|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 230/99.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Τάκη Παπαχριστοφόρου,
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
20 Ιουλίου, 2000.
Για τον αιτητή: Αλ. Ταλιαδώρος για Κ. Χρυσοστομίδη.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας
εκ μέρους του Γεν. Εισ.
_____________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής επιδιώκει την ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (η Ε.Δ.Υ.), ημερ. 25.10.98, με την οποία οι Δημήτριος Ι. Χριστοδούλου (Ε.Μ.1) και Σάββας Ιωαννίδης (Ε.Μ. 2) προάχθηκαν στη μόνιμη θέση Δασικού Λειτουργού στο Τμήμα Δασών (η επίδικη θέση) από την 1.12.98.
Το αρχικό δικόγραφο της προσφυγής περιλάμβανε και άλλα 7 Ε.Μ. Στη συνέχεια διατάχθηκε χωρισμός του δικογράφου με τρόπο που να παραμείνουν μόνο τα πιο πάνω δύο Ε.Μ.. Η προσφυγή αυτή είχε συνενωθεί με τις προσφυγές 24/99 και 100/99. Αργότερα διατάχθηκε αποσύνδεση της για τους λόγους που φαίνονται στο πρακτικό ημερ. 2.6.2000.
Τα πραγματικά περιστατικά τα οποία περιβάλλουν την προσφυγή
.Η επίδικη θέση είναι θέση προαγωγής.
Μετεκπαίδευση ή ειδική εκπαίδευση συνεχούς διάρκειας έξι τουλάχιστον μηνών σε θέματα σχετικά με τις αρμοδιότητες του Τμήματος Δασών, θα αποτελεί πλεονέκτημα (βλ. παραγ. (3) του σχεδίου υπηρεσίας).
Η Ε.Δ.Υ. έκρινε ότι ο αιτητής κατέχει το προσόν πλεονέκτημα. Τα Ε.Μ. δεν το κατέχουν. Καθώς φαίνεται από το σχετικό πρακτικό κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης η Ε.Δ.Υ. έλαβε υπόψη όλα τα ενώπιόν της στοιχεία. Με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους - αξία, προσόντα, αρχαιότητα - τις συστάσεις του Διευθυντή και τα όσα αυτός ανέφερε σχετικά, έκρινε ότι τα Ε.Μ. υπερέχουν των άλλων υποψηφίων και τους επέλεξε ως τους πιο κατάλληλους.
΄Εκρινε, επίσης, ότι έναντι των δύο υποψηφίων (Παρμακλή και Νικοδήμου), οι οποίοι υπερέχουν σε αρχαιότητα, οι επιλεγέντες υπερέχουν σε αξία, όπως αυτή αντικατροπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις, με έμφαση στα τελευταία χρόνια, στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα, δεν υστερούν σε προσόντα και, επιπλέον, διαθέτουν την αιτιολογημένη σύσταση του Διευθυντή, η οποία ενισχύει ακόμη περισσότερο την αξία τους.
Τέλος, η Ε.Δ.Υ. έλαβε υπόψη ότι ορισμένοι υποψήφιοι που δεν επιλέγηκαν διαθέτουν το πλεονέκτημα που προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης, ωστόσο αυτοί υστερούν σε αρχαιότητα έναντι των επιλεγέντων, υστερούν ή έχουν την ίδια περίπου αξία με αυτούς και δε διαθέτουν τη σύσταση του Διευθυντή.
΄Ενας από τους λόγους ακύρωσης στρέφεται κατά της σύστασης του Διευθυντή. Για το λόγο αυτό καθίσταται απαραίτητη η παράθεση της:
"΄Εχω προσωπική γνώση της προσφοράς και των ικανοτήτων όλων των υποψηφίων, προκειμένου όμως να προβώ στις συστάσεις μου έχω διαβουλευθεί με τους οικείους προϊσταμένους τους. Επίσης έχω μελετήσει τόσο τους Προσωπικούς Φακέλους όσο και τους Φακέλους των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων. Λαμβάνοντας υπόψη και τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους, αξία, προσόντα, αρχαιότητα, το πλεονέκτημα που προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας, καθώς και τις απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης, συστήνω για προαγωγή τους Ιωαννίδη Σάββα και Χριστοδούλου Δημήτριο, τους οποίους θεωρώ ως τους πιο κατάλληλους για να αναλάβουν τα καθήκοντα και τις ευθύνες της υπό πλήρωση θέσης.
Ο Ιωαννίδης, μετά την αποφοίτησή του από το Δασικό Κολλέγιο το 1977, εργάστηκε στη συγκομιδή της καμένης ξυλείας στο δάσος Πάφου. Στη συνέχεια μετατέθηκε στην Αγ. Μαρίνα Ξυλιάτου (Δάσος Αδελφοί), όπου κυρίως επέβλεπε υλοτομικές και αναδασωτικές εργασίες και συμμετείχε στη δασική πυροπροστασία. Από τις θέσεις στις οποίες υπηρέτησε, απέκτησε ευρύτατη αντίληψη των υποχρεώσεων του Δασικού Λειτουργού και εκτέλεσε τα καθήκοντα του με τρόπο υποδειγματικό. Από τις 15.10.85 μετατέθηκε στη Λευκωσία, στον Κλάδο Διαχείρισης, όπου εργάζεται μέχρι σήμερα. Κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του (απογραφή των δασών, λήψη στοιχείων από τα υλοτομεία, ετοιμασία προγραμμάτων υλοτομίας, επεξεργασία στοιχείων υπαίθρου), επέδειξε υψηλό ενδιαφέρον, υπευθυνότητα, οργανωτικές ικανότητες, σοβαρότητα και θετικότητα. Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του εφάρμοσε με επιτυχία τη δασική πολιτική και νομοθεσία. Υστερεί σε αρχαιότητα τριών υποψηφίων, υπερτερεί όμως έναντί τους σε αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις ετήσιες αξιολογήσεις, με έμφαση στα τελευταία χρόνια στα οποία αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα.
Ο Χριστοδούλου, μετά την αποφοίτησή του από το Δασικό Κολλέγιο το 1977, τοποθετήθηκε στον Κλάδο Τηλεφώνων του Τμήματος, λόγω ειδικού ενδιαφέροντος, με κύρια καθήκοντα την εγκατάσταση, συντήρηση και επιδιόρθωση τηλεφωνικών γραμμών, τηλεφωνικών πινάκων, τηλεφωνικών συσκευών, ασυρμάτων και άλλου τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού του Τμήματος. Η προσφορά του αιτητή ήταν πολύ σημαντική για την υπηρεσία και η όλη εργασία του χαρακτηρίζεται από υπευθυνότητα και τελειότητα. Αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, υποβάλλει προτάσεις και εισηγήσεις στους Προϊσταμένους του και εκτελεί τα καθήκοντα του με σοβαρότητα και συναίσθηση ευθύνης. Σ΄ αυτές τις ιδιότητες υπερτερεί των υποψηφίων που δε συστήνονται. Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του εφάρμοσε με επιτυχία τη δασική πολιτική και νομοθεσία. Υστερεί σε αρχαιότητα τριών υποψηφίων, υπερτερεί όμως έναντι τους σε αξία.
Προβαίνοντας στις πιο πάνω συστάσεις, έλαβα υπόψη ότι ορισμένοι υποψήφιοι διαθέτουν το πλεονέκτημα, αυτοί όμως υστερούν ή δεν υπερέχουν σε αξία των συστηνομένων και, επιπλέον, υστερούν και σε αρχαιότητα."
Αξία - έτη αξιολόγησης 1992-1997
.Ο αιτητής έχει βαθμολογηθεί με το βαθμό "εξαίρετα" σε σχέση με όλα τα στοιχεία αξιολόγησης για τα έτη 1993-1997. Το έτος 1992 βαθμολογήθηκε με το βαθμό "εξαίρετα" σε σχέση με 7 από τα 8 στοιχεία αξιολόγησης, και με το βαθμό "πολύ ικανοποιητικά" σε σχέση με το 8ο στοιχείο αξιολόγησης - εκείνο της Διευθυντικής/Διοικητικής Ικανότητας.
Το Ε.Μ. 1 - Δημήτριος Χριστοδούλου - βαθμολογήθηκε με το βαθμό "εξαίρετα" σε σχέση με όλα τα στοιχεία αξιολόγησης για τα έτη 1994-1997. Για το έτος 1993 έχει βαθμολογηθεί με το βαθμό "εξαίρετα" σε 7 από τα 8 στοιχεία αξιολόγησης και με το βαθμό "πολύ ικανοποιητικά" στο 8ο στοιχείο αξιολόγησης - εκείνο της διευθυντικής/διοικητικής ικανότητας. Για το έτος 1992 έχει βαθμολογηθεί με το βαθμό εξαίρετα σε 6 από τα 8 στοιχεία αξιολόγησης και με το βαθμό "πολύ ικανοποιητικά" σε σχέση με τα άλλα δύο στοιχεία αξιολόγησης - εκείνα της πρωτοβουλίας και διευθυντικής/διοικητικής ικανότητας.
Το Ε.Μ. 2 - Σάββας Ιωαννίδης - βαθμολογήθηκε με το βαθμό "εξαίρετα" σε σχέση με όλα τα στοιχεία αξιολόγησης για τα έτη 1994-1997. Το έτος 1993 βαθμολογήθηκε με το βαθμό "εξαίρετα" σε σχέση με 7 από τα 8 στοιχεία αξιολόγησης και με το βαθμό "πολύ ικανοποιητικά" σε σχέση με το πρώτο στοιχείο αξιολόγησης - εκείνο της επαγγελματικής κατάρτισης. Το έτος 1992 βαθμολογήθηκε με το βαθμό "εξαίρετα" σε σχέση με 7 από τα 8 στοιχεία αξιολόγησης και με το βαθμό "πολύ ικανοποιητικά" σε σχέση με το 8ο στοιχείο αξιολόγησης - εκείνο της διευθυντικής/διοικητικής ικανότητας.
Οι λόγοι ακύρωσης
.Ο αιτητής ισχυρίσθηκε ότι η σύσταση του Διευθυντή συγκρούεται με τα στοιχεία των φακέλων, αφού έρχεται ευθέως σε αντίθεση με την αξία του αιτητή και των Ε.Μ. όπως αυτή προκύπτει από τις υπηρεσιακές εκθέσεις. Συνιστά στην πραγματικότητα αμφισβήτηση του περιεχομένου των υπηρεσιακών εκθέσεων. Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή έκαμε αναφορά στις υποθέσεις Χριστοδούλου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2374/15.9.99 και Κουάλη κ.α. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2402/11.11.99
.
Παρατηρώ:
Τα στοιχεία της συναίσθησης ευθύνης και πρωτοβουλίας στα οποία,
σύμφωνα με τη σύσταση του Διευθυντή, το Ε.Μ. 1 υπερτερεί των υποψηφίων που δεν συστήθηκαν βαθμολογούνται στις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις.
Το ίδιο ισχύει και για τα στοιχεία του ενδιαφέροντος, υπευθυνότητας,
οργανωτικών ικανοτήτων και σοβαρότητας, τα οποία μέτρησαν υπέρ του Ε.Μ.2 κατά τη διαμόρφωση της σύστασης του Διευθυντή.
Διαπιστώνω ότι σε ότι αφορά τα στοιχεία τα οποία μέτρησαν υπέρ των Ε.Μ. κατά τη διαμόρφωση της σύστασης του Διευθυντή ο αιτητής υπερτετεί - οριακά έστω - των Ε.Μ.. Διαπιστώνω, επίσης, οριακή υπεροχή του αιτητή σε ότι αφορά το σύνολο των στοιχείων αξιολόγησης για τα έτη 1992-1997.
Η Ε.Δ.Υ. σύμφωνα με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου όχι μόνο μπορεί αλλά πρέπει να παραγνωρίζει τις συστάσεις στην έκταση που είναι ασύμφωνες με τα στοιχεία του φακέλου (Βλ. Τριανταφυλλίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 429, 454)
.Στη Δημοκρατία ν. Στυλιανού κ.α., Α.Ε. 1028, 1029, 1034/10.
7.90 το θέμα έχει τεθεί ως πιο κάτω:"Ο Προϊστάμενος του Τμήματος είναι σε θέση να εκτιμήσει τις απαιτήσεις της θέσης που πρόκειται να πληρωθεί και τις ικανότητες του υποψηφίου για να εκτελεί τα καθήκοντα της θέσης. Οι συστάσεις του, όμως, αν είναι ασύμφωνες με την εικόνα που παρουσιάζεται στις εμπιστευτικές εκθέσεις, πρέπει να παραγνωρίζονται ή να τους αποδίδεται περιορισμένη βαρύτητα, ανάλογα με την έκταση της ασυμφωνίας. (Βλ. Lardis v. Republic (1967) 3 C.L.R. 64, Odysseas Georghiou v. Republic (1976) 3 C.L.R. 74, 84 (Απόφαση Ολομέλειας), Niki Ioannou v. Republic (1976) 3 C.L.R. 431, 432, Ioannou v. Republic (1977) 3 C.L.R. 61, Savva v. Republic (1980) 3 C.L.R. 675, 696, και Republic v. Koufettas (1985) 3 C.L.R. 1950)
Οι εμπιστευτικές εκθέσεις αποτελούν αντικειμενικό στοιχείο κρίσεως της αξίας. Η σημασία των συστάσεων εξασθενίζει ανάλογα με το βαθμό διάστασης τους προς τις εμπιστευτικές εκθέσεις, που καθορίζουν αντικειμενικά την αξία του υπαλλήλου."
Από τα όσα έχουν εκτεθεί πιο πάνω προκύπτει ότι η σύσταση του Διευθυντή δε συνάδει με το περιεχόμενο των ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων. Η σύσταση φέρει το Ε.Μ. 1 να υπερτερεί του αιτητή στους τομείς της υπευθυνότητας και της πρωτοβουλίας και το Ε.Μ. 2 να υπερτερεί στους τομείς του υπηρεσιακού ενδιαφέροντος, της υπευθυνότητας και της διευθυντικής/διοικητικής ικανότητας, ενώ οι υπηρεσιακές εκθέσεις δεν τους δίνουν τέτοια υπεροχή. Αντίθετα ο αιτητής υπερτερεί - οριακά έστω- και των δύο Ε.Μ..
Στην Χριστοδουλίδου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2374/15.9.99 λέχθηκε ότι:
"Ούτε ο διευθυντής ούτε οι προϊστάμενοι και οι αξιολογούντες λειτουργοί μπορούν, έξω από το θεσμοθετημένο πλαίσιο αξιολόγησης και με δοσμένες έγκυρες ετήσιες αξιολογήσεις, να διαμορφώνουν εκ των υστέρων νέα κατάσταση αναφορικά με την αξιολογηθείσα ποιότητα των λειτουργών."
Τα νομολογηθέντα στην Χριστοδουλίδου (πιο πάνω) έχουν υιοθετηθεί στην Κουάλη κ.α. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2402/11.11.99 στην οποία λέχθηκε:
"΄Οπως προκύπτει από τις Υπηρεσιακές Εκθέσεις των υποψηφίων τόσο των αιτητών όσο και των ενδιαφερομένων προσώπων όλοι είναι περίπου ισάξιοι. Κρίνουμε ότι το αποτέλεσμα της σύστασης του Διευθυντή καταλήγει σε ανατροπή των αξιολογήσεων αυτών, αφού για θέματα που έχουν ήδη αξιολογηθεί παρόμοια όλοι, διαχωρίζονται ορισμένοι οι οποίοι συστήνονται με γενικές παρατηρήσεις που στην ουσία ανατρέπουν την αξιολόγηση αυτή.
.................................. .................................................. ............
΄Ετσι όπως και στη Χριστοδουλίδου (ανωτέρω) κρίνουμε ότι η σύσταση πάσχει όχι αναφορικά με την επάρκεια της αιτιολογίας σε συνάρτηση με την αποκάλυψη των πηγών των πληροφοριών για τη διαμόρφωση της κρίσης αλλά γιατί ο Διευθυντής δεν θα μπορούσε έξω από το πλαίσιο των ετήσιων αξιολογήσεων να διαμορφώνει εκ των υστέρων νέα κατάσταση αναφορικά με την ίδια αξιολογούμενη ποιότητα των υποψηφίων. Καθήκον του Διευθυντή είναι με βάση τις γνώσεις που έχει για το τι απαιτεί η θέση να επισημαίνει τις αρετές εκείνες του συγκεκριμένου υποψηφίου, στις οποίες με βάση τις αξιολογήσεις υπερέχει, και να συστήνει με βάση την υπεροχή αυτών τον καταλληλότερο υποψήφιο."
Στην Κωνσταντίνου κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 1047/97 και 5/98/21.3.2000 ο Νικολάου, Δ. παρατήρησε ότι ο Διευθυντής δεν μπορεί με τη σύσταση του "να διαφοροποιεί την εικόνα που προκύπτει από τη βαθμολογημένη αξία: ανεβάζοντας τον ένα και συνακόλουθα κατεβάζοντας τον άλλο". Αφού παρέθεσε το πιο πάνω απόσπασμα από την Χριστοδουλίδου (πιο πάνω) ο Νικολάου, Δ. συνέχισε ως εξής:
"Αν μέσα από τα βαθμολογημένα στοιχεία ο Διευθυντής διακρίνει διαφορά μεταξύ του ενός και του άλλου υποψηφίου σε κάποιο συγκεκριμένο στοιχείο που αποκτά ιδιαίτερη, κατά την εκτίμηση του, σημασία ενόψει των όσων απαιτεί η νέα θέση, πρέπει να το εντοπίζει και να το εξηγεί για να φαίνεται γιατί προτίμησε τον ένα αντί τον άλλο. Χωρίς έτσι να μεταβάλλεται συγκριτικά η υπηρεσιακή αξία των υπαλλήλων από στοιχεία που φέρνει ο ίδιος ο Διευθυντής βάσει των όσων λέει ότι γνωρίζει προσωπικά ή ότι πληροφορήθηκε από άλλους. Με τη σύσταση υποδεικνύεται, όπου τα δεδομένα το επιτρέπουν, ποιος είναι ο καταλληλότερος για τη θέση. Από αυτή την άποψη και σε αυτό το βαθμό είναι που η σύσταση αποτελεί αυτοτελές, ανεξάρτητο στοιχείο κρίσης."
Στην Σταυρινίδης ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2434/20.3.2000 λέχθηκαν τα εξής:
"Ολες οι ιδιότητες που αποδόθηκαν στο ενδιαφερόμενο μέρος ως χαρίσματα που δικαιολογούν την επιλογή της σε σύγκριση πάντα με τον εφεσείοντα, περιέχονται στις διάφορες κατηγορίες των εμπιστευτικών εκθέσεων. Η επιστημονική κατάρτιση, η απόδοση, το ενδιαφέρον, η υπευθυνότητα, η πρωτοβουλία, οι σχέσεις με τους προϊσταμένους και το κοινό και η διευθυντική ικανότητα βαθμολογούνται στις εκθέσεις. Από τις εκθέσεις δεν προκύπτει ο,τιδήποτε που να δικαιολογεί την προτίμηση του Διευθυντή προς το ενδιαφερόμενο μέρος. Ούτε η σύσταση περιέχει οποιοδήποτε σχόλιο που να αιτιολογεί την προτίμηση προς το ενδιαφερόμενο μέρος.
.................................. .................................................. .......
΄Οπως τονίστηκε και στην υπόθεση Κούλη ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2384, ημερ. 22.12.1999 μέτρο κρίσης της αξίας των υποψήφιων είναι η επάρκεια και αποτελεσματικότητα με την οποία ασκούν τα καθήκοντα τους όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις ετήσιες υπηρεσιακές τους εκθέσεις και όχι η φύση ή το είδος της εργασίας που εκτελούν κατ΄ εντολή των ανωτέρων τους (βλέπε Χαραλαμπίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 414
).Εν όψει των ανωτέρω καταλήγουμε ότι η σύσταση του Διευθυντή είναι τρωτή, συμπαρασύρει δε την απόφαση της Επιτροπής σε ακυρότητα."
Καθώς έχει ήδη διαπιστωθεί η σύσταση του Διευθυντή δεν συνάδει με το περιεχόμενο των ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων. Επομένως ο Διευθυντής έχει, με τη σύσταση του, διαμορφώσει νέα κατάσταση υπεροχής των Ε.Μ. έξω από το θεσμοθετημένο πλαίσιο των ετήσιων αξιολογήσεων. ΄Εχει αναφέρει ότι οι προαχθέντες υπερέχουν σε σχέση με στοιχεία τα οποία έχουν αξιολογηθεί στις υπηρεσιακές εκθέσεις, οι οποίες, όμως, δεν τους εμφανίζουν ότι υπερέχουν.
Τυγχάνουν, επομένως, πλήρους εφαρμογής τα νομολογηθέντα στις υποθέσεις Χριστοδουλίδη
, Κουάλη, Σταυρινίδη και Κωνσταντίνου (πιο πάνω).Για τους λόγους που υποδεικνύονται σε εκείνες τις αποφάσεις η σύσταση πάσχει. Η διαπίστωση αυτή οδηγεί στην επιτυχία της προσφυγής και στη ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της με έξοδα £350.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.