ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2000) 4 ΑΑΔ 562
16 Ioυνίου, 2000
[ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 1, 54, 61,146 ΚΑΙ 188 ΤΟΥ
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
MEDOCHEMIE LTD,
Αιτήτρια,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΤΗΣ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΠΑΡΑΛΗΠΤΡΙΑΣ
ΚΑΙ ΕΦΟΡΟΥ ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΩΣ
ΕΦΟΡΟΥ ΠΡΟΝΟΜΙΩΝ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ (ΑΡ. 2),
Καθ' ης η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 592/1996)
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Προθεσμία ― Προϋποθέσεις έναρξης της διαδρομής της ― Εν αμφιβολία υπέρ του αιτητή ― Περιστάσεις υπό τις οποίες η προσφυγή θεωρήθηκε εμπρόθεσμη στην κριθείσα περίπτωση.
Έννομο Συμφέρον ― Αιτητή ο οποίος προσβάλλει την εγγραφή προνομίου ευρεσιτεχνίας.
Συνταγματικό Δίκαιο ― Αντισυνταγματικότητα νόμου ― Παραβίαση των Άρθρων 54 και 61 του Συντάγματος από τις διατάξεις των Άρθρων 4-6 του Κεφ. 266 ― Υιοθέτηση νομολογιακών πορισμάτων που αφορούσαν το Άρθρο 2 του Κεφ. 269 ― Αποκλεισμός της εφαρμογής του Άρθρου 80 του περί Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας Νόμου του 1998 (Ν.16(Ι)/98) στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις.
Οι αιτητές προσέβαλαν την εγγραφή στη Δημοκρατία προνομίου ευρεσιτεχνίας υπέρ του ενδιαφερομένου μέρους, η οποία διενεργήθηκε κατ' εφαρμογή της ρύθμισης των Άρθρων 4-6 του Κεφ. 266.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Σύμφωνα με τη νομολογία, η προθεσμία των εβδομηνταπέντε ημερών μέσα στην οποία πρέπει να ασκηθεί η προσφυγή αρχίζει από την ημέρα της δημοσίευσης της απόφασης ή της πράξης, νοουμένου ότι η δημοσίευση είναι πλήρης, υπό την έννοια ότι η απόφαση ή η πράξη διατυπώνεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να προκύπτει σαφώς το περιεχόμενό της. Αν η δημοσίευση δεν είναι πλήρης, η προθεσμία αρχίζει από την ημέρα που ο επηρεαζόμενος λαμβάνει γνώση της απόφασης ή της πράξης. Σε περίπτωση αμφιβολίας κατά πόσο συγκεκριμένη δημοσίευση είναι πλήρης, η πλάστιγγα πρέπει να κλίνει προς την πλευρά του διοικούμενου.
Όπως είναι διατυπωμένη η επίδικη δημοσίευση, και ιδιαίτερα το στοιχείο (δ), όπου δεν γίνεται καν αναφορά στην ουσία Lovastatin, υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσο αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί πλήρης, ακόμη και στα μάτια της αιτήτριας. Οι αμφιβολίες αυτές δεν μπορεί παρά να βαρύνουν υπέρ της αιτήτριας. Κατά συνέπεια η επίδικη δημοσίευση δεν είναι πλήρης και επομένως, εφόσον η προθεσμία των εβδομηνταπέντε ημερών πρέπει να θεωρηθεί ότι αρχίζει αφότου η αιτήτρια έλαβε γνώση της προσβαλλόμενης απόφασης, δηλαδή μετά τις 18.6.1996, η προσφυγή είναι εμπρόθεσμη.
2. Η γενική θέση της αιτήτριας ότι χρησιμοποιούσε και χρησιμοποιεί Lovastatin καλύπτει ακριβώς λόγω της γενικότητάς της, όλα τα ποσοστά διμερούς πρόσμιξης, τόσο πάνω όσο και κάτω του 0.2%. Η ένσταση ότι η αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον στην προσφυγή απορρίπτεται.
3. Η Έφορος εν προκειμένω, αφού ικανοποιήθηκε για την εγκυρότητα των εγγράφων που υποβλήθηκαν, και ότι κατατέθηκε το καθορισμένο τέλος, στηριζόμενη στα Άρθρα 4 έως 6 του Κεφ. 266, ενέγραψε το Προνόμιο και εξέδωσε το σχετικό πιστοποιητικό, χωρίς να απαιτήσει οποιαδήποτε άλλα στοιχεία και χωρίς να προβεί σε οποιαδήποτε ουσιαστική έρευνα και εκφέρει κρίση για την εγγραψιμότητά του.
Η ουσία των πιο πάνω άρθρων έγκειται στο ότι οποιοδήποτε πρόσωπο το οποίο, ανάλογα με την εκάστοτε εκεί ισχύουσα νομοθεσία, καταστεί δικαιούχο Προνομίου Ευρεσιτεχνίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, είτε με διοικητική πράξη αρμόδιου εσωτερικού διοικητικού οργάνου, είτε με διοικητική πράξη αρμόδιου εξωτερικού διοικητικού οργάνου, η οποία εξομοιούται εκ του νόμου με διοικητική πράξη αρμόδιου εσωτερικού διοικητικού οργάνου, όπως είναι, δυνάμει του Άρθρου 77(1) του Patents Act 1977, η περίπτωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Προνομίων Ευρεσιτεχνίας, δικαιούται να εγγράψει το Προνόμιο στη Δημοκρατία, αφού υποβάλει αίτηση συνοδευόμενη από το καθορισμένο τέλος, δύο αντίγραφα του προσδιορισμού της εφεύρεσης και σχετικό πιστοποιητικό του Γενικού Ελεγκτή του Γραφείου Προνομίων Ευρεσιτεχνίας του Ηνωμένου Βασιλείου. Αφ' ης στιγμής κατατεθεί το καθορισμένο τέλος, μαζί με τα κατάλληλα έγγραφα, η Έφορος υποχρεούται να εκδώσει πιστοποιητικό εγγραφής του Προνομίου άνευ ετέρου. Δεν δικαιούται να υπεισέλθει σε ουσιαστικό έλεγχο της εγγραψιμότητάς του. Ο έλεγχος της εγγραψιμότητας του Προνομίου τεκμαίρεται αμάχητα ότι έγινε δεόντως από το αρμόδιο αλλοδαπό διοικητικό όργανο, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου, η δε Έφορος υποχρεούται να υιοθετήσει «στα τυφλά» την ορθότητα των αποτελεσμάτων του ελέγχου αυτού.
Η πιο πάνω ρύθμιση παραβιάζει, χωρίς αμφιβολία, τόσο το Άρθρο 54 όσο και το Άρθρο 61 του Συντάγματος.
Συγκεκριμένα:-
(α) Παραβιάζει το Άρθρο 54 του Συντάγματος, γιατί απολήγει στο να αναγνωρίζονται στη Δημοκρατία Προνόμια Ευρεσιτεχνίας η ουσιαστική εγγραψιμότητα των οποίων αποφασίζεται στα πλαίσια άσκησης εκτελεστικής εξουσίας από διοικητικά όργανα άλλου Κράτους, εξουσίας η οποία εκδηλώνεται με την έκδοση ή την υιοθέτηση (στην προκείμενη περίπτωση σύμφωνα με το Άρθρο 77 του Patents Act 1977) διοικητικών πράξεων τις οποίες ο Νόμος, ήτοι το Κεφ. 266, θεωρεί ότι, από ουσιαστική άποψη, εκδόθηκαν και για τη Δημοκρατία. Οι ορθές παρατηρήσεις του Κωνσταντινίδη, Δ., στην Εύρηκα Λτδ ν. Unilever Plc (1994) 1 Α.Α.Δ. 124, στις σελίδες 135-136, αναφορικά με τη συνταγματικότητα του Άρθρου 2 του περί Προστασίας Σχεδίων εγγεγραμμένων στο Ηνωμένο Βασίλειο Νόμου, Κεφ. 269, ισχύουν mutatis mutandis, και στην παρούσα περίπτωση:
(β) Όπως έχω ήδη αναφέρει, η ρύθμιση που προβλέπουν τα Άρθρα 4 έως 6 του Κεφ. 266 παραβιάζει και το Άρθρο 61 του Συντάγματος. Και τούτο γιατί επιβάλλει, κατά τρόπο έμμεσο, πλην σαφή, την προέκταση της εφαρμογής της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως στην προκείμενη περίπτωση του Άρθρου 77 του Pantents Act 1977, στη Δημοκρατία.
4. Η δικηγόρος της Δημοκρατίας, όπως και ο δικηγόρος του ενδιαφερόμενου μέρους, στην προσπάθειά τους να υποστηρίξουν την επίδικη απόφαση, επικαλέσθηκαν και το Άρθρο 80 του περί Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας Νόμου του 1998 (Νόμος 16(Ι)/1998). Υποστήριξαν ότι η εγκυρότητα της επίδικης απόφασης πρέπει να κριθεί και στη βάση αυτού του άρθρου.
Η εγκυρότητα της επίδικης απόφασης δεν μπορεί να εξεταστεί, ούτε βέβαια και να κριθεί, στη βάση του πιο πάνω άρθρου, για δυο, κυρίως, λόγους, τους εξής:
(α) Σύμφωνα με το επίσημο κείμενο του Άρθρου 10(2)(ε) του περί Ερμηνείας Νόμου, Κεφ. 1 «όταν Νόμος ακυρώνει οποιοδήποτε άλλο νομοθέτημα, τότε, εκτός αν φαίνεται αντίθετη πρόθεση, η ακύρωση δεν θα επηρεάζει έρευνα, νομική διαδικασία ή θεραπεία σχετικά με οποιοδήποτε δικαίωμα, προνόμιο, υποχρέωση, ευθύνη, ποινή, κατάσχεση ή τιμωρία όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, και τέτοια έρευνα, νομική διαδικασία, ή θεραπεία μπορεί να εγερθεί, συνεχιστεί ή εκτελεσθεί και τέτοια ποινή, κατάσχεση, ή τιμωρία μπορεί να επιβληθεί ωσάν ο ακυρωτικός Νόμος δεν ψηφιζόταν.» Στην περίπτωση του Άρθρου 80, όπως και γενικότερα του Νόμου 16(Ι)/1998, δεν φαίνεται «αντίθετη πρόθεση» του νομοθέτη. Επομένως, η διαδικασία συνεχίζεται «ωσάν ο ακυρωτικός Νόμος δεν ψηφιζόταν».
(β) Στο βαθμό που ήθελε τυχόν θεωρηθεί ότι το Άρθρο 80 νομιμοποιεί και καθιστά έγκυρες διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν πριν το Νόμο 16(Ι)/1998, στη βάση του Κεφ. 266, θα ήταν αντισυνταγματικό, για το λόγο ότι θα παραβίαζε την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, αφού θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη επέμβαση της νομοθετικής εξουσίας στην άσκηση της εκτελεστικής και της δικαστικής εξουσίας.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Pissas v. Electricity Authority of Cyprus (No.1) (1966) 3 C.L.R. 634,
Spyros Colocassides Estate a.o. v. Republic (1977) 3 C.L.R. 205,
Liveri v. Republic (1981) 3 C.L.R. 398,
Εύρηκα Λτδ v.Unilever Plc (1994) 1 Α.Α.Δ. 124.
Προσφυγή.
Προσφυγή από την αιτήτρια κατά της απόφασης εγγραφής του προνομίου ευρεσιτεχνίας με τίτλο "Process for the lactonization of mevinic acids and analogs thereof" και/ή να εκδώσει το πιστοποιητικό διπλώματος ευρεσιτεχνίας για τον πιο πάνω τίτλο στο ενδιαφερόμενο μέρος.
K. Κακουλλή, για την Αιτήτρια.
Στ. Χριστοδουλίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Καθ' ης η αίτηση.
Αχ. Δημητριάδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Cur. adv. vult.
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.: Στις 5.10.1994 η εταιρεία Merck & Co. Inc. (ενδιαφερόμενο μέρος), που ασχολείται με εργασίες παραγωγής και εμπορίας φαρμάκων, υπέβαλε αίτηση προς την Έφορο Προνομίων Ευρεσιτεχνίας (η Έφορος) για εγγραφή Προνομίου Ευρεσιτεχνίας με τίτλο «process for the lactonization of mevinic acids and analogs thereof» (συνθετική οδός για την λακτονοποίηση των μεβινικών οξέων και των ανάλογων τους). Η αίτηση συνοδευόταν από πιστοποιητικό του Γενικού Ελεγκτή του Γραφείου Προνομίων Ευρεσιτεχνίας του Ηνωμένου Βασιλείου, σύμφωνα με το οποίο το Προνόμιο ίσχυε στο Ηνωμένο Βασίλειο, και δύο πιστοποιημένα αντίγραφα του προσδιορισμού της εφεύρεσης, ήτοι του European Patent Specification.
Στη σελίδα 4 (γραμμές 53-55) του European Patent Specification αναφερόταν από πλευράς του ενδιαφερόμενου μέρους ότι:
«With respect to product purity, the prior art method yielded a semi-pure product which contained from 0.4 to 0.8% of a difficult to remove dimeric impurity, whereas the levels of this impurity under the present lactonization conditions is reduced to less than 0.2%».
Σε ελεύθερη μετάφραση:
«Αναφορικά με την καθαρότητα του προϊόντος, η προηγούμενη μέθοδος παραγωγής απέδιδε ένα ημικαθαρό προϊόν το οποίο περιείχε από 0.4 έως 0.8% μιας διμερούς πρόσμιξης η οποία ήταν δύσκολο ν' απομακρυνθεί, ενώ τα επίπεδα αυτής της πρόσμιξης με τις παρούσες συνθήκες λακτονοποίησης μειώνονται σε λιγότερο από 0.2%.»
Με βάση τις πρόνοιες του περί Προνομίων Ευρεσιτεχνίας Νόμου, Κεφ. 266, και των σχετικών Κανονισμών, η Έφορος, στις 13.10.1994, έκδοσε το πιστοποιητικό με αρ. 1813 και, ακολούθως, δημοσίευσε στο Πέμπτο Παράρτημα, Μέρος ΙΙ, της Επίσημης Εφημερίδας της Δημοκρατίας αρ. 3009 της 20.10.1995 και, για δεύτερη φορά, στο ίδιο Παράρτημα της Εφημερίδας αρ. 3020 της 1.12.1995, γνωστοποίηση έκδοσης πιστοποιητικού εγγραφής Προνομίου Ευρεσιτεχνίας με αρ. 1813 στο όνομα του ενδιαφερόμενου μέρους.
Η δημοσίευση έχει ως εξής:
«Β. ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ
_________
(α) Αριθμός Πιστοποιητικού
(β) Ονομα και διεύθυνση προσώπου στα οποία παραχωρήθηκε Προνόμιο Ευρεσιτεχνίας
(γ) Περιγραφή Αιτητών
(δ) Περιγραφή Εφεύρεσης
(ε) Αριθμός και Ημερομηνία Πιστοποιητικού Προνομίου Ευρεσιτεχνίας στο Ηνωμένο Βασίλειο
(ζ) Περίοδος Εγγραφής
..................................
(α) 1813
(β) MERCK & CO.INC., 126 East Lincoln Ave.,
P.O.Box 2000, Rahway, New Jersey 07065-0900,
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
(γ) Βιομήχανοι
(δ) Process for the lactonization of mevinic acids and analogs thereof
(ε) E.P. 0 351 918 της 17.7.1989
(ζ) Για όσο χρόνο η εγγραφή θα ισχύει στο Ηνωμένο Βασίλειο»
Στις 18.6.1996 η αιτήτρια, που επίσης ασχολείται με την παραγωγή και εμπορία φαρμάκων, και παρασκευάζει και διαθέτει στην Κύπρο και στο εξωτερικό το φάρμακο Medostatin, το οποίο περιέχει την ουσία Lovastatin, πήρε τηλεμήνυμα από τους αντιπροσώπους της στο Hong-Kong, Star Medical Supplies Ltd, με το οποίο ενημερωνόταν σχετικά με επιστολή του ενδιαφερόμενου μέρους που απευθυνόταν προς αυτούς, και στην οποία περιεχόταν ο ισχυρισμός ότι η κυκλοφορία του φαρμάκου Medostatin στο Hong-Kong παραβίαζε το Προνόμιο Ευρεσιτεχνίας αρ. 1368 του 1994 του Hong-Kong, που αντιστοιχεί με το Ευρωπαϊκό Προνόμιο Ευρεσιτεχνίας αρ. 0351918Β1*, και με την οποία καλούνταν να παύσουν να διαθέτουν το φάρμακο Medostatin στην αγορά, διαφορετικά θα λαμβάνονταν δικαστικά μέτρα εναντίον τους.
Μετά τη λήψη της επιστολής η αιτήτρια, ύστερα από σχετική έρευνα, διαπίστωσε ότι το υπό αναφορά Προνόμιο Ευρεσιτεχνίας είχε εγγραφεί και στην Κύπρο, σύμφωνα με τα πιο πάνω, με αρ. 1813, στο όνομα του ενδιαφερόμενου μέρους.
Με την προσφυγή η αιτήτρια ζητά από το Δικαστήριο την πιο κάτω θεραπεία:
«Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση της Καθ' ης η Αίτηση να εγγράψει το Προνόμιο ευρεσιτεχνίας με τίτλο «Process for the lactonization of mevinic acids and analogs thereof» και/ή εκδώσει το πιστοποιητικό διπλώματος ευρεσιτεχνίας με αρ. 1813 για τον πιο πάνω τίτλο στ' όνομα της εταιρείας MERCK & CO INC. είναι άκυρη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.»
Η δικηγόρος της Εφόρου και ο δικηγόρος του ενδιαφερόμενου μέρους πρόβαλαν την προδικαστική ένσταση ότι η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη. Πρόσθετα, ο δικηγόρος του ενδιαφερόμενου μέρους πρόβαλε την προδικαστική ένσταση ότι η αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον στην προσφυγή.
Η ένσταση του εκπρόθεσμου.
Σύμφωνα με τη δικηγόρο της Εφόρου και το δικηγόρο του ενδιαφερόμενου μέρους, η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη για το λόγο ότι καταχωρήθηκε στις 12.7.1996, ενώ η προσβαλλόμενη απόφαση δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 20.10.1995 και, για δεύτερη φορά, την 1.12.1995. Η δημοσίευση ήταν «πλήρης» υπό την έννοια ότι η αιτήτρια, ως φαρμακευτική εταιρεία που ασχολείται με την παρασκευή του φαρμάκου Medostatin, που περιέχει την ουσία Lovastatin, και διαθέτει επιστημονικό προσωπικό με εξειδικευμένες γνώσεις όσον αφορά προνόμια ευρεσιτεχνίας, για τα οποία ενημερώνεται πλήρως σε διεθνή κλίμακα, ήταν σε θέση, όπως και κάθε πρόσωπο που ασχολείται με την κατασκευή φαρμάκων, διαβάζοντας τη μέθοδο που δημοσιεύθηκε, εύλογα να αντιληφθεί ότι επρόκειτο για την ουσία Lovastatin. Η αναφορά στη λέξη Lovastatin δεν ήταν αναγκαία εφόσον γίνεται αναφορά στη μέθοδο λακτανοποίησης των μεβινικών οξέων και των αναλόγων τους που δημιουργούν τη Lovastatin. Η τελευταία αναφορά ήταν αρκετή για ν' αντιληφθεί η αιτήτρια περί τίνος επρόκειτο. Εν πάση δε περιπτώσει, αν η αιτήτρια, διαβάζοντας τη δημοσίευση, είχε οποιαδήποτε αμφιβολία περί τίνος ακριβώς επρόκειτο, μπορούσε εύκολα να ερευνήσει το σχετικό φάκελο στα Γραφεία της Εφόρου και να εξασφαλίσει όλες τις αναγκαίες λεπτομέρειες ώστε να διαφωτιστεί κατάλληλα.
Τη θέση αυτή δεν δέχεται η δικηγόρος της αιτήτριας. Σύμφωνα με την εισήγησή της η δημοσίευση της έκδοσης του πιστοποιητικού εγγραφής, που έγινε στις 20.10.1995 και 1.12.1995, και δεν κοινοποιήθηκε ποτέ στην αιτήτρια, με τον τρόπο που έγινε, ώστε να μην αναφέρεται πουθενά η ουσία Lovastatin, στην οποία αφορά το Προνόμιο, δεν ήταν πλήρης και, συνεπώς, η αιτήτρια, αλλά και οποιοσδήποτε άλλος ενδιαφερόμενος, δεν μπορούσε σε καμιά περίπτωση να υποπτευθεί, από τον τίτλο και το περιεχόμενο της δημοσίευσης, τη φύση και το περιεχόμενο του Προνομίου, κάτι που, εν πάση περιπτώσει, δεν θα αντιλαμβανόταν ακόμη και αν γινόταν αναφορά στην ουσία Lovastatin, εφόσον ο τίτλος του Προνομίου μιλά για «πορεία σύνθεσης», στοιχείο που δεν θα κινούσε την υποψία της αιτήτριας αφού αυτή, ως παραγωγός τελικών προϊόντων, δηλαδή φαρμάκων, και όχι πρώτων υλών, ενδιαφέρεται μόνο για ευρεσιτεχνίες προϊόντων (product patents) και όχι για ευρεσιτεχνίες παραγωγής πρώτων υλών (process patents). Επομένως, η προθεσμία των εβδομηνταπέντε ημερών πρέπει να μετρά από την ημέρα που η αιτήτρια έλαβε γνώση της εγγραφής, ημέρα που δεν μπορεί να είναι προγενέστερη της 18.6.1996, οπότε έλαβε το τηλεμήνυμα από τους αντιπροσώπους της στο Hong-Kong.
Σύμφωνα με τη νομολογία, η προθεσμία των εβδομηνταπέντε ημερών μέσα στην οποία πρέπει να ασκηθεί η προσφυγή αρχίζει από την ημέρα της δημοσίευσης της απόφασης ή της πράξης, νοουμένου ότι η δημοσίευση είναι πλήρης υπό την έννοια ότι η απόφαση ή η πράξη διατυπώνεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να προκύπτει σαφώς το περιεχόμενό της. (Βλέπε Πορίσματα Νομολογίας του ΣτΕ 1929-1959, σελίδα 251). Αν η δημοσίευση δεν είναι πλήρης, η προθεσμία αρχίζει από την ημέρα που ο επηρεαζόμενος λαμβάνει γνώση της απόφασης ή της πράξης. Στη βάση της αρχής αυτής, στην υπόθεση Pissas v. Electricity Authority of Cyprus (No. 1) (1966) 3 C.L.R. 634, δεν θεωρήθηκε πλήρης η δημοσίευση διατάγματος απαλλοτριώσεως όταν ούτε σ' αυτό ούτε στη γνωστοποίηση της απαλλοτριώσεως δεν αναφερόταν το όνομα του ιδιοκτήτη του επηρεαζόμενου ακίνητου και αποφασίστηκε ότι η προθεσμία άρχιζε από την ημέρα που ο επηρεαζόμενος έλαβε γνώση του διατάγματος απαλλοτριώσεως. Σε άλλη όμως υπόθεση, την Spyros Colocassides Estate & Another v. The Republic (1977) 3 C.L.R. 205, στη βάση της ίδιας αρχής, θεωρήθηκε ότι ήταν πλήρης η δημοσίευση γνωστοποίησης με την οποία καθορίζονταν τα αποχετευτικά τέλη, αν και σ' αυτή δεν αναφερόταν το όνομα του ιδιοκτήτη αλλά γινόταν αναφορά σε χάρτες στους οποίους ήταν σημειωμένα τα κτήματα που θα εξυπηρετούνταν από το αποχετευτικό σύστημα*. Σε περίπτωση αμφιβολίας κατά πόσο συγκεκριμένη δημοσίευση είναι πλήρης, η πλάστιγγα πρέπει να κλίνει προς την πλευρά του διοικούμενου. (Βλέπε Liveri v. Republic (1981) 3 C.L.R. 398).
Έχω μελετήσει με προσοχή τον τρόπο που είναι διατυπωμένη η επίδικη δημοσίευση σε συνάρτηση με την ιδιότητα της αιτήτριας ως φαρμακευτικής εταιρείας διεθνούς εμβέλειας, με εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό και ιδιαίτερο ενδιαφέρον για Προνόμια Ευρεσιτεχνίας, που εγγράφονται διεθνώς και ανάγονται στον τομέα των εργασιών της ως παραγωγού φαρμάκων. Όπως είναι διατυπωμένη η επίδικη δημοσίευση, και ιδιαίτερα το στοιχείο (δ), όπου δεν γίνεται καν αναφορά στην ουσία Lovastatin, διατηρώ σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσο αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί πλήρης, ακόμη και στα μάτια της αιτήτριας. Οι αμφιβολίες μου αυτές δεν μπορεί παρά να βαρύνουν υπέρ της αιτήτριας. Κρίνω ότι η επίδικη δημοσίευση δεν είναι πλήρης και, επομένως, εφόσον η προθεσμία των εβδομηνταπέντε ημερών πρέπει να θεωρηθεί ότι αρχίζει αφότου η αιτήτρια έλαβε γνώση της προσβαλλόμενης απόφασης, δηλαδή μετά τις 18.6.1996, η προσφυγή είναι εμπρόθεσμη.
Η ένσταση του εκπρόθεσμου της προσφυγής απορρίπτεται.
Η ένσταση του εννόμου συμφέροντος.
Όπως έχω ήδη αναφέρει, ο δικηγόρος του ενδιαφερόμενου μέρους πρόβαλε και την προδικαστική ένσταση ότι η αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον στην προσφυγή. Σύμφωνα με την εισήγησή του, εφόσον η αιτήτρια ισχυρίζεται γενικά ότι παρασκεύαζε και παρασκευάζει το φάρμακο Medostatin χρησιμοποιώντας την ουσία Lovastatin, χωρίς να αναφέρει ούτε ότι χρησιμοποιούσε και χρησιμοποιεί ή έχει σκοπό να χρησιμοποιήσει «καθαρή Lovastatin», δηλαδή Lovastatin με πρόσμιξη διμερούς κάτω του 0.2%, ούτε ότι χρησιμοποιούσε ή χρησιμοποιεί ή έχει σκοπό να χρησιμοποιήσει τη μέθοδο της λακτονοποίησης των μεβινικών οξέων και των αναλόγων τους, που είναι το αντικείμενο του Προνομίου Ευρεσιτεχνίας υπ' αριθμό 1813, και στο οποίο αφορά η προσφυγή, στερείται του αναγκαίου εννόμου συμφέροντος. Η εισήγηση αυτή, ότι δηλαδή, με άλλα λόγια, η αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον επειδή η προσφυγή αναφέρεται στο μέγιστο προϊόν, ήτοι όλη τη Lovastatin, και όχι στο μέρος εκείνο της Lovastatin που είναι κάτω του 0.2%, και που συνιστά το αντικείμενο του Προνομίου Ευρεσιτεχνίας, δεν με βρίσκει σύμφωνο. Η γενική θέση της αιτήτριας ότι χρησιμοποιούσε και χρησιμοποιεί Lovastatin καλύπτει, κατά την άποψή μου, ακριβώς λόγω της γενικότητάς της, όλα τα ποσοστά διμερούς πρόσμιξης, τόσο πάνω όσο και κάτω του 0.2%.
Η ένσταση ότι η αιτήτρια δεν έχει έννομο συμφέρον στην προσφυγή απορρίπτεται.
Η ουσία της προσφυγής.
Το Προνόμιο Ευρεσιτεχνίας, που είναι αντικείμενο της επίδικης απόφασης της Εφόρου, χορηγήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Προνομίων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Organisation) που συστάθηκε με την Ευρωπαϊκή Συνθήκη Προνομίων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Convention) την οποία έχει κυρώσει και το Ηνωμένο Βασίλειο*. Από την ημέρα της δημοσίευσης της χορήγησής του, στο Δελτίο Ευρωπαϊκών Προνομίων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Bulletin), το Προνόμιο απέκτησε αυτόματα ισχύ στο Ηνωμένο Βασίλειο, χωρίς οποιαδήποτε εγγραφή, δυνάμει του εδαφίου 1 του άρθρου 77 του Patents Act 1977 του Ηνωμένου Βασιλείου*. Απέκτησε, με άλλα λόγια, ισχύ στο Ηνωμένο Βασίλειο εκ του νόμου (by operation of law) (Βλέπε Halsbury's Statutes, 4th Ed., Vol. 33, at p. 225). Μετά την κατ' αυτό τον τρόπο «εγγραφή» του Προνομίου στο Ηνωμένο Βασίλειο, το ενδιαφερόμενο μέρος, όπως έχω ήδη αναφέρει, στις 5.10.1994, υπέβαλε αίτηση προς την Έφορο για εγγραφή του ίδιου Προνομίου στη Δημοκρατία. Η αίτηση συνοδευόταν από πιστοποιητικό του Γενικού Ελεγκτή του Γραφείου Προνομίων Ευρεσιτεχνίας του Ηνωμένου Βασιλείου, σύμφωνα με το οποίο το Προνόμιο ίσχυε στο Ηνωμένο Βασίλειο, και δύο πιστοποιημένα αντίγραφα του προσδιορισμού της εφεύρεσης. Η Έφορος, αφού ικανοποιήθηκε για την εγκυρότητα των εγγράφων που υποβλήθηκαν, και ότι κατατέθηκε το καθορισμένο τέλος, στηριζόμενη στα άρθρα 4 έως 6 του Κεφ. 266, ενέγραψε, στη συνέχεια, το Προνόμιο και εξέδωσε το σχετικό πιστοποιητικό, χωρίς να απαιτήσει οποιαδήποτε άλλα στοιχεία και χωρίς να προβεί σε οποιαδήποτε ουσιαστική έρευνα και εκφέρει κρίση για την εγγραψιμότητά του.
Ο πρώτος λόγος ακυρώσεως που προβάλλεται είναι ότι η επίδικη απόφαση είναι άκυρη για το λόγο ότι λήφθηκε κατ' εφαρμογή των άρθρων 4 έως 6 του Κεφ. 266**, τα οποία είναι αντισυνταγματικά επειδή παραβιάζουν το Άρθρο 54 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο η άσκηση της εκτελεστικής εξουσίας πάνω σε κάθε θέμα (εκτός από θέματα που αναθέτονται ρητά στον Πρόεδρο ή τον Αντιπρόεδρο) ανήκει στο Υπουργικό Συμβούλιο, και, επίσης, το Άρθρο 61 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο η νομοθετική εξουσία ασκείται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Σύμφωνα με το επίσημο κείμενο του Κεφ. 266, τα υπό συζήτηση άρθρα έχουν ως εξής:
«4. Οποιοδήποτε πρόσωπο που είναι ο δικαιούχος προνομίου ευρεσιτεχνίας (φράση η οποία περιλαμβάνει προνόμια ευρεσιτεχνίας κατόπι προσθήκης) στο Ηνωμένο Βασίλειο ή οποιοδήποτε πρόσωπο που παίρνει το δικαίωμα του από τέτοιο δικαιούχο με εκχώρηση, μεταβίβαση ή άλλη εφαρμογή νόμου δύναται να απευθυνθεί μέσα σε τρία έτη από την ημερομηνία της σφράγισης του προνομίου ευρεσιτεχνίας για να εγγράψει τέτοιο προνόμιο ευρεσιτεχνίας στη Δημοκρατία.
Όταν έχει γίνει οποιαδήποτε μερική εκχώρηση ή μεταβίβαση, όλα τα δικαιούχα μέρη προστίθενται στην αίτηση για εγγραφή.
5. Αίτηση για εγγραφή προνομίου ευρεσιτεχνίας δυνάμει του Νόμου αυτού υποβάλλεται στον Έφορο κατά τον καθορισμένο τρόπο και συνοδεύεται από το καθορισμένο τέλος, δύο πιστοποιημένα αντίγραφα της προδιαγραφής ή προδιαγραφών (περιλαμβανομένων σχεδίων, αν υπάρχουν) του προνομίου ευρεσιτεχνίας του Ηνωμένου Βασιλείου και πιστοποιητικού του Γενικού Ελεγκτή του Γραφείου Προνομίων Ευρεσιτεχνίας του Ηνωμένου Βασιλείου παρέχοντας πλήρεις λεπτομέρειες της παραχώρησης του προνομίου ευρεσιτεχνίας σε τέτοια προδιαγραφή ή προδιαγραφές.
6. Κατόπι τέτοιας αίτησης και αφού κατατεθεί το τέλος, μαζί με τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 5 του Νόμου αυτού, ο Έφορος εκδίδει πιστοποιητικό εγγραφής κατά τον καθορισμένο τύπο που φέρει την υπογραφή του και σφραγίδα.»
Η ουσία των πιο πάνω άρθρων έγκειται στο ότι οποιοδήποτε πρόσωπο το οποίο, ανάλογα με την εκάστοτε εκεί ισχύουσα νομοθεσία, καταστεί δικαιούχο Προνομίου Ευρεσιτεχνίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, είτε με διοικητική πράξη αρμόδιου εσωτερικού διοικητικού οργάνου, είτε με διοικητική πράξη αρμόδιου εξωτερικού διοικητικού οργάνου, η οποία εξομοιούται εκ του νόμου με διοικητική πράξη αρμόδιου εσωτερικού διοικητικού οργάνου, όπως είναι, δυνάμει του άρθρου 77(1) του Patents Act 1977, η περίπτωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Προνομίων Ευρεσιτεχνίας, δικαιούται να εγγράψει το Προνόμιο στη Δημοκρατία αφού υποβάλει, μέσα σε τρεις μήνες, αίτηση συνοδευόμενη από το καθορισμένο τέλος, δύο αντίγραφα του προσδιορισμού της εφεύρεσης και σχετικό πιστοποιητικό του Γενικού Ελεγκτή του Γραφείου Προνομίων Ευρεσιτεχνίας του Ηνωμένου Βασιλείου. Αφ' ης στιγμής κατατεθεί το καθορισμένο τέλος, μαζί με τα κατάλληλα έγγραφα, η Έφορος υποχρεούται να εκδώσει πιστοποιητικό εγγραφής του Προνομίου άνευ ετέρου. Δεν δικαιούται να υπεισέλθει σε ουσιαστικό έλεγχο της εγγραψιμότητάς του. Ο έλεγχος της εγγραψιμότητας του Προνομίου τεκμαίρεται αμάχητα ότι έγινε δεόντως από το αρμόδιο αλλοδαπό διοικητικό όργανο, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου, η δε Έφορος υποχρεούται να υιοθετήσει «στα τυφλά» την ορθότητα των αποτελεσμάτων του ελέγχου αυτού.
Δεν χρειάζεται, πιστεύω, να μακρηγορήσω, για να καταδειχθεί ότι η πιο πάνω ρύθμιση παραβιάζει, χωρίς αμφιβολία, τόσο το Άρθρο 54 όσο και το Άρθρο 61 του Συντάγματος.
Συγκεκριμένα:-
(α) Παραβιάζει το Άρθρο 54 του Συντάγματος γιατί απολήγει στο να αναγνωρίζονται στη Δημοκρατία Προνόμια Ευρεσιτεχνίας η ουσιαστική εγγραψιμότητα των οποίων αποφασίζεται στα πλαίσια άσκησης εκτελεστικής εξουσίας από διοικητικά όργανα άλλου Κράτους, εξουσίας η οποία εκδηλώνεται με την έκδοση ή την υιοθέτηση (στην προκείμενη περίπτωση σύμφωνα με το Άρθρο 77 του Patents Act 1977) διοικητικών πράξεων τις οποίες ο Νόμος, ήτοι το Κεφ. 266, θεωρεί ότι, από ουσιαστική άποψη, εκδόθηκαν και για τη Δημοκρατία. Oι πιο κάτω ορθές παρατηρήσεις του Κωνσταντινίδη, Δ., στην Εύρηκα Λτδ ν. Unilever Plc (1994) 1 Α.Α.Δ. 124, στις σελίδες 135-136, αναφορικά με τη συνταγματικότητα του άρθρου 2 του περί Προστασίας Σχεδίων εγγεγραμμένων στο Ηνωμένο Βασίλειο Νόμου, Κεφ. 269, ισχύουν, κατά την άποψή μου, mutatis mutandis, και στην παρούσα περίπτωση:
«. Σύμφωνα με το Νόμο, ο εγγεγραμμένος ιδιοκτήτης σχεδίου στο Ηνωμένο Βασίλειο θα απολαύει στην Κύπρο των προνομίων και των δικαιωμάτων που αναφέρονται, ως εάν το πιστοποιητικό εγγραφής στο Ηνωμένο Βασίλειο είχε εκδοθεί με προέκταση στην Κύπρο. Είναι πάνω σ' αυτό το πλάσμα που θεμελιώνεται το δικαίωμα. Σε ό,τι αφορά στην Κύπρο, το πιστοποιητικό εγγραφής του Ηνωμένου Βασιλείου γεννά προνόμια και δικαιώματα ως αν να είχε εκδοθεί και για τη Κύπρο. Λογίζεται δηλαδή η διοικητική πράξη οργάνου άλλης χώρας ως αποκτώσα υπόσταση και ως εκ της έκδοσής της, και χωρίς άλλο, στην Κύπρο. Είναι χαρακτηριστική η υπόθεση In the matter of Benjamin Israelachvilis· (Trading of Benistex Trading Company) Application for the cancellation of Registered Design No. 430,631 [1954] 72 R.P.C.1. Αφορούσε στις κατ' ισχυρισμόν έννομες συνέπειες στο Ηνωμένο Βασίλειο της Ordinance-Chapter 221 των Νόμων της Νιγηρίας που είναι ουσιαστικά όμοια με το Κεφ. 269. Θεωρήθηκε ότι το άρθρο 2 της Ordinance και η νοητή προέκταση που εμπεριέχει αποτελεί ακριβώς απόφαση της Νιγηρίας για υιοθέτηση της διοικητικής πράξης του Εφόρου στο Ηνωμένο Βασίλειο ως της βάσης για την παραχώρηση δικαιωμάτων.
Δεν έχουμε αμφιβολία πως δεν μπορεί να έχουν θέση στη νομοθεσία της Κύπρου διατάξεις όπως αυτές του Κεφ. 269. Οι διατάξεις του Κεφ. 269 απολήγουν στο να αναγνωρίζουν προνόμια και δικαιώματα πάνω στη βάση της άσκησης εκτελεστικής εξουσίας από διοικητικά όργανα άλλης χώρας που εκδηλώνεται με την έκδοση διοικητικής πράξης την οποία ο Νόμος θεωρεί ως εκδοθείσα και για την Κύπρο. Για όσο χρόνο η Κύπρος ήταν αποικία το ζήτημα ήταν διαφορετικό. Από την ημερομηνία της εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, τέτοιες διατάξεις αντίκεινται και είναι ασύμφωνες προς τις διατάξεις του Συντάγματος. Αν όχι οτιδήποτε άλλο, τουλάχιστον προς το άρθρο 54 σύμφωνα με το οποίο εξαιρουμένης της εκτελεστικής εξουσίας που ρητά επιφυλάσσεται από τα άρθρα 47, 48 και 49 «το Υπουργικό Συμβούλιο ασκεί εκτελεστικήν εξουσία επί παντός θέματος πλην των δυνάμει ρητής διατάξεως του Συντάγματος υπαχθέντων στην αρμοδιότητα κοινοτικής συνελεύσεως». Διοικητικές πράξεις γενεσιουργές δικαιωμάτων και υποχρεώσεων στην Κύπρο μπορούν να εκδοθούν από όργανο, αρχή ή πρόσωπο που ασκεί εκτελεστική ή διοικητική λειτουργία που υπόκεινται στον αποκλειστικό αναθεωρητικό έλεγχο του Ανωτάτου Δικαστηρίου σύμφωνα προς τις διατάξεις του Άρθρου 146 του Συντάγματος.»
Η δικηγόρος της Δημοκρατίας, όπως και ο δικηγόρος του ενδιαφερόμενου μέρους, υποστήριξαν ότι η περίπτωση του άρθρου 2 του Κεφ. 269, περί της οποίας η υπόθεση Εύρηκα Λτδ, διαφοροποιείται από την περίπτωση των άρθρων 4 έως 6 του Κεφ. 266.
Το άρθρο 2 του Κεφ. 269 έχει ως εξής:
«2. Τηρουμένων των διατάξεων του Νόμου αυτού, ο εγγεγραμμένος ιδιοκτήτης οποιουδήποτε σχεδίου εγγεγραμμένου στο Ηνωμένο Βασίλειο βάσει των Νόμων του Ηνωμένου Βασιλείου περί Προνομίων και Σχεδίων, 1907 έως 1932, ή οποιουδήποτε Νόμου του Ηνωμένου Βασιλείου που τροποποιεί ή αντικαθιστά τους Νόμους αυτούς, απολαμβάνει στη Δημοκρατία τα ίδια προνόμια και δικαιώματα ωσάν να είχε εκδοθεί το Πιστοποιητικό Εγγραφής στο Ηνωμένο Βασίλειο με επέκταση στη Δημοκρατία.»
Σύμφωνα με τη δικηγόρο της Δημοκρατίας, η διαφορά μεταξύ του άρθρου 2 του Κεφ. 269 και των άρθρων 4 έως 6 του Κεφ. 266 η οποία συνίσταται στο ότι, στην περίπτωση των άρθρων 4 έως 6 του Κεφ. 266, αντίθετα με την περίπτωση του άρθρου 2 του Κεφ. 269, μεσολαβεί διοικητική πράξη οργάνου της Δημοκρατίας, ήτοι της Εφόρου, για να εκδώσει το σχετικό πιστοποιητικό εγγραφής του Προνομίου, έχει ως αποτέλεσμα τη διαφοροποίηση της υπόθεσης Εύρηκα Λτδ από την παρούσα. Σύμφωνα δε με το δικηγόρο του ενδιαφερόμενου μέρους, η υπόθεση Εύρηκα Λτδ διαφοροποιείται και για τον πρόσθετο λόγο ότι η Έφορος, προτού προχωρήσει στην εγγραφή του Προνομίου, πρέπει να εξετάσει κατά πόσο ο αιτητής δικαιούται να υποβάλει τη σχετική αίτηση, κατά πόσο η χρονική προθεσμία των τριών ετών έχει τηρηθεί, κατά πόσο έχουν γίνει εκχωρήσεις ή μεταβιβάσεις του Προνομίου, κατά πόσο συμπληρώθηκαν ορθά οι αιτήσεις που προνοούν οι περί Προνομίων Ευρεσιτεχνίας Κανονισμοί, και αν συνοδεύονται με τα κατάλληλα πιστοποιητικά δεόντως χαρτοσημασμένα, και, πιο σημαντικό, αν έχει καταβληθεί το καθορισμένο τέλος.
Οι θέσεις αυτές δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Όπως ορθά παρατήρησε η δικηγόρος της αιτήτριας, η υπόθεση Εύρηκα Λτδ δεν μπορεί, στη βάση του σκεπτικού της, εύλογα να διαφοροποιηθεί από την παρούσα. Η μόνη διαφορά μεταξύ του άρθρου 2 του Κεφ. 269 και των άρθρων 4 έως 6 του Κεφ. 266 έγκειται στην αναγκαιότητα να υποβληθεί αίτηση για εγγραφή του Προνομίου Ευρεσιτεχνίας στην Έφορο ενώ, στην περίπτωση των βιομηχανικών σχεδίων, δεν υφίσταται ανάγκη έκδοσης οποιασδήποτε άλλης ενδιάμεσης ή επιπρόσθετης διοικητικής πράξης από οποιοδήποτε διοικητικό όργανο της Δημοκρατίας. Στην πραγματικότητα όμως, η διαδικασία που ακολουθεί η Έφορος με την εγγραφή ενός Προνομίου Ευρεσιτεχνίας, σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 6 του Κεφ. 266, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η τυπική τήρηση μιας προκαθορισμένης πορείας, χωρίς την ύπαρξη εξουσίας εξέτασης της ουσίας της αίτησης και της εγγραψιμότητας (patentability) της εφεύρεσης και, ασφαλώς, χωρίς την ύπαρξη ευχέρειας να αρνηθεί την εγγραφή Προνομίου το οποίο έχει νομότυπα «εγγραφεί» στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πράγμα που σημαίνει ότι η ουσιαστική κρίση και απόφαση ενός αλλοδαπού διοικητικού οργάνου γεννά προνόμια και δικαιώματα ωσάν να είχε εκδοθεί και για Δημοκρατία, όπως ακριβώς και στην υπόθεση Εύρηκα Λτδ.
(β) Όπως έχω ήδη αναφέρει, η ρύθμιση που προβλέπουν τα άρθρα 4 έως 6 του Κεφ. 266 παραβιάζει και το Άρθρο 61 του Συντάγματος. Και τούτο γιατί επιβάλλει, κατά τρόπο έμμεσο, πλην σαφή, την προέκταση της εφαρμογής της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως στην προκείμενη περίπτωση του άρθρου 77 του Pantents Act 1977, στη Δημοκρατία.
Η δικηγόρος της Δημοκρατίας, όπως και ο δικηγόρος του ενδιαφερόμενου μέρους, στην προσπάθειά τους να υποστηρίξουν την επίδικη απόφαση, επικαλέσθηκαν και το άρθρο 80 του περί Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας Νόμου του 1998 (Νόμος 16(Ι)/1998). Υποστήριξαν ότι η εγκυρότητα της επίδικης απόφασης πρέπει να κριθεί και στη βάση αυτού του άρθρου αφού (α) σύμφωνα με το εδάφιο (1) του άρθρου 80 ο νέος αυτός Νόμος τυγχάνει εφαρμογής και σε διπλώματα ευρεσιτεχνίας τα οποία, όπως το επίδικο, είχαν εγγραφεί πριν την 1.4.1998 και (β) σύμφωνα με το εδάφιο (3) του ίδιου άρθρου το πιστοποιητικό εγγραφής υπ' αριθμό 1813, δεδομένου ότι ήταν σε ισχύ την 1.4.1998, εμπίπτει στις πρόνοιες του και, επομένως, πρέπει να θεωρηθεί ότι εκδόθηκε με βάση το Νόμο 16(Ι)/1998 και να κριθεί ανάλογα.
Το άρθρο 80 έχει ως ακολούθως:
«1. Ο περί Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας Νόμος (που στο εξής και για σκοπούς του παρόντος άρθρου ονομάζεται «ο καταργηθείς νόμος» με τον παρόντα Νόμο καταργείται. Παρά την κατάργηση του, ο καταργηθείς νόμος τυγχάνει εφαρμογής σε σχέση με αιτήσεις για την εγγραφή Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας οι οποίες καταχωρήθηκαν πριν από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου και σε σχέση με την εγγραφή των Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας βάσει αυτών των αιτήσεων, αλλά ο παρών Νόμος τυγχάνει εφαρμογής σε σχέση με διπλώματα ευρεσιτεχνίας που χορηγήθηκαν ή ενεγράφησαν.
2. Οποιοδήποτε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας χορηγήθηκε πριν την έναρξη της ισχύος αυτού του Νόμου, σύμφωνα με τον καταργηθέντα νόμο, θεωρείται ότι χορηγήθηκε σύμφωνα με την αντίστοιχη διάταξη αυτού του Νόμου.
3. Οποιοσδήποτε κανονισμός, διάταγμα, απαίτηση, πιστοποιητικό, γνωστοποίηση, απόφαση, οδηγία, εξουσιοδότηση, έγκριση, αίτηση, παράκληση ή πράξη έγινε, εκδόθηκε, δόθηκε ή πραγματοποιήθηκε, σύμφωνα με τον καταργηθέντα Νόμο, αν ίσχυε κατά την έναρξη της ισχύος αυτού του Νόμου, στο βαθμό που θα μπορούσε να έχει γίνει, εκδοθεί, δοθεί ή πραγματοποιηθεί σύμφωνα μ' αυτό το Νόμο, εξακολουθεί να ισχύει και να έχει αποτέλεσμα ως να έχει εκδοθεί, δοθεί ή πραγματοποιηθεί σύμφωνα με την αντίστοιχη διάταξη αυτού του Νόμου.
Νοείται ότι η προθεσμία υποβολής αίτησης για εγγραφή προνομίου ευρεσιτεχνίας το οποίο είναι ήδη εγγεγραμμένο στο Μητρώο του Ηνωμένου Βασιλείου και με βάση την ισχύουσα μέχρι την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου νομοθεσία μπορούσε να εγγραφεί στο Κυπριακό Μητρώο, λήγει όταν θα έληγε η προθεσμία σύμφωνα με τον καταργηθέντα Νόμο, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε άλλη διάταξη του παρόντος Νόμου.»
Έχω την άποψη, όπως άλλωστε υποστήριξε και η δικηγόρος της αιτήτριας, ότι η εγκυρότητα της επίδικης απόφασης δεν μπορεί να εξεταστεί, ούτε βέβαια και να κριθεί, στη βάση του πιο πάνω άρθρου, για δυο, κυρίως, λόγους, τους εξής:
(α) Σύμφωνα με το επίσημο κείμενο του άρθρου 10(2)(ε) του περί Ερμηνείας Νόμου, Κεφ. 1 «όταν Νόμος ακυρώνει οποιοδήποτε άλλο νομοθέτημα, τότε, εκτός αν φαίνεται αντίθετη πρόθεση, η ακύρωση δεν θα επηρεάζει έρευνα, νομική διαδικασία ή θεραπεία σχετικά με οποιοδήποτε δικαίωμα, προνόμιο, υποχρέωση, ευθύνη, ποινή, κατάσχεση ή τιμωρία όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, και τέτοια έρευνα, νομική διαδικασία, ή θεραπεία μπορεί να εγερθεί, συνεχιστεί ή εκτελεσθεί και τέτοια ποινή, κατάσχεση, ή τιμωρία μπορεί να επιβληθεί ωσάν ο ακυρωτικός Νόμος δεν ψηφιζόταν.» Στην περίπτωση του άρθρου 80, όπως και γενικότερα του Νόμου 16(Ι)/1998, δεν φαίνεται «αντίθετη πρόθεση» του νομοθέτη. Επομένως, η διαδικασία συνεχίζεται «ωσάν ο ακυρωτικός Νόμος δεν ψηφιζόταν».
(β) Στο βαθμό που ήθελε τυχόν θεωρηθεί ότι το άρθρο 80 νομιμοποιεί και καθιστά έγκυρες διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν πριν το Νόμο 16(Ι)/1998, στη βάση του Κεφ. 266, θα ήταν αντισυνταγματικό για το λόγο ότι θα παραβίαζε την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, αφού θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη επέμβαση της νομοθετικής εξουσίας στην άσκηση της εκτελεστικής και της δικαστικής εξουσίας.
Ενόψει της κατάληξής μου ότι τα άρθρα 4 έως 6 του Κεφ. 266 παραβιάζουν, χωρίς αμφιβολία, τα Άρθρα 54 και 61 του Συντάγματος και, επομένως, ο πρώτος λόγος ακυρώσεως της επίδικης απόφασης, η οποία λήφθηκε κατ' εφαρμογή τους, ευσταθεί, δεν θεωρώ σκόπιμο να υπεισέλθω στους υπόλοιπους λόγους ακυρώσεως που προβάλλονται και που, εν πάση περιπτώσει, τελούν υπό την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω άρθρα του Κεφ. 266 δεν παραβιάζουν το Σύνταγμα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ της αιτήτριας και εις βάρος της καθ' ης η αίτηση.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.