ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.

Μεταξύ:

1. Γενέθλιου Κόκκινου,

2. Πολύκαρπου Χρίστου Κόκκινου,

Αιτητών

και

1. Της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

του Υπουργού Εσωτερικών,

2. Της Επιτροπής Δημόσιας Υγείας Καλιανών,

Καθ΄ ων η αίτηση.

_________________

Για τους αιτητές: Αλ. Ταλιαδώρος για Κ. Χρυσοστομίδη.

Για τους καθ΄ ων η αίτηση αρ. 1: Α. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της

Δημοκρατίας Α΄ εκ μέρους του Γεν. Εισ.

Για τους καθ΄ ων η αίτηση αρ. 2: Καμία εμφάνιση.

__________________

Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές ζητούν την πιο κάτω θεραπεία:

Σύμφωνα με το επίδικο διάταγμα επίταξης η υπό επίταξη ιδιοκτησία ήταν αναγκαία για τους "πιο κάτω σκοπούς δημόσιας ωφελείας, δηλαδή για την ανάπτυξη του οδικού δικτύου στη Δημοκρατία και η επίταξη της επιβάλλεται για τους πιο κάτω λόγους δηλαδή για τη διάνοιξη δρόμου στο χωριό Καλιάνα της Επαρχίας Λευκωσίας".

Το επίδικο διάταγμα δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας ημερ. 25.9.1998. Οι αιτητές ισχυρίσθηκαν ότι "κατά ή περί την 10η και 11η Σεπτεμβρίου, 1998 και προτού δημοσιευθεί διάταγμα απαλλοτρίωσης και/ή διάταγμα επίταξης οι καθ΄ ων η αίτηση, εντελώς παράνομα και/ή χωρίς την άδεια των αιτητών επενέβησαν στα τεμάχια των αιτητών με αρ. 615 και 1049 και διάνοιξαν δρόμο". Ο δρόμος που παράνομα κατασκευάσθηκε στα δύο τεμάχια των αιτητών ανέρχεται "σε πέραν των τετρακοσίων τετραγωνικών μέτρων παρόλο που, σύμφωνα με την πιο πάνω γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης, η συνολική έκταση που θα χρησιμοποιείτο και από τα τέσσερα (4) τεμάχια θα ανερχόταν μόνο σε 155 τετραγωνικά μέτρα περίπου".

Σε σχέση με τον πιο πάνω ισχυρισμό των αιτητών - για διάνοιξη του δρόμου πριν από τη δημοσίευση του διατάγματος επίταξης - ο ευπαίδευτος συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση αρ. 1 δήλωσε:

Οι αιτητές ισχυρίσθηκαν ότι η επίταξη δεν ήταν αναγκαία για την επίτευξη οποιουδήποτε σκοπού δημόσιας ωφέλειας.

΄Ερεισμα για τον πιο πάνω λόγο ακύρωσης αποτέλεσε η κατασκευή του δρόμου πριν από την δημοσίευση του επίδικου διατάγματος και η χρησιμοποίηση 400 περίπου τετραγωνικών μέτρων από την ιδιοκτησία των αιτητών αντί 155 όπως προβλεπόταν στο επίδικο διάταγμα (Ο τελευταίος αυτός ισχυρισμός των αιτητών δεν έχει αμφισβητηθεί).

Οι αιτητές υπέβαλαν ότι με το επίδικο διάταγμα οι καθ΄ ων η αίτηση επεδίωξαν εσπευσμένα "να νομιμοποιήσουν εκ των υστέρων" τις προηγούμενες παράνομες πράξεις δηλαδή την παράνομη επέμβαση στην ακίνητη ιδιοκτησία των αιτητών χωρίς την ύπαρξη διατάγματος απαλλοτρίωσης ή επίταξης.

΄Εχει ήδη γίνει αναφορά στους σκοπούς της επίδικης επίταξης. Αυτοί οι σκοποί αποτελούν και την αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης. Ενώ, σύμφωνα με την αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης, η επίδικη επίταξη επιβαλλόταν για τη διάνοιξη δρόμου, ο δρόμος είχε ήδη διανοιχθεί.

Με άλλο λόγο ακύρωσης οι αιτητές υποστήριξαν ότι δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος και η νομολογία για να είναι νόμιμη η έκδοση του διατάγματος επίταξης. Υπέβαλαν ότι, υπό τις περιστάσεις, η επίδικη επίταξη δεν είχε καταστεί "αναγκαία" και περαιτέρω δεν αποσκοπούσε στη θεραπεία "έκτακτου, επειγούσης και παροδικής δημόσιας ή κοινωνικής ανάγκης". Τόνισαν ότι η απόφαση για απαλλοτρίωση λήφθηκε τον Αύγουστο του 1994 και τα διατάγματα απαλλοτρίωσης και επίταξης εκδόθηκαν 4 και πλέον χρόνια αργότερα - στις 25.9.1998.

Σύμφωνα με τα Πορίσματα Νομολογίας (πιο πάνω), σελ. 93 "οι επιτάξεις ... είναι ανεκταί υπό την προϋπόθεσιν της αποζημιώσεως του ιδιοκτήτου και της παροχής εις αυτόν των μέσων προς ευχερή και αποτελεσματικήν άσκησιν του δικαιώματος του τούτου, μόνον προς θεραπείαν εκτάκτου, επειγούσης και παροδικής δημοσίας ή κοινωνικής ανάγκης, μη δυναμένης ν΄ αντιμετωπισθή δι΄ άλλου ήττον επαχθούς μέσου .... Συνέπεια τούτων είναι, ότι οι περί επιτάξεων νόμοι δέον να εφαρμόζωνται μετά μεγάλης περισκέψεως και φειδούς: 256 (46)."

Στην παρούσα υπόθεση η διάνοιξη του δρόμου πριν τη δημοσίευση του επίδικου διατάγματος και ο χρόνος που έχει παρέλθει από τη λήψη της απόφασης για απαλλοτρίωση αφαιρούν από την προσβαλλόμενη απόφαση το στοιχείο του επείγοντος. Ακολουθεί πως η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί γιατί λήφθηκε κατά παράβαση των αρχών του διοικητικού δικαίου που διέπουν το θέμα των επιτάξεων.

Ο ευπαίδευτος συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση αρ. 1 στη γραπτή του αγόρευση δέχθηκε ότι "υπήρξε πρόβλημα με το σχέδιο του Κτηματολογίου", το οποίο οδήγησε στην καθυστέρηση της καταβολής της πληρωτέας αποζημίωσης. Αυτή η πραδοχή, σύμφωνα με τον ευπαίδευτο συνήγορο των αιτητών, "πρέπει να οδηγήσει αναπόφευκτα στην ακύρωση του επίδικου διατάγματος".

΄Εχω την άποψη πως η ετοιμασία σχεδίου το οποίο να καθορίζει επακριβώς την έκταση και το ακριβές μέρος του υπό επίταξη μέρους αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη νομιμότητα του διατάγματος επίταξης.

Η επίταξη αποτελεί μέτρο το οποίο πλήττει το συνταγματικώς κατοχυρωμένο δικαίωμα ιδιοκτησίας. Οποιαδήποτε επέμβαση στην ιδιοκτησία πρέπει να γίνεται με τρόπο και διαδικασίες που να μην αφήνουν αμφιβολίες και ερωτηματικά ως προς την έκταση της επέμβασης όπως είναι εδώ η περίπτωση. Στην κρινόμενη περίπτωση καθώς έχει ήδη αναφερθεί το μέρος που επρόκειτο να επιταχθεί "δείχνεται με κόκκινο χρώμα πάνω στο σχέδιο το υπογραμμένο από τον ΄Επαρχο Λευκωσίας". Το σχέδιο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της προσβαλλόμενης πράξης. Καθώς έχει υποδειχθεί το σχέδιο ήταν προβληματικό. Εκ πρώτης όψεως δεν συνάδει με την επί τόπου κατάσταση και κρίθηκε ότι πρέπει να γίνει νέα χωρομετρία με βάση νέο σχέδιο που θα ετοιμασθεί. Αυτές οι πλημμέλειες του σχεδίου το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της προσβαλλόμενης πράξης είναι τόσο σοβαρές που πλήττουν καίρια την εγκυρότητα και νομιμότητα της πράξης η οποία πρέπει να ακυρωθεί και γι΄ αυτό το λόγο.

Π. ΚΑΛΛΗΣ,

Δ.

/ΕΑΠ.