|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1556/2000.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Αριστοτέλη Αντωνίου,
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η αίτηση.
__________________
31 Δεκεμβρίου, 2001
.Για τον αιτητή: Α. Κωνσταντίνου.
Για τους καθ' ων η αίτηση: Ρ. Παπαέτη (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας
εκ μέρους του Γ-Ε.
Για το Ε/Μ: Αλ. Λυκούργου (κα.) για Γ. Τριανταφυλλίδη.
____________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής είναι Τεχνικός 1ης Τάξης στο Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων. 'Ηταν υποψήφιος για τη θέση Ανώτερου Τεχνικού, Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (η επίδικη θέση). Η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (η Ε.Δ.Υ.) με απόφαση της ημερ. 25.7.2000 (η προσβαλλόμενη απόφαση) προήγαγε το Φοίβο Κυπριανού (το Ε.Μ.) στην επίδικη θέση. Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής επιδιώκει την ακύρωση της προαγωγής του Ε.Μ. στην επίδικη θέση.
Οι λόγοι ακύρωσης που έχουν προβληθεί από τον κ. Κωνσταντίνου, εκ μέρους του αιτητή, επικεντρώνονται στη σύσταση του Διευθυντή του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ο Διευθυντής). Παράθεση της σύστασης θα βοηθήσει στην πληρέστερη κατανόηση των επιδίκων θεμάτων:
«Δεν γνωρίζω προσωπικά όλους τους υποψηφίους, αλλά, προκειμένου να προβώ σε σύσταση, έχω πάρει πληροφορίες από τους προϊσταμένους των υποψηφίων σχετικά με την προσφορά τους και έχω μελετήσει τους Προσωπικούς Φακέλους και τους Φακέλους των Ετήσιων Υπηρεσιακών τους Εκθέσεων. Επίσης, έχω μελετήσει τους φακέλους που τηρούνται στο Τμήμα σχετικά με τις διάφορες εργασίες που έχουν εκτελέσει οι υποψήφιοι στη διάρκεια της υπηρεσίας τους στο Τμήμα.
'Εχοντας υπόψη τα πιο πάνω, καθώς και τα νομολογημένα κριτήρια στο σύνολό τους, αξία, προσόντα και αρχαιότητα, την προσφορά των υποψηφίων και τις ικανότητες και δυνατότητές τους για να αναλάβουν τα καθήκοντα και τις ευθύνες της υπό πλήρωση θέσης, και ειδικά την απαίτηση του Σχεδίου Υπηρεσίας για εποπτεία, οργάνωση, έλεγχο και εκπαίδευση κατώτερου προσωπικού, συστήνω ως τον καταλληλότερο για προαγωγή τον Κυπριανού Φοίβο.
Ο Κυπριανού Φοίβος εργάζεται στην Υπηρεσία Προγραμματισμού του Τμήματος. Ασχολείται με τη διαχείριση των φραγμάτων, περιλαμβανομένων και των σεισμογράφων. Εκτελεί τα καθήκοντα του κατά εξαιρετικό τρόπο. Διακρίνεται για την ακρίβεια και επιστημονικότητα στη δουλειά του και τη μεγάλη του προθυμία. Από πλευράς αρχαιότητας υστερεί ορισμένων υποψηφίων (των πλείστων μόνο στην ηλικία), υπερτερεί όμως σε αξία όσων δεν συστήνονται όπως αυτή αντικατροπτρίζεται στις Υπηρεσιακές Εκθέσεις με έμφαση στα τελευταία χρόνια.»
Ο κ. Κωνσταντίνου υπέβαλε ότι η σύσταση του Διευθυντή ήταν πεπλανημένη και άκυρη. Ο Διευθυντής βάσισε τη σύσταση του υπέρ του Ε.Μ. σε «ιδιότητες» και κριτήρια όπου οι δύο διάδικοι ισοβαθμούν. Σε κανένα από αυτά δεν υπερέχει το Ε.Μ. όπως δείχνουν οι φακέλοι. Ο κ. Κωνσταντίνου έκαμε αναφορά στις αξιολογήσεις των δύο υποψηφίων στις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις. Υπέβαλε ότι κατά τα τελευταία 10 έτη (1990-99) ο μεν αιτητής συγκέντρωσε 55 «εξαίρετα» και 25 «πολύ ικανοποιητικά» το δε Ε.Μ. 55 «εξαίρετα», 19 «πολύ ικανοποιητικά», 1 «ικανοποιητικά» και 5 χωρίς βαθμολογία (δεν εφαρμόζεται). Δεν μπορεί - συνέχισε ο κ. Κωνσταντίνου - ο Διευθυντής να επιλέγει το Ε.Μ. λέγοντας ότι έλαβε ειδικά υπόψη την «απαίτηση του σχεδίου υπηρεσίας για εποπτεία, οργάνωση, έλεγχο και εκπαίδευση κατώτερου προσωπικού» και οι δύο υποψήφιοι να έχουν την ίδια βαθμολογία στα τελευταία 4 χρόνια (1999-1996) ενώ το Ε.Μ. για 5 χρόνια (1990 μέχρι 1994) «δεν βαθμολογείτο στο στοιχείο αυτό, σ' αντίθεση με τον αιτητή».
Ο κ. Κωνσταντίνου στάθηκε ιδιαίτερα στην τελευταία παράγραφο της σύστασης του Διευθυντή σύμφωνα με την οποία το Ε.Μ. «υπερτερεί σε αξία όσων δεν συστήνονται όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις υπηρεσιακές εκθέσεις με έμφαση στα τελευταία χρόνια». Τόνισε ότι από την εξέταση των υπηρεσιακών εκθέσεων των τελευταίων ετών προκύπτει ότι το Ε.Μ. δεν υπερτερεί του αιτητή. Επανέλαβε ότι στα τελευταία 10 χρόνια (1999-1990) οι δύο υποψήφιοι συγκέντρωσαν συνολικά 55 «εξαίρετα» ο κάθε ένας. Στις άλλες επί μέρους βαθμολογίες υπάρχει οριακή υπεροχή του αιτητή, αφού ο τελευταίος συγκέντρωσε 25 «πολύ ικανοποιητικά» έναντι 19 «πολύ ικανοποιητικά» του Ε.Μ..
'Εχω εξετάσει τις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις των τελευταίων 10 ετών. Η εικόνα που προκύπτει είναι όπως έχει τεθεί από τον κ. Κωνσταντίνου. Διαπιστώνω, επομένως, ότι το Ε.Μ. δεν «υπερτερεί σε αξία όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις υπηρεσιακές εκθέσεις με έμφαση στα τελευταία χρόνια».
Η διαπίστωση αυτή οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η σύσταση του Διευθυντή η οποία φέρει το Ε.Μ. «να υπερτερεί σε αξία είναι αντίθετη με τα στοιχεία του φακέλου. Ποιές είναι τώρα οι επιπτώσεις της σύγκρουσης της σύστασης με τα στοιχεία του φακέλου;
'Εχει νομολογηθεί ότι η βαρύτητα μιας σύστασης εξαρτάται από το βαθμό στον οποίο συνάδει προς τα στοιχεία του φακέλου και ότι οι συστάσεις διατηρούν την εγκυρότητα τους όταν δεν αντιμάχονται προς τα στοιχεία των φακέλων (Στυλιανού κ.α. ν. Δημοκρατίας (1994) 3 Α.Α.Δ. 387, 399, Βασιλείου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 1524/27.2.97, Ρούσος ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2064/21.7.99 και Δημοκρατία κ.α. ν. Αγγελή κ.α., Α.Ε. 1974-75/31.3.99).
Το διορίζον όργανο, σύμφωνα με τη νομολογία, όχι μόνο μπορεί αλλά πρέπει να παραγνωρίζει τις συστάσεις στην έκταση που είναι ασύμφωνες με τα στοιχεία του φακέλου (Τριανταφυλλίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 429, 454
).Η ασυμφωνία της σύστασης με το περιεχόμενο των φακέλων εξασθενεί την βαρύτητα της (Βλ. Στυλιανού και Βασιλείου, πιο πάνω)
.Η σύσταση του Διευθυντή αποτελούσε ένα από τους παράγοντες που λήφθηκαν υπόψη κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης. Η ασυμφωνία της σύστασης με τα στοιχεία του φακέλου καθιστά τη σύσταση τρωτή και οδηγεί στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης.
Υπάρχει και άλλος λόγος που οδηγεί στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. 'Ενας από τους λόγους που οδήγησαν στην διαμόρφωση της σύστασης του Διευθυντή υπέρ του Ε.Μ. ήταν η ικανότητα του τελευταίου να αναλάβει τα καθήκοντα και τις ευθύνες της υπό πλήρωση θέσης και ειδικά την απαίτηση του σχεδίου υπηρεσίας για εποπτεία, οργάνωση, έλεγχο και εκπαίδευση κατώτερου προσωπικού (Η υπογράμμιση είναι του Δικαστηρίου).
Η ικανότητα εποπτείας κατώτερου προσωπικού αξιολογείται στις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις με το στοιχείο (8) «Διευθυντική/Διοικητική Ικανότητα - Διαθέτει τις απαιτούμενες ικανότητες για αποτελεσματικό προγραμματισμό, οργάνωση, διεύθυνση, συντονισμό, εποπτεία και έλεγχο της εργασίας του και του προσωπικού που έχει ή μπορεί νάχει στη διάθεση του
.»Από την εξέταση των υπηρεσιακών εκθέσεων των τελευταίων 10 ετών(1990-1999) διαπιστώνω τα εξής:
(α) Το Ε.Μ. άρχισε να αξιολογείται σε σχέση με το πιο πάνω στοιχείο από το έτος 1995.
(β) Στη διάρκεια της περιόδου 1995-1999 όπου έχουν βαθμολογηθεί και οι
δύο υποψήφιοι το Ε.Μ. έχει βαθμολογηθεί με το βαθμό «εξαίρετα», ο δε αιτητής με το βαθμό «πολύ ικανοποιητικά» σε σχέση με το έτος 1995 και με το βαθμό «εξαίρετα» σε σχέση με τα έτη 1996, 1997, 1998 και 1999.
Το γεγονός ότι δεν υπάρχει αξιολόγηση του Ε.Μ. σε σχέση με το στοιχείο (8) κατά τα έτη 1990-1994 οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν εκτελούσε διοικητικά ή διευθυντικά καθήκοντα κατά την πιο πάνω περίοδο, ενώ ο αιτητής για τον οποίο υπάρχει αξιολόγηση εκτελούσε τέτοια καθήκοντα. Διαπιστώνω, επομένως, ότι το Ε.Μ. δεν υπερτερεί σε σχέση με το στοιχείο (8) ενώ η σύσταση του Διευθυντή τον φέρει να υπερτερεί. Αυτό που μπορεί να λεχθεί με βεβαιότητα είναι ότι ο αιτητής έχει μεγαλύτερης διάρκειας πείρα, σε σχέση με το στοιχείο αυτό, από το Ε.Μ.. Η καλύτερη βαθμολογία του Ε.Μ. κατά το έτος 1995 δεν μπορεί να του δώσει οποιαδήποτε υπεροχή σε σχέση με το στοιχείο (8). Οι πιο πάνω διαπιστώσεις με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο Διευθυντής έχει, σε σχέση με το στοιχείο της διευθυντικής/διοικητικής ικανότητας, με τη σύσταση του διαμορφώσει νέα κατάσταση υπεροχής του Ε.Μ. έξω από το θεσμοθετημένο πλαίσιο των ετήσιων αξιολογήσεων.
Οι συνέπειες της διαμόρφωσης υπεροχής - με τη σύσταση - ενώ οι υπηρεσιακές εκθέσεις δεν δίδουν τέτοια υπεροχή, έχουν αναλυθεί στην Οικονόμου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 683/99/29.12.2000 από την οποία μεταφέρω το σχετικό απόσπασμα:
"''Οπως λέχθηκε στην Χριστοδουλίδου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2374/15.9.99
:'Ούτε ο διευθυντής ούτε οι προϊστάμενοι και οι αξιολογούντες λειτουργοί μπορούν, έξω από το θεσμοθετημένο πλαίσιο αξιολόγησης και με δοσμένες έγκυρες ετήσιες αξιολογήσεις, να διαμορφώνουν εκ των υστέρων νέα κατάσταση αναφορικά με την αξιολογηθείσα ποιότητα των λειτουργών.'
Τα νομολογηθέντα στην Χριστοδουλίδου (πιο πάνω) έχουν υιοθετηθεί στην Κουάλη κ.α. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2402/11.11.99 στην οποία λέχθηκε:
''Οπως προκύπτει από τις Υπηρεσιακές Εκθέσεις των υποψηφίων τόσο των αιτητών όσο και των ενδιαφερομένων προσώπων όλοι είναι περίπου ισάξιοι. Κρίνουμε ότι το αποτέλεσμα της σύστασης του Διευθυντή καταλήγει σε ανατροπή των αξιολογήσεων αυτών, αφού για θέματα που έχουν ήδη αξιολογηθεί παρόμοια όλοι, διαχωρίζονται ορισμένοι οι οποίοι συστήνονται με γενικές παρατηρήσεις που στην ουσία ανατρέπουν την αξιολόγηση αυτή.
.................................. .................................................. .
'Ετσι όπως και στη Χριστοδουλίδου (ανωτέρω) κρίνουμε ότι η σύσταση πάσχει όχι αναφορικά με την επάρκεια της αιτιολογίας σε συνάρτηση με την αποκάλυψη των πηγών των πληροφοριών για τη διαμόρφωση της κρίσης αλλά γιατί ο Διευθυντής δεν θα μπορούσε έξω από το πλαίσιο των ετήσιων αξιολογήσεων να διαμορφώνει εκ των υστέρων νέα κατάσταση αναφορικά με την ίδια αξιολογούμενη ποιότητα των υποψηφίων. Καθήκον του Διευθυντή είναι με βάση τις γνώσεις που έχει για το τι απαιτεί η θέση να επισημαίνει τις αρετές εκείνες του συγκεκριμένου υποψηφίου, στις οποίες με βάση τις αξιολογήσεις υπερέχει, και να συστήνει με βάση την υπεροχή αυτών τον καταλληλότερο υποψήφιο.'
Στην Σταυρινίδης ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2434/20.3.2000 το θέμα τέθηκε ως εξής:
''Ολες οι ιδιότητες που αποδόθηκαν στο ενδιαφερόμενο μέρος ως χαρίσματα που δικαιολογούν την επιλογή της σε σύγκριση πάντα με τον εφεσείοντα, περιέχονται στις διάφορες κατηγορίες των εμπιστευτικών εκθέσεων. Η επιστημονική κατάρτιση, η απόδοση, το ενδιαφέρον, η υπευθυνότητα, η πρωτοβουλία, οι σχέσεις με τους προϊσταμένους και το κοινό και η διευθυντική ικανότητα βαθμολογούνται στις εκθέσεις. Από τις εκθέσεις δεν προκύπτει ο,τιδήποτε που να δικαιολογεί την προτίμηση του Διευθυντή προς το ενδιαφερόμενο μέρος. Ούτε η σύσταση περιέχει οποιοδήποτε σχόλιο που να αιτιολογεί την προτίμηση προς το ενδιαφερόμενο μέρος.'
Στην Κωνσταντίνου κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 1047/97 και 5/98/21.3.2000 ο Νικολάου, Δ. παρατήρησε ότι ο Διευθυντής δεν μπορεί με τη σύσταση του 'να διαφοροποιεί την εικόνα που προκύπτει από τη βαθμολογημένη αξία: ανεβάζοντας τον ένα και συνακόλουθα κατεβάζοντας τον άλλο'. Αφού παρέθεσε το πιο πάνω απόσπασμα από την Χριστοδουλίδου (πιο πάνω) ο Νικολάου, Δ. συνέχισε ως εξής:
'Αν μέσα από τα βαθμολογημένα στοιχεία ο Διευθυντής διακρίνει διαφορά μεταξύ του ενός και του άλλου υποψηφίου σε κάποιο συγκεκριμένο στοιχείο που αποκτά ιδιαίτερη, κατά την εκτίμηση του, σημασία ενόψει των όσων απαιτεί η νέα θέση, πρέπει να το εντοπίζει και να το εξηγεί για
Καθώς έχει ήδη διαπιστωθεί η σύσταση του Διευθυντή δεν συνάδει με το περιεχόμενο των ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων. Επομένως ο Διευθυντής έχει, με τη σύσταση του, διαμορφώσει νέα κατάσταση υπεροχής του Ε.Μ. έξω από το θεσμοθετημένο πλαίσιο των ετήσιων αξιολογήσεων. 'Εχει αναφέρει ότι το Ε.Μ. υπερέχει σε σχέση με στοιχεία, τα οποία έχουν αξιολογηθεί στις υπηρεσιακές εκθέσεις, οι οποίες, όμως, δεν του δίνουν τέτοια υπεροχή.
Τυγχάνουν, επομένως, πλήρους εφαρμογής τα νομολογηθέντα στην Χριστοδουλίδου
, Κουάλη και Σταυρινίδη (πιο πάνω) τα οποία έχουν επεξηγηθεί στην Κωνσταντίνου (πιο πάνω).Για τους λόγους που υποδεικνύονται σε εκείνες τις αποφάσεις η σύσταση πάσχει. Η διαπίστωση αυτή οδηγεί στην επιτυχία της προσφυγής και στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης.»
Πρέπει να λεχθεί ότι οι υποθέσεις Χριστοδουλίδου
, Κουάλη, Σταυρινίδη, Ιακωβίδη και Κωνσταντίνου έχουν αναφερθεί με επιδοκιμασία στην Δημοκρατία ν. Πογιατζή, Α.Ε. 2767/20.9.2001. Στην πολύ πρόσφατη αυτή απόφαση υποδεικνύεται ότι τρεις πρόσφατες αποφάσεις (Στυλιανίδου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2692/27.2.2001, Μέζου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2752/11.4.2001 και Χρίστου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2733/7.5.2001) δεν φαίνονται ευθυγραμμισμένες με την Χριστοδουλίδου (πιο πάνω) «και δεν περιέχουν καμιά αναφορά στην Χριστοδουλίδου και τις άλλες για συζήτηση και αμφισβήτηση του λόγου τους». Λέχθηκε, επίσης, πως δεν διακρίνεται έδαφος για μεταβολή της γραμμής που χάραξε η απόφαση στην Χριστοδουλίδου.Υιοθετώ με εκτίμηση τα νομολογηθέντα στις υποθέσεις Χριστοδουλίδου
, Κουάλη, Σταυρινίδη, Ιακωβίδη, Κωνσταντίνου και Πογιατζή (πιο πάνω). Για τους λόγους που υποδεικνύονται σε εκείνες τις υποθέσεις η σύσταση πάσχει. Η διαπίστωση αυτή συνιστά ακόμη ένα λόγο ακύρωσης. Οδηγεί στην επιτυχία της προσφυγής και στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης.Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της με έξοδα.
Δ.
/ΕΑΠ.