ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1999) 4 ΑΑΔ 944
11 Αυγούστου, 1999
[ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΕΛΕΝΑ Μ. ΑΡΓΥΡΟΥ,
Αιτήτρια,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 782/96)
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί ― Συμβουλευτική Επιτροπή ― Συνεντεύξεις ― Αξιολόγηση σε αυτές και αιτιολόγησή της ― Βαθμολογήθηκε το επίπεδο γνώσης, το οποίο καλυπτόταν από τις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας ― Υποβάθμιση της αιτήτριας στο επίπεδο γνώσης χωρίς αιτιολογία καθιστά την έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής μεμπτή και την απόφαση της Ε.Δ.Υ. που την υιοθέτησε άκυρη.
Η αιτήτρια προσέβαλε την απόφαση των καθ' ων η αίτηση να διορίσουν στη θέση Οδοντιατρικού Λειτουργού 2ης Τάξης το ενδιαφερόμενο μέρος αντί της ιδίας. Η αιτήτρια δεν είχε συμπεριληφθεί ούτε στον προκαταρκτικό κατάλογο της Συμβουλευτικής Επιτροπής, ούτε στον τελικό κατάλογο της Ε.Δ.Υ..
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Το επίπεδο γνώσεων που απαιτείται, προσδιορίζεται στο σχέδιο υπηρεσίας. Η πέραν εκείνου βαθμολόγηση προς τα άνω είναι δυνατή: βλ. Χατζηβασιλείου ν. Δημοκρατίας. Αλλά όχι και το αντίθετο. Δεν μπορούσε εδώ, όπου η αιτήτρια ήδη θεωρήθηκε ότι κατείχε τα απαιτούμενα προσόντα, να περιγράφονται οι γνώσεις της από τη Συμβουλευτική Επιτροπή ως μη πλήρεις. Γίνεται υπόθεση, αφού δεν υπάρχει ένδειξη περί του αντιθέτου, ότι επρόκειτο για αναφορά σε γνώσεις στην οδοντιατρική. Ανεξάρτητα όμως από αυτή τη θεώρηση, δεν παρέσχε την παραμικρή εξήγηση αναφορικά με την κατάληξή της ότι οι γνώσεις της αιτήτριας δεν ήταν πλήρεις. Δεν υπάρχει, ως εκ τούτου, δυνατότητα δικαστικού ελέγχου. Ως προς τους άλλους δύο τομείς δεν διακρίνεται διασύνδεσή τους με ό,τι προβλέπεται στο σχέδιο υπηρεσίας ως καθήκοντα και ευθύνες ή ακόμα ως προβλεπόμενα προσόντα για σκοπους, ενδεχομένως, βαθμολόγησης προς τα άνω. Ωστόσο, ανεξάρτητα από αυτό, δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά μεταξύ ενδιαφερόμενου προσώπου και αιτητρίας στους εν λόγω τομείς. Η εξήγηση λοιπόν της διαφοράς στη γενική εντύπωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο και την αιτήτρια εντοπίζεται στην ανεπίτρεπτη υποβάθμιση της δεύτερης σε τομέα - εκείνο της γνώσης στην οδοντιατρική - που καλύπτεται από συγκεκριμένο απαιτούμενο προσόν στο σχέδιο υπηρεσίας.
Η γενική εντύπωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την απόδοση του ενδιαφερόμενου προσώπου και της αιτήτριας στην προφορική εξέταση δεν ήταν δεόντως αιτιολογημένη. Η μεμπτότητα σε αυτή την προπαρασκευαστική πράξη εκθεμελιώνει την προσβαλλόμενη απόφαση.
∏ ÚÔÛÊ˘Á‹ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÈ Ì €ÍÔ‰·.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου (1994) 3 Α.Α.Δ. 574,
Δημοκρατία κ.ά. ν. Αναστασιάδου-Vantieghem κ.ά. (1995) 3 Α.Α.Δ. 119,
Δημοκρατία ν. Ευθυμίου (1999) 3 Α.Α.Δ. 485,
Χατζηβασιλείου ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 796/96, ημερ. 31/3/98.
¶ÚÔÛÊ˘Á‹.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας με την οποία το ενδιαφερόμενο μέρος διορίστηκε στη θέση Οδοντιατρικού Λειτουργού 2ης Τάξης, Οδοντιατρικές Υπηρεσίες.
Α. Αργυρού, για την Αιτήτρια.
Α. Χριστοφόρου, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Α. Σ. Αγγελίδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος Πόπη Μ. Μηνά.
(Σημ. Η προσφυγή ως προς το Γιαννάκη Προκοπίου αποσύρθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1998 και απορρίφθηκε).
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Η αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (Ε.Δ.Υ.) για το διορισμό της Πόπης Μ. Μηνά στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Οδοντιατρικού Λειτουργού, 2ης Τάξης, Οδοντιατρικές Υπηρεσίες, που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα ημερ. 30 Αυγούστου 1996.
Πρόκειται για θέση πρώτου διορισμού, μια από δύο που προκηρύχθηκαν στις 8 Σεπτεμβρίου 1995. Τα απαιτούμενα προσόντα εκτίθενται στο σχέδιο υπηρεσίας ως εξής:
"3. Απαιτούμενα προσόντα:
(1) Εγγεγραμμένος Οδοντίατρος στην Κύπρο σύμφωνα με τον περί Εγγραφής Οδοντιάτρων Νόμο.
(2) Ακεραιότητα χαρακτήρα, υπευθυνότητα, πρωτοβουλία και ευθυκρισία.
(3) Πολύ καλή γνώση της Ελληνικής και καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας.
(4) Πείρα σχετική με τα καθήκοντα της θέσης που αποκτήθηκε είτε σε υπηρεσία σε δημόσια θέση είτε σε έκτακτη απασχόληση στη Δημόσια Υπηρεσία θα αποτελεί πλεονέκτημα."
Υποβλήθηκαν εβδομήντα δύο αιτήσεις σε σχέση με τις οποίες ακολουθήθηκε η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 33 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου, (Ν. 1/90 όπως τροποποιήθηκε). Συνήλθε η αρμόδια Συμβουλευτική Επιτροπή και κάλεσε όλους τους υποψηφίους σε προφορική εξέταση που διεξήχθη στις 11, 12 και 13 Δεκεμβρίου 1995. Παραθέτω τα όσα σημείωσε σχετικά με το ενδιαφερόμενο πρόσωπο και την αιτήτρια στο πλαίσιο της ταξινόμησης στην οποία προέβη για το σύνολο των εξετασθέντων υποψηφίων:
"Χαρακτηρίστηκαν εξαίρετοι κατά αλφαβητική σειρά (επιθέτων) οι πιο κάτω:-
........................................................................................................
Μηνά Μιχαλάκη Πόπη (37)
Έχει ψηλό επίπεδο γνώσεων. Σαφής και ολοκλήρωνε τις σκέψεις της. Προσωπικότητα ευχάριστη.
........................................................................................................
Χαρακτηρίστηκαν ως πάρα πολύ καλοί κατά αλφαβητική σειρά επιθέτων οι πιο κάτω:
........................................................................................................
Χαρακτηρίστηκαν σαν πολύ καλοί κατά αλφαβητική σειρά επιθέτων οι πιο κάτω:
........................................................................................................
Αργυρού Μιχαήλ Ελένη (4)
Έχει αρκετές γνώσεις όχι όμως πλήρεις. Σαφής στην έκφραση, θερμή προσωπικότητα.
........................................................................................................
Χαρακτηρίστηκαν σαν καλοί κατά αλφαβητική σειρά επιθέτων οι πιο κάτω:
........................................................................................................
Χαρακτηρίστηκαν ως μέτριοι κατά αλφαβητική σειρά επιθέτων οι πιο κάτω:
......................................................................................................"
Εν συνεχεία η Συμβουλευτική Επιτροπή απέστειλε στην Ε.Δ.Υ. έκθεση ημερ. 2 Ιανουαρίου 1996 με προκαταρκτικό κατάλογο των κατά την κρίση της οκτώ καταλληλότερων υποψηφίων. Υπενθυμίζω ότι, σύμφωνα με το εδάφιο (6) του άρθρου 33, η έκθεση πρέπει να είναι αιτιολογημένη και ότι, σύμφωνα με το εδάφιο (7), ο αριθμός των υποψηφίων στον προκαταρκτικό κατάλογο πρέπει να είναι τετραπλάσιος του αριθμού των θέσεων εφόσον υπάρχουν κατάλληλοι υποψήφιοι. Στον προκαταρκτικό κατάλογο περιλήφθηκε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο όχι όμως και η αιτήτρια. Για αυτή την επιλογή της Συμβουλευτικής Επιτροπής αναφέρονται στην έκθεσή της τα εξής:
"Η Συμβουλευτική Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων την αξία, την καταλληλότητα τους και την εντύπωση που έκαμαν κατά τη διάρκεια της προφορικής εξέτασης απεφάσισε ομόφωνα όπως συστήσει προς την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας για διορισμό στη θέση του Οδοντιατρικού Λειτουργού 2ης τάξης, τους πιο κάτω υποψηφίους, τα ονόματα τους αναφέρονται κατά αλφαβητική σειρά επιθέτων όπως πιο κάτω:
........................................
Μηνά Μιχαλάκη Πόπη
........................................
Το γεγονός ότι η υποψήφια Αργυρού Μιχαήλ Ελένη έχει βεβαίωση ότι παρακολούθησε άτυπο μεταπτυχιακό πρόγραμμα λήφθηκε υπόψη (έστω και αν δεν αναγνωρίζεται ούτε στο κράτος που απεκτήθη ούτε στην Κύπρο). Η βαρύτητα που αποδίδεται στο στοιχείο αυτό δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να διαφοροποιήσει την γενική υπεροχή των οκτώ που συστήνονται."
Το πλεονέκτημα, όπως σημείωσε η Συμβουλευτική Επιτροπή, δεν το κατείχε ούτε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο ούτε η αιτήτρια.
Προβλέπεται στο εδάφιο (8) του άρθρου 33 ότι η Ε.Δ.Υ. ακολούθως καταρτίζει τελικό κατάλογο:
"33(8): Η Επιτροπή, αφού ελέγξει τον προκαταρκτικό κατάλογο με βάση τα στοιχεία που αναφέρονται στα εδάφια (6) και (7), καταρτίζει τον κατάλογο των πιο κατάλληλων υποψηφίων, που θα αναφέρεται στο εξής ως "ο τελικός κατάλογος":
Νοείται ότι η Επιτροπή μπορεί με αιτιολογημένη απόφασή της, να περιλάβει στον τελικό κατάλογο και υποψηφίους που δεν περιλαμβάνονται στον προκαταρκτικό κατάλογο."
Είναι με βάση αυτό τον κατάλογο που η Ε.Δ.Υ. καλεί σε προφορική εξέταση και προβαίνει στην τελική επιλογή: βλ. άρθρο 33(10).
Στην προκείμενη περίπτωση η Ε.Δ.Υ., σε συνεδρίαση ημερ. 29 Ιανουαρίου 1996, συμφώνησε στο καθετί με τη Συμβουλευτική Επιτροπή. Επομένως, κατάρτισε τελικό κατάλογο τον ίδιο με τον προκαταρκτικό. Ως προς τα περαιτέρω, είναι εδώ αρκετό να σημειωθεί μόνο ότι η διαδικασία από την οποία η αιτήτρια αποκλείστηκε, απέληξε, κατά τη συνεδρίαση της Ε.Δ.Υ. ημερ. 30 Απριλίου 1996, στην επιλογή του ενδιαφερόμενου προσώπου και ενός άλλου υποψηφίου για πλήρωση των δύο θέσεων.
Τίθεται προς εξέταση, πρώτο, το κατά πόσο η γενική εντύπωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την απόδοση των υποψηφίων στην προφορική εξέταση ήταν αιτιολογημένη, όπως απαιτείται από το εδάφιο (14) του άρθρου 33· και, δεύτερο, το κατά πόσο, ακόμα και αν η απάντηση στο πρώτο είναι καταφατική, η Συμβουλευτική Επιτροπή αιτιολόγησε στην Έκθεσή της τη μη περίληψη της αιτητρίας στον προκαταρκτικό κατάλογο. Τρίτο ζήτημα που αφορά το κατά πόσο, αν η απάντηση και στο δεύτερο ζήτημα είναι καταφατική, η Ε.Δ.Υ. όφειλε να συμπεριλάβει την αιτήτρια στον τελικό κατάλογο, καλύπτει ακριβώς το ίδιο έδαφος με το δεύτερο ζήτημα και θα πρέπει να έχει την ίδια απάντηση.
Η έννοια της αιτιολόγησης της γενικής εντύπωσης απασχόλησε την Ολομέλεια σε αριθμό υποθέσεων: βλ. Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου (1994) 3 Α.Α.Δ. 574· Δημοκρατία κ.ά. ν. Αναστασιάδου Vantieghem κ.ά. (1995) 3 Α.Α.Δ. 119· και την εντελώς πρόσφατη, Δημοκρατία ν. Ευθυμίου (1999) 3 Α.Α.Δ. 485. Στην τελευταία αναφέρθηκαν, σε ό,τι γενικότερα ενδιαφέρει, τα ακόλουθα:
"Αντικείμενο της αιτιολόγησης είναι η παροχή των λόγων για τη μόρφωση της "Α" ή της "Β" γενικής εντύπωσης. Η αιτιολόγηση έγκειται στον προσδιορισμό των γεγονότων, στοιχείων και παρατηρήσεων που δικαιολογούν τη βαθμολογία η οποία αποδίδεται. Όπως στη γραπτή έτσι και στην προφορική εξέταση το αντικείμενο της αξιολόγησης είναι οι απαντήσεις στις ερωτήσεις που υποβάλλονται και η διάρθρωσή τους. Η προφορική εξέταση παρέχει ενδείξεις για την προσωπικότητα του υποψηφίου που επίσης λαμβάνεται υπόψη στην αξιολόγηση, τηρουμένης πάντα της αρχής της ισότητας που ορίζει ότι όλοι είναι ίσοι ενώπιον του νόμου και της διοίκησης και αποκλείει κάθε διάκριση αντινομική προς αυτή. (Άρθρο 28.1.2 του Συντάγματος)."
Στην προκείμενη περίπτωση παρατηρώ ότι η γενική εντύπωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την απόδοση του ενδιαφερόμενου προσώπου και της αιτητρίας, με τους αντίστοιχους χαρακτηρισμούς "εξαίρετη" και "πολύ καλή", συναρτάται, στη δοθείσα εξήγηση, με τρεις επί μέρους τομείς. Ο ένας αφορά το επίπεδο γνώσεων. Ο άλλος αφορά την προφορική έκφραση. Και ο τελευταίος αφορά την προσωπικότητα. Αναρωτιέμαι πάντως πώς κατ' αρχήν ήταν που η Συμβουλευτική Επιτροπή επέλεξε αυτούς τους τομείς για τη σύνθεση άποψης αναφορικά με την καταλληλότητα υποψηφίων για διορισμό στη θέση Οδοντιατρικού Λειτουργού, 2ης τάξης. Όμως δεν χρειάζεται εν προκειμένω να με απασχολήσει αυτή η πτυχή και θα εξετάσω το ζήτημα της αιτιολογίας έχοντας ως βάση τους εν λόγω τομείς.
Το επίπεδο γνώσεων που απαιτείται προσδιορίζεται στο σχέδιο υπηρεσίας. Η πέραν εκείνου βαθμολόγηση προς τα άνω είναι δυνατή: βλ. την Ανδρέας Χατζηβασιλείου ν. Δημοκρατίας, προσφ. υπ' αρ. 796/96 ημερ. 31 Μαρτίου 1998. Αλλά όχι και το αντίθετο. Δεν μπορούσε εδώ, όπου η αιτήτρια ήδη θεωρήθηκε ότι κατείχε τα απαιτούμενα προσόντα, να περιγράφονται οι γνώσεις της από τη Συμβουλευτική Επιτροπή ως μη πλήρεις. Υποθέτω, αφού δεν υπάρχει ένδειξη περί του αντιθέτου, ότι επρόκειτο για αναφορά σε γνώσεις στην οδοντιατρική. Ανεξάρτητα όμως από αυτή τη θεώρηση του ζητήματος παρατηρώ και ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν παρέσχε την παραμικρή εξήγηση αναφορικά με την κατάληξή της ότι οι γνώσεις τις αιτητρίας δεν ήταν πλήρεις. Δεν υπάρχει ως εκ τούτου δυνατότητα δικαστικού ελέγχου. Ως προς τους άλλους δύο τομείς δεν διακρίνω διασύνδεσή τους με ό,τι προβλέπεται στο σχέδιο υπηρεσίας ως καθήκοντα και ευθύνες ή ακόμα ως προβλεπόμενα προσόντα για σκοπούς, ενδεχομένως, βαθμολόγησης προς τα άνω. Ωστόσο, ανεξάρτητα από αυτό, κατά την άποψή μου δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά μεταξύ ενδιαφερόμενου προσώπου και αιτητρίας στους εν λόγω τομείς. Η εξήγηση λοιπόν της διαφοράς στη γενική εντύπωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο και την αιτήτρια εντοπίζεται στην, καθώς υπέδειξα, ανεπίπτρεπτη υποβάθμιση της δεύτερης σε τομέα - εκείνο της γνώσης στην οδοντιατρική - που καλύπτεται από συγκεκριμένο απαιτούμενο προσόν στο σχέδιο υπηρεσίας.
Καταλήγω ότι η γενική εντύπωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την απόδοση του ενδιαφερόμενου προσώπου και της αιτητρίας στην προφορική εξέταση δεν ήταν δεόντως αιτιολογημένη. Η μεμπτότητα σε αυτή την προπαρασκευαστική πράξη εκθεμελιώνει την προσβαλλόμενη απόφαση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.