ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Υπόθεση αρ. 1075/98

ΕΝΩΠΙΟΝ: ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, Δ.

Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος

 

ΜΕΤΑΞΥ:

Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού, από τη Λεμεσό

Λεωφ. Φραγκλίνου Ρούσβελτ 66

Αιτητών

- και -

Δήμου Μέσα Γειτονιάς, από τη Λεμεσό

οδός Γρίβα Διγενή 14, Μέσα Γειτονιά

Καθ΄ων η αίτηση

_____________

30 Μαρτίου, 2000

Για τους αιτητές : κα Μουσιούττα για κ.κ. Χρύση Δημητριάδη

και Σια.

Για τους καθ΄ων η αίτηση : κ. Μαυραντώνης για κ. Π. Α. Αναστασιάδη.

_____________

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Οι αιτητές είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που ιδρύθηκε και λειτουργεί με βάση τον περί Υδατοπρομήθειας (Δημοτικές και άλλες Περιοχές) Νόμο, Κεφ. 350, με σκοπό την παροχή νερού για κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών.

Στις 14.10.1998 παρέλαβαν ειδοποίηση επιβολής τέλους αποκομιδής σκυβάλων από το Δήμο Μέσα Γειτονιάς (στο εξής "ο Δήμος") για υδατοδεξαμενή που διατηρούν μέσα στα όρια του Δήμου. Οι αιτητές υπέβαλαν στις 15.10.1998 ένσταση. Ο Δήμος με επιστολή ημερ.26.10.1998, πληροφόρησε τους αιτητές ότι προέβηκαν σε μείωση του οφειλόμενου ποσού, αλλά στην πραγματικότητα το ποσό που είχε επιβληθεί παρέμεινε αναλλοίωτο.

Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές αξιώνουν ακύρωση της επιβολής του πιο πάνω τέλους αποκομιδής σκυβάλων για το έτος 1998. Ισχυρίζονται ότι το τέλος επιβλήθηκε υπό πλάνη περί το νόμο. Είναι η θέση των αιτητών ότι σύμφωνα με τον περί Δήμων Νόμο το τέλος σκυβάλων για το υποστατικό των αιτητών δεν μπορούσε να υπερβεί τις £500, μια και το υποστατικό για το οποίο επιβλήθηκε ο φόρος ήταν αποθήκη.

Οι καθ΄ ων η αίτηση αντιτείνουν ότι το συγκεκριμένο υποστατικό είναι βιομηχανική επιχείρηση και ότι, εν πάση περιπτώσει, εμπίπτει στην κατηγορία των άλλων υποστατικών.

Ο περί Δήμων Νόμος του 1985, Ν.111/85, όπως τροποποιήθηκε με τον περί Δήμων (Τροποποιητικό) (Αρ.2) Νόμο του 1996, Ν.65(1)/96, προνοεί στο άρθρο 84(ζ) ότι το Δημοτικό Συμβούλιο καθορίζει τα καταβλητέα τέλη αποκομιδής σκυβάλων, τα οποία δεν υπερβαίνουν αυτά που εκτίθενται στον ΄Εκτο Πίνακα.

Στον ΄Εκτο Πίνακα τα υποστατικά διακρίνονται στις ακόλουθες πέντε κατηγορίες: (α) Οικίες, (β) καταστήματα, αποθήκες, καφενεία, (γ) οικοτροφεία, ξενώνες ύπνου ή πανδοχεία, οργανωμένα διαμερίσματα, τουριστικά καταλύματα, κέντρα αναψυχής, (δ) ξενοδοχεία και (ε) τυπογραφεία, λιθογραφεία, κλινικές, εργοστάσια, βιομηχανικές επιχειρήσεις ή άλλα υποστατικά.

Οι αιτητές θεωρούν ότι η υδατοδεξαμενή θα έπρεπε να χαρακτηριστεί ως αποθήκη και να επιβαρυνθεί με το αντίστοιχο τέλος. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, ενώ για την κατηγορία των καταστημάτων, αποθηκών και καφενείων το τέλος δεν μπορεί να υπερβαίνει τις £500, για την κατηγορία (ε) στην οποία περιλαμβάνονται οι βιομηχανικές επιχειρήσεις, το τέλος είναι κατά ανώτατο όριο £8.000.

΄Εχει επανειλημμένα λεχθεί ότι το ακυρωτικό δικαστήριο δεν επεμβαίνει στη διακριτική ευχέρεια του αποφασίζοντος οργάνου, ακόμα κι΄ αν η απόφασή του στο συγκεκριμένο θέμα μπορούσε να ήταν διαφορετική, νοουμένου βέβαια ότι η απόφαση ήταν εύλογη υπό τας περιστάσεις. Στην παρούσα περίπτωση θεωρώ ότι η απόφαση να θεωρηθεί το συγκεκριμένο υποστατικό ως αναγόμενο στην κατηγορία (ε) ήταν εύλογη.

Οι αιτητές ισχυρίζονται περαιτέρω ότι ο Δήμος άσκησε τη διακριτική ευχέρεια που του παρέχει ο νόμος για καθορισμό των καταβλητέων τελών λανθασμένα. Σύμφωνα με τους αιτητές στον ΄Εκτο Πίνακα διακρίνεται ότι για τα μη κερδοφόρα ή λιγότερο κερδοφόρα υποστατικά, το ανώτατο όριο περιορίζεται σε χαμηλά επίπεδα, ενώ το όριο ανεβαίνει κατακόρυφα στα υποστατικά που χαρακτηρίζονται ως περισσότερο κερδοφόρα, και τα οποία, κατά τεκμήριο, παράγουν και περισσότερα σκύβαλα. Αφού λοιπόν, συνεχίζουν οι αιτητές, από το αντλιοστάσιο δεν δημιουργούνται σκύβαλα, η ληφθείσα απόφαση κρίνεται ως υπερβολική και καθ΄ υπέρβαση των ορίων της διακριτικής ευχέρειας.

Ασχέτως του ανταποδοτικού χαρακτήρα του τέλους, η υποχρέωση καταβολής του υφίσταται και στην περίπτωση ακόμη που ο υπόχρεος προς καταβολή δεν χρησιμοποιεί τις παρεχόμενες υπηρεσίες (Δήμος Λεμεσού ν. Zenios Closures Ltd (1995) 3 A.A.Δ 249, Kyriakides & Sons v. The Municipal Committee of Limassol (1985) 3 C.L.R. 607 και Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 150 και 152).

Ο τρόπος κατανομής των τελών πρέπει να είναι λογικός και να αποβλέπει στην κατανομή τους μεταξύ των δημοτών, ανάλογα με την εξυπηρέτηση που τους παρέχεται.

Οι αιτητές έχουν αποτύχει να αποδείξουν ότι το επιβληθέν τέλος είναι αυθαίρετο ή εκτός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας του Δημοτικού Συμβουλίου. Οι καθ΄ ων η αίτηση αμφισβητούν τον ισχυρισμό των αιτητών ότι το συγκεκριμένο υποστατικό "δεν παράγει σκύβαλα". Εν πάση περιπτώσει ο επακριβής προσδιορισμός του όγκου των σκυβάλων που συλλέγονται από διάφορα υποστατικά είναι εξ αντικειμένου δυσχερής (Φίλιππος Δημητρίου και Υιοί Λτδ ν. Δήμου Λεμεσού, Υποθ. Αρ. 2/91, ημερ. 30.3.1992).

Από τη φύση του, ο καθορισμός των τελών αυτής της κατηγορίας, έχει απρόσωπο χαρακτήρα συνδεδεμένο με αντικειμενικά δεδομένα που εύλογα μπορούν να ταξινομηθούν σε κατηγορίες (Zenios Closures Ltd v. Δήμου Λεμεσού, Υποθ. Αρ. 1/92, ημερ. 29.5.1992).

Δεν συμφωνώ ούτε με τη διάκριση που επιχειρείται από τους αιτητές ότι δηλαδή το ύψος του τέλους καθορίζεται από το βαθμό που τα διάφορα υποστατικά είναι κερδοφόρα.

Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στην εκτίμηση των γεγονότων από τη Διοίκηση, εκτός αν τα συμπεράσματά της είναι αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα, ή δεν είναι εύλογα, ή αν η Διοίκηση υπερβαίνει τα όρια της διακριτικής της ευχέρειας (βλέπε μεταξύ άλλων Υπουργός Οικονομικών κ.α. ν. Χαραλάμπους, (1993) 3 Α.Α.Δ. 525).

Οι αιτητές προβάλλουν τέλος ως λόγο ακύρωσης της ρηθείσας απόφασης την έλλειψη δέουσας έρευνας και την παντελή έλλειψη αιτιολογίας.

Στο πρακτικό της συνεδρίας ημερ. 3.9.1998 αναφέρεται ότι ο Δημοτικός Γραμματέας παρουσίασε στα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου το μητρώο τελών αποκομιδής σκυβάλων και το Δημοτικό Συμβούλιο ενέκρινε την επιβολή στο Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λεμεσού, την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου και την Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου ποσού £2.000 ως τέλη σκυβάλων.

Στα πρακτικά της συνεδρίας της Διαχειριστικής Επιτροπής του Δήμου Μέσα Γειτονιάς ημερ. 26.10.1998, κατά την οποία εξετάστηκαν οι ενστάσεις που υποβλήθηκαν για τα τέλη αποκομιδής σκυβάλων, αναγράφεται η ακόλουθη δήλωση του Δημοτικού Συμβούλου Γ. Στυλιανού: "Επειδή τυγχάνει να είμαι δικηγόρος, έχω διαπιστώσει ότι, το ύψος της επιβληθείσας φορολογίας για το έτος 1998, δεν ανταποκρίνεται κατά την άποψή μου, βάση της υφιστάμενης Νομοθεσίας, για τις οποίες επιφυλασσόμεθα"(* ).

Στη συνέχεια στο ίδιο πρακτικό αναφέρεται ότι η Διαχειριστική Επιτροπή εξέτασε τις ενστάσεις που υποβλήθηκαν μέχρι τις 24.10.1998 και ενέκρινε τις διάφορες μειώσεις, απαλλαγές και διαγραφές που αναγράφονται στην επισυνημμένη κατάσταση στην οποία έναντι του ονόματος των αιτητών αναφέρεται η επιβολή και πάλιν τέλους σκυβάλων £2.000. Η επιβολή στους αιτητές του τέλους ύψους £2.000 εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο στη συνεδρία του ημερ. 3.9.1998.

Με επιστολή του Δήμου ημερ. 26.10.1998, οι αιτητές πληροφορούνται ότι οι Διαχειριστική Επιτροπή λαμβάνοντας υπ΄ όψιν τους σοβαρούς λόγους που είχαν οι αιτητές αναφέρει στην αίτησή τους, μείωσε τα οφειλόμενα ποσά σε £2.000 για τα τέλη αποκομιδής σκυβάλων και £3.000 για τα τέλη επαγγελματικής άδειας. Θα πρέπει να λεχθεί ότι στην πραγματικότητα καμιά μείωση δεν έχει γίνει, αφού τα πιο πάνω ποσά είναι τα ίδια με τα ποσά που είχαν αρχικά επιβληθεί. Αυτό το τελευταίο επισημαίνουν οι αιτητές με επιστολή τους ημερ. 12.11.1998, επαναλαμβάνοντας τη θέση τους ότι δεν έχουν οποιανδήποτε υποχρέωση για πληρωμή άδειας επαγγέλματος ή τέλους αποκομιδής σκυβάλων.

Το τι συνιστά επαρκή έρευνα εξαρτάται από τα γεγονότα και περιστατικά της συγκεκριμένης υπόθεσης (Knai v. Republic (1987) 3 C.L.R. 1534, 1545). H έκταση της έρευνας που διεξάγει ένα όργανο πριν τη λήψη απόφασης εξαρτάται κάθε φορά από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης (Δημοκρατία ν. Γιαλλουρίδη κ.α., Α.Ε.868, ημερ. 13.12.1990).

Η Διοίκηση έχει υποχρέωση να ερευνήσει όλα τα κρίσιμα στοιχεία για να εξακριβώσει τα ορθά γεγονότα και να εφαρμόσει το νόμο στη συγκεκριμένη περίπτωση (Δημοκρατία ν. Πανταζή (1991) 3 A.A.Δ. 47).

Σύμφωνα με τις αρχές του διοικητικού δικαίου τεκμαίρεται ότι μια διοικητική απόφαση έχει ληφθεί ύστερα από επιβεβαίωση των γεγονότων (HjiMichael and others v. Republic (1972) 3 C.L.R. 246, 252). Το τεκμήριο αυτό μπορεί να καταρριφθεί αν ο διάδικος επιτύχει να αποδείξει ότι υπάρχει τουλάχιστον πιθανότητα εμφιλοχώρησης πλάνης κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης. Το τεκμήριο της νομιμότητας συνηγορεί υπέρ της επάρκειας της έρευνας που έχει διεξαχθεί, εκτός όπου το τεκμήριο αυτό κλονίζεται, ή όπου δημιουργούνται αμφιβολίες από μαρτυρία ή στοιχεία στο φάκελο που τείνουν να καταδείξουν το αντίθετο ή θέτουν σε αμφιβολία το θεμέλιο της έρευνας (Lewis v. Δημοκρατίας, Α.Ε.522, ημερ. 30.5.1989).

Το βάρος απόδειξης ότι ο Δήμος παρέλειψε πριν την επιβολή του τέλους να προβεί στη δέουσα έρευνα βαρύνει τους αιτητές (Δήμος Λεμεσού ν. Zenios Closures Ltd (1995) 3 Α.Α.Δ. 249). Οι αιτητές κατάφεραν να δείξουν την πιθανότητα εμφιλοχώρησης πλάνης. ΄Εδειξαν ότι στην πραγματικότητα καμιά έρευνα δεν έγινε. Εξ άλλου, κανένα από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν δείχνει ότι οι καθ΄ ων η αίτηση προέβηκαν σε οποιανδήποτε έρευνα πριν καθορίσουν τα επιβληθέντα τέλη. Η ίδια αοριστία και έλλειψη οποιωνδήποτε στοιχείων υπάρχει ακόμα και στο πρακτικό με το οποίο απορρίφθηκε η ένσταση των αιτητών. Σημειώνουμε ακόμα και την ανακριβή αναφορά των καθ΄ ων η αίτηση σε μείωση των τελών.

Η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει όμως και λόγω έλλειψης αιτιολογίας. Η αιτιολογία αποτελεί την έκθεση πραγματικών και νομικών λόγων που οδήγησαν τη διοίκηση στην απόφασή της, καθώς και παράθεση των κριτηρίων, βάσει των οποίων η Διοίκηση άσκησε τη διακριτική της ευχέρεια (Σάββας Φαίδωνος Λτδ ν. Δημοκρατίας κ.α., Υποθ. Αρ. 335/95, ημερ. 19.7.1996).

Στην παρούσα υπόθεση ούτε η απόφαση για την επιβολή του συγκεκριμένου τέλους, ούτε και η απόφαση για απόρριψη της ένστασης των αιτητών, δεν αιτιολογείται καθ΄ οιονδήποτε τρόπο και συνεπώς καθίσταται αδύνατος ο δικαστικός έλεγχος.

Θα πρέπει στο σημείο αυτό να ξεκαθαρίσω ότι εκείνο που απαιτείται δεν είναι η αναφορά με λεπτομέρεια στον τρόπο με τον οποίο οι καθ΄ ων η αίτηση κατέληξαν στην επιβολή του συγκεκριμένου τέλους, αλλά κάποια αναφορά στα κριτήρια με βάση τα οποία έγινε ο καθορισμός του τέλους, είναι απαραίτητη (βλέπε Δήμος Λεμεσού ν. Zenios Closures Ltd, ανωτέρω).

Εν όψει των πιο πάνω η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα εναντίον των καθ΄ ων η αίτηση, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.

 

 

Φρ. Νικολαΐδης,

Δ.

 

 

 

 

 

/ΜΔ


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο