ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Απόκρυψη Αναφορών (Noteup off) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΑΦΟΡΕΣ:

Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:

Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή



ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟΦΑΣΗΣ:

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 365/2000.

ΕΝΩΠΙΟΝ: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.

Αναφορικά με τα άρθρα 28 και 146 του Συντάγματος.

Μεταξύ:

OTIS ELEVATOR (CYPRUS) LTD.,

Αιτητών

και

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

1. Υπουργού Οικονομικών,

2. Προέδρου Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών,

3. Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών,

4. Υπουργείου Συγκοινωνιών και 'Εργων,

Καθ' ων η αίτηση.

_________________

30 Νοεμβρίου, 2001.

Για τους αιτητές: Ελ. Αραλιού (κα.) για Α. Νεοκλέους.

Για τους καθ' ων η αίτηση: Ρ. Πετρίδου (κα.), Ανώτερη Δικηγόρος της

Δημοκρατίας εκ μέρους του Γ-Ε.

Για το Ε/Μ: Μ. Βασιλείου για Ν. Μαρκίδου (κα.).

___________________

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Το Τμήμα Δημοσίων 'Εργων ζήτησε την υποβολή προσφορών για προμήθεια και εγκατάσταση ανελκυστήρων για το νέο Νοσοκομείο Λευκωσίας. Υποβλήθηκαν 5 προσφορές. Οι δύο από τους πέντε προσφοροδότες ήταν η αιτήτρια και η εταιρεία Lifttech Ltd (το Ε.Μ.). Οι προσφορές αξιολογήθηκαν από υπηρεσιακή επιτροπή και «από τον οίκο Nicolas E. Aristodemou (Mechanical & Energy) Engineering Consultants Ltd που περιλαμβάνεται στην ομάδα μελετητών του έργου κ.κ. Κυριακίδη-Φεραίου-Κυριακίδη». Σε σχέση με την προσφορά της αιτήτριας αναφέρονται τα εξής στην έκθεση της Υπηρεσιακής Επιτροπής:

«Η Υπηρεσιακή Επιτροπή είχε συνάντηση με τους Συμβούλους στις 7.10.1999 για μελέτη των πορισμάτων και εισηγήσεων τους. Η χαμηλότερη προσφορά, της εταιρείας ΟΤΙS, παρουσιάζει μερικές αποκλίσεις με πιο ουσιώδη αυτή της μη συμπερίληψης στον εξοπλισμό των ανελκυστήρων του οπτικού ανιχνευτή επιβατών (Optical Passenger Detector), του οποίου η συνολική αξία για όλους τους ανελκυστήρες υπερβαίνει τις £10.000. Τόσο κατά την υποβολή των προσφορών όσο και κατά την αξιολόγηση, αφού της ζητήθηκε γραπτώς να υποβάλει επιπρόσθετες πληροφορίες, η εταιρεία OTIS απέφυγε να δώσει τα αναγκαία στοιχεία για τον ανιχνευτή. Η παράλειψη αυτή συνιστά ουσιώδη απόκλιση και έχει ως συνέπεια η προσφορά της OTIS στην ουσία να είναι ψηλότερη από αυτή του επόμενου προσφοροδότη, που είναι η εταιρεία Lifttech. Επίσης η OTIS, αν και πρόσφερε τη χαμηλότερη προσφορά, εντούτοις η επιμέρους τιμή της για το συμβόλαιο κατασκευής είναι ψηλότερη από το αντίστοιχο ποσό του δεύτερου προσφοροδότη, με συνέπεια, όταν συνυπολογιστούν οι τόκοι να γίνει αναγωγή των ποσών σε net present-day values, η μεταξύ τους διαφορά να εκμηδενίζεται.

Η Επιτροπή πιστεύει ότι οι πιο πάνω δύο λόγοι είναι αρκετοί ώστε η προσφορά του δεύτερου προσφοροδότη να είναι πιο συμφέρουσα, ιδίως όταν ληφθούν υπόψη και οι παράγοντες που αναφέρονται στις παραγράφους 12 και 13 της έκθεσης των Συμβούλων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συμφωνεί με την εισήγηση των Συμβούλων για κατακύρωση της προσφοράς στην εταιρεία Lifttech, η οποία είναι και πλήρης και πιο συμφέρουσα.»

Στην έκθεση των μελετητών αναφέρονται τα ακόλουθα:

«Λαμβάνοντας υπόψη τον πιο πάνω πίνακα αξιολόγησης καθώς και τις τιμές, βλέπουμε ότι η προσφορά της εταιρείας OTIS έχει την χαμηλότερη τιμή και είναι σύμφωνα με τις προδιαγραφές, με 1 (μια) ουσιώδη και 3 (τρεις) επουσιώδες παρεκκλίσεις από τα ζητούμενα στις προδιαγραφές.

(α) Δεν έχει προσφερθεί Optical Passenger Detector σύμφωνα με την παράγραφο 2.1.5.12, σελίδα 4/15 των προδιαγραφών (ουσιώδης). Η αξία του συστήματος αυτού υπολογίζεται γύρω στις Λ.Κ.10.000.

(β) Σελίδα 4/9 παράγραφος 2.1 - Διαφορετικές Συνθήκες Περιβάλλοντος (επουσιώδες).

(γ) Σελίδα 4/9 παράγραφος 3.10.1.2 - Ο Φωτισμός Καμπίνας, είναι από πλάγια και όχι από την οροφή (επουσιώδες).

(δ) Σελίδα 5/9 παράγραφος 3.10.2.4 - Οι Χειρολαβές, είναι από αλουμίνιο (επουσιώδες).

Σε αντίθεση, η προσφορά της εταιρείας Lifttech Ltd, που είναι κατά Λ.Κ.8610 ψηλότερη από αυτή του χαμηλότερου προσφοροδότη, δεν έχει σε κανένα σημείο παρέκκλιση από τις ζητούμενες προδιαγραφές.»

Η Τεχνική Επιτροπή συμφώνησε με την εισήγηση τόσο των Συμβούλων Μηχανικών όσο και της Υπηρεσιακής Επιτροπής για την αποδοχή της φθηνότερης εντός προδιαγραφών προσφοράς από την εταιρεία Lifttech (βλ. επιστολή τους ημερ. 25.11.99).

Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών κατά τη συνεδρία του ημερ. 2.12.99 αποφάσισε όπως κατακυρώσει την προσφορά σύμφωνα με τις εισηγήσεις του Τμήματος Δημοσίων 'Εργων, των Συμβούλων-Μελετητών και της Τεχνικής Επιτροπής στον φθηνότερο εντός προδιαγραφών προσφοροδότη εταιρεία Lyfttech Ltd (το Ε.Μ.) στην τιμή των £735.520 συν Φ.Π.Α..

Με επιστολή της ημερ. 14.12.99 η αιτήτρια πληροφόρησε το Τμήμα Δημοσίων 'Εργων ότι το εργοστάσιο της στη Γαλλία την έχει ενημερώσει ότι τα "optical passenger detectors", τα οποία αναφέρονται στις τεχνικές προδιαγραφές, αποτελούν τώρα μέρος του "infrared curtain" αντί να είναι ξεχωριστά όπως ήταν πιο παλιά. Η αιτήτρια επεσύναψε σχετικό σχέδιο και ανέφερε ότι θα υποβάλει το πρωτότυπο «μόλις το έχει».

Το Τμήμα Δημοσίων 'Εργων απάντησε με επιστολή του ημερ. 14.12.99 (βλ. Παράρτημα 4 στην Προσφυγή). Την παραθέτω γιατί γύρω από το περιεχόμενο της περιστρέφεται η επιχειρηματολογία σε σχέση με το επρόθεσμο της προσφυγής:

«ΝΕΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

Προσφορά για Ανελκυστήρες και Κυλιώμενες Σκάλες

Αναφορικά με την επιστολή σας με αρ. ΦΦΦ/χα/99/0614 και ημερ. 14.12.99 σχετικά με την πιο πάνω προσφορά, σας πληροφορώ ότι έχει ήδη γίνει η κατακύρωση της προσφοράς άλλου προσφοροδότη.

'Οσο αφορά την αλλαγή αναφορικά με τα optical passenger detectors, υπενθυμίζεται ότι με ταυτάριθμη επιστολή μου ημερ. 6.9.99 σας είχε ζητηθεί να υποβάλετε σχετικές πληροφορίες, (σημείο 14 της επιστολής των Συμβούλων μας), αλλά δυστυχώς δεν το πράξατε τότε (βλέπε επιστολή σας 10.9.99), προφανώς επειδή η αλλαγή έγινε μεταγενέστερα.»

Η αιτήτρια αντέδρασε με επιστολή της ημερ. 15.12.99 (Παράρτημα 5 στην Προσφυγή). Εξέφρασε την έκπληξη και λύπη της για το γεγονός της κατακύρωσης της προσφοράς άλλου προσφοροδότη «δεδομένου - όπως το έθεσε - ότι είναι γνωστό ότι η προσφορά μας ήταν η χαμηλότερη και συνάδει πλήρως με τις προδιαγραφές, κάτι που επαναλαμβάνουμε για Τρίτη φορά». Η επιστολή της αιτήτριας καταλήγει ως εξής:

«Ειδικά, το θέμα των optical passenger detectors, εμπίπτει κάτω από το κεφάλαιο car doors για το οποίο υποβάλαμε σχετικές πληροφορίες. Ουδέποτε μας λέχθηκε ότι οι πληροφορίες που υποβάλαμε ήσαν ελλειπείς ή ασαφείς, στην οποία περίπτωση πολύ ευχαρίστως θα προσφέραμε διευκρινίσεις. Εν πάση περιπτώσει, τα optical passenger detectors συμπεριλαμβάνονται στην προσφορά μας.

Αντιλαμβάνεστε, πιστεύουμε, ότι αισθανόμαστε αδικημένοι από την απόφαση κατακύρωσης και είμαστε υπόχρεοι να επιφυλάξουμε όλα τα δικαιώματα μας.»

 

Την πιο πάνω επιστολή της αιτήτριας ακολούθησε επιστολή των δικηγόρων της ημερ. 22.12.99 (Παράρτημα 6 στην Προσφυγή) προς το Τμήμα Δημοσίων 'Εργων με την οποία ζήτησαν να πληροφορηθούν «σε ποιόν κατακυρώθηκε η προσφορά» και τους λόγους της απόρριψης της προσφοράς της αιτήτριας.

Με επιστολή του ημερ. 29.12.99 (Παράρτημα 7 στην Προσφυγή) ο Γενικός Λογιστής, Πρόεδρος Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, πληροφόρησε την αιτήτρια ότι η προσφορά της δεν έγινε δεκτή από το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών και ότι η προσφορά κατακυρώθηκε «στην εταιρεία Lifttech Ltd £735.520 συν Φ.Π.Α.». Η επιστολή αυτή φέρεται να είχε ληφθεί από την αιτήτρια στις 2.2.2000.

Με την παρούσα προσφυγή η οποία ασκήθηκε στις 7.3.2000 η αιτήτρια ζητά την πιο κάτω θεραπεία:

«Δήλωση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση η οποία κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή ημερομηνίας 29.12.99 την οποίαν αυτοί παρέλαβαν στις 02/02/2000, να κατακυρώσουν την προσφορά για ανελκυστήρες και κυλιόμενες σκάλες για το Νέο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας - προσφορά για την προμήθεια και εγκατάσταση ανελκυστήρων για το Νέο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, Αρ. Προκήρυξης 2184 - στο ενδιαφερόμενο μέρος Lifttech Ltd, κατά προτίμηση και/ή αντί των αιτητών είναι άκυρη και χωρίς οποιοδήποτε νομικό αποτέλεσμα.»

Η προδικαστική ένσταση.

Οι καθ' ων η αίτηση ήγειραν προδικαστική ένσταση. Ισχυρίστηκαν ότι η παρούσα προσφυγή είναι απαράδεκτη ως εκπρόθεσμη γιατί η αιτήτρια έλαβε γνώση της επίδικης απόφασης στις 14.12.99 και κατεχώρισε την προσφυγή στις 7.3.2000.

Η κα. Πετρίδου, εκ μέρους των καθ' ων η αίτηση, υπέβαλε:

Η απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών για κατακύρωση προσφοράς σε οποιοδήποτε προσφοροδότη δεν είναι κατά νόμο δημοσιευτέα. Σύμφωνα με το άρθρο 146.3 του Συντάγματος όταν η πράξη δεν είναι κατά νόμον δημοσιευτέα η προθεσμία των 75 ημερών αρχίζει από την ημέρα κατά την οποία η πράξη περιήλθεν σε γνώση του προσφεύγοντος. Από τις επιστολές ημερ. 14.12.99 και 15.12.99 που η ίδια η αιτήτρια έχει επισυνάψει στην προσφυγή της (βλ. Παραρτήματα 4 και 5) καταδεικνύεται ότι η αιτήτρια είχε γνώση της απόρριψης της προσφοράς της και της κατακύρωσης της προσφοράς άλλου προσφοροδότη από τις 14.12.99. Επι πλέον από την επιστολή ημερ. 14.12.99 (Παράρτημα 4 στην Προσφυγή) προκύπτει ότι οι καθ' ων η αίτηση «έμμεσα όμως σαφέστατα δηλούν τον λόγο της απόρριψης της αιτήτριας» ο οποίος εστιάζεται στον εξοπλισμό των ανελκυστήρων με optical passenger detectors. Το γεγονός ότι η αιτήτρια είχε λάβει γνώση της απορριπτικής απόφασης της προσφοράς της, αποδεικνύεται και από το περιεχόμενο της επιστολής της ημερ. 15.12.99 (Παράρτημα 5 στην Προσφυγή).

Η αιτήτρια μέσα από την επιστολή ημερ. 14.12.99 όπως επιβεβαιώνεται και από την επιστολή ημερ. 15.12.99 γνώριζε επακριβώς τι περιείχε η επίδικη απόφαση. Γνώριζε δηλαδή ότι η προσφορά της είχε απορριφθεί διότι δεν είχε δώσει τις απαραίτητες πληροφορίες αν οι ανελκυστήρες που περιείχοντο στην προσφορά της είχαν optical passenger detectors. Με βάση την πιο πάνω γνώση της επίδικης απόφασης η αιτήτρια μπορούσε αναμφισβήτητα να διαγνώσει με βεβαιότητα και ακρίβεια τόσο την υλική, όσο και την ηθική ζημιά που δυνατόν να έπαθε από την απόρριψη της προσφοράς της. Κατά συνέπεια η αιτήτρια γνώριζε την απορριπτική απόφαση η οποία της έδιδε το δικαίωμα να καταχωρήσει προσφυγή. Δεν ήταν απαραίτητο να γνωρίζει τα αποδειχτικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για να αποδειχθεί η παρανομία μιας πράξεως (βλ. John Morran v. The Republic, 1 R.S.C.C. 10, 13).

Από την άλλη η κα. Αραλιού, εκ μέρους της αιτήτριας, υποστήριξε:

Η γνώση πρέπει να είναι πλήρης. Πλήρης είναι η γνώση που επιτρέπει στον ενδιαφερόμενο να διαγνώσει με βεβαιότητα και ακρίβεια την υλική ή την ηθική ζημιά που αυτός υφίσταται από την πράξη (βλ. Papaioannou v. Republic (1982) 3 C.L.R. 108, Kritiotis v. Municipality of Paphos (1986) 3 C.L.R. 322 και Iacovou v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1508).

Η επιστολή των καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 14.12.99 με την οποία πληροφορούσαν την αιτήτρια (Παράρτημα 4) ότι έχει γίνει ήδη η κατακύρωση της προσφοράς σε άλλο προσφοροδότη, δεν αναφέρει ούτε σε ποιον προσφοροδότη τελικά κατακυρώθηκε η προσφορά, αλλά ούτε και την στοιχειώδη αιτιολογία. Η κοινοποίηση λοιπόν αυτή είναι θέση της αιτήτριας «ότι δεν θα μπορούσε να εκκινεί την προθεσμία διότι δεν τεκμαίρεται πλήρης γνώση από αυτήν των απαραίτητων εκείνων στοιχείων για την αιτήτρια, ώστε να μπορέσει να προσμετρήσει την ζημιά που υπέστη από την πράξη και να μπορέσει να την προσβάλει».

Η προθεσμία «εκκινεί με την απαντητική επιστολή των καθ' ων η αίτηση, ημερ. 29.12.99 την οποία η αιτήτρια παρέλαβε στις 2.2.2000».

Στην Ακίνητα Λούλλας Ιωνίδου Λτδ ν. Εφόρου Φόρου Εισοδήματος, Α.Ε. 2824/15.11.2001 έχει γίνει επισκόπηση της σχετικής με το θέμα της γνώσης νομολογίας. Το θέμα έχει τεθεί ως εξής:

«'Εχει νομολογηθεί ότι για να κινήσει την προθεσμία για την άσκηση προσφυγής η κοινοποίηση πρέπει να είναι πλήρης και η πράξη να είναι με τέτοιο τρόπο διατυπωμένη ώστε να προκύπτει σαφώς το περιεχόμενο της (Βλ. Pissas (No. 1) v. E.A.C. (1966) 3 C.L.R. 634, 638).

Πλήρης είναι η γνώση η οποία επιτρέπει εις τον ενδιαφερόμενο να διαγνώσει με βεβαιότητα και ακρίβεια την υλική ή την ηθική ζημιά την οποία υφίσταται από τη δημοσιευόμενη ή κοινοποιούμενη πράξη (Βλ. Θ.Δ. Τσάτσου 'Η Αίτησις Ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας', σελ. 74, Aspri v. Republic (1979) 3 C.L.R. 490, 497, 498).

Στην Papaioannou v. Republic (1982) 3 Α.Α.Δ. 103, 108, 109, ο Πικής, Δ. - όπως ήταν τότε - υποδεικνύει πως από την επισκόπηση της σχετικής ελληνικής νομολογίας πηγάζουν οι πιο κάτω προτάσεις οι οποίες πρέπει να καθοδηγούν το δικαστήριο στο θέμα της προθεσμίας:

(1) Οσάκις ο Νόμος απαιτεί δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα τέτοια δημοσίευση είναι απαραίτητη για να θέσει σε κίνηση την προθεσμία σε σχέση με τρίτα πρόσωπα.

(2) Η γνωστοποίηση της απόφασης οσάκις προβλέπεται από το Νόμο δεν είναι ανάγκη να γίνεται με οποιοδήποτε επίσημο τύπο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί οποιοσδήποτε τύπος νοουμένου ότι είναι αποτελεσματικός.

(3) Η γνωστοποίηση δεν είναι ανάγκη να επεκτείνεται στην κάθε λεπτομέρεια της απόφασης. Εφόσο ενημερώνει τον επηρεαζόμενο για το αποτέλεσμα και τη βάση της αιτιολογίας θα θεωρηθεί επαρκής παρά την απουσία ασήμαντων λεπτομερειών.

(4) Οσάκις ο Νόμος απαιτεί έγγραφη γνωστοποίηση η αποστολή της γνωστοποίησης δεν αποτελεί κατ' ανάγκη προϋπόθεση για την ενεργοποίηση της προθεσμίας. Η προθεσμία κινείται από την στιγμή που ο επηρεαζόμενος λαμβάνει γνώση της απόφασης. 'Ετσι αν η γνώση αποκτηθεί με άλλο τρόπο η προθεσμία αρχίζει να κινείται από τότε.

(5) Η γνώση η οποία απαιτείται για να θέσει σε κίνηση την προθεσμία που προβλέπεται από το άρθρο 146.3 του Συντάγματος πρέπει να είναι αρκετά εκτεταμένη έτσι που να πληροφορεί τον επηρεαζόμενο διάδικο επαρκώς για τις επιπτώσεις της απόφασης επί της κατάστασης και θέσης του και να τον καθιστά ικανό να λάβει τα θεραπευτικά μέτρα που προσφέρονται από το Νόμο.

Στον Τσάτσο (πιο πάνω), σελ. 76-77, υποδεικνύεται ότι 'προκειμένου περί δημοσιευόμενων ή κοινοποιούμενων πράξεων υφίσταται το εκ της δημοσιεύσεως ή κοινοποιήσεως αμάχητον τεκμήριον της γνώσεως του δημοσιευομένου ή κοινοποιουμένου περιεχομένου, ως και του χρόνου της τοιαύτης γνώσεως'. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ευπαίδευτο συγγραφέα, αυτό το αμάχητο τεκμήριο δεν είναι και τεκμήριο πληρότητας της γνώσης γιατί συνήθως εγείρει τα εξής ζητήματα: 'Πρώτον, αν η δημοσίευση ή η κοινοποίηση γίνεται μόνο σε περίληψη, η δε περίληψη τυγχάνει ελλιπής, δεύτερον, αν το περιεχόμενο της προσδιορίζεται με απλή αναφορά σε ορισμένα στοιχεία μη γνωστά, μη δημοσιευόμενα και μη κοινοποιούμενα, και τρίτον, εάν η χρήσις των προδιαγεγραμμένων τύπων και η αιτιολογία της πράξεως προκύπτωσιν εκ του φακέλλου μόνον και παραμένωσι συνεπώς εις τον ενδιαφερόμενον και μετά την δημοσίευσιν ή κοινοποίησιν άγνωστα ή απλώς γνωστά, αλλ' ουχί πλήρως'.

Η ορθή λύση των πιο πάνω ζητημάτων - συνεχίζει ο ευπαίδευτος συγγραφέας - είναι η υπαγωγή τους στο γενικό κανόνα του υπολογισμού της προθεσμίας από την ημέρα που ο ενδιαφερόμενος έλαβε γνώση του εκτελεστού περιεχομένου της πράξης και της ζημιάς την οποία υφίσταται, 'ώστε επιμελούμενος του ιδίου συμφέροντος να λάβει γνώσιν και των στοιχείων των απαραιτήτων και των ειδικώς εκάστοτε δυνάμενων να χρησιμοποιηθώσιν, ίνα θεμελιώσει ούτος την κατά της ζημιούσης αυτόν πράξεως αίτησιν ακυρώσεως'. Αν η δημοσίευση ή κοινοποίηση γίνεται μόνο σε περίληψη και η περίληψη τυγχάνει ελλιπής τόσο, ώστε να μη προκύπτει σαφώς και με βεβαιότητα η ζημιά που επέρχεται με τη δημοσιευόμενη ή κοινοποιούμενη πράξη, η γνώση από μια τέτοια δημοσίευση ή κοινοποίηση δεν είναι πλήρης.

Ο ευπαίδευτος συγγραφέας κάμνει διάκριση ανάμεσα στην περίπτωση όπου ορισμένα στοιχεία είναι προσιτά στον ενδιαφερόμενο αν καταβάλει την οφειλόμενη επιμέλεια ανάλογα με τις περιστάσεις και την περίπτωση όπου τα στοιχεία είναι απρόσιτα στον ενδιαφερόμενο ακόμη και αν καταβάλει την οφειλόμενη επιμέλεια. Στην πρώτη περίπτωση η γνώση είναι πλήρης 'υπό την προϋπόθεσιν όμως, εάν πρόκειται περί δημοσιεύσεως, ότι προκύπτει εκ ταύτης σαφώς το ζημιογόνον αποτέλεσμα του περιεχομένου ως προς τον ενδιαφερόμενον. Εις την δευτέραν περίπτωσιν η γνώσις εκ της δημοσιεύσεως ή κοινοποιήσεως είναι ελλιπής' (Βλ. και L΄ Union Nationale (Tourism & Sea Resorts) Ltd και 'Αλλων ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντας, Α.Ε. 2206 κ.α./29.6.98 στην οποία έχουν υιοθετηθεί τα νομολογηθέντα στην Papaioannou (πιο πάνω) και οι πιο πάνω θέσεις του Θ.Δ. Τσάτσου).»

Στον Τσάτσο (πιο πάνω) στις σελ. 77-78 γίνεται αναφορά σε τρεις περιπτώσεις έλλειψης πληρότητας της γνώσεως η οποία αποκτάται μέσω δημοσιεύσεως ή κοινοποιήσεως και υποδεικνύεται πότε η γνώση είναι ικανή να κινήσει την προθεσμία. Ο ευπαίδευτος συγγραφέας καταλήγει ως εξής στη σελ. 79:

«Και εις τας τρεις ως άνω περιπτώσεις η έλλειψις πληρότητος της γνώσεως της διοικητικής πράξεως επάγεται την αδράνειαν της προθεσμίας προς άσκησιν του ενδίκου μέσου της αιτήσεως ακυρώσεως, μόνον εφ' όσον το ελλιπές της γνώσεως εμποδίζει την διαπίστωσιν της υπάρξεως οιουδήποτε λόγου ακυρώσεως. Ο αιτούμενος την ακύρωσιν φέρει τόσον το βάρος της αποδείξεως, ότι κατέβαλε την υπό παντός διοικουμένου οφειλομένην επιμέλειαν και προσέκρουσεν εις άρνησιν της διοικήσεως αυθαίρετον ή οφειλομένην εις αντικειμενικήν αδυναμίαν να θέση υπ' όψιν πάντα τα στοιχεία του φακέλλου, ως προς την τήρησιν των νομίμων τύπων και την αιτιολογίαν της πράξεως. Εάν όμως εκ των μη ελλιπών και γνωστών στοιχείων της πράξεως ο ενδιαφερόμενος δύναται να διαπιστώση έστω και ενός μόνον λόγου ακυρώσεως την ύπαρξιν, η προθεσμία προς άσκησιν του ενδίκου μέσου της αιτήσεως ακυρώσεως κινείται, δοθέντος ότι ο ενδιαφερόμενος έχει την ευχέρειαν κατά την προδικασίαν και προ της εκδικάσεως να συμπληρώση την αίτησιν αυτού δια προσθέτου λόγου, λαμβάνων προηγουμένως πλήρη γνώσιν του φακέλλου δια του εισηγητού.

Το βάρος πάντως της αποδείξεως βαρύνει πλέον τον ισχυριζόμενον, ότι ελλιπής υπήρξεν η δημοσιευθείσα ή κοινοποιηθείσα περίληψις.» (Η υπογράμμιση είναι του Δικαστηρίου).

Η προσβαλλόμενη με την προσφυγή απόφαση δεν είναι δημοσιευτέα. Αυτό λοιπόν που προκύπτει για εξέταση είναι κατά πόσον η γνώση την οποία έλαβεν η αιτήτρια μέσω της πιο πάνω επιστολής ημερ. 14.12.99 ήταν τέτοια που την πληροφορούσε επαρκώς για τις επιπτώσεις της απόφασης επί της κατάστασης και θέσης της και την καθιστούσε ικανή να λάβει τα θεραπευτικά μέτρα που προβλέπονται από το Νόμο.

Λαμβάνω υπόψη ότι με την επιστολή ημερ. 14.12.99 η αιτήτρια πληροφορήθηκε ότι «έχει ήδη γίνει η κατακύρωση της προσφοράς άλλου προσφοροδότη». Προκύπτει, επομένως, ότι η αιτήτρια γνώριζε, από τις 14.12.99, ότι η προσφορά της δεν είχε γίνει δεκτή. Κατά συνέπεια μπορούσε από τότε να διαγνώσει με βεβαιότητα την υλική ζημιά την οποία είχε υποστεί. Επίσης, λαμβάνω υπόψη ότι με την ίδια επιστολή η διοίκηση έθιξε θέμα μη συμμόρφωσης της αιτήτριας με παράκληση - της διοίκησης - να υποβάλει σχετικές πληροφορίες. Θεωρώ ότι με αυτή την αναφορά της η διοίκηση έδινε με έμμεσο αλλά σαφή τρόπο τον λόγο απόρριψης της προσφοράς της αιτήτριας.

'Ενας άλλος παράγοντας που λαμβάνω υπόψη είναι το περιεχόμενο της επιστολής της αιτήτριας ημερ. 15.12.99 (βλ. σελ. 4, πιο πάνω). Στην επιστολή εκείνη η αιτήτρια ανέφερε ότι «είναι γνωστό ότι η προσφορά της ήταν χαμηλότερη και συνάδει πλήρως με τις προδιαγραφές».

Στην ίδια επιστολή η αιτήτρια αναφέρθηκε στο θέμα των optical passenger detectors και υπέδειξε ότι ουδέποτε της λέχθηκε ότι οι πληροφορίες που υπέβαλε ήταν ελλειπείς ή ασαφείς. Κατά την κρίση μου αυτή η αναφορά της αιτήτριας καταδεικνύει ότι η αιτήτρια γνώριζε - προφανώς λόγω του περιεχομένου της επιστολής της διοίκησης ημερ. 14.12.99 - ότι ο λόγος απόρριψης της προσφοράς της ήταν η παράλειψη της να υποβάλει τις σχετικές με το θέμα των optical passenger detectors πληροφορίες. Είχε, επίσης, υπόψη της ότι η προσφορά της ήταν η χαμηλότερη.

'Εχοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω θεωρώ ότι με βάση τα όσα είχε υπόψη της η αιτήτρια κατά τις 14.12.99 μπορούσε πολύ ευχερώς να διαπιστώσει την ύπαρξη περισσότερων του ενός λόγων ακύρωσης. Θα

 

 

μπορούσε π.χ. να διαπιστώσει - τουλάχιστο - τους λόγους ακύρωσης 5, 7, 8 και 12 τους οποίους έχει περιλάβει στην προσφυγή της.

Θεωρώ επομένως ότι η γνώση την οποία είχε η αιτήτρια κατά τις 14.12.99 ήταν ικανή να κινήσει την προθεσμία. Εφόσον η προσφυγή ασκήθηκε στις 7.3.2000 αυτή είναι εκπρόθεσμη.

Για τον πιο πάνω λόγο η προσφυγή απορρίπτεται. Η αιτήτρια να πληρώσει τα έξοδα των καθ' ων η αίτηση και του Ε.Μ..

 

 

 

Π. ΚΑΛΛΗΣ,

Δ.

 

 

 

 

 

/ΕΑΠ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο