|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2000) 4 ΑΑΔ 778
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 507/99
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΗΛΙΑΔΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Nikolay Voronin, από τη Ρωσσία
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
1. Υπουργείου Εσωτερικών
2. Λειτουργού Μεταναστεύσεως
Καθ΄ων η Αίτηση
--------------
25 Αυγούστου 2000
Για τον Αιτητή: κα Αραγιού για κ. Α. Νεοκλέους.
Για τους Καθ΄ων η Αίτηση: κ. Γ. Γεωργαλλής, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.
---------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η παρούσα προσφυγή προσβάλλει τη νομιμότητα της άρνησης του Λειτουργού Μετανάστευσης να αρνηθεί να αφαιρέσει το όνομα του αιτητή από τον κατάλογο Απαγορευμένων Μεταναστών (Stop List).
Τα γεγονότα
Ο αιτητής που είναι Ρώσος υπήκοος ήρθε στην Κύπρο στις 2.6.95 και του δόθηκε άδεια παραμονής επισκέπτη μέχρι τις 30.11.97 που παρατάθηκε μέχρι τις 29.11.98. Προηγουμένως στις 19.9.94 είχε αγοράσει ένα διαμέρισμα στη Λεμεσό έναντι του ποσού των £50.000 και αργότερα μια έπαυλη στην περιοχή "Καλόγηροι" στη Λεμεσό έναντι του ποσού των £350.000. Σύμφωνα με στοιχεία που είχε συνελέξει η Κυπριακή Υπηρεσία Πληροφοριών, ο αιτητής κατείχε ηγετική θέση
σε εγκληματική ομάδα στη Ρωσία και ήταν υπεύθυνος για ένα τομέα στη Μόσχα. Γύρω στις αρχές του 1996 ο αδελφός του αιτητή και ένας φίλος του δολοφονήθηκαν από μέλη μιας άλλης εγκληματικής ομάδας. Ο αιτητής αφού εντόπισε το δολοφόνο τον εκτέλεσε λίγες μέρες αργότερα. Το 1993 καταδικάστηκε από δικαστήριο της Μόσχας για κλοπή και το 1994 συνελήφθηκε για ανταλλαγή πυροβολισμών μεταξύ δύο αντιπάλων εγκληματικών ομάδων. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι μεταφρασμένο πιστοποιητικό που κατατέθηκε εκ μέρους του αιτητή που έχει εκδοθεί από το Εσωτερικό Τμήμα της Αστυνομίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας (του Ρωσικού Επαρχιακού Τμήματος Μόσχας) αναφέρει ότι ο Βορόνικ Νικολάϊ Μιχαΐλοβιτς έχει λευκό ποινικό μητρώο. Σύμφωνα όμως με τα στοιχεία που έχει συλλέξει η Κ.Υ.Π. ο αιτητής, που θεωρείται ως πολύ επικίνδυνος, κυκλοφορεί στη Μόσχα με θωρακισμένη Μερσεντές.Με βάση τα πιο πάνω στοιχεία η Αστυνομία συμπεριέλαβε το όνομα του αιτητή στον κατάλογο Απαγορευμένων Μεταναστών. Ενώ ο αιτητής βρισκόταν εκτός Κύπρου, οι δικηγόροι του στην Κύπρο ζήτησαν την αφαίρεση του ονόματος του από τον κατάλογο Απαγορευμένων Μεταναστών για να μπορέσει να έρθει στην Κύπρο και να τακτοποιήσει περιουσιακά του θέματα. Οι καθ΄ων η αίτηση με σχετική επιστολή τους ημερ. 2.2.99 απάντησαν στους δικηγόρους του αιτητή ότι το αίτημα τους "έχει εξεταστεί πολύ προσεκτικά από τον Υπουργό Εσωτερικών αλλά για λόγους δημοσίου συμφέροντος δεν κατέστη δυνατό να εγκριθεί".
Ο αιτητής προσβάλλει την εγκυρότητα της πιο πάνω απόφασης ισχυριζόμενος ότι δεν έχει διεξαχθεί η δέουσα έρευνα και ότι η σχετική απόφαση στερείται αιτιολογίας ενώ ταυτόχρονα παραβιάζει το άρθρο 23 του Συντάγματος.
Προδικαστική ένσταση
Οι καθ΄ων η αίτηση εγείρουν προδικαστική ένσταση ότι η σχετική απόφαση της 2.2.99 δεν αποτελεί εκτελεστή πράξη που θα μπορούσε να δώσει το δικαίωμα στον αιτητή να προσβάλει την απόφαση σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 146 του Συντάγματος. Η τήρηση καταλόγου απαγορευμένων μεταναστών δεν προβλέπεται από τον περί Αλλοδαπών Νόμο Κεφ. 105, ούτε και από τους σχετικούς κανονισμούς που έχουν εγκριθεί. Οι καθ΄ων η αίτηση υποστηρίζουν ότι η τοποθέτηση του ονόματος του αιτητή στον κατάλογο των απαγορευμένων μεταναστών είναι μια ανυπόστατη πράξη για την οποία δεν χωρεί προσφυγή.
Αντίθετα ο αιτητής υποστηρίζει ότι η πράξη της συμπερίληψης του ονόματος του στο σχετικό κατάλογο είναι εκτελεστή πράξη αφού του αποστερεί το δικαίωμα να εισέρχεται ελεύθερα στην Κύπρο και να απολαμβάνει την ακίνητη ιδιοκτησία που διαθέτει. Το γεγονός ότι μια διοικητική πράξη ασκείται χωρίς αρμοδιότητα που βασίζεται σε νόμους ή κανονισμούς δεν σημαίνει ότι η πράξη είναι ανυπόστατη. Αντίθετα υποδεικνύεται ότι η πράξη συγκρούεται με το νόμο ή είναι αποτέλεσμα κατάχρησης εξουσίας που επιτρέπει την καταχώρηση προσφυγής για την ακύρωση της.
Το θέμα που λόγω της φύσης του μπορεί να εξεταστεί και αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο, έχει εξεταστεί σε αριθμό άλλων προσφυγών όπου τονίστηκε ότι η συμπερίληψη του ονόματος ενός προσώπου στον κατάλογο απαγορευμένων μεταναστών δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη αφού δεν παράγονται έννομες συνέπειες. (Ίδε Bou Karam Hanna Fayez v. Δημοκρατίας (Αίτηση 255/94 της 10.5.95), Gogoladze και άλλοι ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (Αίτηση 735/96 της 12.3.98) και Piliouchine ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (Αίτηση 567/97 της 14.12.98). Στην απόφαση
Bou Karam Fayez (πιο πάνω) ο Δικαστής Νικήτας είχε τονίσει ότι,"Ούτε ο περί Αλλοδαπών Νόμος Κεφ. 105 ούτε οι Κανονισμοί που θεσπίστηκαν κατ΄εξουσιοδότηση του δεν προβλέπουν αρμοδιότητα και διαδικασία για κατάρτιση καταλόγου τύπου stop list και έκδοση διοικητικής πράξης όπως η προσβαλλόμενη. Η εξουσία αυτή ασκήθηκε χωρίς αρμοδιότητα, που να έχει νομοθετική βάση.
Ορθώνονται επομένως κάποια ερωτήματα αναφορικά με τη φύση της επίδικης πράξης. Έχω την άποψη ότι εφόσον δεν προβλέπεται από το νόμο η τήρηση και χρήση καταλόγου stop list η σχετική απόφαση δεν παρήγαγε έννομες συνέπειες, στερούμενη εκτελεστότητας. Στην πραγματικότητα βρισκόμαστε μπροστά σε κενό γιατί η πράξη δεν υφίσταται. Ο Ε. Σπηλιωτόπουλος "Εγχειρίδιον Διοικητικού Δικαίου" 2η έκδοση (1981) παράγραφος 422, σελ. 382 σημειώνει ότι "απαράδεκτος είναι η αίτησις ακυρώσεως ασκουμένη κατά πράξεων ανυποστάτων (απόφαση Σ.τ.Ε. 1533/72), εκτός εάν έχουν εφαρμοσθεί"."
Σε μια πρόσφατη απόφαση του το Ανώτατο Δικαστήριο διαπίστωσε ότι "η τοποθέτηση προσώπων στο stop list αποτελεί εσωτερικό διοικητικό μέτρο, το οποίο δεν έχει έννομες συνέπειες". Όπως έθεσε το θέμα ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Δικαστής Πικής,
"Η απόφαση του Δικαστηρίου - ότι η τοποθέτηση της συζύγου στο "STOP LIST" ήταν παράγωγος εννόμων αποτελεσμάτων και, κατά συνέπεια, πράξη εκτελεστή, υποκείμενη σε βεβαίωση - είναι εσφαλμένη".
(Ίδε Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (1996) 3 ΑΑΔ 474).
Το Ανώτατο Δικαστήριο προχώρησε όμως να προσθέσει ότι όταν η συμπερίληψη ενός ονόματος στον κατάλογο Aπαγορευμένων Mεταναστών συνδέεται και με διάταγμα απέλασης, τότε υπάρχει εκτελεστή διοικητική πράξη, αφού το διάταγμα απέλασης είναι καθοριστικό τόσο για το δικαίωμα της παραμονής του όσο και προσδιοριστικό της υπόστασης του αφού έτσι καθίσταται απαγορευμένος μετανάστης.
Στην παρούσα περίπτωση δεν έχει προσφερθεί οποιαδήποτε μαρτυρία ότι η διοικητική πράξη έχει τεθεί σε εφαρμογή ή ότι έχει συσχετισθεί με διάταγμα απέλασης.
Η προδικαστική ένσταση γίνεται αποδεκτή. Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.
/ΚΧ"Π