|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1999) 4 ΑΑΔ 1279
19 Νοεμβρίου, 1999
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ/Ή ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ
ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 495/97)
Πολεοδομία — Άδεια διαίρεσης τεμαχίου σε βιομηχανικό — Όρος για παραχώρηση πρασίνου — Περιορισμός ιδιοκτησίας — Επιτρεπτός, εφόσον δεν απολήγει σε στέρηση της ιδιοκτησίας — Το βάσιμο των περιορισμών κρίνεται με αναφορά και σε συνάρτηση με τους λόγους για τους οποίους επιβάλλονται και τη φύση της ιδιοκτησίας που επηρεάζεται — Η ζημιά που προκαλείται από τους περιορισμούς δεν διερευνάται στο πλαίσιο ελέγχου της εγκυρότητας της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης — Η κρίση της αρμόδιας αρχής αναφορικά με την αναγκαιότητα ενός έργου, δεν ελέγχεται από τα διοικητικά δικαστήρια — Στην προκειμένη υπόθεση, ο όρος που τέθηκε δεν συνιστά στέρηση, αλλά περιορισμό της ιδιοκτησίας.
Ο αιτητής προσέβαλε με την προσφυγή του, συγκεκριμένο όρο που τέθηκε στην πολεοδομική άδεια για διαίρεση τεμαχίου γης του σε τρία βιομηχανικά οικόπεδα. Ο όρος που τέθηκε, αφορούσε στην παραχώρηση μέρους της γης για δημιουργία χώρου πρασίνου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Ο αιτητής προβάλλει το επιχείρημα, ότι ο περιορισμός που τέθηκε με τον πιο πάνω όρο, καθιστά την ιδιοκτησία του αδρανή, γιατί δεν επιτρέπει τη χρήση της για οικοδόμηση, τον φυσικό της σκοπό.
Το θέμα έχει λυθεί από τη νομολογία. Στην υπόθεση Δημητριάδη κ.ά. ν. Υπουργικού Συμβουλίου κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 85, αποφασίστηκε ότι το βάσιμο των περιορισμών στη χρήση ακίνητου κρίνεται με αναφορά και σε συνάρτηση με τους λόγους για τους οποίους επιβάλλονται και τη φύση της ιδιοκτησίας που επηρεάζεται. Η προσδοκία αποκόμισης κέρδους δεν περιορίζει, ούτε και αμβλύνει την εξουσία του κράτους να επιβάλλει περιορισμούς. Η εξουσία πηγάζει από το Σύνταγμα και ρυθμίζεται από το νόμο. Η ζημιά που ενδεχομένως προκαλείται ως αποτέλεσμα περιορισμών στη χρήση γης, εκτός αν απολήγει σε στέρηση της ιδιοκτησίας, δε διερευνάται στο πλαίσιο του ελέγχου της εγκυρότητας της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης. Στην ίδια απόφαση εξετάστηκε επίσης το ερώτημα πότε περιορισμοί στη χρήση ιδιοκτησίας οδηγούν σε στέρηση ιδιοκτησίας. Αποφασίστηκε ότι περιορισμοί απολήγουν σε στέρησή της, μόνο όταν καθιστούν την ιδιοκτησία αδρανή.
Η οικοδομική ανάπτυξη αποτελεί κοινοτική υπόθεση, υποκείμενη στο πολεοδομικό σχέδιο της περιοχής στην οποία βρίσκεται το ακίνητο. Είναι θεμελιωμένο ότι η κρίση της αρμόδιας αρχής, αναφορικά με την αναγκαιότητα ενός έργου, δεν ελέγχεται από τα διοικητικά δικαστήρια.
Έχει επίσης καθιερωθεί, ότι η αρμόδια αρχή κατά το διαχωρισμό τεμαχίων σε οικόπεδα, έχει το δικαίωμα να επιβάλλει οποιουσδήποτε αναγκαίους όρους, σύμφωνα με τις πρόνοιες του νόμου. Ο νόμος παρέχει ευρεία εξουσία επέμβασης της διοίκησης στα δικαιώματα των πολιτών, υπό την αίρεση ότι πράγματι αυτή η επέμβαση διενεργείται μέσα στα πλαίσια των νόμων και του Συντάγματος. Η στέρηση του δικαιώματος που είναι ουσιαστικά η εξάλειψη του δικαιώματος ιδιοκτησίας και κατοχής, διακρίνεται από τον περιορισμό του. Επέμβαση στο δικαίωμα ιδιοκτησίας όπως κατοχυρώνεται στο Άρθρο 23.1 του Συντάγματος, δεν συνιστά πάντοτε στέρηση. Η επέμβαση μπορεί να είναι δέσμευση ή περιορισμός, ανάλογα με την έκταση της επέμβασης και των περιστατικών της κάθε υπόθεσης.
Στην παρούσα υπόθεση η επιβολή του συγκεκριμένου όρου στην πολεοδομική άδεια, δεν συνιστά στέρηση της κυριότητας του επίδικου τεμαχίου, αλλά περιορισμό, η επιβολή του οποίου, κάτω από τις περιστάσεις, ήταν εύλογη. Το τεμάχιο του αιτητή εξακολουθεί να μπορεί να αξιοποιηθεί με το διαχωρισμό του σε βιομηχανικά οικόπεδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Δημητριάδη κ.ά. ν. Υπουργικού Συμβουλίου κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 85,
Χριστοδούλου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1103,
Simonis a.ο. v. Improvement Board Latsia (1984) 3 C.L.R.109,
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1175,
Lanitis Ε.C. Estates Ltd κ.ά. ν. Δημοκρατίας κ.ά. (1989) 3 Α.Α.Δ. 3252,
Δήμος Στροβόλου ν. Γιασεμίδου κ.ά. (1998) 3 Α.Α.Δ. 223,
Τhe Ηοly See of Kitium v. Municipal Council of Limassol 1 R.S.C.C. 15,
Thymopoulos a.ο. ν. Municipal Committee of Νicosia (1967) 3 C.L.R. 588.
Προσφυγή.
Προσφυγή του αιτητή κατά συγκεκριμένου όρου τον οποίο επέβαλαν οι καθ' ων η αίτηση σε πολεοδομική άδεια διαιρέσεως τεμαχίου του στο Δάλι.
Θ. Ιωαννίδης, για τον Αιτητή.
Ελ. Ζαχαριάδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Ο αιτητής αξιώνει ακύρωση συγκεκριμένου όρου που οι καθ' ων η αίτηση επέβαλαν σε πολεοδομική άδεια που εξέδωσαν με αριθμό ΛΕΥ/1875/96, ημερομηνίας 14.4.1997, για διαίρεση τεμαχίου του στο Δάλι.
Ο αιτητής υπέβαλε σχετική αίτηση στις 16.9.1996 για διαχωρισμό του τεμαχίου του σε τρία βιομηχανικά οικόπεδα. Επειδή πάνω από το υπό διαχωρισμό τεμάχιο διέρχονταν καλώδια υψηλής τάσης ζητήθηκαν oι απόψεις της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου.
Η Αρχή με επιστολή της ημερ. 9.12.1996 έφερε ένσταση στον προτεινόμενο διαχωρισμό. Προς άρση της ένστασής της εισηγήθηκε όπως το σχέδιο διαχωρισμού διαφοροποιηθεί κατάλληλα, ούτως ώστε να αφεθεί χώρος πρασίνου πλάτους 25 μέτρων κάτω από τα καλώδια.
Το Επαρχιακό Γραφείο Πολεοδομίας Λευκωσίας, με τη σύμφωνη γνώμη του αιτητή, ετοίμασε νέο σχέδιο διαχωρισμού, το οποίο εγκρίθηκε από την πολεοδομική αρχή. Το σχέδιο προνοεί τη δημιουργία δύο βιομηχανικών οικοπέδων, ενώ χώρος παρέμεινε ως χώρος πρασίνου.
Με την πολεοδομική άδεια που χορηγήθηκε στις 14.4.1997 τέθηκαν όλοι οι όροι που διέπουν την προτεινόμενη ανάπτυξη. Μεταξύ αυτών και ο προσβαλλόμενος όρος υπ' αρ. 501, ο οποίος διασφαλίζει σε περίπτωση ανέγερσης οικοδομής τις ελάχιστες αποστάσεις από τα ηλεκτροφόρα καλώδια. Ο όρος κρίθηκε από την Πολεοδομία ως σημαντικός και τέθηκε με βάση τις απόψεις της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, προς αποφυγή ενδεχομένων κινδύνων.
Ο αιτητής προβάλλει το επιχείρημα ότι ο περιορισμός που τέθηκε με τον πιο πάνω όρο καθιστά την ιδιοκτησία του αδρανή γιατί δεν επιτρέπει τη χρήση της για οικοδόμηση, τον φυσικό της σκοπό.
Το θέμα έχει λυθεί από τη νομολογία. Στην υπόθεση Δημητριάδη κ.ά. ν. Υπουργικού Συμβουλίου κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 85, αποφασίστηκε ότι το βάσιμο των περιορισμών στη χρήση ακίνητου κρίνεται με αναφορά και σε συνάρτηση με τους λόγους για τους οποίους επιβάλλονται και τη φύση της ιδιοκτησίας που επηρεάζεται. Η προσδοκία αποκόμισης κέρδους δεν περιορίζει, ούτε και αμβλύνει την εξουσία του κράτους να επιβάλλει περιορισμούς. Η εξουσία πηγάζει από το Σύνταγμα και ρυθμίζεται από το νόμο. Η ζημιά που ενδεχομένως προκαλείται ως αποτέλεσμα περιορισμών στη χρήση γης, εκτός αν απολήγει σε στέρηση της ιδιοκτησίας, δε διερευνάται στο πλαίσιο του ελέγχου της εγκυρότητας της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης.
Στην ίδια απόφαση εξετάστηκε επίσης το ερώτημα πότε περιορισμοί στη χρήση ιδιοκτησίας οδηγούν σε στέρηση ιδιοκτησίας. Αποφασίστηκε ότι περιορισμοί απολήγουν σε στέρησή της μόνο όταν καθιστούν την ιδιοκτησία αδρανή (Χριστοδούλου και Άλλη ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1103. Βλέπε επίσης Κυριακόπουλου, Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο, Τόμος Γ΄, σελ. 366 και 368, Π. Δαγτόγλου, Συνταγματικό Δίκαιο - Ατομικά Δικαιώματα, Τόμος Β, σελ. 936-938, Ι. Σαρμά, Η συνταγματική και διοικητική νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, Β΄ έκδοση, σελ. 512-513).
Η οικοδομική ανάπτυξη αποτελεί κοινοτική υπόθεση, υποκείμενη στο πολεοδομικό σχέδιο της περιοχής στην οποία βρίσκεται το ακίνητο (βλέπε Simonis and Another v. Imp. Board Latsia (1984) 3 C.L.R. 109, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1175).
Είναι θεμελιωμένο ότι η κρίση της αρμόδιας αρχής αναφορικά με την αναγκαιότητα ενός έργου δεν ελέγχεται από τα διοικητικά δικαστήρια (βλέπε Lanitis E.C. Estates Ltd κ.ά. ν. Δημοκρατίας κ.ά. (1989) 3 Α.Α.Δ. 3252).
Έχει επίσης καθιερωθεί ότι η αρμόδια αρχή κατά το διαχωρισμό τεμαχίων σε οικόπεδα, έχει το δικαίωμα να επιβάλλει οποιουσδήποτε αναγκαίους όρους, σύμφωνα με τις πρόνοιες του νόμου. Ο νόμος παρέχει ευρεία εξουσία επέμβασης της διοίκησης στα δικαιώματα των πολιτών, υπό την αίρεση ότι πράγματι αυτή η επέμβαση διενεργείται μέσα στα πλαίσια των νόμων και του Συντάγματος (Δήμος Στροβόλου ν. Γιασεμίδου κ.ά. (1998) 3 Α.Α.Δ. 223).
Η στέρηση του δικαιώματος που είναι ουσιαστικά η εξάλειψη του δικαιώματος ιδιοκτησίας και κατοχής, διακρίνεται από τον περιορισμό του. Επέμβαση στο δικαίωμα ιδιοκτησίας όπως κατοχυρώνεται στο Άρθρο 23.1 του Συντάγματος, δεν συνιστά πάντοτε στέρηση. Η επέμβαση μπορεί να είναι δέσμευση ή περιορισμός, ανάλογα με την έκταση της επέμβασης και των περιστατικών της κάθε υπόθεσης (The Holy See of Kitium v. Municipal Council of Limassol 1 R.S.C.C. 15, Thymopoulos and Others v. Municipal Committee of Nicosia (1967) 3 C.L.R. 588, Δήμος Στροβόλου ν. Γιασεμίδου κ.ά., ανωτέρω).
Στην παρούσα υπόθεση η επιβολή του συγκεκριμένου όρου στην πολεοδομική άδεια δεν συνιστά στέρηση της κυριότητας του επίδικου τεμαχίου, αλλά περιορισμό, η επιβολή του οποίου, κάτω από τις περιστάσεις, ήταν εύλογη. Το τεμάχιο του αιτητή εξακολουθεί να μπορεί να αξιοποιηθεί με το διαχωρισμό του σε βιομηχανικά οικόπεδα.
Εν όψει των πιο πάνω η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα εναντίον του αιτητή τα οποία υπολογίζω και επιδικάζω στις £300.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.