|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2001) 4 ΑΑΔ 228
6 Απριλίου, 2001
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 12, 29 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΛΕΙΤΟΣ ΚΛΕΟΒΟΥΛΟΥ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΔΙΑ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 204/2001)
Έννομο Συμφέρον ― Ιδιοκτήτη καμπαρέ να προσβάλει την απόφασης επιβολής κύρωσης σε βάρος του ως προς τη δυνατότητα λήψης αδειών εισόδου για αλλοδαπές καλλιτέχνιδες που θα εργοδοτούντο στο κατάστημά του.
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Αίτηση για προσωρινό διάταγμα αναστολής της ισχύος της προσβαλλόμενης με την προσφυγή πράξης ― Προϋποθέσεις έκδοσης ― Ειδικά η έκδηλη παρανομία ― Περιστάσεις στοιχειοθέτησης έκδηλης παρανομίας στην κριθείσα περίπτωση.
Αλλοδαποί ― Άδεια εργοδότησης ― Επιβολή κύρωσης σε ιδιοκτήτη καμπαρέ ώστε για συγκεκριμένο χρόνο να μην δικαιούται σε έκδοση αδειών εισόδου αλλοδαπών καλλιτέχνιδων για να εργοδοτηθούν από αυτόν ― Η επιβολή της κύρωσης δεν είχε νομοθετικό ή άλλο έρεισμα ― Ερμηνεία του Άρθρου 20 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105 σε συνδυασμό προς το Άρθρο 54(1) του Συντάγματος.
Ο αιτητής προσέβαλε την επιβολή σε βάρος του κύρωσης όπως για περίοδο τριών μηνών μη εξετάζονται και εγκρίνονται οποιεσδήποτε αιτήσεις του για έκδοση αδειών εισόδου για αλλοδαπές καλλιτέχνιδες για εργασία στο καμπαρέ του ως επίσης και αιτήσεις διακίνησης καλλιτέχνιδων προς το κατάστημά του. Με την επίδικη αίτηση αξίωσε διάταγμα αναστολής της ισχύος της επίδικης πράξης μέχρις εκδικάσεως της προσφυγής.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, εγκρίνοντας την αίτηση, αποφάσισε ότι:
1. Η επίδικη απόφαση είναι αυτοτελής και οριστική, ανεξάρτητα από αιτήματα εισόδου ή μετακίνησης καλλιτέχνιδων, και διαμορφώνει ή τουλάχιστον επηρεάζει τις συνθήκες εργασίας του αιτητή. Είναι εκτελεστή διότι περιέχει κύρωση κατά του αιτητή. Δεν είναι νοητό (όπως είναι η εισήγηση του καθού) να χαρακτηρίζεται η επιβολή κυρώσεων ως έκφραση μελλοντικής πρόθεσης ως προς την αντιμετώπιση των υποθέσεων του αιτητή για την οποία η επίδικη πράξη είναι απλώς εκ των προτέρων πληροφόρηση. Η πράξη αυτή μπορεί να προσβληθεί από τον αιτητή, ο οποίος έχει έννομο συμφέρον να ζητήσει την ακύρωσή της.
2. Η εξουσία του Υπουργικού Συμβουλίου να θεσπίζει κανονιστικές διατάξεις πηγάζει από το Άρθρο 54(ζ) του Συντάγματος. Το Άρθρο 20 του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105 παρέχει ρητή εξουσία στο όργανο αυτό να εκδίδει κανονισμούς προς ρύθμιση των θεμάτων που απαριθμεί η πρόνοια. Συνήθως η εξουσιοδότηση αυτή συνοδεύεται και με πρόνοια να κατατίθενται οι κανονισμοί στη Βουλή για έγκριση προτού τεθούν σε ισχύ και με την επιφύλαξη εξουσίας της Βουλής να παρέχει ή όχι την έγκρισή της ή ακόμη να προβαίνει σε τροποποιήσεις. Ένα παράδειγμα αποτελεί το Άρθρο 87(4) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου (αρ. 1/90). Στην παρούσα περίπτωση δεν φαίνεται να υπάρχει αυτής της φύσεως η πρόνοια. Πέραν τούτου είναι ανεπίτρεπτη η υπεξουσιοδότηση από το Υπουργικό προς όφελος άλλου οργάνου, εδώ του Υπουργού.
Η εγκύκλιος, στην παρούσα περίπτωση, δεν συσχετίζεται με την άσκηση οποιωνδήποτε εξουσιών των λειτουργών του Τμήματος που προβλέπονται είτε από το νόμο είτε από τους κανονισμούς. Δε φαίνεται το έγγραφο να παρέχει ερμηνευτικές κατευθύνσεις στο προσωπικό του Τμήματος ως προς την εκτέλεση των καθηκόντων τους, που τους ανέθεσε ο νόμος. Δεν είναι τέτοιας φύσεως. Ούτε είναι δυνατό με το μηχανισμό των οδηγιών να προβλέπεται αναρμόδια και χωρίς νόμιμη εξουσιοδότηση η επιβολή κυρώσεων. Αυτό είναι αρμοδιότητα του Υπουργικού Συμβουλίου εφόσον θεσπισθεί κανονισμός ο οποίος κείται εντός των ορίων της εξουσιοδότησης του Άρθρου 20.
3. Η επιβολή της κύρωσης στην προκείμενη περίπτωση δεν έχει νομοθετικό ή άλλο έρεισμα. Πρόκειται για περίπτωση έκδηλης παρανομίας. Γιαυτό και παρέχεται το διάταγμα αναστολής της επίδικης πράξης. Τα έξοδα επιδικάζονται εναντίον της Δημοκρατίας.
Διαταγή ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Amanda Marga Ltd (1985) 3 C.L.R. 2583,
Αντωνίου v. Συμβουλίου Κεντρικού Σφαγείου Κοφίνου (2001) 3 Α.Α.Δ. 164,
Dr Andreas Vorkas v. Republic (1984) 3 C.L.R. 757.
Αίτηση.
Αίτηση από τον αιτητή για έκδοση προσωρινού διατάγματος αναστολής της απόφασης με την οποία του επιβλήθηκε η κύρωση, όπως, για το χρονικό διάστημα 1/3/2001 - 31/5/2001, μη εργοδοτεί νέες καλλιτέχνιδες για το καμπαρέ του με το όνομα "Mirage" στη Λεμεσό.
Λ. Κληρίδης, για τον Αιτητή.
Α. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για τον Καθ' ου η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Ο αιτητής είναι ιδιοκτήτης νυκτερινού κέντρου τύπου καμπαρέ στη Λεμεσό. Για τους σκοπούς της επιχείρησης του εργοδοτεί ξένες καλλιτέχνιδες. Στις 27/2/01 καταχώρησε την παραπάνω προσφυγή με αίτημα:
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση η οποία ελήφθη εκ μέρους του Λειτουργού Μεταναστεύσεως και η οποία ανεκοινώθη προφορικώς στον αιτητή την 19.2.01 μέσω αρμόδιου Λειτουργού του γραφείου του ότι του επιβάλλεται η ποινή και/ή κύρωση όπως για περίοδο πέντε μηνών από της πιο πάνω ημερομηνίας δεν θα εξετάζονται και εγκρίνονται οποιεσδήποτε αιτήσεις του για έκδοση αδειών εισόδου για αλλοδαπές καλλιτέχνιδες για εργασία εις το Καμπαρέ του αιτητή MIRAGE ως επίσης και αιτήσεις διακίνησης καλλιτέχνιδων κηρυχθή άκυρη και εστερημένη οιουδήποτε νομικού αποτελέσματος."
Συγχρόνως, ο αιτητής ζήτησε με ex parte αίτηση, που κατέθεσε αυθημερόν, την αναστολή της παραπάνω απόφασης μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής του. Κατόπιν οδηγιών μου, η αίτηση επιδόθηκε στην άλλη πλευρά, που πρόβαλε ένσταση. Έτσι είχα την ευκαιρία να έχω ολοκληρωμένη εικόνα. Η ένσταση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση στην οποία προέβη ο κ. Κυριάκος Μαυρομμάτης, γραφέας του Τμήματος Μετανάστευσης. Ο τελευταίος αναφέρεται σε δύο (διαφορετικά) περιστατικά άσεμνης συμπεριφοράς μεταξύ ξένης καλλιτέχνιδας και θαμώνα που, όπως ισχυρίζεται ο κ. Μαυρομμάτης, έλαβαν χώρα στις 5/10/00 και 20/1/01 στο καμπαρέ του αιτητή. Για τα επεισόδια αυτά ασκήθηκε ποινική δίωξη κατά του αιτητή. Παράλληλα, εκκρεμούν εναντίον του 4 υποθέσεις για παράνομη κατοχή ναρκωτικών.
Στέκομαι για να επισημάνω την παραδοχή του καθού ότι πράγματι επιβλήθηκε η κύρωση, που περιγράφεται στην προσφυγή και την αίτηση, όχι όμως για πέντε μήνες, αλλά για συντομότερο χρονικό διάστημα από 1/3/01 μέχρι 31/5/01. Αναφέρει σχετικά ο κ. Μαυρομμάτης (μέρος της παραγράφου 4):
"Επειδή οι κατηγορίες που εκκρεμούν εναντίον του συνιστούν σοβαρά παραπτώματα και έχει πάρει αρκετές διαστάσεις η πορνεία στα καμπαρέ ο Λειτουργός προχώρησε σε επιβολή κυρώσεως διάρκειας 1.3.2001 μέχρι 31.5.2001. Κατά την περίοδο αυτή δεν επιτρέπεται η χορήγηση άδειας για εργοδότηση νέων καλλιτέχνιδων ή τυχόν διακίνηση καλλιτέχνιδων από άλλα καμπαρέ στο "MIRAGE".
Tις πιο πάνω κυρώσεις τις επιβάλει ο Λειτουργός Μετανάστευσης σύμφωνα με την Δήλωση Πολιτικής αναφορικά με την διαδικασία που διέπει την είσοδο, παραμονή και εργασία αλλοδαπών καλλιτέχνιδων στην Κύπρο, που εγκρίθηκε από τον Υπουργό Εσωτερικών, που επισυνάπτεται ως τεκμήριο."
Ο ίδιος ο αιτητής ισχυρίστηκε, χωρίς να διαψευσθεί, ότι πληροφορήθηκε την απόφαση τηλεφωνικώς στις 19/2/01 από ανώτερο υπάλληλο του Τμήματος Αλλοδαπών. Ο δικηγόρος του αιτητή υπέβαλε πως ήταν ανεπίτρεπτη η ανακοίνωση απόφασης που επέβαλε κυρώσεις από τηλεφώνου και χωρίς να παρέχεται η αιτιολογία της.
Για τη μορφή της πράξης αναφέρει ο Ε. Σπηλιωτόπουλος "Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου", 6η έκδοση, παραγ. 16, σελ. 162-163:
"Η διοικητική πράξη πρέπει, κατά κανόνα, ακόμα και αν δεν το προβλέπουν οι κανόνες που ρυθμίζουν την έκδοση της, να είναι έγγραφη (ΣΕ 2963/1983). Ο έγγραφος τύπος, αφενός, εξασφαλίζει τη σταθερότητα και τη σαφήνεια του περιεχομένου στην πράξη κανόνα, και γενικότερα της δήλωσης της βούλησης του διοικητικού οργάνου, και αφετέρου, καθιστά δυνατό και ευχερέστερο τον δικαστικό έλεγχο της διοικητικής πράξης. Κατ' εξαίρεση, και μόνο χάρη της προστασίας του διοικουμένου, αναγνωρίζεται από τη νομολογία του ΣΕ ότι υπάρχει προφορική διοικητική πράξη, εφόσον αποδεικνύεται ότι πραγματικά έγινε η δήλωση της βούλησης του διοικητικού οργάνου (ΣΕ 661/1978, 1288/1992)."
Μια σειρά σημειωμάτων στο διοικητικό φάκελο της υπόθεσης μπορεί να συσχετισθεί με την επίδικη απόφαση. Στο υπ' αριθμό (23) ημερ. 15/2/01 καταγράφονται τα δύο επεισόδια στο καμπαρέ MIRAGE του αιτητή. Στο σημείωμα (24) της ίδιας ημερομηνίας αποφασίζεται να κληθεί στο Τμήμα ο αιτητής "για να ακουσθούν οι απόψεις του, προτού επιβληθούν οι κυρώσεις". Μετά την εμφάνιση του αιτητή, στο σημείωμα (25) της 16/2/01 αναφέρεται ότι:
"...... του επεξήγησα ότι θα πρέπει να σταματήσει τα όσα συμβαίνουν στο καμπαρέ γιατί αποτελούν αδικήματα και την επόμενη φορά θα του επιβληθούν μεγαλύτερες κυρώσεις. Δυστυχώς αντί να συνετιστεί συνέχισε να προβαίνει στις ίδιες πράξεις."
Στο σημείωμα (26) γίνεται λόγος για 5μηνο αποκλεισμό (ημερ. 19/2/01), ενώ στο σημείωμα (28) ημερ. 2/3/01 (μετά την κατάθεση της αγωγής) αναφέρεται:
"Εγκρίνεται η επιβολή κυρώσεων διάρκειας 3 μηνών, από 1 Μαρτίου μέχρι 31.5.2001. Κατά την περίοδο αυτή δεν επιτρέπεται η χορήγηση άδειας για εργοδότηση νέων καλλιτέχνιδων ή τυχόν διακίνηση καλλιτέχνιδων από άλλα καμπαρέ στο "ΜΙRΑGΕ"."
Προηγήθηκε η παρατήρηση από λειτουργό στο σημείωμα (27) ότι το επιτρεπόμενο όριο είναι 3 μήνες.
Ο δικηγόρος τoυ καθού υπέβαλε στην ουσία ότι το δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία να εξετάσει την αίτηση για προσωρινό διάταγμα. Για δύο λόγους. Πρώτο, ο αιτητής στερείται έννομου συμφέροντος να προσβάλει την απόφαση γιατί (όπως αναφέρει ο συνήγορος στο σώμα της ένστασης):
"δεν υπήρξε αίτηση για εργοδότηση αλλοδαπών που να απορρίφθηκε και έτσι η προσβαλλόμενη πράξη δεν παρήγαγε έννομα αποτελέσματα."
Ο κ. Μαππουρίδης συμπλήρωσε λέγοντας ότι, εν πάση περιπτώσει, δεν είναι ο αιτητής που ενεργεί απευθείας για να επιτραπεί στις ξένες να εισέλθουν στη χώρα, αλλά οι ίδιες ή ο καλλιτεχνικός τους πράκτορας.
Η δεύτερη εισήγηση, που αφορά το παραδεκτόν της προσφυγής, είναι ότι η επίδικη πράξη στερείται εκτελεστότητας. Όπως το αντιλαμβάνεται ο συνήγορος, πρόκειται εδώ για απλή πληροφόρηση που αφορά την πρόθεση της διοίκησης σε περίπτωση που είτε καλλιτέχνες ή πράκτορες εκ μέρους τους αποταθούν για είσοδο και εργασία στην Κύπρο.
Το παραδεκτό της προσφυγής αποτελεί λογική προϋπόθεση για την παροχή προσωρινής προστασίας. Ο Β. Σκουρής "Η Δικαστική Αναστολή Εκτελέσεως των Διοικητικών Πράξεων", 3η έκδοση, παράγρ. 53 στη σελ. 55 θέτει ως εξής το ζήτημα:
"Η αίτηση αναστολής εκτελέσεως επηρεάζεται από το εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του παραδεκτού της εκκρεμούς αιτήσεως ακυρώσεως. Πάγια είναι η τακτική των Ε.Α. να μην εξετάζουν τις αιτήσεις αναστολής εκτελέσεως στην ουσία τους, όταν θεωρούν τις αντίστοιχες αιτήσεις ακυρώσεως προδήλως απαράδεκτες....."
Αυτό συμβαίνει όταν, για παράδειγμα, η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη. Σε άλλες περιπτώσεις, όπως παρατηρεί ο ίδιος συγγραφέας στις σελ. 55-56:
"........η έρευνα του παραδεκτού της αιτήσεως ακυρώσεως δεν περιορίζεται στις προϋποθέσεις εκείνες, η πλήρωση των οποίων - όπως η τήρηση της προθεσμίας ή η έλλειψη παράλληλης προσφυγής - αποδεικνύεται εύκολα, αλλά αφορά και στη φύση της προσβαλλόμενης πράξεως ή στη νομιμοποίηση του αιτούντος, αναγκάζοντας με τον τρόπο αυτό το ΣτΕ να ασχολείται σε βάθος (και) με όλες τις προϋποθέσεις του παραδεκτού της αιτήσεως ακυρώσεως. Π.χ. οι Ε.Α. 6 και 36/1971 κρίνουν απαράδεκτες τις αιτήσεις αναστολής εκτελέσεως εγκυκλίων......"
Θα υπομνήσω ότι ο δικηγόρος του καθού επικαλέστηκε την υπόθεση Amanda Marga Ltd. (1985) 3 C.L.R. 2583, για να ενισχύσει τον ισχυρισμό του περί έλλειψης έννομου συμφέροντος του αιτητή να ασκήσει προσφυγή. Στην υπόθεση εκείνη το δικαστήριο έκρινε ότι η αιτήτρια εταιρεία δεν είχε άμεσο συμφέρον να προσφύγει προς ακύρωση της άρνησης των αρχών να επιτρέψουν την είσοδο σε αλλοδαπό, που ήθελε να εργοδοτήσει. Τέτοιο άμεσο και προσωπικό συμφέρον, όπως εκρίθη, ανήκε στον ίδιο τον αλλοδαπό, ο οποίος όμως δεν κατέθεσε προσφυγή.
Πιστεύω ότι δεν είναι δυνατός ο παραλληλισμός που επιχειρήθηκε. Η κατάσταση εδώ δεν είναι η ίδια. Τα δεδομένα είναι άλλα. Επιβλήθηκε κύρωση. Έτσι αποκαλούν και οι λειτουργοί του Τμήματος την ενέργεια τους. Με πιθανές βλαπτικές συνέπειες για τον αιτητή, που έμμεσα αναγνωρίζει και η διοίκηση (βλ. ένορκη δήλωση Μαυρομμάτη). Από τα σημειώματα προκύπτει ότι αποκλείστηκε η 5μηνη τιμωρία γιατί η Δήλωση Πολιτικής, κατ' επίκληση των διατάξεων της οποίας επιβλήθηκε, προνοεί χρονική περίοδο μόνο τριών μηνών. Παρεμπιπτόντως, η παράγρ. 8 της Δήλωσης Πολιτικής κάτω από τον τίτλο "Κυρώσεις σε Εργοδότες (Ιδιοκτήτες, Διευθυντές Κέντρων)" επιφυλάσσει το είδος αυτό τιμωρίας για την περίπτωση που "ο εργοδότης δεν τηρεί το ωράριο λειτουργίας του κέντρου". Αναφέρομαι στο γεγονός γιατί δείχνει τη σύγχιση της διοίκησης αναφορικά με τις εξουσίες της.
Είναι η γνώμη μου ότι η απόφαση αυτή λειτουργού του Τμήματος είναι αυτοτελής και οριστική, ανεξάρτητα από αιτήματα εισόδου ή μετακίνησης καλλιτέχνιδων, και διαμορφώνει ή τουλάχιστον επηρεάζει τις συνθήκες εργασίας του αιτητή. Είναι εκτελεστή διότι περιέχει κύρωση κατά του αιτητή. Δεν είναι νοητό (όπως είναι η εισήγηση του καθού) να χαρακτηρίζεται η επιβολή κυρώσεων ως έκφραση μελλοντικής πρόθεσης ως προς την αντιμετώπιση των υποθέσεων του αιτητή για την οποία η επίδικη πράξη είναι απλώς εκ των προτέρων πληροφόρηση. Η πράξη αυτή μπορεί να προσβληθεί από τον αιτητή, ο οποίος έχει έννομο συμφέρον να ζητήσει την ακύρωση της.
Στην πρόσφατη μας απόφαση στην Αντωνίου ν. Συμβουλίου Κεντρικού Σφαγείου Κοφίνου (2001) 3 Α.Α.Δ. 164, έχουμε αναφερθεί στα κριτήρια με βάση τα οποία είναι δυνατή η χορήγηση αναστολής διοικητικής πράξης:
"Ο καν. 13 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962 είναι η δικονομική βάση για την παροχή προσωρινής προστασίας στις διοικητικές υποθέσεις. Αποτέλεσε δε και σ' αυτή την περίπτωση το νομικό έρεισμα της αίτησης. Είναι κοινός τόπος, αλλά πρέπει να υπογραμμισθεί, ότι η εξουσία αυτή του δικαστηρίου είναι διακριτικού χαρακτήρα και ότι ασκείται με φειδώ. Για να πετύχει ένα τέτοιο διάβημα χρειάζεται η συνδρομή δύο προϋποθέσεων: (1) έκδηλη παρανομία της πράξης, και (2) ανεπανόρθωτη ζημία, που μπορεί να προκαλέσει στο διοικούμενο η άμεση εφαρμογή της (βλ. για εκτενή ανάλυση την απόφαση της Ολομέλειας στην Κροκίδου κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 141/89, ημερ. 29/5/90 και Λοϊζίδη ν. Υπουργού Εξωτερικών (1995) 3 Α.Α.Δ. 233). Δεν είναι όμως απαραίτητο να συντρέχουν και οι δύο παραπάνω όροι προτού το Δικαστήριο εκδώσει διάταγμα."
Ο αιτητής έθιξε μόνο θέμα έκδηλης παρανομίας της απόφασης. Ο δικηγόρος του το εντόπισε στην ανυπαρξία διατάξεων που να καλύπτουν τέτοιο ζήτημα. Είναι συγκεκριμένα η θέση του ότι η Δήλωση Πολιτικής έπρεπε, σύμφωνα με το άρθρ. 20 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου Κεφ. 105, να τύχει της έγκρισης του Υπουργικού Συμβουλίου πρώτα και στη συνέχεια της Βουλής των Αντιπροσώπων. Η διαδικασία όμως αυτή δεν ακολουθήθηκε.
Ο δικηγόρος της Δημοκρατίας δέχεται ότι το άρθρ. 20 αποτελεί το πλαίσιο της Δήλωσης Πολιτικής ή της εγκυκλίου του Υπουργού Εσωτερικών όπως εναλλακτικά την αποκαλούσε. Υπέβαλε όμως ότι με βάση την εξουσιοδότηση του άρθρ. 20, το Υπουργικό Συμβούλιο θέσπισε τους περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Κανονισμούς 1972 (Κ.Δ.Π. 242/72), που με την τροποποίηση που επέφερε ο καν. 2Α της Κ.Δ.Π. 285/86, παρέχεται εξουσία στον Υπουργό για έκδοση οδηγιών, που καλύπτουν και την προκείμενη περίπτωση. Ελέχθη περαιτέρω ότι το παραπάνω έγγραφο (το οποίο έχει επισυναφθεί στην ένορκη δήλωση Μαυρομμάτη) δε δημοσιεύθηκε γιατί αποτελεί εγκύκλιο. Είναι εσωτερικό έγγραφο. Κοινοποιήθηκε ωστόσο στους ιδιοκτήτες νυκτερινών κέντρων και τους καλλιτεχνικούς πράκτορες. Η ουσία της εισήγησης είναι ότι το περιεχόμενο της εγκυκλίου αυτής συνάδει με την εξουσία που απονεμήθηκε στον Υπουργό προς έκδοση οδηγιών.
Η υπόθεση Dr. Andreas Vorkas ν. Republic (1984) 3 C.L.R. 757, που παρέθεσε ο κ. Μαππουρίδης, δε φωτίζει το υπό συζήτηση θέμα ούτε υποστηρίζει την εισήγηση της Δημοκρατίας. Επρόκειτο εκεί για ερμηνευτική εγκύκλιο, άσχετη με τα δικαιώματα των διαδίκων. Να η ουσία της απόφασης:
".................the circular under consideration had no effect whatever on the rights of the applicants and it merely proclaimed the Administration's understanding of the law, an understanding that had no conceivable repercussions in itself upon the rights of the parties; and that, therefore, it lacked executory character and as such was inamenable to judicial review under Article 146.1 of the Constitution."
Πρέπει να έχουμε υπόψη τον καν. 2Α. Έχει τίτλο "Οδηγίαι Υπουργού". Ορίζει ότι:
"Τηρουμένων των διατάξεων του Νόμου και των Κανονισμών και οιωνδήποτε εκάστοτε βάσει τούτων ειδικών ή γενικών οδηγιών του Υπουργού, οι λειτουργοί μεταναστεύσεως και ο Τμηματάρχης ασκούν όλας τας εξουσίας αι οποίαι απονέμονται εις αυτούς υπό των παρόντων Κανονισμών."
Η εξουσία του Υπουργικού Συμβουλίου να θεσπίζει κανονιστικές διατάξεις πηγάζει από το άρθρ. 54(ζ) του Συντάγματος. Το άρθρ. 20 του νόμου παρέχει ρητή εξουσία στο όργανο αυτό να εκδίδει κανονισμούς προς ρύθμιση των θεμάτων που απαριθμεί η πρόνοια. Συνήθως η εξουσιοδότηση αυτή συνοδεύεται και με πρόνοια να κατατίθενται οι κανονισμοί στη Βουλή για έγκριση προτού τεθούν σε ισχύ και με την επιφύλαξη εξουσίας της Βουλής να παρέχει ή όχι την έγκριση της ή ακόμη να προβαίνει σε τροποποιήσεις. Ένα παράδειγμα αποτελεί το άρθρ. 87(4) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου (αρ. 1/90). Στην παρούσα περίπτωση δε φαίνεται να υπάρχει αυτής της φύσεως η πρόνοια. Πέραν τούτου είναι ανεπίτρεπτη η υπεξουσιοδότηση από το Υπουργικό προς όφελος άλλου οργάνου, εδώ του Υπουργού.
Η εγκύκλιος, στην παρούσα περίπτωση, δε συσχετίζεται με την άσκηση οποιωνδήποτε εξουσιών των λειτουργών του Τμήματος που προβλέπονται είτε από το νόμο είτε από τους κανονισμούς. Δε φαίνεται το έγγραφο που έχω ενώπιον μου να παρέχει ερμηνευτικές κατευθύνσεις στο προσωπικό του Τμήματος ως προς την εκτέλεση των καθηκόντων τους, που τους ανέθεσε ο νόμος. Δεν είναι τέτοιας φύσεως. Ούτε είναι δυνατό με το μηχανισμό των οδηγιών να προβλέπεται αναρμόδια και χωρίς νόμιμη εξουσιοδότηση η επιβολή κυρώσεων. Αυτό είναι αρμοδιότητα του Υπουργικού Συμβουλίου εφόσον θεσπισθεί κανονισμός ο οποίος κείται εντός των ορίων της εξουσιοδότησης του άρθρ. 20.
Καταλήγω ότι η επιβολή της κύρωσης στην προκείμενη περίπτωση δεν έχει νομοθετικό ή άλλο έρεισμα. Κατά τη γνώμη μου βρισκόμαστε μπροστά σε περίπτωση έκδηλης παρανομίας. Γιαυτό και παρέχεται το διάταγμα αναστολής της επίδικης πράξης. Τα έξοδα επιδικάζονται εναντίον της Δημοκρατίας.
Διαταγή ως ανωτέρω.