Δρ. Πέτρου Κουρέα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, Υπόθεση Αρ. 1164/98, 20 Απριλίου 2000

Ο Αιτητής ιατρός κ. Κουρέας ζητά ακύρωση της μετάθεσης του, από το Νοσοκομείο Λεμεσού στο Νοσοκομείο Πάφου από 5.10.1998, η οποία του ανακοινώθηκε στις 2.10.1998.

Της προσβαλλόμενης απόφασης είχε προηγηθεί άλλη απόφαση, ανακοινωθείσα στον κ. Κουρέα στις 30.3.1997, με την οποία μετατίθετο προσωρινά από το Νοσοκομείο Λεμεσού στο Νοσοκομείο Πάφου από 6.4.1998. Η απόφαση εκείνη ακυρώθηκε στις 7.10.1998 στην προσφυγή 422/98 με τη συμφωνία της Δημοκρατίας. Στην αγόρευση του ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον κ. Κουρέα προβάλλει ως κύριο λόγο ακύρωσης την πλάνη περί τα πράγματα, εισηγούμενος ότι αυτή συνίστατο στην παραγνώριση από την ΕΔΥ του γεγονότος ότι, όταν ελήφθη η προσβαλλόμενη απόφαση στις 28.9.1998, εκκρεμούσε η εκδίκαση της προσφυγής 422/98 η οποία και συνιστούσε ουσιώδες στοιχείο που θα έπρεπε να ελαμβάνετο υπ΄όψη. Ο κ. Κληρίδης εισηγείται επίσης ως άλλο λόγο ακύρωσης την κατάχρηση εξουσίας καθ΄όσον, όπως υποβάλλει, με τη μετάθεση του κ. Κουρέα από τη Λεμεσό αντί ενός από τους τρεις επιμελητές της Λευκωσίας, το Νοσοκομείο Λεμεσού κατέληξε να είναι με μόνο ένα επιμελητή πρώτων βοηθειών αντί των δύο που προβλέπονται στο σχέδιο υπηρεσίας και η Λευκωσία παρέμεινε με τρεις επιμελητές αντί των δύο που προβλέπονται στο σχέδιο υπηρεσίας. Στα πλαίσια αυτά, ο κ. Κληρίδης υποβάλλει επίσης ότι δεν ελήφθησαν δεόντως υπ΄όψη τα ειδικά περιστατικά του κ. Κουρέα στα οποία αναφέρθηκε στην επιστολή του ημερομηνίας 10.4.1998.

Στη δική του αγόρευση ο ευπαίδευτος συνήγορος για τη Δημοκρατία απορρίπτει τη σύνδεση της προσφυγής 422/98 με την παρούσα προσφυγή ως έχουσες διαφορετικό αντικείμενο και διεπόμενες από διαφορετικό νομικό πλαίσιο. Ο κ. Ευσταθίου εισηγείται επίσης ότι η απόφαση λήφθηκε μετά από επαρκή και δέουσα έρευνα όλων των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης και των παραμέτρων που τη διέπουν.

Ως προς το πρώτο θέμα που αφορά την προσφυγή 422/98 δεν διαπιστώνω οποιοδήποτε έρεισμα στη θέση του κ. Κληρίδη και συμφωνώ με την τοποθέτηση του κ. Ευσταθίου. Η εδώ προβλεπόμενη μετάθεση του κ. Κουρέα έγινε δυνάμει του άρθρου 48(2) του Νόμου 1/90 και δεν συσχετίζετο καθ΄οποιοδήποτε τρόπο ως προς τα νομικά και πραγματικά δεδομένα με την προσωρινή μετάθεση του η οποία είχε γίνει δυνάμει του άρθρου 48(4). Εξ άλλου όμως και περαιτέρω, όπως προνοεί το άρθρο 48(4), η προσωρινή μετάθεση δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τρεις μήνες. Η προσωρινή μετάθεση του κ. Κουρέα λοιπόν που είχε γίνει από τις 6.4.1998 είχε εν πάση περιπτώσει ήδη λήξει στις 28.9.1998 που ελήφθη η προσβαλλόμενη απόφαση, και δεν μπορώ να δω ποια θα ήταν η σημασία της ύπαρξης και έκβασης της προσφυγής 422/98 για την ΕΔΥ στις 28.9.1998. Η δε ΕΔΥ είχε πλήρη γνώση των απόψεων του κ. Κουρέα από τις 10.4.1998 που εστάλη η επιστολή του με την οποία ενίστατο στην προσωρινή μετάθεση του, που αποτέλεσε και το αντικείμενο της 422/98, και με την οποία εξέθεσε πλήρως τους λόγους της ένστασης του προς αυτή. Κάθε άλλο παρά απληροφόρητη ήταν λοιπόν η ΕΔΥ.

Ως προς το δεύτερο θέμα, το ερώτημα απευθύνεται ουσιαστικά στη διαπίστωση δέουσας έρευνας. Οι αρχές της νομολογίας δεν είναι υπό αμφισβήτηση. Στην υπόθεση Carayiannis v. Republic (1980) 3 CLR 39, ο Τριανταφυλλίδης, Δ., (ως ήτο τότε), συνόψισε τη γενική αρχή ως ακολούθως, στη σελ. 44, αναφερόμενος και στη σχετική νομολογία:

"It is well established that the evaluation, made by a competent organ, in relation to the factors militating for or against, as the case may be, a transfer, is not subject to the control of an administrative Court, except where there exists improper use of the relevant discretionary powers or misconception concerning the factual situation or failure to take into account a material factor."

Ο Πικής, Δ. (ως ήτο τότε), ανέλυσε τις παραμέτρους του όλου θέματος στην υπόθεση Isaias v. Republic (1985) 3 CLR 490, στις σελίδες 491-492:

"Appreciation of the needs of the Public Service and departments of it and, choice of the means to satisfy them, including the transfer of personnel, are matters falling within the exclusive competence of the Administration, not in themselves subject to review. A presumption operates that transfers of public officers are effected in the interest of the service. The above principle of administrative Law is firmly established on authority and no need arises to debate its juridical origin. Ιt is advisable, however, to stress there are strong practical considerations too, justifying its adoption. Inevitably, transfers are made in the context of evaluation of the wider needs of a branch of the service. Review of such evaluation would require the Court in every case to examine how each branch of the department is staffed, virtually an impossible task, and one that would, in effect, render the Courts the overseers of administrative action; whereas, their role is confined to the scrutiny of the legality of administrative action. Examination of the needs of the service on such wideranging basis, would deprive the Administration of the flexibility necessary to respond to the ever-changing needs of the service.

But, like every power, the transfer of officers must be exercised bona fide for the purpose it is given, namely, satisfaction of the needs of the service. If the power is invoked for an ulterior purpose or exceeded by making transfer where none is possible, it can be struck down as allegal. Moreover the exercise of the power must be preceded by the necessary inquiry into the facts relevant to its exercise and, that includes, in the case of transfers, examination of the personal (including family) needs of the officer under transfer."

Και ο Στυλιανίδης, Δ. (ως ήτο τότε), στην υπόθεση Zachariou v. Republic (1986) 3 CLR 969, αφού ανασκόπησε τη νομολογία, διατύπωσε αναλυτικά τις αρχές ως ακολούθως στις σελίδες 975-976:

"Τhis Court will not interfere with the proper use of the discretionary powers by the administrative organ concerned nor it will substitute its own discretion for that of the administrative body. On the other hand, although the exercise of the discretion by the Administration, in relation to the reasons dictating a transfer of a public officer, is not subject to the control of an administrative Court, such Court, however, will interfere in cases where there exists improper use of the discretionary power, or a misconception of the factual situation or the non-taking into account of material factors -Vafeadis v. The Republic, (supra)).

With the exception of an "adverse transfer" (i.e. transfer made as a disciplinary measure), every other transfer amounts to a simple administrative act which is presumed to have been taken for the benefit and the exigencies of the service and the onus is on the applicant to displace such presumption - (Pierides v. The Republic, (supra)).

The evaluation of the needs of the service and the various departments of it, the means to satisfy such needs, including the transfer of officers are within the exclusive competence of the administrative organs. The exigency of the service is a factual situation within the discretion of the Commission. Transfers of public officers are presumed to be made in the interests of the service. This Court has neither the power not the means of reviewing in every case the needs and the means of satisfying same in every department. In each case, however, the Commission has to exercise its power after due inquiry into all relevant facts, including the personal and family circumstances of an officer. But the family or other circumstances of an officer are not the paramount consideration. They have to be weighed in conjunction with the totality of the exigencies of the service bearing in mind that the paramount consideration is the adequacy and efficiency of the service in the interests of the citizens of the country."

Ο δε Δημητριάδης, Δ., στην Kammitsis v. Republic (1987) 3 CLR 394, είπε τα ακόλουθα στις σελίδες 388-389:

"The principles that govern interference by this Court in transfers of civil servants have been expounded in a great number of cases and these can be summarised as follows:

(a) Every transfer, unless it is an adverse transfer, is presumed to have been taken for the benefit and the exigencies of the service.

(b) Appreciation of the needs of the public service and departments of it and choice of the means to satisfy them are matters falling within the exclusive competence of the administration not in themselves subject to review, except where there exists improper use of the relevant discretionary power or misconception concerning the factual situation or failure to take into account a material factor.

(c) Transfers are made in the context of evaluation of the wider needs of a branch of the service. Review of such evaluation would require the Court in every case to examine how each branch of the department is staffed, virtually an impossible task and one that would in effect render the Courts the overseer of administrative action. Whereas their role is confined to the scrutiny of the legality of administrative action. Examination of the needs of the service on such wide ranging basis would deprive the administration of the flexibility necessary to respond to the ever changing needs of the service.

(d) The exercise of the power must be preceded by the necessary inquiry into the facts relevant to its exercise and that includes, in the case of transfers, examination of the personal and family needs of the officer under transfer. On the other hand, neither personal nor family circumstances can be allowed to override an officer's commitment to the service.

(e) The needs of the service are the foremost consideration in the positioning and transfer of personnel.

(f) In exercising its power of transfer the Commission should always take seriously into consideration the recommendations of the Head of the Department or other Senior responsible officer so that the functions of a public office should be performed in the general interest of the public by the public officer best suited to perform such duties.

(g) The object of vesting the power of transfers into an independent organ, such as the Public Service Commission, is twofold. First the safeguarding of the efficiency and proper functioning of the public service of the Republic and, secondly, the protection of the legitimate interest of the individual holders of public offices (see, in this respect, Nedjati v. The Republic, 2 R.S.C.C. 78, Sentonaris v. The Greek Communal Chamber, 1964 C.L.R. 300, Vafeadis v. The Republic, 1964 C.L.R. 454, Pilatsis v. The Republic, (1968) 3 C.L.R. 707, Pierides v. The Republic, (1969) 3 C.L.R. 274, Papantoniou v. The Republic, (1969) 3 C.L.R. 460, Mouzouris v. The Republic, (1972) 3 C.L.R. 43, Matheou v. The Republic, (1972) 3 C.L.R. 304, Lazarou v. The Republic, (1973) 3 C.L.R. 82, Damianou v. The Republic, (1973) 3 C.L.R. 282, Carayiannis v. The Republic, (1980) 3 C.L.R. 39, Sofocleous v. The Republic, (1982) 3 C.L.R. 786, Isaias v. The Republic, (1985) 3 C.L.R. 490, and Zachariou v. The Republic, unreported yet, judgment given on he 21st June, 1986, in Recourse No. 639/85)."

Δεν μπορώ να συμφωνήσω με τον κ. Κληρίδη ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν υπήρξε δέουσα έρευνα και ότι υπήρξε καταχρηστική άσκηση της διακριτικής εξουσίας της ΕΔΥ. Η πρόταση για μετάθεση του κ. Κουρέα ρητά αναφέρεται στις ανάγκες του Νοσοκομείου Πάφου που την υπαγορεύουν υποδεικνύοντας ότι "Η προτεινόμενη μετάθεση θα ικανοποιήσει τις ανάγκες μας στο νοσοκομείο Πάφου, όπου το Τμήμα Πρώτων Βοηθειών στελεχώνεται μόνο με Ιατρικούς Λειτουργούς και έκτακτους Ιατρικούς Λειτουργούς. (Κανένας βαθμοφόρος). Με την πρόταση μας αυτή αποκαθιστάται η δομή του Τμήματος Πρώτων βοηθειών του Νοσοκ. Πάφου, χωρίς να διαταράσσεται η δομή του αντίστοιχου Τμήματος του Νοσοκ. Λεμεσού, στο οποίο παραμένει άλλος επιμελητής, ο οποίος σημειωτέον είναι αρχαιότερος του Δρος Κουρέα." Η πρόταση σημειώνει ότι ο κ. Κουρέας ενίσταται στη μετάθεση του, παρατηρείται όμως ότι "... η εύρυθμη λειτουργία των Τμημάτων των Υπηρεσιών μας κρίνεται ως σημαντικότερη σε σύγκριση με τους λόγους που προβάλλονται. (Επισυνάπτεται αντίγραφο σχετικής επιστολής του Δρος Κουρέα)." Οι ανάγκες της υπηρεσίας διέπουν την πρόταση, παρά τα προσωπικά δεδομένα που αναφέρει ο κ. Κουρέας στην επιστολή του της 10.4.1998. Και οι δύο αυτές πτυχές ήσαν ενώπιον της ΕΔΥ η οποία στη συνεδρία της 24.6.1998, μελετώντας τόσο την πρόταση όσο και τα αναφερόμενα από τον κ. Κουρέα, δεν έσπευσε να αποφασίσει αλλά θεώρησε ότι για να μπορέσει να προβεί στην απόφαση της ήταν αναγκαίο πρώτα να πληροφορηθεί αρμοδίως κατά πόσο, στη διαμόρφωση της πρότασης:

"(α) Κατά πόσον η υπηρεσία έλαβε υπόψη της όλους τους υπηρετούντες στη θέση Επιμελητή (Τμήμα Πρώτων Βοηθειών) και ειδικότερα τους Επιμελητές (Τμήμα Πρώτων Βοηθειών), οι οποίοι προάχθηκαν από 1.5.97 (Φοίβος Κωστόπουλος, Κυριάκος Κυριακίδης και Σάββας Χριστοδούλου) προτού υποβάλει την πρότασή της για μετάθεση του Κουρέα στην Πάφο.

(β) Γιατί ο κ. Κουρέας κρίθηκε ως ο καταλληλότερος από τους υπηρετούντες Επιμελητές (Τμήμα Πρώτων Βοηθειών) για μετάθεση στην Πάφο, και

(γ) αν σταθμίστηκαν κατάλληλα οι ανάγκες της υπηρεσίας σε Επιμελητές (Τμήμα Πρώτων Βοηθειών) στη Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα και Πάφο."

Η διερεύνηση αυτή καλύπτει τα όσα παραπονείται ο κ. Κληρίδης αναφορικά με την ισχυριζόμενη αποτυχία της ΕΔΥ να εξετάσει το ενδεχόμενο μετάθεσης άλλου επιμελητή αντί του κ. Κουρέα. Η πληροφόρηση δε την οποία πήρε ήταν πλήρης. Όπως αναφέρεται σχετικά στην επιστολή του Υπουργείου Υγείας ημερομηνίας 13.7.1998:

"α) Η Υπηρεσία έλαβε υπόψη της όλους τους υπηρετούντες στη θέση Επιμελητή (Τμήμα Πρώτων Βοηθειών) και αυτούς που προήχθησαν από 1.5.97, προτού υποβάλει την πρόταση για μετάθεση του κ. Κουρέα. Εισηγήθηκε την μετάθεση του κ. Κουρέα από Λεμεσό στην Πάφο, γιατί πίστευε ότι θα είναι μικρότερη ταλαιπωρία για τον συγκεκριμένο γιατρό, ο οποίος κατοικεί στη Λεμεσό παρά για τον κ. Φ. Κωστόπουλου και κ. Σ. Χριστοδούλου που κατοικούν στη Λευκωσία. Ο κ. Κυριάκος Κυριακίδης είχε μετατεθεί λίγο καιρό μετά την προαγωγή του, από το Τμήμα Πρώτων Βοηθειών του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας στο Τμήμα Πρώτων Βοηθειών του Νοσοκομείου Λάρνακας γι΄αυτό και η περίπτωση του αφού συζητήθηκε, κρίθηκε ότι δεν είναι η πιο ενδεδειγμένη επιλογή για μετάθεση στην Πάφο, αφού, αυτό θα εσήμαινε να μετατεθεί ο ίδιος ιατρός δύο φορές μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.

β) Ο κ. Κουρέας κρίθηκε ως καταλληλότερος για μετάθεση στο Νοσοκομείο Πάφου, γιατί η μόνιμη κατοικία του είναι η Λεμεσός που είναι πλησιέστερη προς την Πάφο, παρά οι αναφερόμενοι στο σημείο (α) γιατροί που κατοικούν μόνιμα στη Λευκωσία.

γ) Με τη μετάθεση του κ. Κουρέα στην Πάφο αποκαθίσταται η δομή των Τμημάτων των Πρώτων Βοηθειών στα δύο Νοσοκομεία, Λεμεσού και Πάφου. Πιο συγκεκριμένα με την μετάθεση το Τμήμα Πρώτων Βοηθειών του Νοσοκομείου Πάφου αποκτά γιατρό στη βαθμίδα του Επιμελητή, που σύμφωνα με το οικείο σχέδιο υπηρεσίας μπορεί να τοποθετηθεί ως Υπεύθυνος. Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε οποιοσδήποτε ανώτερος λειτουργός στο Τμήμα αυτό. Παράλληλα, με την ενέργεια αυτή το Τμήμα Πρώτων Βοηθειών του Νοσοκομείου Λεμεσού δεν στερείται ανώτερου λειτουργού, γιατί παραμένει σ΄αυτό άλλος Επιμελητής, ο οποίος είναι και αρχαιότερος του κ. Κουρέα.

Τα Τμήματα Πρώτων Βοηθειών των Νοσοκομείων Λευκωσίας και Λάρνακας έχουν διοικητική πυραμίδα και για το καλώς νοούμενο συμφέρο των Υπηρεσιών δεν θεωρείται σκόπιμο η δομή αυτή να διαταραχθεί."

Επιπρόσθετα, η ΕΔΥ διερεύνησε και τα θέματα που αφορούσαν την υγεία του κ. Κουρέα τα οποία επίσης αναφέρονται στην επιστολή της 13.7.1998 και συγκεκριμένα τα διαπιστωθέντα συμπτώματα αγχώδους αντιδραστικής κατάθλιψης ως εκ της αντίδρασης προσαρμογής του και εργασιακής φοβίας που παρουσιάσθησαν και σχετίζοντο με τη μετάθεση του στην Πάφο. Στη συνεδρία της 28.7.1998 έκρινε ότι πριν προβεί στην απόφαση της επί της πρότασης για μετάθεση όφειλε να πληροφορηθεί από Ιατροσυμβούλιο για την κατάσταση της υγείας του κ. Κουρέα και για το κατά πόσο μπορούσε να ασκεί τα καθήκοντα του Επιμελητή. Αφού πληροφορήθηκε από το Ιατροσυμβούλιο ότι η κατάσταση της υγείας του κ. Κουρέα παρουσίαζε σημαντική και συνεχή βελτίωση και ότι θα ήταν σε θέση να επιστρέψει στα καθήκοντα του από 1.10.1998, προέβη στη λήψη της απόφασης της στις 28.9.1998.

Αποφασίζοντας τη μετάθεση του κ. Κουρέα υπό αυτές τις συνθήκες, δεν βλέπω πως μπορεί να λεχθεί ότι η ΕΔΥ ενήργησε καταχρηστικά εκτός των πλαισίων της διακριτικής εξουσίας της και χωρίς να λάβει υπ΄όψη της όλα τα δεδομένα στα πλαίσια δέουσας έρευνας. Δεν τεκμηριώνεται οποιοσδήποτε αλλότριος σκοπός της μετάθεσης που να την καθιστά άλλως παρά καλόπιστη. Καθ΄όσον δε οι ανάγκες της υπηρεσίας που διέπουν την επάρκεια και αποτελεσματικότητα της συνιστούν το σημαντικότερο παράγοντα, και όντως αποτέλεσαν για την ΕΔΥ το πρωταρχικό κριτήριο, δεν υπάρχει οτιδήποτε στα ενώπιον μου στοιχεία που να ανατρέπει το τεκμήριο ότι η μετάθεση έγινε προς όφελος των αναγκών της υπηρεσίας σύμφωνα και με την ίδια την εισήγηση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Υγείας ως αρμόδιας αρχής. Ούτε τα οικογενειακά, οικονομικά και επαγγελματικά δεδομένα του κ. Κουρέα, τα οποία εξετέθησαν στην επιστολή του της 10.4.1998 (και δεν ήσαν εν πάση περιπτώσει πέραν των συνήθως αναμενόμενων) εκρίθησαν ως σημαντικότερα σε σύγκριση με τη διαπιστωθείσα ανάγκη της εύρυθμης λειτουργίας της υπηρεσίας. Αυτό δεν συνιστούσε λανθασμένη προσέγγιση της ΕΔΥ ως προς τις παραμέτρους της διακριτικής εξουσίας της και δεν είναι ο ρόλος του δικαστηρίου να υποκαθιστά τη δική του κρίση επί των στοιχείων για εκείνη της ΕΔΥ. Δοθέντος περαιτέρω ότι διερευνήθησαν πλήρως όλα τα δεδομένα, και ιδιαίτερα το θέμα της υγείας του κ. Κουρέα όπως αυτό ενδεχόμενα να επηρέαζε τη μετάθεση του, η νομιμότητα της απόφασης της ΕΔΥ δεν ανατρέπεται από οποιαδήποτε άποψη.

Η προσφυγή λοιπόν αποτυγχάνει και απορρίπτεται.

Ο Αιτητής θα καταβάλει τα έξοδα της Δημοκρατίας.

Δ. Χατζηχαμπής

Δ.

/ΚΧ"Π

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο