|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ.918/97
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Π. ΑΡΤΕΜΗ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Αντρoύλλας Βασιλείου,
Αιτήτριας,
και
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
(α) Υπουργικού Συμβουλίου,
(β) Επαρχιακού Λειτουργού Τμήματος Πολεοδομίας
& Οικήσεως Λεμεσού,
2. Συμβουλίου Βελτιώσεως Πεντακώμου,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:
6.4.00Για την αιτήτρια: κ. Μέσσιος για κ. Κακογιάννη
Για τους καθ΄ων η αίτηση 1: κ. Χ. Ιωσηφίδης
Για τους καθ΄ων η αίτηση 2: κ. Δημοσθένους
Για το ενδιαφ. μέρος Σαββίδη: κα Καλλιγέρου
A Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια ζητά από το Δικαστήριο την ακόλουθη θεραπεία:
"1. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση του Επαρχιακού Λειτουργού Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως Λεμεσού ημερομηνίας 18.1.1996 με την οποία χορήγησε Πολεοδομική Άδεια με αρ. ΛΕΜ/905/94 για την ανέγερση τριόροφης οικοδομής η οποία αποτελείται από 6 διαμερίσματα στον Σαβέρη Ιωάννου Σαββίδη από τη Λεμεσό η οποία κοινοποιήθηκε στην αιτήτρια κατά ή περί τις 27.8.1997 είναι άκυρη και/ή στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
2. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση του Συμβουλίου Βελτιώσεως Πεντακώμου ημερομηνίας 14.4.97 με την οποία χορήγησε Άδεια Οικοδομής με αρ. Β39/97 για την ανέγερση της ίδιας πιο πάνω οικοδομής στον Σαβέρη Ιωάννου Σαββίδη από τη Λεμεσό η οποία κοινοποιήθηκε στην αιτήτρια κατά ή περί τις 27.8.1997 είναι άκυρη και/ή στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος."
Η αιτήτρια είναι ιδιοκτήτρια του τεμαχίου 25 επί του Φύλλου Σχεδίου LV/43 στο χωριό Πεντάκωμο (τοποθεσία Ακτή Κυβερνήτση) στο οποίο έχει ανεγείρει οικοδομή.
Το εν λόγω τεμάχιο εφάπτεται νοτιοδυτικά με το τεμάχιο 90 του Φύλλου Σχέδιου LV/43 ιδιοκτησία του ενδιαφερόμενου μέρους, το πιο μεγάλο μέρος του οποίου επηρεάζεται από διάταγμα προστασίας της παραλίας.
Το ενδιαφερόμενο μέρος με επιστολή του ημερομηνίας 15.4.86 προς τον Υπουργό Εσωτερικών διαμαρτυρόταν για υπέρμετρο επηρεασμό του τεμαχίου του από τη ζώνη προστασίας της παραλίας και ζητούσε τροποποίηση.
Ο Έπαρχος Λεμεσού τον πληροφόρησε ότι το τεμάχιο του δεν μπορεί να αξιοποιηθεί γιατί βρίσκεται εκτός ορίου υδατοπρομήθειας και δεν εφάπτεται δημόσιου δρόμου. Τον πληροφόρησε επίσης ότι, εφόσο θα επιλυθούν τα πιο πάνω προβλήματα και υποβληθεί σχετική αίτηση, θα εξετασθεί το ενδεχόμενο παραχώρησης χαλάρωσης, έτσι που μερος των οικοδομών να βρίσκεται μέσα στη ζώνη προστασίας της παραλίας σε τέτοιο βαθμό ώστε να γίνεται πλήρης εκμετάλλευση του συντελεστή δόμησης και κάλυψης που επιτρέπεται στην εν λόγω περιοχή.
Στις 23.6.94 το ενδιαφερόμενο μέρος υπέβαλε αίτηση για έκδοση πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση συγκροτήματος 10 διαμερισμάτων στο αναφερθέν τεμάχιο του. Το μεγαλύτερο τμήμα της ανάπτυξης προτείνετο να ανεγερθεί μέσα στη ζώνη προστασίας της παραλίας.
Η Πολεοδομική Αρχή, λόγω της προτεινόμενης ανάπτυξης μέσα στην εν λόγω ζώνη, ζήτησε τις απόψεις του Συμβουλίου Βελτιώσεως Αμαθούντας του οποίου η απάντηση ήταν θετική και της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων & Περιβάλλοντος η οποία, αναφερόμενη στη Δήλωση Πολιτικής και στο Τοπικό Σχέδιο Λεμεσού, δεν συμφώνησε για την παραχώρηση χαλάρωσης.
Στη συνέχεια, η Πολεοδομική Αρχή σε σχετική επιστολή της προς το Γενικό Διευθυντή τουΥπουργείου Εσωτερικών σύστησε την προώθηση στο Υπουργικό Συμβούλιο της αίτησης για χορήγηση χαλάρωσης σύμφωνα με το άρθρο 5Α του Περί Προστασίας της Παραλίας Νόμου Ν. 8/72 προτείνοντας τροποποίηση των σχεδίων ανάπτυξης.
Έθεσε υπόψη του Υπουργικού Συμβουλίου τα πιο κάτω στοιχεία:
"(α) . . . . το τεμάχιο με αρ. 90, στο οποίο προτείνεται η ανάπτυξη είναι το μόνο στην περιοχή, το οποίο με βάση τη γραμμή προστασίας της παραλίας, η οποιαδήποτε ανάπτυξη του σχεδόν εξουδετερώνεται πλήρως. Σε όλα τα υπόλοιπα τεμάχια της περιοχής ο επηρεασμός τους από τη γραμμή αυτή είτε είναι ελάχιστος, είτε παραμένει ικανοποιητικό εμβαδό εκτός ζώνης προστασίας που επιτρέπει την άνετη αξιοποίηση τους.
(β) . . . . . στο υπό μελέτη τεμάχιο με αρ. 90 η γραμμή προστασίας απέχει από τον γκρεμό πολύ μεγαλύτερη απόσταση, επηρεάζοντας με τον τρόπο αυτό πέραν του 90% του εμβαδού του τεμαχίου . . . ."
Τόνισε ότι εφόσον χορηγηθεί η πιο πάνω χαλάρωση από το Υπουργικό Συμβούλιο, θα καλέσει τον ιδιοκτήτη του τεμαχίου να τροποποιήσει τα σχέδια του ανάλογα και στη συνέχεια θα χορηγήσει την πολεοδομική άδεια με όλους τους αναγκαίους πολεοδομικούς όρους.
Η αρμόδια Υπουργική Επιτροπή η οποία εξέτασε το θέμα αποφάσισε να εγκρίνει την αιτούμενη χαλάρωση με τους αναγκαίους όρους συμπεριλαμβανομένου και όρου για παραχώρηση δημόσιου χώρου πρασίνου ποσοστού 10% κατά μήκος του γκρεμού.
Η αιτήτρια με επιστολή των δικηγόρων της ημερομηνίας 9.10.95 προς το Υπουργικό Συμβούλιο και την Πολεοδομική Αρχή αντέδρασε στην αιτούμενη χαλάρωση αναφέροντας ότι θα επηρεαστεί αρνητικά η φυσική ομορφιά της περιοχής αλλά και η ιδιοκτησία της ίδιας θα υποστεί μεγάλη ζημιά.
Μετά την πιο πάνω απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής, η Πολεοδομική Αρχή είχε διαβουλεύσεις με το ενδιαφερόμενο μέρος και τον αρχιτέκτονα του έργου με σκοπό να τροποποιηθούν τα σχέδια της προτεινόμενης ανάπτυξης για να συνάδουν με την απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής και για καλύτερο εναρμονισμό της οικοδομής στο ευαίσθητο περιβάλλον της περιοχής.
Στη συνέχεια, η Πολεοδομική Αρχή με επιστολή της προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, σύστησε την τροποποίηση της προηγούμενης απόφασης της αρμόδιας Υπουργικής Επιτροπής με βάση τα νέα σχέδια.
Η αρμόδια Υπουργική Επιτροπή αποφάσισε να εγκρίνει τροποποίηση της προηγούμενης απόφασης της σύμφωνα με τις εισηγήσεις της Πολεοδομικής Αρχής.
Η Πολεοδομική Αρχή προχώρησε στη χορήγηση της πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση έξι διαμερισμάτων αντί δέκα που ήταν η αρχική αίτηση και σύμφωνα με τα νέα τροποποιημένα σχέδια.
Ακολούθως το Συμβούλιο Βελτιώσεως Πεντακώμου χορήγησε άδεια οικοδομής.
Με την παρούσα προσφυγή προσβάλλονται ταυτόχρονα η πολεοδομική άδεια και η άδεια οικοδομής. Επιβάλλεται να εξεταστεί το θέμα της συνάφειας των δύο προσβαλλομένων πράξεων.
Η έκδοση της άδειας οικοδομής προϋποθέτει την ύπαρξη πολεοδομικής άδειας. Έχω τη γνώμη όμως ότι δεν υπάρχουν τα διασυνδετικά στοιχεία που απαιτούνται ώστε οι δύο πράξεις να είναι συναφείς. Η πολεοδομική άδεια και η άδεια οικοδομής αποτελούν δύο χωριστές αυτοτελείς διοικητικές πράξεις που εκδίδονται από διαφορετικό διοικητικό όργανο. Η πολεοδομική άδεια στηρίζεται στον περί Πεολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμο 90/72, όπως τροποποιήθηκε, ενώ η άδεια οικοδομής στον περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμο, Κεφ. 96 και χορηγούνται από διαφορετικά όργανα.
Άλλο στοιχείο που ενισχύει την αυτοτέλεια τους είναι η φύση της εξουσίας που διέπει την έκδοση τους. Η αρμόδια δημοτική αρχή δεν είναι υποχρεωμένη να εκδώσει την άδεια οικοδομής επειδή εκδόθηκε η πολεοδομική άδεια. Η άσκηση της αρμοδιότητας της είναι αντικείμενο διακριτικής εξουσίας (Γεώργιος Μαυρουδής ν. Δήμου Αγλαντζιάς, κ.ά. 832/96, 28.4.99 και Α/φοι Α & Α.Κωνσταντίνου Λτδ ν. 1. Δήμου Γεροσκήπου, 2. Δημοτικού Συμβουλίου Γεροσκήπου
387/96 3.6.97).Συνεπώς η προσφυγή για τη δεύτερη προσβαλλόμενη πράξη (έκδοση άδειας οικοδομής) απορρίπτεται. Εξεταστέα είναι μόνο η έκδοση πολεοδομικής άδειας.
Η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη πολεοδομική άδεια παραβιάζει το άρθρο 5Α του Περί Προστασίας της Παραλίας Νόμου, Ν.8/72, που προνοεί τα ακόλουθα:
"5Α.(1) Το Υπουργικόν Συμβούλιον δύναται, τη αιτήσει αρμοδίας αρχής ή άλλως, επί τω τέλει προστασίας ή διατηρήσεως του χαρακτήρος και ανέσεων οιασδήποτε παραλίας, ή της δημοσίας χρήσεως και απολαύσεως ταύτης ή της υπό του κοινού προσεγγίσεως της, δια Γνωστοποιήσεως δημοσιευομένης εν τη επισήμω εφημερίδι της Δημοκρατίας, να καθορίζη οιανδήποτε περιοχήν της παραλίας ή εφαπτομένην της παραλίας, εντός της οποίας ουδεμία οικοδομή οιουδήποτε είδους θα ανεγείρεται.
(2) Ανεξαρτήτως παντός εν των περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμω διαλαμβανομένου, από της δημοσιεύσεως Γνωστοποιήσεως δυνάμει του εδαφίου (1) του παρόντος άρθρου, και μετά ταύτην, ουδεμία άδεια διά την ανέγερσιν οιασδήποτε οικοδομής εντός της περιοχής της καθορισθείσης εν τη Γνωστοποιήσει, δυνάμει του ρηθέντος Νόμου, θα εκδίδηται υπό της αρμοδίας αρχής:
Νοείται ότι εάν εις οιανδήποτε εξαιρετικήν περίπτωσιν η αρμοδία αρχή ικανοποιηθή ότι το δημόσιον συμφέρον απαιτεί την έκδοσιν αδείας δι΄ανέγερσιν οικοδομής, δύναται να υποβάλη την τοιαύτην περίπτωσιν εις το Υπουργικόν Συμβούλιον, το οποίον, κατόπιν μελέτης αυτής δύναται, κατά την απόλυτον κρίσιν του, να εξουσιοδοτήση την αρμοδίαν αρχήν όπως, ανεξαρτήτως της ως είρηται δημοσιευθείσης Γνωστοποιήσεως, εκδώση τοιαύτην άδειαν και υπό τοιούτους όρους ως το Υπουργικόν Συμβούλιον θα θεωρήση σκόπιμον."
(Η υπογράμμιση είναι δική μου).
Εισηγείται η αιτήτρια ότι η Πολεοδομική Αρχή υποβάλλει στο Υπουργικό Συμβούλιο περίπτωση για παρέκκλιση όταν η ίδια ικανοποιηθεί ότι πρόκειται για εξαιρετική περίπτωση και το δημόσιο συμφέρο απαιτεί την έκδοση της άδειας. Περαιτέρω ισχυρίζεται ότι η έκδοση της πολεοδομικής άδειας χωρίς τη συνδρομή των προϋποθέσεων της επιφύλαξης του άρθρου 5Α(2) του Νόμου συνιστά κατάχρηση εξουσίας.
Προβάλλει επίσης ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 26(2) του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου 7/90 όπως τροποποιήθηκε:
"Το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί με απόφαση του να χορηγεί πολεοδομική άδεια κατά παρέκκλιση του σχεδίου ανάπτυξης, ανεξάρτητα αν η ανάπτυξη έχει συντελεστεί ή όχι, σε έκτακτες και δικαιολογημένες προς το δημόσιο συμφέρον περιπτώσεις . . . .".
Είναι η θέση της αιτήτριας ότι η περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ούτε έκτακτη, ούτε δικαιολογημένη προς το δημόσιο συμφέρο.
Οι καθ΄ων η αίτηση αρ.1 υποστηρίζουν ότι πρόκειται για εξαιρετική περίπτωση και ο Νόμος επιτρέπει την παρέμβαση του Υπουργικού Συμβουλίου για μετριασμό των συνεπειών της εφαρμογής του Νόμου.
Η ληφθείσα απόφαση στηρίχθηκε στο άρθρο 26(2) του Περί Πολεοδομίας & Χωροταξίας Νόμου του Ν. 90/72 όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 142(1)/99 και στην επιφύλαξη του άρθρου 5Α(2) του Περί Προστασίας της Παραλίας Νόμου Ν.8/72.
Η Πολεοδομική Αρχή, υποβάλλοντας την παρούσα περίπτωση στο Υπουργικό Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 5Α(2) του Ν. 8/72, στηρίχθηκε στα πιο κάτω στοιχεία:
(α) Το τεμάχιο του ενδιαφερόμενου μέρους είναι το μόνο στην περιοχή του οποίου, με βάση την γραμμή προστασίας της παραλίας, εξουδετερώνεται πλήρως η ανάπτυξη του, ενώ για τα υπόλοιπα τεμάχια της περιοχής ο επηρεασμός από τη γραμμή αυτή είναι ελάχιστος.
(β) Το τεμάχιο του ενδιαφερόμενου μέρους επηρεάζεται πέραν του 90% του εμβαδού του.
Στη συνέχεια η αρμόδια Υπουργική Επιτροπή αποφάσισε να εγκρίνει την αιτούμενη χαλάρωση ώστε μέρος της κυρίως οικοδομής να επεμβαίνει στη ζώνη προστασίας της παραλίας θέτοντας τον όρο για παραχώρηση δημόσιου χώρου πρασίνου ποσοστού 10% κατά μήκος του γκρεμού.
Προκύπτει ότι η χαλάρωση χορηγήθηκε χωρίς να προσδιορίζονται οι λόγοι που στοιχειοθετούν το δημόσιο συμφέρον, ώστε αυτό να εξειδικεύεται με αναφορά σε συγκεκριμένα περιστατικά για να είναι εφικτός ο δικαστικός έλεγχος.
Παραπέμπω στην απόφαση Hawaii Hotels Ltd v. Κυπριακή Δημοκρατία, 273/94, 29.12.95, σελ.9:
"Τα γεγονότα τα οποία συνθέτουν και προσδιορίζουν το δημόσιο συμφέρον πρέπει να καθορίζονται και εξ αυτών να συνάγεται η εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος με τις χαλαρώσεις που χορηγούνται. Παρέκκλιση από τις διατάξεις του νόμου εξ ονόματος του δημόσιου συμφέροντος, δικαιολογείται μόνο όπου καταδεικνύεται ότι το συμφέρον του δημοσίου εξυπηρετείται στη συγκεκριμένη περίπτωση με τη μη αυστηρή εφαρμογή του."
Το σχετικό άρθρο καθορίζει δύο απαραίτητες προϋποθέσεις που πρέπει να ικανοποιήσουν την αρμόδια Αρχή για να υποβάλει την υπόθεση για παρέκκλιση στο Υπουργικό Συμβούλιο. Η υπόθεση πρέπει να είναι εξαιρετική περίπτωση και να υπάρχει λόγος δημοσίου συμφέροντος για την έκδοση της αιτούμενης άδειας. (
Mouska v. Improvement Borard of Paralimni (1986) 3(Β) C.L.R. 1887).Tα στοιχεία που πρόβαλε η Πολεοδομική Αρχή για την υποβολή αίτησης στο Υπουργικό Συμβούλιο για χορήγηση χαλάρωσης, όπως αναφέρθηκαν πιο πάνω, δεν οδηγούν στο χαρακτηρισμό της ως "εξαιρετική περίπτωση" ώστε να απαιτείται από το δημόσιο συμφέρο η χορήγηση παρέκκλισης. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για χαλάρωση δεν αναφέρει κανένα γεγονός δημοσίου συμφέροντος, όπως απαιτεί το άρθρο 26(3) του Ν. 90/72 όπως τροποποποιήθηκε.
Συνεπώς κρίνω ότι, τα γεγονότα τα οποία οδήγησαν στη λήψη της προσβαλλόμενης πολεοδομικής άδειας δεν αναφέρονται στο δημόσιο συμφέρο που απαιτείται να υπάρχει για την άσκηση της εξουσίας που παρέχεται από το άρθρο 26(3).
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η πολεοδομική άδεια ακυρώνεται με έξοδα υπέρ της αιτήτριας.
Π. Αρτέμης,
Δ.
/Χ.Π.