---------------------------

Για τους αιτητές: Α. Χαβιαράς

Για τους καθών η αίτηση: Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της

Δημοκρατίας Α

-------------------------

Θεωρώ σκόπιμο να παραθέσω, όπως ακριβώς διατυπώθηκε, το αίτημα της προσφυγής:

Προηγουμένως, η αιτήτρια είχε εξασφαλίσει και άδεια της Αρχής Λιμένων (Α.Λ.) για τη χρήση συγκεκριμένου χώρου στο λιμάνι του Βασιλικού, για τις πλωτές εγκαταστάσεις, που είναι απαραίτητες για τις ιχθυοκαλλιέργειες. Η άδεια ίσχυε για 5 χρόνια με αφετηρία την 1/8/92. Είχε εκπνεύσει στις 31/7/97 χωρίς να ανανεωθεί. Οι χερσαίες εγκαταστάσεις της εταιρείας λειτούργησαν σε γειτονικά προς το χώρο του ιχθυοτροφείου υποστατικά, τα οποία η εταιρεία είχε ενοικιάσει από την Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία.

Η αναγκαιότητα μετακίνησης των δύο ιχθυοτροφείων διαφάνηκε από το φθινόπωρο του 1995 πολύ προτού λήξει η άδεια του Τ.Α. στις 27/10/98. Το Τμήμα πρότεινε θαλάσσιο χώρο απέναντι από το λιμάνι. Η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι ο διευθυντής του Τ.Α. έδωσε προφορική άδεια για μετατόπιση του ιχθυοτροφείου στο χώρο εκείνο, αλλά υπαναχώρησε λόγω της αντίδρασης των ντόπιων ψαράδων, που διαμαρτυρήθηκαν γιαυτή την εξέλιξη, που έπληττε τα συμφέροντα τους. Ας σημειωθεί ότι η αιτήτρια υπέβαλε, όπως της ζητήθηκε, περιβαλλοντική μελέτη για το νέο χώρο ημερ. 11/9/96. Ανοίγω εδώ μια κρίσιμη παρένθεση για να επισημάνω ότι δεν υπάρχει οτιδήποτε άλλο, πέρα από τον ισχυρισμό της αιτήτριας, ότι όντως δόθηκε τέτοια άδεια. Και δεν είναι καν το αντικείμενο της προσφυγής.

Εξάλλου υποδείχθηκε άλλος χώρος, αυτή τη φορά στην περιοχή Λαξιά που αποδέχθηκε η αιτήτρια. Συγχρόνως όμως η τελευταία ζήτησε να της παραχωρηθεί χαλίτικη γη και άλλες διευκολύνσεις στην απέναντι στεριά για τις εγκαταστάσεις υποστήριξης. Το Υπουργείο Γεωργίας ωστόσο πληροφόρησε την αιτήτρια ότι δεν είχε αρμοδιότητα να επιλύσει το θέμα. Ο διευθυντής του Τ.Α. υπέβαλε, στο μεταξύ, την περιβαλλοντική μελέτη που ζήτησε από την εταιρεία για τη νέα περιοχή στην Υπηρεσία Περιβάλλοντος για να την αξιολογήσει. Αξίζει να σημειώσουμε ότι και οι δύο επιχειρήσεις, όπως και το Τ.Α., βρίσκονταν σε επαφή με την Α.Η.Κ. για διευθέτηση αποζημίωσης, που διεκδικούσε και η αιτήτρια για τη μετακίνηση της. Είναι σημαντικό να λεχθεί ότι η Α.Λ., μετά από σχετική ειδοποίηση, δεν ανανέωσε τη σύμβαση χρήσης θαλάσσιου χώρου που έληξε, όπως ελέχθη, στις 31/7/97.

Συμπληρωματικά αναφέρω ότι στις 17/12/97 η εταιρεία υπέβαλε παράπονο στον Επίτροπο Διοίκησης για αδικαιολόγητη καθυστέρηση στη λήψη της απόφασης για μεταφορά του ιχθυοτροφείου. Και δικαιώθηκε. Με την έννοια ότι ο Επίτροπος Διοίκησης βρήκε το παράπονο δικαιολογημένο και έγραψε στο Υπουργείο (25/2/98) για να επισημάνει τη βραδύτητα που παρατηρήθηκε για τη λήψη της απόφασης μετακίνησης και να ζητήσει επειγόντως προώθηση του ζητήματος.

Μετά τη λήψη της απόφασης της Τεχνικής Επιτροπής Περιβάλλοντος, το Τμήμα Αλιείας, με επιστολή του, ημερ. 23/1/98, εισηγήθηκε στην αιτήτρια νέο χώρο εγκατάστασης της επιχείρησης της αιτήτριας στη θαλάσσια περιοχή Λαξιά. Σε στίγμα 3 χιλιομέτρων από την ακτή για ετήσια παραγωγή 300 τόνων. Ταυτόχρονα την πληροφόρησε οτι το θέμα των χερσαίων εγκαταστάσεων θα εξεταζόταν μετά την υποβολή περιβαλλοντικής έκθεσης, που θα κατέθετε η αιτήτρια για τη νέα αυτή περιοχή. Η αιτήτρια αρνήθηκε με κατηγορηματικότητα τη μετακίνηση στην τοποθεσία "Λαξιά", καθώς και την αύξηση της παραγωγής μόνο σε 300 τόνους.

Ακολούθησαν άλλες ενέργειες, στις κυριότερες από τις οποίες θα αναφερθώ, χωρίς ωστόσο να εξευρεθεί λύση. Με αποτέλεσμα να εξακολουθεί να λειτουργεί το ιχθυοτροφείο μέχρι σήμερα στον τόπο για τον οποίο χορηγήθηκε η αρχική άδεια. Χωρίς να γνωρίζουμε τις επιπτώσεις είτε στο περιβάλλον είτε στην ποιότητα παραγωγής.

Στις 3/3/97 το Τ.Α. έδωσε επιλογή στην αιτήτρια να μεταφερθεί ανατολικότερα της θέσης του ιχθυοτροφείου της (για την οποία αντιδρούσαν οι ψαράδες) ή δυτικότερα αυτής, στην περιοχή Λαξιά. Σε κοινή συνάντηση εκπροσώπου της αιτήτριας με τα αρμόδια κυβερνητικά τμήματα, φαίνεται ότι η πρώτη αποδέχθηκε τη λύση Λαξιάς. Στη συνέχεια όμως άλλαξε στάση, συναρτώντας την αποδοχή της από την εξασφάλιση χερσαίων διευκολύνσεων. Προέβη δε και σε εισηγήσεις μεταφοράς σε άλλους χώρους.

Στις 17/9/98 το Υπουργείο Γεωργίας προειδοποίησε τους αιτητές πως δεν θα ήταν δυνατό να ανανεώσει την άδεια λειτουργίας του ιχθυοτροφείου τους χωρίς την εξασφάλιση, από την Α.Λ., της άδειας χρήσης του θαλάσσιου χώρου. Και στην παρουσία των εκπροσώπων της εταιρείας καθορίστηκε το στίγμα επανεγκατάστασης στη Λαξιά. Βλ. τις λεπτομέρειες στην επιστολή ημερ. 20/10/98. Με την ίδια ευκαιρία κλήθηκαν οι αιτητές να προχωρήσουν σε άμεση μετακίνηση στη νέα θέση "για αποφυγή περαιτέρω περιπλοκών που, λόγω των υπό εξέλιξη έργων της Α.Η.Κ. πλησίον της σημερινής θέσης τους, πιθανόν να αποβούν μοιραίες για την ύπαρξη του".

Η αιτήτρια δε συμμορφώθηκε. Στις 26/10/98 οι καθών την πληροφόρησαν ότι δεν πρόκειται να ανανεώσουν την άδεια λειτουργίας με τα εξής:

Η παραπάνω απόφαση αποτελεί και το αντικείμενο της προσφυγής.

Ο κ. Χριστοφόρου υπέβαλε ότι από το κείμενο της επίδικης επιστολής, που παρέθεσα, είναι φανερό ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι πληροφοριακού χαρακτήρα. Και πρόσθεσε πως ίσως να ήταν διαφορετική η αντιμετώπιση αν υπήρχε αίτημα για ανανέωση της άδειας λειτουργίας ή αν από την ίδια την άδεια ή το νόμο, επιβαλλόταν η υποχρέωση ανανέωσης. Τέτοιος όμως ισχυρισμός δεν προβλήθηκε. Πρόβαλε τέλος ως λόγο απόρριψης της προσφυγής την έλλειψη έννομου συμφέροντος των αιτητών να προσφύγουν.

Επικαλούμενος την υπόθεση αρ. 184/92 Τροοδία Ιωνά Αριστοδήμου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημερ. 15/7/92, ο κ. Χριστοφόρου έδωσε ως λόγο απουσίας του στοιχείου αυτού, χωρίς όμως άλλη ανάπτυξη, ότι "Το επιδιωκόμενο με την προσφυγή αποτέλεσμα καλείται να κατοχυρώσει δικαίωμα που δεν είναι κατοχυρωμένο σε κανόνα δικαίου". Ομολογώ πως μου είναι δύσκολο να κατανοήσω τη σύνδεση αυτής της πρότασης, που κατέγραψα αυτούσια από την αγόρευση των καθών, με ζητήματα έννομου συμφέροντος.

Απαντώντας στην παραπάνω προδικαστική ένσταση, ο κ. Χαβιαράς υποστήριξε ότι είναι έκδηλη η ύπαρξη θέματος ανανέωσης της άδειας λειτουργίας, την οποία συζητούσαν τα διάδικα μέρη καθώς και η παρεμβολή τρίτων, δηλαδή, της Α.Η.Κ. (δεν καθορίζεται όμως η νομική της σημασία, αν υπάρχει). Οι συζητήσεις αφορούσαν τη μεταφορά του ιχθυοτροφείου σε άλλο χώρο με δεδομένη την ανανέωση. Ματαιώθηκε όμως η όλη προσπάθεια από τους ψαράδες της περιοχής. Τελειώνοντας είπε ότι οι αιτητές δέχθηκαν την ακύρωση της άδειας από την Α.Λ. (χωρίς ο ισχυρισμός να τυγχάνει άλλης υποστήριξης) για να διευκολυνθεί η ανανέωση.

Σύμφωνα με τον καν. 20 των περί Αλιείας Κανονισμών:

Πρέπει να έχουμε υπόψη και τον όρο αρ. 5 που τέθηκε στην χορηγηθείσα άδεια:

Με την προεκτεθείσα επιστολή, μού φαίνεται ότι οι καθών η αίτηση εκφράζουν την πρόθεση τους (και όχι τη βούληση τους) να μην ανανεώσουν γιατί δεν υπήρξε συμμόρφωση με τον όρο 5. Διά της επιστολής δίδεται αυτή η πληροφορία από την οποία δεν προκύπτουν έννομα αποτελέσματα δηλαδή, δικαιώματα και υποχρεώσεις, που είναι το κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα της εκτελεστότητας διοικητικής πράξης: βλ. Δημοκρατία ν. Sunoil Bankerng Ltd. (1994) 3 Α.Α.Δ. 26, 27. Από μία άλλη, παρεμφερή σκοπιά, με την επίδικη επιστολή η διοίκηση γνωστοποιεί τη θέση της (εν είδει και προειδοποίησης) χωρίς να προδικάζει οτιδήποτε επί της ουσίας. Πληροφορείται η αιτήτρια για το τι χρειάζεται για να εξεταστεί αίτημα ανανέωσης της άδειας, σύμφωνα με τους όρους της. Στην επιστολή αναφέρθηκε ατυχώς, η λέξη "επανέξεταση", αλλά είναι κατάδηλο από το ιστορικό και τα στοιχεία που το υποστηρίζουν ότι δε ζητήθηκε, σε καμιά περίπτωση, η ανανέωση της υφιστάμενης άδειας.

Η ανάμιξη ή η επίκληση των διαβουλεύσεων, συζητήσεων, διαφωνιών και άλλων συμβάντων, όπως η αποδέσμευση μέρους δανείου £200.000, που συνήψε η εταιρεία το 1994 με κυβερνητική εγγύηση, για να αντιμετωπίσει ζημίες που υπέστη, δεν προσδίνουν εκτελεστότητα στην επίδικη απόφαση. Με το αιτητικό που παρέθεσα δεν προσβάλλεται τυχόν άλλη απόφαση για παροχή άδειας στο ίδιο λιμάνι, αλλά σε διαφορετικό χώρο, όπως ισχυρίζεται η αιτήτρια. Ούτε μπορεί με το συγκεκαλυμμένο αυτό τρόπο να υπαχθεί στο επίδικο αίτημα θεραπείας. Άλλωστε, όπως προαναγγέλθηκε, δεν υποστηρίζεται από μαρτυρία ο ισχυρισμός αυτός.

Καταλήγω ότι η επίδικη απόφαση όντας πληροφοριακού περιεχομένου στερείται εκτελεστότητας και ότι επομένως η προσφυγή είναι απαράδεκτη.

Θα ήθελα να προσθέσω ότι θα κατέληγα σε απορριπτική απόφαση και στην περίπτωση που θα εξέταζα την ουσία. Προβάλλονται με το δικόγραφο της προσφυγής, πριν από την τροποποίηση του, 5 λόγοι ακύρωσης. Προστέθηκαν και μετά από αυτή πολλοί άλλοι. Πρέπει να λεχθεί ότι στις γραπτές αγορεύσεις δεν έτυχε ουσιαστικής ανάπτυξης κανένας από αυτούς. Το δε δικαστήριο δεν τους εξετάζει επειδή απλώς και μόνο αναφέρθηκαν στο δικόγραφο. Με εξαίρεση ό,τι ανέφερα και απάντησα προηγουμένως. Το άλλο που θίγηκε σχετίζεται με τον τερματισμό της άδειας χρήσης του λιμένα. Αυτό εκλήφθηκε από τους αιτητές ως ενδιάμεση πράξη. Η θεώρηση αυτή είναι ολότελα λανθασμένη. Η πράξη εκδόθηκε από άλλο όργανο την Α.Λ., ο δε λόγος τερματισμού της άδειας χρήσης δεν προσβλήθηκε με οποιοδήποτε τρόπο ούτε μπορεί να αποτελέσει θέμα της κρινόμενης προσφυγής.

Έχω τη γνώμη ότι η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί αφενός διότι είναι πρόωρη και δεν προηγήθηκε αίτημα ανανέωσης, αλλά και αφετέρου διότι δεν στοιχειοθετήθηκε κανένας από τους προβληθέντες λόγους ακύρωσης.