το αιτητικό της η προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης «με την οποία επιβάλλεται στον αιτητή τέλος καθαριότητος £900 σχετικά με το σκάφος του ...». Η διατύπωση του αιτητικού είναι σαφής. Στρέφεται κατά της πράξης επιβολής του ποσού των £900. Το ποσό αυτό με βάση νέα απόφαση της διοίκησης έχει μειωθεί στις £450. Αυτή η μείωση η οποία έχει συντελεσθεί με τη μείωση της κατά άτομο φορολογίας συνιστά έκδοση πράξης που τροποποιεί προηγούμενη. Συνιστά πράξη που ρυθμίζει διαφορετικά το αντικείμενο της προηγούμενης.
Η διαφορετική ρύθμιση του αντικειμένου της προηγούμενης πράξης με την μείωση του κατά το ήμισυ συνιστά κατά την κρίση μου ανάκληση της προηγούμενης προσβαλλόμενης πράξης. 'Εχω βέβαια υπόψη μου την
M & C Alexandrou Investments Ltd v. Δήμου Αγίας Νάπας, Υποθ. 153/2001/10.12.2001 στην οποία ο αδελφός Δικαστής Χατζηχαμπής έχει αχθεί σε διαφορετική κατάληξη. Ωστόσο για τους λόγους που έχω εξηγήσει η κατάληξη μου είναι διαφορετική.Τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά αν η απόφαση της 14.12.2000 αποτελούσε «διόρθωση προφανών γραφικών ή λογιστικών λαθών» (βλ. Στασινόπουλου, πιο πάνω, σελ. 384). Ωστόσο εδώ δεν αντιμετωπίζουμε τέτοια περίπτωση. 'Οπως έχει υποδειχθεί πιο πάνω η μείωση έχει λάβει χώραν με τη μείωση της κατά άτομο φορολογίας.
Ο αιτητής έλαβε γνώση της ανακλητικής απόφασης με την ένσταση η οποία συνιστά γνώση ικανή να θέσει σε κίνηση την προθεσμία που προβλέπεται από το άρ. 146.3 του Συντάγματος (βλ. Ματθαίου, πιο πάνω). Μπορούσε δε να ασκήσει προσφυγή κατά της απόφασης που περιέχεται στην επιστολή ημερ. 14.12.2000.
Κρίνω ότι λόγω της ανάκλησης της προσβαλλόμενης απόφασης με την απόφαση ημερ. 14.12.2000 η προσφυγή δεν μπορεί να προχωρήσει. 'Εχει παραμείνει χωρίς αντικείμενο. Η ανάκληση έχει οδηγήσει στην εξαφάνιση της πράξης και στην κατάργηση της δίκης. Για το λόγο αυτό η προσφυγή απορρίπτεται. Ο αιτητής να πληρώσει τα έξοδα των καθ' ων η αίτηση τα οποία έχουν δημιουργηθεί μετά την καταχώριση της ένστασης.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.