|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1341/99
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Τάκη Παπαχριστοφόρου,
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ ων η αίτηση
__________________
29 Δεκεμβρίου, 2000
.Για τον αιτητή: Αλ. Ταλιαδώρος για Κ. Χρυσοστομίδη.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας
εκ μέρους του Γεν. Εισ.
__________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής κατέχει τη θέση του Βοηθού Δασικού Λειτουργού στο Τμήμα Δασών. ΄Ηταν υποψήφιος για τη θέση Δασικού Λειτουργού (η επίδικη θέση). Με απόφαση της ημερ. 26.10.98 (η προσβαλλόμενη απόφαση) η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (η Ε.Δ.Υ.) αποφάσισε την προαγωγή του Σπύρου Α. Σπύρου (το Ε.Μ.) στην επίδικη θέση. Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής επιδιώκει την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης.
Το κύριο μέρος της επιχειρηματολογίας του αιτητή στρέφεται κατά της εγκυρότητας της σύστασης του Διευθυντή υπέρ του Ε.Μ.. Κρίνεται, λοιπόν, αναγκαία η παράθεση του κειμένου της σύστασης:
"΄Εχω προσωπική γνώση της προσφοράς και των ικανοτήτων όλων των υποψηφίων, προκειμένου όμως να προβώ στη σύστασή μου, έχω διαβουλευθεί και με τους οικείους προϊσταμένους τους. Επίσης έχω μελετήσει τόσο τους Προσωπικούς Φακέλους όσο και τους Φακέλους των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων. Λαμβάνοντας υπόψη και τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους, αξία, προσόντα, αρχαιότητα, το πλεονέκτημα που προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας, καθώς και τις απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης, συστήνω για προαγωγή το Σπύρου Σπύρο.
Ο Σπύρου Σπύρος, μετά την αποφοίτησή του από το Δασικό Κολλέγιο το 1978, τοποθετήθηκε στον Κάμπο, όπου κυρίως επέβλεπε υλοτομικές και δασοκομικές εργασίες και ασχολείτο με θέματα πυροπροστασίας. Το 1984 μετατέθηκε στον Κλάδο Διαχείρισης και το 1998 μετακινήθηκε στον Κλάδο Ερευνών, όπου ασχολείται κυρίως με θέματα συντήρησης και εγκαθίδρυσης πειραματικών επιφανειών, συλλογή και επεξεργασία στοιχείων πειραματικών επιφανειών και την πυροπροστασία. Διακρίνεται για τη θετικότητα, την υπευθυνότητα του, την άψογη συνεργασία του με τους Προϊσταμένους και τους συναδέλφους του καθώς και για τις οργανωτικές του ικανότητες. Πήρε το δίπλωμα του Δασικού Κολλεγίου με διάκριση και του απονεμήθηκαν δύο βραβεία. Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του εφάρμοσε με επιτυχία τη Δασική Πολιτική και Νομοθεσία. ΄Ελαβα υπόψη μου ότι υστερεί σε αρχαιότητα ορισμένων υποψηφίων, υπερτερεί όμως έναντί τους σε αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμφαση στα τελευταία χρόνια στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα.
Προβαίνοντας στην πιο πάνω σύσταση έλαβα υπόψη ότι ορισμένοι υποψήφιοι κατέχουν το πλεονέκτημα που προνοείται από το Σχέδιο Υπηρεσίας, όμως υστερούν ή/και δεν υπερέχουν έναντι του Μαρκαντώνη σε αξία και, επιπλέον, υστερούν έναντί του και σε αρχαιότητα."
Η απόφαση της Ε.Δ.Υ..
Κατά την ενασχόληση της με την αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων η Ε.Δ.Υ. εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία από το φάκελο πλήρωσης της θέσης καθώς και από τους προσωπικούς φακέλους και τους φακέλους των ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων των υποψηφίων. Έλαβε υπόψη τις κρίσεις και τη σύσταση του Διευθυντή. ΄Ελαβε, επίσης, υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων, την αρχαιότητα τους καθώς και τις εμπιστευτικές/υπηρεσιακές εκθέσεις των υποψηφίων στο σύνολό τους, όπως αυτές έγιναν τελικά δεκτές από την ίδια, με ιδιαίτερη έμφαση στα τελευταία χρόνια. Με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολο τους - αξία, προσόντα, αρχαιότητα -, τη σύσταση του Διευθυντή και τα όσα αυτός ανέφερε σχετικά, έκρινε ότι το Ε.Μ. υπερέχει των άλλων υποψηφίων και τον επέλεξε ως τον τον πιο κατάλληλο. Τέλος η Ε.Δ.Υ. έλαβε υπόψη ότι ορισμένοι υποψήφιοι που δεν επιλέγηκαν διαθέτουν το πλεονέκτημα που προβλέπεται στο σχέδιο υπηρεσίας της θέσης. Ωστόσο αυτοί υστερούν σε αρχαιότητα έναντι του επιλεγέντος, υστερούν ή έχουν την ίδια περίπου αξία με αυτόν και δε διαθέτουν τη σύσταση του Διευθυντή.
Τα προσόντα και η αρχαιότητα των υποψηφίων
.Σύμφωνα με τα σχέδια υπηρεσίας "μετεκπαίδευση ή ειδική εκπαίδευση συνεχούς διάρκειας έξι τουλάχιστον μηνών, σε θέματα σχετικά με τις αρμοδιότητες του Τμήματος Δασών, θα αποτελεί πλεονέκτημα". Η Ε.Δ.Υ. διαπίστωσε ότι ο αιτητής κατέχει το προσόν πλεονέκτημα (βλ. απόφαση της ημερ. 26.10.98 - Παράρτημα 3 στην ένσταση). Το Ε.Μ. δεν κατέχει το προσόν πλεονέκτημα. Ο αιτητής υστερεί σε αρχαιότητα έναντι του Ε.Μ.. Κατέχει τη θέση του Βοηθού
Δασικού Λειτουργού από την 1.5.88 ενώ το Ε.Μ. βρίσκεται σε αυτή τη θέση από τις 15.6.84.Η αξία των υποψηφίων
.Ο αιτητής και το Ε.Μ. έχουν αξιολογηθεί με την ίδια ακριβώς βαθμολογία κατά τα τελευταία πέντε έτη (1993-1997). Κατά το 1992 ο αιτητής έχει αξιολογηθεί με το βαθμό "εξαίρετα" σε 7 από τα 8 στοιχεία αξιολόγησης ενώ το Ε.Μ. έχει αξιολογηθεί με το βαθμό "εξαίρετα" και στα 8 στοιχεία αξιολόγησης. Η βαθμολογία των δύο υποψηφίων, όπως τελικά έγινε δεκτή από την Ε.Δ.Υ., σε σχέση με τα έτη 1990 και 1991 είναι η ίδια - "πολύ ικανοποιητικά" - για όλα τα στοιχεία αξιολόγησης.
Οι λόγοι ακύρωσης
.Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή υποστήριξε ότι "η σύσταση του Διευθυντή ήταν αναιτιολόγητη, παράνομη και άκυρη, αφού ερχόταν σε αντίθεση με τα στοιχεία των διοικητικών φακέλων ή ερχόταν σε διάσταση με τα δεδομένα που καθορίζουν αντικειμενικά την ικανότητα ενός υποψηφίου".
Εξέταση της επίδικης σύστασης αποκαλύπτει ότι ο Διευθυντής σύστησε το Ε.Μ. γιατί:
"(α) Διακρίνεται για τη θετικότητα, την υπευθυνότητα του, την άψογη συνεργασία του με τους προϊσταμένους και τους συναδέλφους του
καθώς και για τις οργανωτικές του ικανότητες.
(β) Πήρε το δίπλωμα του Δασικού Κολλεγίου με διάκριση και του απονεμήθηκαν δύο βραβεία.
(γ) Εφάρμοσε με επιτυχία τη Δασική Πολιτική και Νομοθεσία."
Αναφορικά με τις παραγ. (β) και (γ) πιο πάνω παρατηρώ:
Εφόσο και οι δύο υποψήφιοι κατέχουν τα προβλεπόμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα ο υποψήφιος που έτυχε διάκρισης κατά την απόκτηση του διπλώματος αποφοίτησης δεν μπορεί να θεμελιώνει υπεροχή έναντι του ανθυποψηφίου του που δεν έτυχε τέτοιας διάκρισης. Αναφορικά με την παραγ. (γ) - επιτυχής εφαρμογή της δασικής πολιτικής και νομοθεσίας - παρατηρώ ότι αυτό ανάγεται στην ποιότητα της εργασίας η οποία αξιολογείται με το στοιχείο 2 αξιολόγησης. Πρόσθετα περιλαμβάνεται στα καθήκοντα της θέσης τα οποία αποτελούνται από 9 παραγράφους (βλ. παραγ. (η) του σχεδίου υπηρεσίας). Επιτυχής εκτέλεση μιας από τις 9 πτυχές των καθηκόντων της θέσης δεν μπορεί να προσδώσει προβάδισμα.
Αναφορικά με την υπεροχή του Ε.Μ. στα στοιχεία που αναφέρονται στην παραγ. (α) αυτά αξιολογούνται στις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις κάτω από τα στοιχεία αξιολόγησης με αρ. 4, 6 και 8 τα οποία έχουν ως εξής:
"(4)
Υπευθυνότητα:Επιδεικνύει υπευθυνότητα και σοβαρότητα στα καθήκοντά του;
(6)
Συνεργασία/ΣχέσειςΣυνεργάζεται με τους προϊσταμένους του και τους άλλους συναδέλφους
του κατά τη διεκπεραίωση του υπηρεσιακού έργου και έχει αρμονικές
σχέσεις μαζί τους;
(8)
Διευθυντική/Διοικητική ικανότητα:(Να συμπληρωθεί μόνο για υπαλλήλους από την Κλίμακα Α6 και πάνω).
Διαθέτει τις απαιτούμενες ικανότητες για αποτελεσματικό προγραμμα-
τισμό, οργάνωση, διεύθυνση, συντονισμό, εποπτεία και έλεγχο της
εργασίας του και του προσωπικού που έχει ή που μπορεί νάχει στη
διάθεσή του;"
Εφόσο οι δύο υποψήφιοι έχουν αξιολογηθεί με την ίδια ακριβώς βαθμολογία σε σχέση με τα στοιχεία 4 και 6 και με την ίδια βαθμολογία σε σχέση με το στοιχείο 8, με εξαίρεση το έτος 1992, διαπιστώνω ότι η σύσταση του Διευθυντή δεν συνάδει με τις υπηρεσιακές εκθέσεις. Ο Διευθυντής έχει με τη σύσταση του διαμορφώσει υπεροχή του Ε.Μ. έναντι του αιτητή σε σχέση με στοιχεία που έχουν αξιολογηθεί στις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις οι οποίες όμως δεν δίδουν τέτοια υπεροχή στο Ε.Μ..
Ποιές είναι τώρα οι συνέπειες της ασυμφωνίας της σύστασης με τα στοιχεία των φακέλων και της διαμόρφωσης υπεροχής - με τη σύσταση - ενώ οι υπηρεσιακές εκθέσεις δεν δίδουν τέτοια υπεροχή.
Τις έχω αναλύσει στην Οικονόμου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 683/99/29.12.2000, από την οποία μεταφέρω το σχετικό απόσπασμα:
"΄Οπως λέχθηκε στην Χριστοδουλίδου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2374/15.9.99
'Ούτε ο διευθυντής ούτε οι προϊστάμενοι και οι αξιολογούντες λειτουργοί μπορούν, έξω από το θεσμοθετημένο πλαίσιο αξιολόγησης και με δοσμένες έγκυρες ετήσιες αξιολογήσεις, να διαμορφώνουν εκ των υστέρων νέα κατάσταση αναφορικά με την αξιολογηθείσα ποιότητα των λειτουργών.'
Τα νομολογηθέντα στην Χριστοδουλίδου (πιο πάνω) έχουν υιοθετηθεί στην Κουάλη κ.α. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2402/11.11.99 στην οποία λέχθηκε:
'΄Οπως προκύπτει από τις Υπηρεσιακές Εκθέσεις των υποψηφίων τόσο των αιτητών όσο και των ενδιαφερομένων προσώπων όλοι είναι περίπου ισάξιοι. Κρίνουμε ότι το αποτέλεσμα της σύστασης του Διευθυντή καταλήγει σε ανατροπή των αξιολογήσεων αυτών, αφού για θέματα που έχουν ήδη αξιολογηθεί παρόμοια όλοι, διαχωρίζονται ορισμένοι οι οποίοι συστήνονται με γενικές παρατηρήσεις που στην ουσία ανατρέπουν την αξιολόγηση αυτή.
.................................. .................................................. ........
΄Ετσι όπως και στη Χριστοδουλίδου (ανωτέρω) κρίνουμε ότι η σύσταση πάσχει όχι αναφορικά με την επάρκεια της αιτιολογίας σε συνάρτηση με την αποκάλυψη των πηγών των πληροφοριών για τη διαμόρφωση της κρίσης αλλά γιατί ο Διευθυντής δεν θα μπορούσε έξω από το πλαίσιο των ετήσιων αξιολογήσεων να διαμορφώνει εκ των υστέρων νέα κατάσταση αναφορικά με την ίδια αξιολογούμενη ποιότητα των υποψηφίων. Καθήκον του Διευθυντή είναι με βάση τις γνώσεις που έχει για το τι απαιτεί η θέση να επισημαίνει τις αρετές εκείνες του συγκεκριμένου υποψηφίου, στις οποίες με βάση τις αξιολογήσεις υπερέχει, και να συστήνει με βάση την υπεροχή αυτών τον καταλληλότερο υποψήφιο.'
Στην Σταυρινίδης ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2434/20.3.2000 το θέμα τέθηκε ως εξής:
'΄Ολες οι ιδιότητες που αποδόθηκαν στο ενδιαφερόμενο μέρος ως χαρίσματα που δικαιολογούν την επιλογή της σε σύγκριση πάντα με τον εφεσείοντα, περιέχονται στις διάφορες κατηγορίες των εμπιστευτικών εκθέσεων. Η επιστημονική κατάρτιση, η απόδοση, το ενδιαφέρον, η υπευθυνότητα, η πρωτοβουλία, οι σχέσεις με τους προϊσταμένους και το κοινό και η διευθυντική ικανότητα βαθμολογούνται στις εκθέσεις. Από τις εκθέσεις δεν προκύπτει ο,τιδήποτε που να δικαιολογεί την προτίμηση του Διευθυντή προς το ενδιαφερόμενο μέρος. Ούτε η σύσταση περιέχει οποιοδήποτε σχόλιο που να αιτιολογεί την προτίμηση προς το ενδιαφερόμενο μέρος.'
Στην Κωνσταντίνου κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 1047/97 και 5/98/21.3.2000 ο Νικολάου, Δ. παρατήρησε ότι ο Διευθυντής δεν μπορεί με τη σύσταση του 'να διαφοροποιεί την εικόνα που προκύπτει από τη βαθμολογημένη αξία: ανεβάζοντας τον ένα και συνακόλουθα κατεβάζοντας τον άλλο'. Αφού παρέθεσε το πιο πάνω απόσπασμα από την Χριστοδουλίδου (πιο πάνω) ο Νικολάου, Δ. συνέχισε ως εξής:
'Αν μέσα από τα βαθμολογημένα στοιχεία ο Διευθυντής διακρίνει διαφορά μεταξύ του ενός και του άλλου υποψηφίου σε κάποιο συγκεκριμένο στοιχείο που αποκτά ιδιαίτερη, κατά την εκτίμηση του, σημασία ενόψει των όσων απαιτεί η νέα θέση, πρέπει να το εντοπίζει και να το εξηγεί για να φαίνεται γιατί προτίμησε τον ένα αντί τον άλλο. Χωρίς έτσι να μεταβάλλεται συγκριτικά η υπηρεσιακή αξία των υπαλλήλων από στοιχεία που φέρνει ο ίδιος ο Διευθυντής βάσει των όσων λέει ότι γνωρίζει προσωπικά ή ότι πληροφορήθηκε από άλλους. Με τη σύσταση υποδεικνύεται, όπου τα δεδομένα το επιτρέπουν, ποιος είναι ο καταλληλότερος για τη θέση. Από αυτή την άποψη και σε αυτό το βαθμό είναι που η σύσταση αποτελεί αυτοτελές, ανεξάρτητο στοιχείο κρίσης.'
Καθώς έχει ήδη διαπιστωθεί η σύσταση του Διευθυντή δεν συνάδει με το περιεχόμενο των ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων. Επομένως ο Διευθυντής έχει, με τη σύσταση του, διαμορφώσει νέα κατάσταση υπεροχής του Ε.Μ. έξω από το θεσμοθετημένο πλαίσιο των ετήσιων αξιολογήσεων. ΄Εχει αναφέρει ότι το Ε.Μ. υπερέχει σε σχέση με στοιχεία, τα οποία έχουν αξιολογηθεί στις υπηρεσιακές εκθέσεις, οι
οποίες, όμως, δεν του δίνουν τέτοια υπεροχή.Τυγχάνουν, επομένως, πλήρους εφαρμογής τα νομολογηθέντα στην Χριστοδουλίδη
, Κουάλη και Σταυρινίδη (πιο πάνω) τα οποία έχουν επεξηγηθεί στην Κωνσταντίνου (πιο πάνω).Για τους λόγους που υποδεικνύονται σε εκείνες τις αποφάσεις η σύσταση πάσχει. Η διαπίστωση αυτή οδηγεί στην επιτυχία της προσφυγής και στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης.
Η σύσταση είναι τρωτή και λόγω έλλειψης αιτιολογίας. ΄Οπως υποδεικνύεται στην Λεωνίδου κ.α. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 1579/29.5.98 η απαίτηση του άρθρου 34(5) του περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν 1/90) για αιτιολογημένες συστάσεις από το Διευθυντή ικανοποιείται όταν η σύσταση περιέχει την άποψη του Διευθυντή για τις αρετές, ικανότητες και ιδιότητες που χρειάζονται για την επιτυχή εκτέλεση των καθηκόντων μιας θέσης και τα δεδομένα στη βάση των οποίων έχει διαμορφωθεί η άποψη ότι ο συστηνόμενος είναι ο αξιότερος από την άποψη της συγκέντρωσης των αρετών, ικανοτήτων και ιδιοτήτων που απαιτούν τα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης (Βλ. Στυλιανού κ.α. ν. ΧατζηΚωνσταντίνου κ.α. (1994) 3 Α.Α.Δ. 387). Στην παρούσα υπόθεση η σύσταση του Διευθυντή δεν περιέχει την άποψη του για τις αρετές, ικανότητες και ιδιότητες για την επιτυχή εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης. Δεν περιέχει άποψη αναφορικά με ικανότητες που προσιδιάζουν στη θέση και αιτιολογούν την προτίμηση. ΄Επεται πως αυτή δεν ικανοποιεί την απαίτηση του πιο πάνω άρθρου 34(5) του Νόμου 1/90 για αιτιολογημένη σύσταση. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται και για αυτό το λόγο."
Για τους λόγους που υποδεικνύονται στις υποθέσεις Χριστοδουλίδη, Κουάλη και Σταυρινίδη (πιο πάνω) η σύσταση πάσχει. Η σύσταση πάσχει και λόγω έλλειψης αιτιολογίας για τους λόγους που υποδεικνύονται στη Λεωνίδου (πιο πάνω). Οι διαπιστώσεις αυτές οδηγούν στην επιτυχία της προσφυγής και στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης.
Τονίζεται ότι η Οικονόμου (πιο πάνω) έχει υιοθετηθεί και στην Παπαχριστοφόρου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 1340/99/29.12.2000, η οποία ασκήθηκε από τον αιτητή στην παρούσα προσφυγή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της με έξοδα £350.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.