|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2002) 4 ΑΑΔ 40
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 784/00
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Τ. ΗΛΙΑΔΗ, Δ.Αναφορικά με το Αρθρο 146 του Συντάγματος.
ΜΕΤΑΞΥ:
Θεόδωρου Παπαθεοδώρου,
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ'ων η αίτηση
----------------------------
15 Ιανουαρίου 2002
Για τον Αιτητή: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους Καθ'ων η αίτηση: κ. Σταυρινός, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.
------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο Θεόδωρος Παπαθεοδώρου (που πιο κάτω θα αποκαλείται ως ο αιτητής) προσβάλλει την εγκυρότητα της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (που πιο κάτω θα αποκαλούνται ως οι καθ'ων η αίτηση) με την οποία προάχθηκαν στη θέση του Επιμελητή 1ης Τάξης, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, οι Μαρία Μιχαήλ, Χριστίνα Μιχαηλίδου και Σπυρούλα Παπαϊωάννου (που πιο κάτω θα αποκαλούνται ως τα ενδιαφερόμενα μέρη).
(α) Τα γεγονότα
Στις 11/2/2000 οι καθ'ων η αίτηση επιλήφθηκαν του θέματος πλήρωσης τεσσάρων κενών θέσεων προαγωγής στη θέση του Επιμελητή 1ης Τάξης και έκριναν ότι από τον κατάλογο των υποψηφίων προάξιμοι ήταν 119 υποψήφιοι που κατείχαν τα απαραίτητα προσόντα. Αφού αποφασίστηκε η προαγωγή του Σωτήρη Παπαδόπουλου σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Επαγγελματικής Αποκατάστασης των Παθόντων και των Τέκνων των Εγκλωβισμένων Νόμου (αρ. 55(Ι)/97), η προαγωγή του οποίου δεν αμφισβητείται, κλήθηκε ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, κ. Αδωνις Κωνσταντινίδης, να προβεί στις απαραίτητες συστάσεις. Κρίνω σκόπιμο να παραθέσω αυτούσιες τις συστάσεις του πιο πάνω.
"Προκειμένου να προβώ σε συστάσεις και δεδομένου ότι πρόσφατα έχω αναλάβει τα καθήκοντα του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, έχω διαβουλευθεί με τους άμεσα προϊστάμενους των υποψηφίων σχετικά με την απόδοση και γενικά την προσφορά τους στην υπηρεσία, καθώς και τις ικανότητες του καθενός να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης. Μελέτησα επίσης τους Προσωπικούς Φακέλους και τους Φακέλους των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων.
Ολοι οι υποψήφιοι έχουν πολύ καλή γνώση των κανονισμών και διαδικασιών λειτουργίας της Γραμματείας των Σχολείων ή/και των Σχολικών Εφορειών και διεκπεραίωσης της γραφειακής εργασίας τους, όπως απαιτείται στο Σχέδιο Υπηρεσίας.
Αφού έλαβα υπόψη τα πιο πάνω καθώς και τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους - αξία, προσόντα, αρχαιότητα - τις απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης, και την καταλληλότητα των υποψηφίων γι' αυτήν, συστήνω για προαγωγή στη θέση Επιμελητή, 1ης Τάξης, τις Μιχαήλ Μαρία, Μιχαηλίδου Χριστίνα και Παπαϊωάννου Σπυρούλα, τις οποίες θεωρώ ως τις πιο κατάλληλες.
Η Μιχαήλ είναι υπεύθυνη στη Γραμματεία του Λυκείου Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Λεμεσού. Είναι πολύ εργατική και πολύ αποδοτική στην εργασία της και αναλαμβάνει πρόθυμα οποιαδήποτε εργασία της ανατεθεί. Συνεργάζεται αρμονικά με τη Διεύθυνση του σχολείου, τους καθηγητές και τους συναδέλφους της. Την θεωρώ ως την καταλληλότερη για προαγωγή στην υπό πλήρωση θέση.
Η Μιχαηλίδου είναι υπεύθυνη στη Σχολική Εφορεία Αγίου Αθανασίου Λεμεσού. Είναι άρτια καταρτισμένη επαγγελματικά και συνεργάζεται άριστα με τους προϊσταμένους της, τη Σχολική Εφορεία, τους Διευθυντές των Σχολείων που υπάγονται στην Εφορεία όπου εργάζεται. Διακρίνεται για την υπευθυνότητα και την εχεμύθειά της. Την θεωρώ ως την καταλληλότερη για προαγωγή στην υπό πλήρωση θέση.
Η Παπαϊωάννου είναι υπεύθυνη στη Σχολική Εφορεία Εγκωμης Λευκωσίας. Διακρίνεται για την ευσυνειδησία και την εργατικότητά της. Είναι υπεύθυνη για την ετοιμασία των Προϋπολογισμών της Εφορείας. Αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και είναι πολύ αποδοτική στην εργασία της. Συνεργάζεται αρμονικά με τη Σχολική Εφορεία και τους Διευθυντές του Σχολείου της. Την θεωρώ ως καταλληλότερη των λοιπών υποψηφίων για προαγωγή στην υπό πλήρωση θέση.
Οι συστηνόμενες, προηγούνται σε αρχαιότητα όλων των υποψηφίων που δεν συστήνονται. Οσον αφορά την αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμφαση στα τελευταία χρόνια στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, αυτές υπερέχουν ή είναι ίσες με τους άλλους υποψηφίους, αξιολογούμενες ως καθόλα εξαίρετες.
Σημειώνω ότι ορισμένοι από τους υπόλοιπους προάξιμους υποψηφίους έχουν πρόσθετα ακαδημαϊκά προσόντα ανώτερου επιπέδου, αυτά, όμως, δεν απαιτούνται στο Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης και ούτε αποτελούν πλεονέκτημα ή πρόσθετο προσόν και ως εκ τούτου τους απέδωσα την ανάλογη βαρύτητα."
Οι καθ'ων η αίτηση αφού προέβηκαν σε αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων και αφού έλαβαν υπόψη τα κριτήρια προαγωγής, της αξίας, προσόντων και αρχαιότητας, όπως επίσης και τις συστάσεις του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή, αποφάσισαν την προαγωγή των τριών ενδιαφερόμενων μερών. Η αιτιολογία της πιο πάνω απόφασης εντοπίζεται στα πρακτικά της συνεδρίας της 11/2/2000 ως ακολούθως:
"Επιλέγοντας τις πιο πάνω, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι αυτές προηγούνται όλων των υποψηφίων σε αρχαιότητα, υπερέχουν ή δεν υστερούν από αυτούς σε αξία, αξιολογούμενες ως καθόλα εξαίρετες, όπως η αξία αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμφαση στα τελευταία χρόνια στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, και, επιπλέον, διαθέτουν την υπέρ τους αιτιολογημένη σύσταση του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή, η οποία αποτελεί ένα ανεξάρτητο στοιχείο προσδιορισμού της αξίας των υποψηφίων.
Η Επιτροπή, καταλήγοντας στην πιο πάνω απόφαση, δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι ορισμένοι υποψήφιοι που δεν επιλέγηκαν διαθέτουν ακαδημαϊκά προσόντα ανώτερου επιπέδου, τα οποία, όμως, δεν απαιτούνται ούτε και αποτελούν πλεονέκτημα ή πρόσθετο προσόν, σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης, και ως εκ τούτου τους αποδόθηκε η ανάλογη βαρύτητα. Επιπρόσθετα, οι εν λόγω υποψήφιοι, συγκρινόμενοι με τις επιλεγείσες, υστερούν σε αρχαιότητα, δεν υπερτερούν σε αξία, δε
(β) Η προσφυγή
Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής αμφισβητεί την ορθότητα της σύστασης του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή για διάφορους λόγους που συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων ισχυρισμούς ότι είναι γενική και αόριστη και ότι συγκρούεται με τα στοιχεία των φακέλων. Επιπρόσθετα υποβάλλεται η εισήγηση ότι η σχετική απόφαση των καθ'ων η αίτηση είναι αναιτιολόγητη. Θα προβώ στην εξέταση των πιο πάνω ισχυρισμών ξεχωριστά.
(i)
Εχει υποβληθεί εκ μέρους του αιτητή ότι ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής ανέφερε ότι λόγω του ότι πρόσφατα είχε αναλάβει καθήκοντα χρειάστηκε να "διαβουλευθεί" με τους άμεσα προϊστάμενους των υποψηφίων σχετικά με την απόδοση τους και την προσφορά τους στην υπηρεσία, ως και προς τις ικανότητες τους να ανταποκριθούν στα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης. Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή διερωτάται γιατί ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής δεν αναζήτησε τα στοιχεία αυτά από τους φακέλους των υποψηφίων, γιατί κρίθηκε αναγκαία η διαβούλευση αφού τα στοιχεία υπήρχαν στους σχετικούς φακέλους, με ποιούς διαβουλεύθηκε, τι έμαθε με τις "διαβουλεύσεις", τι σημαίνουν στο δημόσιο δίκαιο και στην έννοια της διαφάνειας οι "διαβουλεύσεις" και πώς μπορεί να γίνει έλεγχος "των διαβουλεύσεων" και της ορθότητας και της νομιμότητας των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη.
Τα πιο πάνω ερωτήματα έχουν ήδη απαντηθεί με μια σειρά αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου, και προκαλεί έκπληξη η κατά συνέχεια επίκληση τους από τον ευπαίδευτο συνήγορο του αιτητή, χωρίς ο ίδιος να επιζητεί για συγκεκριμένους λόγους απόκλιση από τη νομολογία που έχει ήδη διαμορφωθεί και ακολουθείται. Περιληπτικά θα ήθελα να αναφέρω ότι η συλλογή πληροφοριών από τους προϊστάμενους των υποψηφίων είναι αποδεκτή για τη διαμόρφωση της σύστασης του Διευθυντή (ίδε Αργυρίδης ν. Δημοκρατίας [1992] 3 ΑΑΔ 376) και ότι δεν απαιτείται η καταγραφή των απόψεων που άκουσε ο Διευθυντής για να διαμορφώσει τη δική του κρίση. Ο τρόπος αξιολόγησης των απόψεων των λειτουργών της υπηρεσίας από το Διευθυντή δεν ελέγχεται δικαστικά (ίδε Γεωργιάδου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 817 της 12/7/1990). Στην παρούσα περίπτωση δεν μπορώ να διανοηθώ τι θα ήταν πιο φυσικό και νόμιμα αποδεκτό για ένα Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή που αναλαμβάνει καθήκοντα σε ένα Υπουργείο, να πληροφορηθεί από τους προϊστάμενους των υποψηφίων για την απόδοση τους, τις ικανότητες και την προσφορά τους στην υπηρεσία, προτού αποφανθεί κατά πόσο θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των νέων καθηκόντων τους. Δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή είναι ενήμερος της σχετικής νομολογίας και με εκπλήττει η αναφορά σε αποσπάσματα διαφόρων αποφάσεων που δεν προωθούν την υπόθεση του πελάτη του. Θα αποφύγω να προβώ σε οποιεσδήποτε άλλες παρατηρήσεις και θα αφήσω το θέμα ως εδώ.
(ii)
Ο ισχυρισμός αυτός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός. Ο Γενικός Διευθυντής κλήθηκε από τους καθ'ων η αίτηση να προβεί σε συστάσεις για την πλήρωση της θέσης. Στη σχετική επιστολή των καθ'ων η αίτηση προς το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αναφέρεται ρητά ότι "κατάλογοι των υποψηφίων για προαγωγή, καθώς και αντίγραφα των Σχεδίων Υπηρεσίας των πιο πάνω θέσεων επισυνάπτονται". Από το περιεχόμενο της σύστασης που επακολούθησε φαίνεται ότι ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής γνώριζε ποιοί ήταν οι προσοντούχοι.
Εχει επίσης υποβληθεί εκ μέρους του αιτητή ότι ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής μελέτησε στιγμιαία τους φακέλους και επομένως η σύσταση του πάσχει. Δεν έχει υποστηριχθεί με οποιουδήποτε είδους μαρτυρία ότι η στιγμιαία αυτή μελέτη είχε οποιαδήποτε δυσμενή αποτελέσματα στην όλη διαδικασία. Η μελέτη των φακέλων δεν είναι θέμα χρονικής διάρκειας αλλά ορθής εκτίμησης των στοιχείων που περιέχονται. Και στην παρούσα περίπτωση η σύσταση συνάδει με το περιεχόμενο των φακέλων.
(iii)
Η επίδικη θέση είναι θέση προαγωγής και σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 35(4) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου (αρ. 1/90) η σύσταση του Διευθυντή πρέπει να είναι αιτιολογημένη. Ο Διευθυντής βρίσκεται σε καλύτερη θέση από οποιοδήποτε άλλο να εκτιμήσει τις ανάγκες της υπό πλήρωση θέσης και σε συνδυασμό με τις ικανότητες των υποψηφίων να προβεί στην κατάλληλη σύσταση. Μια απλή παράθεση από το Διευθυντή στα νομοθετημένα κριτήρια της αξίας, προσόντων και αρχαιότητας δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ικανοποιεί τις ανάγκες αιτιολόγησης που καθορίζει το άρθρο 35(4) του Νόμου.
Στην παρούσα περίπτωση ο Διευθυντής αναφέρθηκε στις ικανότητες τόσο του αιτητή όσο και των ενδιαφερόμενων μερών για τις οποίες βαθμολογούνται όλοι "εξαίρετα".
Αναφορικά με την αρχαιότητα σημειώνεται ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη έχουν ελαφρό προβάδισμα αφού ο αιτητής διορίστηκε στη θέση του Επιμελητή 3ης Τάξης την 1/3/72 και τα ενδιαφερόμενα μέρη την 1/9/71.
Αναφορικά με τα προσόντα τα ενδιαφερόμενα μέρη Μιχαηλίδου και Παπαϊωάννου κατέχουν Απολυτήριο Γυμνασίου, το ενδιαφερόμενο μέρος Μιχαήλ κατέχει επιπλέον Πιστοποιητικό Secretarial Arts του Cyprus College και ο αιτητής Πιστοποιητικό Accounting Higher, L.C.C. Τα τελευταία αυτά προσόντα δεν απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας ούτε αποτελούν πλεονέκτημα. Οι καθ'ων η αίτηση ανέφεραν ότι τους απέδωσαν την ανάλογη βαρύτητα. Το προσόν του αιτητή στη Λογιστική υπήρχε ενώπιον των καθ'ων η αίτηση και συνεπώς το έλαβαν υπόψη. Συνεπώς ο ισχυρισμός του ότι οι καθ'ων η αίτηση δεν προέβηκαν σε έρευνα ως προς αυτό το θέμα πρέπει να απορριφθεί.
Αναφορικά με το κριτήριο της αξίας, η εικόνα που προκύπτει από το περιεχόμενο των ετήσιων εκθέσεων είναι ότι τόσο ο αιτητής όσο και τα ενδιαφερόμενα μέρη ήταν ίσοι, αφού είχαν βαθμολογηθεί "εξαίρετα" σε όλα τα στοιχεία αξιολόγησης.
Με βάση τα πιο πάνω ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής προέβηκε στη σύσταση των τριών ενδιαφερόμενων μερών με την πιο κάτω αιτιολογία:
"Οι συστηνόμενες, προηγούνται σε αρχαιότητα όλων των υποψηφίων που δεν συστήνονται. Οσον αφορά την αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμφαση στα τελευταία χρόνια στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, αυτές υπερέχουν ή είναι ίσες με τους άλλους υποψηφίους, αξιολογούμενες ως καθόλα εξαίρετες."
Η πιο πάνω απλή αναφορά στην αξία των υποψηφίων δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ικανοποιεί τις ανάγκες για αιτιολόγηση της σύστασης. Απλά σημειώνεται μια αναφορά σε βαθμολογημένα κριτήρια χωρίς να εξηγείται γιατί τα ενδιαφερόμενα μέρη υπερείχαν έναντι του αιτητή.
Οπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Κουάλη κ.α. ν. Δημοκρατίας (Α.Ε. 2402 της 11/11/1999) αναφορικά με τη διατύπωση της σύστασης του Διευθυντή,
"........ Ο Διευθυντής δεν θα μπορούσε έξω από το πλαίσιο των ετήσιων αξιολογήσεων να διαμορφώσει εκ των υστέρων νέα κατάσταση αναφορικά με την ίδια αξιολογούμενη ποιότητα των υποψηφίων. Καθήκον του Διευθυντή είναι με βάση τις γνώσεις που έχει για το τι απαιτεί η θέση να επισημαίνει τις αρετές εκείνες του συγκεκριμένου υποψηφίου, στις οποίες με βάση τις αξιολογήσεις υπερέχει, και να συστήνει με βάση την υπεροχή αυτών τον καταλληλότερο υποψήφιο."
Εχοντας υπόψη τα πιο πάνω κατέληξα στο συμπέρασμα ότι η σύσταση του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή είναι πλημμελής αφού ελλείπει από αυτή η απαραίτητη αιτιολογία.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα σε βάρος των καθ'ων η αίτηση. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.