Κλείτου Σωτηριάδη ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, Υπόθεση Αρ. 89/2000, 14 Μαρτίου 2001

Προσβάλλεται η απόφαση της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ημερ. 22 Ιουλίου 1999 με την οποία, κατόπιν επανεξέτασης, το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Λεύκιος Παπανικολάου επελέγη για προαγωγή, αναδρομικά από 12 Ιουλίου 1993, στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Πρώτου Λειτουργού Εκπαίδευσης (Δημοτική Εκπαίδευση), θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής. Η προαγωγή δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ημερ. 26 Νοεμβρίου 1999, με Αρ. Γνωστοποίησης 5303.

Τίθεται με την προσφυγή αριθμός ζητημάτων. Δεν θα με απασχολήσει παρά μόνο ένα, εκείνο που αφορά στη σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Προηγείται· και η έκβαση δεν επιτρέπει την επέκταση σε ο,τιδήποτε άλλο.

Η σύνθεση των Συμβουλευτικών Επιτροπών προβλέπεται από το άρθρο 35Α (2) και (3). Στην προκείμενη περίπτωση η συσταθείσα Συμβουλευτική Επιτροπή στην έκθεσή της, ημερ. 10 Ιουνίου 1999, περιέγραψε τη σύνθεσή της ως εξής:

"Σύνθεση

Η Συμβουλευτική Επιτροπή συστάθηκε με βάση το Άρθρο 35Α(2)(η) των περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμων και απαρτίστηκε από τους πιο κάτω:

κ. Α. Φυλακτού, Γ.Δ. Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, Πρόεδρο.

κ. Γ. Πουλλή, Δ.Μ.Ε. Μέλος (σε αντικατάσταση του αφυπηρετήσαντος Χρ. Κλεόπα)

κ. Μ. Σταυρίδη, Δ.Δ.Ε., Μέλος (σε αντικατάσταση του αφυπηρετήσανς Α. Ιωαννίδη)

κ. Λ. Αθανασίου, Διοικητικός Λειτουργός Α΄, τήρηση πρακτικών."

Η περιγραφή περιέχει μια ανακρίβεια που όμως δεν έχει σημασία. Παρόλον που η Συμβουλευτική Επιτροπή εμφανίζεται να απαρτίζεται και από τα τέσσερα πρόσωπα, εντούτοις με τον προσδιορισμό της ιδιότητας του τέταρτου προσώπου καθίσταται σαφές ότι την απάρτιζαν μόνο τα πρώτα τρία. Με μόνο εκείνα η σύνθεση ήταν νόμιμη. Ωστόσο, δεν συνήλθε με μόνο εκείνα. Παρών ήταν και διοικητικός λειτουργός για την τήρηση πρακτικών.

Σε συνεδρία συλλογικού οργάνου δεν μπορεί να παρίσταται πρόσωπο το οποίο δεν ανήκει στη σύνθεση εκτός εάν η παρουσία του προβλέπεται από το νόμο με αναφορά είτε σε κάποια ιδιότητα είτε γενικά, με ακραία την περίπτωση της δημόσιας συνεδρίας: βλ. τον περί Δήμων Νόμο του 1985 (Ν. 111/85 όπως τροποποιήθηκε ο ίδιος με τον Ν. 54(Ι)/92). Αλλιώς η σύνθεση καθίσταται παράνομη, με αποτέλεσμα να μην ασκείται εξουσία αρμοδίως ακόμα και όπου το τρίτο πρόσωπο δεν μετέχει στις εργασίες.

Υπάρχει επί του ζητήματος μεγάλος αριθμός αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η Ολομέλεια στην Πανεπιστήμιο Κύπρου ν. Κωνσταντίνου κ.α. (1994) 3 Α.Α.Δ. 145 αναφέρθηκε σε μερικές από τις παλαιότερες. Στην Εύη Χ"Παυλή ν. Οργανισμού Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας, υπόθ. αρ. 587/95, ημερ. 8 Αυγούστου 1997, συνόψισα ως εξής:

"..... η παρουσία τρίτου κατά τη συζήτηση και τη λήψη απόφασης είναι ασυμβίβαστη με τη νόμιμη συγκρότηση του συλλογικού οργάνου. Καθώς αναφέρει ο Παπαχατζής στο σύγγραμμα, "Σύστημα του Ισχύοντος στην Ελλάδα Διοικητικού Δικαίου" 5η Έκδ.(1976) σελ. 172:

"Η νεώτερη νομολογία είναι αυστηρή, ακόμα και ως προς την απλή παρουσία προσώπων ξένων προς την νόμιμη του συλλογικού οργάνου σύνθεση: Σ.τ.Ε. 1036 του 1963, 1045 και 1934 του 1972 κ.λ.π. Εκτός αν είχε έλθει ο αρμόδιος υπηρεσιακός παράγων, με σκοπό την παροχή κατατοπιστικών πληροφοριών και απεχώρησε πριν αρχίσει η συζήτηση: Σ.τ.Ε. 1833 του 1973, 296 του 1944."

Και αυτή είναι η γραμμή που ακολούθησε το Ανώτατο Δικαστήριο: βλ. Avgerinos Nikitas Ltd κ.α. ν. Δήμου Λεμεσού, υπόθ. αρ. 1011/91-1027/91, ημερ. 18 Φεβρουαρίου 1993 και Σοφοκλέους ν. Δήμου Λάρνακας κ.α., υπόθ. αρ. 148/95, ημερ. 12 Σεπτεμβρίου 1996. Η ελαττωματική συγκρότηση του Συμβουλίου σήμαινε και τη μη δυνατότητα λήψης νόμιμης απόφασης."

Η περίπτωση παρουσίας προσώπου για την τήρηση πρακτικών δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Στη Cypallet Ltd v. Συμβουλίου Εμπορίας Κυπριακών Πατατών, υπόθ. αρ. 113/96, ημερ. 26 Νοεμβρίου 1998, όπου ακύρωσα την προσβληθείσα απόφαση λόγω παράνομης σύνθεσης του Συμβουλίου σε μια από τις συνεδρίες του, παρατήρησα ότι δεν προέκυπτε πρόβλημα σε σχέση με μια άλλη η οποία αφορούσε την ίδια διαδικασία και κατά την οποία είχε παραστεί ο διοικητικός γραμματέας για την τήρηση των πρακτικών κατ΄ ακολουθίαν σχετικής πρόνοιας στο σχέδιο υπηρεσίας. Επειδή όμως δεν καθίστατο εκεί αναγκαία η επίλυση, ειδικά, αυτού του προβλήματος, δεν το διερεύνησα περαιτέρω. Έχω τώρα υπόψη και την προσέγγιση του Γαβριηλίδη Δ., στη Γιαννακού ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λάρνακας, υπόθ. αρ. 245/96, ημερ. 12 Φεβρουαρίου 1998, όπου κατά τον κρίσιμο χρόνο παρευρίσκετο στη συνεδρίαση του Συμβουλίου ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λάρνακας για την τήρηση πρακτικών. Κρίθηκε ότι δεν ήταν νόμιμη η σύνθεση. Την ίδια λύση στο πρόβλημα του πρακτικογράφου έδωσε ο Γαβριηλίδης, Δ. και στην Χ"Αγαθαγγέλου κ.α. ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου, υπόθ. αρ. 748/98 κ.α., ημερ. 5 Νοεμβρίου 1999, στην οποία ο συνήγορος του αιτητή έδωσε ιδιαίτερη έμφαση. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετώπισε το ½πρόβλημα και ο Κραμβής, Δ. εντελώς πρόσφατα στη Δημοσθένους ν. Σχολικής Εφορείας Λακατάμιας, υπόθ. αρ. 1096/99, ημερ. 8 Μαρτίου 2001.

Καταλήγω ότι χωρίς ειδική ρύθμιση δεν επιτρέπεται, κατά το στάδιο της συζήτησης και λήψης απόφασης, η παρουσία τρίτου προσώπου ως πρακτικογράφου. Ο συνήγορος του ενδιαφερομένου προσώπου επικαλέστηκε το άρθρο 21 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99) που δημοσιεύτηκε στις 31 Δεκεμβρίου 1999. Δεν παρίσταται ανάγκη να συζητήσω αυτό το νόμο. Πρόκειται, όπως υπέδειξε ο συνήγορος του αιτητή, για μεταγενέστερο νόμο χωρίς αναδρομική ισχύ.

Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.

Γ.Κ. Νικολάου,

Δ.

/ΕΘ

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο