ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΥΖΩΝΑΣ κ.α ν. ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΧΛΩΡΑΚΑΣ, Υπόθεση Αρ. 1682/2010, 16 Φεβρουαρίου 2012
ΝΕW PAPHOS DEVELOPMENT CO. LTD ν. ΔΗΜΟΥ ΠΑΦΟΥ, Υποθ. Αρ.1646 /11, 13/5/2014, ECLI:CY:AD:2014:D310
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1183/99
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Aρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου
Αιτητών
και
Δήμου Μέσα Γειτονιάς
Καθ΄ ων η αίτηση
________________
31 Οκτωβρίου, 2000
.Για τους αιτητές: Χρ. Ραγουζαίου (κα.) για Γ. Κακογιάννη.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Π. A. Αναστασιάδης.
________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή η αιτήτρια ζητά την πιο κάτω θεραπεία:
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση του Καθ΄ ου η Αίτηση η οποία γνωστοποιήθηκε στην Αιτήτρια με ειδοποίηση που της στάληκε ταχυδρομικά και η οποία λήφθηκε από αυτήν κατά ή περί το τέλος τις 16.8.1999 και με την οποία ο Καθ΄ ου επέβαλε στην Αιτήτρια για το έτος 1999 ως τέλος συγκομιδής σκυβάλων το ποσό των Λ.Κ.2.000 είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος."
Η πραγματική βάση της προσφυγής, όπως αυτή έχει τεθεί στο δικόγραφο της αιτήτριας έχει ως εξής:
Η αιτήτρια είναι οργανισμός δημόσιας ωφέλειας. Συστάθηκε δυνάμει του περί Αναπτύξεως Ηλεκτρισμού Νόμου, Κεφ. 171. Είναι ο αποκλειστικός προμηθευτής και πωλητής ηλεκτρικου ρεύματος στην Κύπρο. Είναι ιδιοκτήτρια 33 υποσταθμών χαμηλής τάσης οι οποίοι βρίσκονται εντός των δημοτικών ορίων του καθ΄ ου η αίτηση. Οι υποσταθμοί αυτοί είτε είναι ενσωματωμένοι σε κτίρια (πολυκατοικίες) είτε βρίσκονται σε αυλές κτιρίων, είτε σε άδεια τεμάχια γης και καταλαμβάνουν πολύ μικρή έκταση.
Οι πιο πάνω υποσταθμοί της αιτήτριας δεν είναι επανδρωμένοι και δεν διεξάγεται σ΄ αυτούς επάγγελμα ή εργασία. Από τη λειτουργία τους δεν δημιουργήθηκαν ούτε πρόκειται να δημιουργηθούν σκύβαλα και ο καθ΄ ου η αίτηση ουδέποτε προσέφερε στην αιτήτρια υπηρεσία συγκομιδής σκυβάλων. Πέρα από τους προαναφερθέντες υποσταθμούς η αιτήτρια δε διαθέτει εντός των ορίων του καθ΄ ου η αίτηση οποιαδήποτε γραφεία ή άλλα οικήματα.
Κατά ή περί την 16.8.99 η αιτήτρια έλαβε ταχυδρομικώς ειδοποίηση του καθ΄ ου η αίτηση με την οποία πληροφορήθηκε ότι της επιβλήθηκαν από τον καθ΄ ου η αίτηση τέλη συγκομιδής σκυβάλων για το έτος 1999 ύψους Λ.Κ. 2.000.
Με την ένσταση του ο καθ΄ ου η αίτηση δεν έκαμε δεκτούς τους πιο πάνω ισχυρισμούς. Ισχυρίσθηκε ότι "τους πιο πάνω υποσταθμούς για σκοπούς συντήρησης και/ή άλλους τους επισκέπτονται συχνότατα υπαλλήλοι της Αρχής Ηλεκτρισμού". Ισχυρίσθηκε, επίσης, ότι ο καθ΄ ου η αίτηση προβαίνει από τους υποσταθμούς σε "αποκομιδή σκυβάλων τα οποία κατά καιρούς βγάζουν οι υπαλλήλοι των αιτητών".
Με τη γραπτή του αγόρευση ο ευπαίδευτος συνήγορος του καθ΄ ου η αίτηση υπέβαλε ότι "τα γεγονότα τα οποία οι αιτητές αναφέρουν και επικαλούνται στην αγόρευση τους δεν είναι δεκτά" και οι τελευταίοι απέτυχαν να αποσείσουν το βάρος της απόδειξης το οποίο τους βαρύνει.
Η θέση του καθ΄ ου η αίτηση σχετικά με το πραγματικό βάθρο της προσφυγής είχε σαν αποτέλεσμα την καταχώριση ένορκης δήλωσης από την αιτήτρια σε σχέση με τα πιο κάτω ζητήματα:
(1)
Τον αριθμό των υποσταθμών - που διατηρεί εντός των ορίων του καθ΄ ου η αίτηση, το εμβαδό του κάθε υποσταθμού και τη θέση του κάθε υπο-σταθμού "εάν δηλαδή βρίσκεται ενσωματωμένος σε κτίριο δηλαδή
πολυκατοικία ή εάν βρίσκεται κτισμένος σε οικόπεδο".
(2)
Τον σκοπό ανέγερσης των υποσταθμών - ο οποίος είναι η μεταφοράτης ηλεκτρικής ενέργειας από τον τόπο παραγωγής της στους
διάφορους καταναλωτές.
(3)
Το περιεχόμενο των υποσταθμών - περιέχουν "μόνο μηχανήματαδηλαδή μετασχηματιστές και διακόπτες χαμηλής και ψηλής τάσης τα
οποία καθιστούν δυνατό τον υποβιβασμό της τάσης της ενέργειας και
τη διανομή της στο δίκτυο της περιοχής. Μέσα στους υποσταθμούς
δεν υπάρχουν έπιπλα ούτε άλλα αντικείμενα και λόγω του κινδύνου
πρόκλησης πυρκαγιάς το δάπεδο των υποσταθμών διανομής είναι
επιστρωμένο με χαλίκι για να μην δημιουργούνται ακαθαρσίες και
εύφλεκτα υλικά. Οι υποσταθμοί διανομής πουθενά στην Κύπρο δεν
υδροδοτούνται και ούτε έχουν αποχετεύσεις".
(4)
Το χρονοδιάγραμμα εργασίας και το προσωπικό - δεν "υπάρχειχρονοδιάγραμμα εργασίας για κανένα υποσταθμό διανομής γενικά,
ούτε για όσους βρίσκονται εντός των ορίων. Δεν υπάρχει προσωπικό
στην υπηρεσία της αιτήτριας που να απασχολείται σε υποσταθμούς
διανομής. Οι επισκέψεις στους υποσταθμούς διανομής είναι περιορι-
σμένες και συγκεκριμένες και διακρίνονται σε επισκέψεις χειρισμού
και επισκέψεις συντήρησης".
(5)
Τις επισκέψεις χειρισμού - συνήθως γίνονται μια με δύο φορές τοχρόνο. Η διάρκεια τους είναι πολύ μικρή.
(6)
Τις επισκέψεις συντήρησης - "γίνονται μια φορά το χρόνο και σκοπόέχουν τον έλεγχο της κτιριακής εγκατάστασης και της λειτουργίας των
μηχανημάτων. Κατά την επίσκεψη συντήρησης τα μηχανήματα επιθεω-
ρούνται και ξεσκονίζονται. Οι επισκέψεις συντήρησης διαρκούν όση
ώρα χρειάζεται για να γίνει η απαραίτητη επιθεώρηση και όχι περισσότερο
από μερικές ώρες".
(7)
Την παραγωγή σκυβάλων - "κατά κανόνα δεν παράγονται σκύβαλα κατάτις επισκέψεις αυτές, μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και αυτά είναι
συνήθως καλώδια τα οποία δεν αφήνονται στους υποσταθμούς, αλλά
επιστρέφονται στην αποθήκη για να γίνει η σχετική χρέωση. Στη συνέχεια αφού μαζευτεί αρκετή ποσότητα καλωδίων αυτά πωλούνται από την
αιτήτρια. Δηλαδή δεν έχουν επιλογή οι υπάλληλοι της αιτήτριας, εάν θα
αφήσουν τα καλώδια έξω από τους υποσταθμούς ή όχι. Το λάδι των
μετασχηματιστών αλλάζεται κάθε δέκα χρόνια. ΄Οσο δε για τα χόρτα που
μπορεί να βλαστήσουν γύρω από μερικούς υποσταθμούς που είναι κτισμένοι σε ανοιχτό χώρο (οικόπεδα), αυτά μαζεύονται από τα συνεργεία
καθαρισμού της αιτήτριας. Για το σκοπό αυτό η αιτήτρια διαθέτει
ειδικά οχήματα με τα οποία απομακρύνει σε αυτές τις περιπτώσεις
(που είναι πολύ λίγες) τα χόρτα".
8.
Την απασχόληση προσωπικού - "δεν απασχολείται καθόλου προσωπικότης αιτήτριας σε μόνιμη βάση στους υποσταθμούς διανομής και δεν
διεξάγονται εργασίες στους υποσταθμούς παρά μόνο η συντήρηση των
μηχανημάτων και ο χειρισμός των διακοπτών όπως αναφέρεται πιο
πάνω".
Ο καθ΄ ου η αίτηση με σχετική δήλωση του ευπαίδευτου συνήγορου του δεν αμφισβήτησε το περιεχόμενο της πιο πάνω ένορκης δήλωσης. Επομένως το πραγματικό βάθρο το οποίο θα ληφθεί υπόψη κατά την εξέταση της προσφυγής είναι εκείνο που έχει θέσει η αιτήτρια με το δικόγραφο της προσφυγής και με την ένορκη δήλωση της.
Οι λόγοι ακύρωσης.
Η κα. Ραγουζαίου, εκ μέρους της αιτήτριας, υπέβαλε ότι η επιβολή τελών συγκομιδής σκυβάλων στην αιτήτρια αναφορικά με τους υποσταθμούς που βρίσκονται εντός των δημοτικών ορίων του καθ΄ ου η αίτηση παραβιάζει κατάφωρα το άρθρο 25(γ) του Κεφ. 171. Αναφέρθηκε στη διαδικασία μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας και το ρόλο των επίδικων υποσταθμών. Υποστήριξε ότι οι υποσταθμοι διανομής της αιτήτριας εμπίπτουν στην έννοια των κτιρίων που συνδέονται με αγωγούς ή άλλα μέσα μεταφοράς, διαβίβασης ή διανομής ηλεκτρισμού με σκοπό το
μετασχηματισμό, μεταφορά, διαβίβαση ή διανομή ηλεκτρισμού εντός της έννοιας των όρων "γραμμή προμήθειας" ή "γραμμή παροχής ρεύματος" οι οποίοι είναι ταυτόσημοι (βλ. ορισμό του όρου "γραμμή προμήθειας" στο άρθρο 2 του Κεφ. 271).Ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί γιατί το επίδικο τέλος δεν σχετίζεται με "γραμμή προμήθειας" ή "γραμμή παροχής ρεύματος". Είναι ανταποδοτικό τέλος για τη συγκομιδή σκυβάλων.
Η κα. Ραγουζαίου υπέβαλε επίσης ότι στους επίδικους υποσταθμούς δεν δημιουργούνται σκύβαλα. ΄Εκαμε αναφορά στην Δήμος Λεμεσού ν. Zenios Closures Ltd (1995) 3 C.L.R. 249 . Εισηγήθηκε ότι "η παρούσα περίπτωση διαφέρει από όσες αναφέρονται στην υπόθεση εκείνη για τους πιο κάτω λόγους:
(α) Οι υποσταθμοί της αιτήτριας δεν εμπίπτουν σε οποιαδήποτε από τις
κατηγορίες των υποστατικών για τα οποία ο ιδιοκτήτης, ενοικιαστής ή
κάτοχος υποχρεούται, σύμφωνα με τον Κανονισμό, σε καταβολή τέλους.
(β) Δεν διεξάγεται οποιαδήποτε εργασία ή επιχείρηση σ΄ αυτούς.
(γ) Από τους υποσταθμούς της Αιτήτριας δεν δημιουργούνται σκύβαλα.
Αναφορικά με τα όσα προβάλλονται στην παραγ. (α) πιο πάνω το νομικό πλαίσιο παρέχεται από το άρθρο 84(ζ) του περί Δήμων Νόμου 1985 (Ν 111/85) σύμφωνα με το οποίο το Δημοτικό Συμβούλιο καθορίζει τα καταβλητέα τέλη
αποκομιδής σκυβάλων τα οποία δεν υπερβαίνουν τα οικεία τέλη που εκτίθενται στον ΄Εκτο Πίνακα.
΄Εχω εξετάσει προσεκτικά το λεκτικό του ΄Εκτου Πίνακα. ΄Εχω την άποψη πως οι επίδικοι υποσταθμοί εμπίπτουν εντός της έννοιας του όρου "άλλα υποστατικά" της παραγ. (ε) του ΄Εκτου Πίνακα. ΄Επεται πως η θέση που προβάλλεται με την παραγ. (α) πιο πάνω δεν ευσταθεί.
Αναφορικά με τα όσα αναφέρονται στις παραγ. (β) και (γ) πιο πάνω παρατηρώ ότι αυτά δεν υποστηρίζονται ούτε από αυτή τούτη τη μαρτυρία που έχει παρουσιάσει η αιτήτρια. Με τη μαρτυρία εκείνη γίνεται παραδεκτό ότι στους επίδικους υποσταθμούς διεξάγεται κάποιας - πολύ περιορισμένης έστω - μορφής εργασία και δημιουργούνται κάποια σκύβαλα τα οποία "μαζεύονται από τα συνεργεία καθαρισμού της αιτήτριας".
Εφόσο δημιουργούνται κάποια σκύβαλα υπάρχει υποχρέωση καταβολής τέλους έστω και αν η αιτήτρια δεν χρησιμοποιεί τις παρεχόμενες υπηρεσίες (Βλ. το πιο πάνω απόσπασμα από τη
Zenios Closures Ltd, το οποίο έχει παρατεθεί στη σελ. 5, πιο πάνω). ΄Επεται πως ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί και απορρίπτεται.Τέλος η κα. Ραγουζαίου υπέβαλε ότι η επίδικη επιβολή "έγινε χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε έρευνα από μέρους του καθ΄ ου η αίτηση". Υποστήριξε ότι με βάση τη νομολογία (βλ.
Zenios Closures, πιο πάνω) η επιβολή του τέλους "έχει σκοπό να καλύψει το κόστος της παροχής της εν λόγω υπηρεσίας στους πολίτες και το κόστος κατανέμεται στους πολίτες κατ΄ αναλογία λαμβάνοντας υπόψη αντικειμενικά κριτήρια τα οποία καταδείχνουν το μέγεθος της υπηρεσίας που προσφέρεται στον κάθε πολίτη και επομένως η κατανομή γίνεται ανάλογα με την εξυπηρέτηση που προσφέρεται στον κάθε πολίτη".Τα κριτήρια αυτά είναι:
(α) Ο όγκος και η έκταση των υποστατικών.
(β) Η φύση της εργασίας που διεξάγεται στα εν λόγω υποστατικά και το
είδος της.
(γ) Ο αριθμός του προσωπικού που απασχολείται στα εν λόγω υποστατικά.
΄Ηταν η θέση της κας Ραγουζαίου "ότι τίποτα από τα πιο πάνω λήφθηκε υπόψη στην παρούσα περίπτωση από τον καθ΄ ου η αίτηση και αυτό είναι ενδεικτικό του γεγονότος ότι δεν προέβηκε σε οποιαδήποτε έρευνα και ούτε αιτιολόγησε την απόφαση του".
Ο κ. Αναστασιάδης, εκ μέρους του καθ΄ ου η αίτηση, αντέταξε ότι ο "τρόπος κατανομής του επίδικου τέλους με τις γνωστές εγγενείς από τη φύση τους δυσχέρειες του ακολούθησε τις νομολογιακές προδιαγραφές για δέουσα έρευνα και αιτιολογία που προκύπτει από το σύνολο του φακέλου". Ο ευπαίδευτος συνήγορος παρέθεσε σχετικά αποσπάσματα πρακτικών της συνεδρίας του Δημοτικού Συμβουλίου ημερ. 22.1.99. Σύμφωνα με τα πρακτικά εκείνα τα κριτήρια "επιβολής της φορολογίας" είναι τα ακόλουθα:
(
α) Μέγεθος υποστατικών.(β) Οικονομική δυνατότητα - κύκλος εργασιών.
(γ) ΄Εκταση προσφερόμενης υπηρεσίας.
Ο κ. Αναστασιάδης παρουσίασε (βλ. συνημμένο 2) κατάλογο φορολογίας ο οποίος στο βαθμό που αναφέρεται στην αιτήτρια περιέχει τις πιο κάτω λεπτομέρειες
:
"
Ονοματεπώνυμον: Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου.
Διεύθυνση φορολογουμένου: Αρχ. Μακαρίου Γ΄ 734
Περιγραφή επαγγέλματος: Διάφορα υποστατικά
Χαλκούτσα.
Τέλη: £2.000."
Στη Zenios Clearing Ltd v. Δήμου Λεμεσού, Υποθ
1/92/29.5.92 το θέμα της αιτιολογίας σε σχέση με την επιβολή τέλους σκυβάλων έχει τεθεί ως εξής από τον Πική, Δ., όπως ήταν τότε:"Η αιτιολογία, πρέπει να επισημάνω, μπορεί να κριθεί επαρκής εφόσον, (α) καθορίζονται τα κριτήρια βάσει των οποίων επιβάλλεται (έκταση χώρου, αριθμός προσώπων που διαμένουν ή εργάζονται στα υποστατικά, και χρήση της κατοικίας (ή υποστατικών), και (β) τα δεδομένα σε γενικές
γραμμές της συγκεκριμένης περίπτωσης."
΄Εχει νομολογηθεί ότι η αιτιολογία πρέπει να παρέχει στο Δικαστή τα απαραίτητα ειδικά και συγκεκριμένα στοιχεία για τη διακρίβωση της νομιμότητας της. Αν η αιτιολογία είναι "τόσο αόριστη και ασαφής ώστε να καθιστά ανέφικτο τον δικαστικό έλεγχο δεν είναι νόμιμη και οδηγεί στην ακύρωση της πράξης" (Βλ. Φράγκου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2021/27.3.98)
.Στην παρούσα υπόθεση ο καθ΄ ου η αίτηση έχει καθορίσει κριτήρια. Τα κριτήρια αυτά βρίσκουν έρεισμα στη νομολογία (βλ.
Zenios Closures, πιο πάνω, στη σελ. 253). Ωστόσο στην προσβαλλόμενη απόφαση τα κριτήρια αυτά δεν έχουν συσχετισθεί με οποιοδήποτε τρόπο με την περίπτωση και τα πιο πάνω δεδομένα της αιτήτριας, όπως αυτά έγιναν παραδεκτά και από το δικηγόρο του καθ΄ ου η αίτηση. Υπάρχει μια απόφαση η οποία αναφέρεται σε "διάφορα υποστατικά" χωρίς να κάμνει οποιαδήποτε αναφορά στην έκταση του χώρου ή στον αριθμό των προσώπων που εργάζονται στα συγκεκριμένα υποστατικά ή στην χρήση των υποστατικών. Πρόσθετα η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αναφέρεται με οποιοδήποτε τρόπο - έστω και σε γενικές γραμμές - στα δεδομένα της περίπτωσης των αιτητών. Τυγχάνει επομένως αναιτιολόγητη και για το λόγο αυτό πρέπει να ακυρωθεί.
Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της με έξοδα £350.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.