Stylianides Computer Services Co Ltd ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1999) 4 ΑΑΔ 146

Συνταγματικό Δίκαιο ― Σύνταγμα ― Άρθρο 28 του Συντάγματος ― Αρχή της ισότητας ― Δικαίωμα ίσης μεταχείρισης περιορίζεται σε όμοιες περιπτώσεις ― Δεν τυγχάνει εφαρμογής όπου χωρούν εύλογες διαφοροποιήσεις ― Αποκλείεται η διάκριση των ομοίων και η εξομοίωση των ανομοίων περιπτώσεων.

Συνταγματικό Δίκαιο ― Σύνταγμα ― Άρθρο 25 του Συντάγματος ― Αρχή της ελεύθερης άσκησης επαγγέλματος ― Η προστασία που παρέχεται είναι έναντι άμεσων και όχι έμμεσων επεμβάσεων στο προστατευόμενο δικαίωμα.

Προσφορές ― Η εξουσία ή αρμοδιότητα για θέματα προσφορών έχει ανατεθεί από το Σύνταγμα στο Υπουργικό Συμβούλιο ― Κατάλοιπο εξουσίων για όσα θέματα δεν ανατέθηκαν ρητά σε άλλα όργανα ― Οι Κανονισμοί Αποθηκών έχουν την ίδια νομική φύση όπως και οι εγκύκλιοι.

Προσφορές ― Κανονισμοί Αποθηκών ― Κανονισμός 21(στ) ― Επιτρέπεται για ειδικούς και καθορισμένους λόγους να ανασταλεί η διαδικασία προσφορών και το θέμα να υποβληθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο για απόφαση ― Τέτοια η προκειμένη περίπτωση σύμφωνα με τα γεγονότα της υπόθεσης.

Προσφορές ― Ανάθεση της εργασίας οπτικοποίησης και παρουσίασης των εκλογικών αποτελεσμάτων των Βουλευτικών Εκλογών από το Υπουργικό Συμβούλιο ― Ισχυρισμοί για κατάχρηση εξουσίας, αντίθετης προς το δημόσιο συμφέρον και έλλειψης δέουσας έρευνας παρέμειναν αναπόδεικτοι εφόσον δεν αποδείχθηκε είτε πλάνη περί τα πράγματα είτε υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής ευχέρειας του Υπουργικού Συμβουλίου.

Προσφορές ― Ανάθεση έργου από το Υπουργικό Συμβούλιο χωρίς προκήρυξη προσφορών ― Η αιτιολογία συμπληρώνεται από τους φακέλους στους οποίους περιέχονται όλα τα ουσιώδη στοιχεία και γεγονότα.

Οι αιτητές προσέβαλαν τόσο την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να αναθέσει το έργο οπτικοποίησης και παρουσίασης των αποτελεσμάτων των Βουλευτικών Εκλογών στο ενδιαφερόμενο μέρος, όσο και την παράλειψη προκήρυξης προσφορών για το σκοπό αυτό.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:

1. Tο Άρθρο 28.1 του Συντάγματος διασφαλίζει την ισότητα πάντων έναντι του Νόμου, της διοίκησης και της δικαιοσύνης και το δικαίωμα της ίσης προστασίας και μεταχείρισης. Το δικαίωμα της ίσης μεταχείρισης περιορίζεται σε όμοιες περιπτώσεις και δεν τυγχάνει εφαρμογής των ομοιογενών ως και η εξομείωση ανομοιογενών υποκειμένων του δικαίου.

Είναι ο ισχυρισμός των αιτητών ότι έτυχαν άνισης μεταχείρισης από την αρμόδια αρχή σε σχέση με το ενδιαφερόμενο μέρος στο οποίο επεδείχθη ευμενής προς αυτό διάκριση, γιατί σκοπός της σύσκεψης που συνεκλήθη στο Υπουργείο Εσωτερικών ήταν η ενημέρωση του τελευταίου χωρίς να κληθούν προς τούτο και οι αιτητές, οι οποίοι και δεν ακούστηκαν. Τούτο όμως δεν είναι ορθό. Οι αιτητές ήσαν παρόντες στην εν λόγω σύσκεψη, ενημερώθηκαν πλήρως για τις ανάγκες των τηλεοπτικών σταθμών και αρνήθηκαν να υποβάλουν οποιαδήποτε προσφορά σε αντίθεση με το ενδιαφερόμενο μέρος. Εν πάση περιπτώσει το ενδιαφερόμενο μέρος δεν κλήθηκε να υποβάλει προσφορά εφόσον δεν προκηρύχθηκε διαγωνισμός. Υπέβαλε ομως την προσφορά στην παρουσία των αιτητών οι οποίοι τελικά αρνήθηκαν να πράξουν το ίδιο. Οι αιτητές ήταν πάντοτε ενήμεροι για όλες τις συσκέψεις και για όλες τις ενέργειες της Κεντρικής Υπηρεσίας Εκλογών όπως φαίνεται από την αλληλογραφία που είχαν με το Υπουργείο Εσωτερικών και από την πρόταση του τελευταίου προς το Υπουργικό Συμβούλιο.

Ως εκ τούτου ο ισχυρισμός των αιτητών ότι έτυχαν άνισης μεταχείρισης δεν αποδεικνύεται από τα ενώπιον του Δικαστηρίου τεθέντα στοιχεία και γεγονότα.

2. Το Άρθρο 25 του Συντάγματος διασφαλίζει το δικαίωμα σε κάθε πρόσωπο να ασκεί οποιαδήποτε απασχόληση ή επάγγελμα, εμπορία ή επιχείρηση.

Με την επίδικη απόφαση καμιά στέρηση ή περιορισμός της ελευθερίας άσκησης του επαγγέλματος των αιτητών δεν έχει επιβληθεί. Η ανάθεση της οπτικογράφησης των αποτελεσμάτων των βουλευτικών εκλογών σε άλλη εταιρεία αντί στους αιτητές δεν συνιστά αντισυνταγματική επέμβαση στο δικαίωμά τους. Η προστασία που παρέχει το Άρθρο 25 του Συντάγματος είναι έναντι άμεσων και όχι έμμεσων επεμβάσεων στο προστατευόμενο δικαίωμα.

Με την επίδικη απόφαση δεν υπήρξε ανεπίτρεπτη απαγόρευση ή περιορισμός στην άσκηση του επαγγέλματος των αιτητών ούτε και έχει επηρεασθεί ευθέως το δικαίωμά τους όπως κατοχυρώνεται από το Άρθρο 25 του Συντάγματος.

3. Είναι η εισήγηση των αιτητών ότι το Υπουργικό Συμβούλιο ήταν αναρμόδιο να λάβει την επίδικη απόφαση.

Οι καθ' ων η αίτηση εισηγούνται ότι δεν υπάρχει νομοθεσία ή Κανονισμοί που να ρυθμίζουν θέματα που αφορούν προσφορές και η εξουσία ή αρμοδιότητα επί θεμάτων προσφορών έχει ανατεθεί σύμφωνα με το Σύνταγμα στο Υπουργικό Συμβούλιο.

Με το Άρθρο 54 του Συντάγματος το Υπουργικό Συμβούλιο έχει ευρύτατη εκτελεστική εξουσία που περιλαμβάνει τη γενική διεύθυνση και έλεγχο της Δημοκρατίας και εκτείνεται σε όλα τα θέματα εκτός από εκείνα τα οποία έχουν ρητά εξαιρεθεί. Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει το κατάλοιπο της εκτελεστικής εξουσίας σε σχέση με οποιοδήποτε θέμα για το οποίο δεν έχει ρητά ανατεθεί σε άλλο όργανο.

Ιστορική αναδρομή σχετικά με τη νομική ισχύ των Κανονισμών Αποθηκών αποδεικνύει ότι οι Κανονισμοί Αποθηκών δεν είναι ούτε νομοθεσία ούτε κανονισμοί που εκδόθηκαν δυνάμει νομοθετικής διάταξης. Είναι διοικητικές οδηγίες γενικής εφαρμογής. Οι Κανονισμοί Αποθηκών έχουν την ίδια νομική φύση όπως οι εγκύκλιοι.

Το Δικαστήριο καταλήγει κατά συνέπεια ότι θέματα σχετιζόμενα με προσφορές δε ρυθμίζονται από νομοθεσία ή Κανονιστικές διατάξεις και ότι τα θέματα αυτά εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του Υπουργικού Συμβουλίου βάσει των προνοιών του Άρθρου 54 του Συντάγματος.

Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι δεν ακολουθήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες κατά παράβαση του Kανονισμού 37. Οι καθ' ων η αίτηση εισηγήθηκαν αντίθετα, πέραν της θέσης τους, που το δικαστήριο κρίνει ορθή, ότι το Υπουργικό Συμβούλιο είχε αρμοδιότητα να λάβει την επίδικη απόφαση, ότι ο Κανονισμός 37 εφαρμόζεται, τηρουμένων των διατάξεων του Κανονισμού 19, στις περιπτώσεις που μπορούν να γίνουν προσφορές αλλά παρακάμπτεται η διαδικασία προσφορών εάν η περίπτωση μπορεί να υπαχθεί σε μια από τις πέντε κατηγορίες που αναφέρει.

Η παράγραφος (στ) του Kανονισμού 21 αναφέρει:

"(στ) Η Υπουργική Επιτροπή Προσφορών μπορεί για ειδικούς και καθορισμένους λόγους να αναστείλει τη διαδικασία των προσφορών και να υποβάλει το θέμα στο Υπουργικό Συμβούλιο για απόφαση.»

Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπήρχε δυνατότητα να γίνουν προσφορές γιατί η Κεντρική Υπηρεσία Εκλογών, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 13 της Πρότασης προς το Υπουργικό Συμβούλιο, έκρινε ότι δεν μπορούσαν να καθοριστούν προδιαγραφές ούτε και όροι για την προκήρυξη, γιατί επρόκειτο περί πολύ εξειδικευμένης εργασίας που προϋποθέτει ύπαρξη ειδικών γνώσεων και εμπειριών για το έργο, δηλαδή την οπτικοποίηση και παρουσίαση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Υπήρξε δηλαδή αντικειμενική αδυναμία, λόγω του αντικειμένου και της φύσης των ζητουμένων υπηρεσιών, ο καθορισμός προδιαγραφών και όρων για να είναι έγκυρη η προκύρηξη προσφορών.

Το Δικαστήριο καταλήγει ότι το Υπουργικό Συμβούλιο είχε εξουσία να αποφασίσει το ίδιο επί του θέματος.

4. Είναι η θέση των αιτητών ότι το Υπουργικό Συμβούλιο έλαβε την επίδικη απόφαση με κατάχρηση εξουσίας και ότι υπερέβη τα ακραία όρια της χρηστής διοίκησης. Στηρίζουν δε τη θέση τους αυτή ότι οι συσκέψεις που έγιναν και στις οποίες παρίσταντο τόσο οι ίδιοι όσο και το ενδιαφερόμενο μέρος πραγματοποιήθηκαν με μοναδικό στόχο την εξυπηρέτηση του τελευταίου. Περαιτέρω ισχυρίζονται ότι οι καθ' ων η αίτηση παρέβησαν τους κανόνες που οι ίδιοι έθεσαν και που είναι απαραίτητοι για να εξασφαλίζεται η εχεγγυότητα της διαδικασίας και ότι η αιτιολογία της απόφασης ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν δοκιμασμένο και μπορούσε να αναλάβει τη διεκπεραίωση του έργου, δείχνει κατάχρηση εξουσίας.

Το Υπουργικό Συμβούλιο ενήργησε αφού αξιολόγησε και στάθμισε όλα τα ενώπιόν του τεθέντα στοιχεία και γεγονότα σε σχέση με την υπόθεση. Η αξιολόγηση των γεγονότων εναπόκειτο στην ουσιαστική κρίση του Υπουργικού Συμβουλίου. Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στην ουσιαστική κρίση του αρμοδίου οργάνου και στην εκτίμηση των γεγονότων που βρίσκονται ενώπιόν του, εκτός αν αποδειχθεί πλάνη περί τα πράγματα ή υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής του ευχέρειας που συνιστά υπέρβαση εξουσίας (Βλ. Ε.Δ.Υ. ν. Αναστασιάδη (1991) 3 Α.Α.Δ. 1).

Στην παρούσα υπόθεση δεν έχει αποδειχθεί οποιαδήποτε πλάνη περί τα πράγματα, ούτε υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής του εξουσίας.

5. Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι το δημόσιο ζημιώθηκε με την επίδικη απόφαση αφού οι ίδιοι αν αναλάμβαναν το έργο θα το διεκπεραίωναν με τίμημα πολύ χαμηλότερο. Οι αιτητές αρνήθηκαν να δηλώσουν οποιοδήποτε ποσό όταν προφορικά εκλήθησαν προς τούτο. Εκ των υστέρων και μετά την επίδικη απόφαση ισχυρίσθηκαν τούτο. Δεν έχει αποδειχθεί κατά συνέπεια ο ισχυρισμός αυτός των αιτητών.

6. Οι καθ' ων η αίτηση ερεύνησαν και εξέτασαν όλα τα στοιχεία και γεγονότα που ήταν ενώπιόν τους και ιδιαίτερα το περιεχόμενο της πρότασης του Υπουργείου Εσωτερικών προς το Υπουργικό Συμβούλιο. Εξέτασαν τόσο την αντικειμενική αδυναμία καθορισμού προδιαγραφών και συγγραφής όρων, όσο και τα προσόντα και την πείρα του ενδιαφερόμενου μέρους και των αιτητών. Δεν έχει αποδειχθεί ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα ή ότι ενεφιλοχώρησε πλάνη περί τα πράγματα κατά τη λήψη της επίδικης απόφασης. Με βάση το τεκμήριο της νομιμότητας και ελλείψει μαρτυρίας περί του αντιθέτου τεκμαίρεται ότι όλα όσα τέθηκαν ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου λήφθηκαν υπόψη από αυτό.

7. Είναι η θέση των αιτητών ότι η αιτιολογία της επίδικης απόφασης είναι ελλειπής αφού δεν εξετάσθηκε αν οι αιτητές είχαν τα προσόντα όπως αναφέρεται στο ενδιαφερόμενο μέρος.

Στην περίπτωση που η αιτιολογία δεν απαιτείται ρητά από το νόμο αυτή μπορεί να αναπληρωθεί η συμπληρωθεί από τα στοιχεία του φακέλου. Στην προκειμένη περίπτωση στο φάκελο της υπόθεσης υπήρχαν όλα τα στοιχεία και γεγονότα και ιδιαίτερα τα προσόντα και η πείρα τόσο των αιτητών όσο και του ενδιαφερόμενου μέρους. Τεκμαίρεται κατά συνέπεια ότι έχουν ληφθεί υπόψη και αξιολογήθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Κατά συνέπεια η αιτιολογία κρίνεται επαρκής αφού συμπληρώνεται από τα στοιχεία του φακέλου.

H προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.

Αναφερόμενες υποθέσεις:

Πρόεδρος της Δημοκρατίας ν. Βουλής των Αντιπροσώπων (1991) 3 Α.Α.Δ. 611,

ΡΙΚ ν. Καραγιώργη κ.ά. (1991) 3 Α.Α.Δ. 159,

KANIKA Hotel Ltd v. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού - Αμαθούντας (1997) 3 Α.Α.Δ. 15,

Cyprus Phassouri Plantations Co. Ltd a.o. v. Organization of Agricultural Insurance a.o. (1987) 3 C.L.R. 2047,

Aristides v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1507,

Morsis v. Republic 4 R.S.C.C. 133,

Loizides a.o. v. Republic 1 R.S.C.C. 107,

Cybarco Ltd v. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 2277,

Ε.Δ.Υ. ν. Αναστασιάδη (1991) 3 Α.Α.Δ. 1.

Προσφυγή.

Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία ανατέθηκε η εργασία της οπτικοποίησης και παρουσίασης των εκλογικών αποτελεσμάτων των Βουλευτικών Εκλογών του 1996, στην Ελληνική Εταιρεία "ΔΕΛΤΑ�ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ" κατά παρέκκλιση της διαδικασίας προσφορών καθώς και εναντίον της απόφασης τους να μην προκηρύξουν δημόσιες προσφορές.

Κ. Κακουλλή για Γ. Κακογιάννη, για τους Αιτητές.

Τ. Πολυχρονίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους Καθ' ων η αίτηση.

Cur. adv. vult.

ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.: Η προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης των καθ' ων η αίτηση, που περιέχεται σ' επιστολή τους προς τους αιτητές ημερομηνίας 10.1.1996, με την οποία ανατέθηκε η εργασία της οπτικοποίησης και παρουσίασης των εκλογικών αποτελεσμάτων των Βουλευτικών Εκλογών του 1996, στην Ελληνική Εταιρεία "ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ", κατά παρέκκλιση της διαδικασίας προσφορών. Οι αιτητές ζητούν επίσης ακύρωση της απόφασης των καθ' ων η αίτηση να μην προκηρύξουν δημόσιες προσφορές.

Οι αιτητές είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και έχει ως κύριο κύκλο εργασιών της την οπτικοποίηση και παρουσίαση αποτελεσμάτων και στατιστικών στοιχείων από τηλεόρασης.

Οι αιτητές, με επιστολή τους ημερομηνίας 12.9.1995 προς τον καθ' ου η αίτηση 2, εκδήλωσαν ενδιαφέρον για την οπτικοποίηση και παρουσίαση των αποτελεσμάτων των βουλευτικών εκλογών του Μαΐου του 1996.

Στις 14.11.1995 πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Υπουργείο Εσωτερικών αναφορικά με το θέμα, στην οποία παρεβρέθηκαν και οι αιτητές, ως σύμβουλοι τηλεοπτικών σταθμών. Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης αυτής, όπως ισχυρίζονται οι αιτητές, εκδηλώθηκε πρόθεση των καθ' ων η αίτηση να αναθέσουν το έργο στη "ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ" (ενδιαφερόμενο μέρος), χωρίς περαιτέρω διερεύνηση. Κατόπιν τούτου οι αιτητές διαμαρτυρήθηκαν, με επιστολή τους ημερομηνίας 15.11.1995 προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, διαδηλώνοντας την προθυμία τους να συμμετάσχουν σε ανοικτό διαγωνισμό, επί τη βάσει προδιαγραφών και προτείνοντας την ετοιμασία, με βάση πάλι δεδομένων προδιαγραφών, δοκιμαστικού προγράμματος, χωρίς καμιά επιβάρυνση στους καθ' ων η αίτηση. Ανέφεραν επίσης, στην ίδια επιστολή τους, ότι στο παρελθόν είχαν διεκπεραιώσει για το ΡΙΚ, με επιτυχία, τη γραφική κάλυψη της Παγκόσμιας Γυμνασιάδας, τους διαγωνισμούς Γιουροβίζιον των τελευταίων 3 χρόνων, όπως και ζωντανή κάλυψη αθλητικών γεγονότων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Οι καθ' ων η αίτηση απάντησαν, με επιστολή τους ημερομηνίας 20.11.1995, ότι το όλο θέμα εξετάζεται αρμοδίως.

Στις αρχές Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε και δεύτερη σύσκεψη για το θέμα, στην οποία και πάλι παρεβρέθηκαν οι αιτητές, ως σύμβουλοι τηλεοπτικών σταθμών, όπως και εκπρόσωπος του ενδιαφερόμενου μέρους που ενεργούσε ως σύμβουλος του Υπουργείου Εσωτερικών. Ως αποτέλεσμα, οι αιτητές απηύθυναν επιστολή προς τον καθ' ου η αίτηση 2, ημερομηνίας 14.12.1995, επαναλαμβάνοντας το ενδιαφέρον τους για συμμετοχή σε διαγωνισμό προσφορών και διεκδικώντας το δικαίωμα να τύχουν ίσης και δίκαιης μεταχείρισης. Στην ίδια επιστολή ανέφεραν ότι είχαν έλθει σε συμφωνία με την εταιρεία NOVASYS που διαθέτει επιστήμονες συνεργάτες εκλογολόγους και άλλων ειδικοτήτων για σχολιασμό των εκλογικών αποτελεσμάτων και ότι είχαν ήδη ετοιμάσει δοκιμαστικό πρόγραμμα το οποίο επιθυμούσαν να παρουσιάσουν στους καθ΄ων η αίτηση και το οποίο θα μπορούσε να εμπλουτισθεί σύμφωνα με τις τυχόν απαιτήσεις τους.

Το όλο θέμα τέθηκε ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου με Πρόταση του Υπουργείου Εσωτερικών ημερομηνίας 14.12.1995, στην οποία αναφέρεται ότι αν και οι αιτητές διαδήλωσαν ενδιαφέρον για την κάλυψη/παρουσίαση των εκλογικών αποτελεσμάτων, από κοινού με την εταιρεία "NOVASYS INFORMATION SERVICES LTD" και ετοίμασαν σχετικό δοκιμαστικό πρόγραμμα, εν τούτοις δεν ετοίμασαν προσφορά, γιατί θα ήθελαν να γνωρίζουν τις ανάγκες και απαιτήσεις της Υπηρεσίας Εκλογών και τις πιθανές προδιαγραφές για την εκτέλεση του όλου έργου. Επισυνάφθηκαν δε σχετικά και οι επιστολές των αιτητών ημερομηνίας 6 και 11.12.1995. Το ενδιαφερόμενο μέρος, όπως αναφέρεται στην Πρόταση, αφού άκουσε τις απόψεις των ενδιαφερομένων τηλεοπτικών σταθμών για τις ανάγκες και απαιτήσεις τους, κατά την πραγματοποιηθείσα σύσκεψη στην οποία παρέστησαν και οι αιτητές, υπέβαλε συγκεκριμένη προσφορά για το ποσό των £52.000,00, συμπεριλαμβανομένων και των εξόδων μετακίνησης και διαμονής των συνεργατών του και ασφάλιση και μεταφορά των συστημάτων στην Κύπρο. Η Πρόταση συνεχίζει και τελειώνει ως εξής:

"13. Η Κεντρική Υπηρεσία Εκλογών θεωρεί ότι δεν μπορούν να καθορισθούν προδιαγραφές και ούτε είναι δυνατό να προσδιορισθούν οι όροι, για την προκήρυξη προσφορών, ώστε να γίνει διαγωνισμός μεταξύ των ενδιαφερόμενων Εταιρειών, για την ανάθεση της εκτέλεσης του πιο πάνω έργου στην πιο συμφέρουσα από οικονομικής άποψης Εταιρεία, γιατί πρόκειται για πολύ εξειδικευμένη εργασία, που προϋποθέτει λεπτούς χειρισμούς και την ύπαρξη ειδικών γνώσεων και την απόκτηση αρκετών σχετικών εμπειριών, για την οπτικοποίηση και παρουσίαση των εκλογικών αποτελεσμάτων των εκάστοτε εκλογών.

14. Ο Υπουργός Εσωτερικών, ο οποίος θα είναι ο εισηγητής της Πρότασης αυτής, θα καλέσει το Υπουργικό Συμβούλιο:

(α) ......................................................................................

(β) Να αποφασίσει, σε τέτοια περίπτωση, αν θα πρέπει να προκηρυχθεί διαγωνισμός και να ζητηθούν ανοικτές προσφορές, με συγκεκριμένες προδιαγραφές και όρους, για τις απαιτήσεις των τηλεοπτικών σταθμών, για την ανάληψη της εκτέλεσης της όλης εργασίας από τις ενδιαφερόμενες εταιρείες.

(γ) Να αποφασίσει, σε αντίθετη περίπτωση, αν θα πρέπει, υπό τις περιστάσεις, να ανατεθεί η πιο πάνω εργασία στην ελληνική Εταιρεία "ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ", που είναι δοκιμασμένη εδώ και 15 χρόνια, αποδεικνύοντας την αξιοπιστία και την εγκυρότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών της, για την έκδοση και παρουσίαση των εκλογικών αποτελεσμάτων των Βουλευτικών Εκλογών στην Ελλάδα και τα τελευταία 5 χρόνια στην Κύπρο.

(δ) Να εγκρίνει την κάλυψη και πληρωμή της απαιτούμενης για το σκοπό αυτό δαπάνης, που ανέρχεται στο ποσό των £52.000, από τις πιστώσεις που προβλέπονται στον Προϋπολογισμό του 1996, για κάλυψη των γενικών εξόδων των προσεχών Βουλευτικών Εκλογών."

Το Υπουργικό Συμβούλιο, κατά τη συνεδρία του ημερομηνίας 20.12.1995, αποφάσισε τα ακόλουθα:

"(α) ....................................................................................

(β) να ανατεθεί η πιο πάνω εργασία, κατά παρέκκλιση της διαδικασίας των προσφορών, στην Ελληνική Εταιρεία "ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ", που είναι δοκιμασμένη εδώ και 15 χρόνια για την αξιοπιστία και την εγκυρότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών της, αναφορικά με την έκδοση και παρουσίαση των εκλογικών αποτελεσμάτων των Βουλευτικών Εκλογών στην Ελλάδα και τα τελευταία 5 χρόνια στην Κύπρο· και

(γ) εγκρίνει την κάλυψη και πληρωμή της απαιτούμενης για το σκοπό αυτό δαπάνης, που ανέρχεται στο ποσό των £52.000, από τις πιστώσεις που προβλέπονται στον Προϋπολογισμό του 1996, για κάλυψη των γενικών εξόδων των προσεχών Βουλευτικών Εκλογών.

Οι αιτητές πληροφορήθηκαν με επιστολή ημερομηνίας 10.1.1996, ότι η εργασία ανατέθηκε στο ενδιαφερόμενο μέρος, κατά παρέκκλιση της διαδικασίας προσφορών. Με επιστολές των δικηγόρων τους ημερομηνίας 18.1.1996 και 6.2.1996, οι αιτητές ζήτησαν να πληροφορηθούν τις συνθήκες και τον τρόπο/διαδικασία λήψης της πιο πάνω απόφασης. Σ' απάντηση έλαβαν την ακόλουθη επιστολή, ημερομηνίας 14.2.1996:

"........................................................................................

α) Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την ανάθεση της πιο πάνω εργασίας στην ελληνική Εταιρεία "ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ", κατά παρέκκλιση της διαδικασίας των προσφορών, γιατί είναι δοκιμασμένη στον τομέα αυτό, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, για την εγκυρότητα και αξιοπιστία των παρεχομένων υπηρεσιών της, αναφορικά με την έκδοση και παρουσίαση των εκλογικών αποτελεσμάτων των Βουλευτικών Εκλογών.

β) Η υποβολή του θέματος στο Υπουργικό Συμβούλιο, για ενημέρωση και λήψη της σχετικής απόφασης, έγινε με Πρόταση του Υπουργείου Εσωτερικών.

γ) Για την ετοιμασία της Πρότασης προς το Υπουργικό Συμβούλιο δεν ήταν απαραίτητο να ζητηθεί η συγκατάθεση και/ή έγκριση του Προέδρου του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών.

δ) Η πληρωμή της αποζημίωσης για την ανάθεση της όλης εργασίας στην ελληνική εταιρεία "ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ", που ανέρχεται στο ποσό των £52.000, θα καλυφθεί από πιστώσεις της Κεντρικής Υπηρεσίας Εκλογών, που προβλέπονται στον Τακτικό Προϋπολογισμό του 1996, για κάλυψη των γενικών εξόδων των προσεχών Βουλευτικών Εκλογών."

Ως αποτέλεσμα καταχωρήθηκε, στις 1.3.1996, η παρούσα προσφυγή.

Ως λόγους ακυρότητας της επίδικης απόφασης οι αιτητές προβάλλουν:-

(α) ότι αντίκειται προς την αρχή της ισότητας κατά παράβαση του Άρθρου 28 του Συντάγματος και προς την αρχή ελεύθερης άσκησης επαγγέλματος κατά παράβαση του Άρθρου 25 του Συντάγματος,

(β) ότι λήφθηκε από αναρμόδιο όργανο κατά παράβαση της διαδικασίας που προβλέπει ο Κανονισμός 37 των Κανονισμών Αποθηκών,

(γ) ότι λήφθηκε με κατάχρηση εξουσίας και/ή υπέρβαση των ακραίων ορίων της χρηστής διοίκησης,

(δ) ότι αντίκειται στο δημόσιο συμφέρον,

(ε) ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα και/ή υπήρξε πλάνη περί τα πράγματα, και

(στ) ότι η επίδικη απόφαση είναι αναιτιολόγητη.

Αρχή της ισότητας

Το Άρθρο 28.1 του Συντάγματος διασφαλίζει την ισότητα πάντων έναντι του Νόμου, της διοίκησης και της δικαιοσύνης και το δικαίωμα της ίσης προστασίας και μεταχείρισης. Το δικαίωμα της ίσης μεταχείρισης περιορίζεται σε όμοιες περιπτώσεις και δεν τυγχάνει εφαρμογής όπου χωρούν εύλογες διαφοροποιήσεις. Αποκλείεται η διάκριση των ομοιογενών ως και η εξομείωση ανομοιογενών υποκειμένων του δικαίου. (Βλέπε: Πρόεδρος της Δημοκρατίας ν. Βουλής των Αντιπροσώπων (1991) 3 Α.Α.Δ. 611, ΡΙΚ ν. Καραγιώργη και Άλλων (1991) 3 Α.Α.Δ. 159, ΚΑΝΙΚΑ Hotel Ltd. v. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντος (1997) 3 Α.Α.Δ. 15).

Είναι ο ισχυρισμός των αιτητών ότι έτυχαν άνισης μεταχείρισης από την αρμοδία αρχή σε σχέση με το ενδιαφερόμενο μέρος στο οποίο επεδείχθη ευμενής προς αυτό διάκριση, γιατί σκοπός της σύσκεψης που συνεκλήθη στο Υπουργείο Εσωτερικών ήταν η ενημέρωση του τελευταίου χωρίς να κληθούν προς τούτο και οι αιτητές, οι οποίοι και δεν ακούστηκαν. Τούτο όμως δεν είναι ορθό. Οι αιτητές ήσαν παρόντες στην εν λόγω σύσκεψη, ενημερώθηκαν πλήρως για τις ανάγκες των τηλεοπτικών σταθμών και αρνήθηκαν να υποβάλουν οποιαδήποτε προσφορά σε αντίθεση με το ενδιαφερόμενο μέρος. Εν πάση περιπτώσει, το ενδιαφερόμενο μέρος δεν κλήθηκε να υποβάλει προσφορά εφ' όσον δεν προκηρύχθηκε διαγωνισμός. Υπέβαλε όμως την προσφορά στην παρουσία των αιτητών οι οποίοι τελικά αρνήθηκαν να πράξουν το ίδιο. Οι αιτητές ήταν πάντοτε ενήμεροι για όλες τις συσκέψεις και για όλες τις ενέργειες της Κεντρικής Υπηρεσίας Εκλογών όπως φαίνεται από την αλληλογραφία που είχαν με το Υπουργείο Εσωτερικών και από την πρόταση του τελευταίου προς το Υπουργικό Συμβούλιο.

Ως εκ τούτου ο ισχυρισμός των αιτητών ότι έτυχαν άνισης μεταχείρισης δεν αποδεικνύεται από τα ενώπιόν μου τεθέντα στοιχεία και γεγονότα.

Αρχή της ελεύθερης άσκησης επαγγέλματος

Το Άρθρο 25 του Συντάγματος διασφαλίζει το δικαίωμα σε κάθε πρόσωπο να ασκεί οποιαδήποτε απασχόληση ή επάγγελμα, εμπορία ή επιχείρηση.

Αρμοδιότητα του οργάνου και παράβαση του Κανονισμού 37

Είναι η εισήγηση των αιτητών ότι το Υπουργικό Συμβούλιο ήταν αναρμόδιο να λάβει την επίδικη απόφαση.

Οι καθ' ων η αίτηση εισηγούνται ότι δεν υπάρχει νομοθεσία ή Κανονισμοί που να ρυθμίζουν θέματα που αφορούν προσφορές και η εξουσία ή αρμοδιότητα επί θεμάτων προσφορών έχει ανατεθεί, σύμφωνα με το Σύνταγμα στο Υπουργικό Συμβούλιο.

Καταλήγω κατά συνέπεια ότι θέματα σχετιζόμενα με προσφορές δεν ρυθμίζονται από νομοθεσία ή Κανονιστικές διατάξεις και ότι τα θέματα αυτά εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του Υπουργικού Συμβουλίου βάσει των προνοιών του Άρθρου 54 του Συντάγματος, Κεφ. 1. (Βλέπε: Cybarco Ltd. v. Δημοκρατίας (1991) 4 Α.Α.Δ. 2277).

Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι δεν ακολουθήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες κατά παράβαση του Κανονισμού 37. Οι καθ' ων η αίτηση εισηγήθηκαν αντίθετα, πέραν της θέσης τους, που έκρινα ως ορθή, ότι το Υπουργικό Συμβούλιο είχε αρμοδιότητα να λάβει την επίδικη απόφαση, ότι ο Κανονισμός 37 εφαρμόζεται, τηρουμένων των διατάξεων του Κανονισμού 19, στις περιπτώσεις που μπορούν να γίνουν προσφορές αλλά παρακάμπτεται η διαδικασία προσφορών εάν η περίπτωση μπορεί να υπαχθεί σε μια από τις πέντε κατηγορίες που αναφέρει.

Ο Κανονισμός 37 αναφέρει:-

"Η κανονική διαδικασία προκήρυξης προσφορών μπορεί να παρακαμφθεί στις πιο κάτω περιπτώσεις:-

(α) .......................................................................

(β) .......................................................................

(γ) .......................................................................

(δ) Σε πολύ εξαιρετικές και επείγουσες περιπτώσεις εάν για λόγους επείγουσας φύσης ή για άλλους ειδικούς λόγους η ζήτηση κανονικών προσφορών είναι ανεπιθύμητη για προσφορές που δεν προβλέπεται να ξεπεράσουν το ποσό των £30.000,=. Για προμήθειες πέραν των £30.000,= ο Πρόεδρος υποβάλλει το θέμα στον Υπουργό Οικονομικών ο οποίος αποφασίζει ανάλογα.".

Και η παράγραφος (στ) του Κανονισμού 21 αναφέρει:-

"(στ) Η Υπουργική Επιτροπή Προσφορών μπορεί, για ειδικούς και καθορισμένους λόγους, να αναστείλει τη διαδικασία των προσφορών και να υποβάλει το θέμα στο Υπουργικό Συμβούλιο για απόφαση.".

Καταλήγω κατά συνέπεια ότι το Υπουργικό Συμβούλιο είχε εξουσία να αποφασίσει το ίδιο επί του θέματος.

Κατάχρηση εξουσίας και/ή υπέρβαση των ακραίων ορίων της χρηστής διοίκησης

Είναι η θέση των αιτητών ότι το Υπουργικό Συμβούλιο έλαβε την επίδικη απόφαση με κατάχρηση εξουσίας και ότι υπερέβη τα ακραία όρια της χρηστής διοίκησης. Στηρίζουν δε τη θέση τους αυτή ότι οι συσκέψεις που έγιναν και στις οποίες παρίσταντο τόσο οι ίδιοι όσο και το ενδιαφερόμενο μέρος πραγματοποιήθηκαν με μοναδικό στόχο την εξυπηρέτηση του τελευταίου. Περαιτέρω ισχυρίζονται ότι οι καθ' ων η αίτηση παρέβησαν τους κανόνες που οι ίδιοι έθεσαν και που είναι απαραίτητοι για να εξασφαλίζεται η εχεγγυότητα της διαδικασίας και ότι η αιτιολογία της απόφασης ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν δοκιμασμένο και μπορούσε να αναλάβει τη διεκπεραίωση του έργου, δείχνει κατάχρηση εξουσίας.

Δεν συμφωνώ με τις πιο πάνω θέσεις των αιτητών. Σκοπός των συσκέψεων στις οποίες παρίσταντο τόσο οι αιτητές όσο και το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν για να διευκρινιστούν οι απαιτήσεις των τηλεοπτικών σταθμών για την έγκαιρη μετάδοση των εκλογικών αποτελεσμάτων και για να εξετασθεί η δυνατότητα καθορισμού προδιαγραφών και συγγραφής όρων.

Το Υπουργικό Συμβούλιο, όπως ανέφερα προηγούμενα, είχε αρμοδιότητα να επιληφθεί του θέματος και η παρέκκλιση ήταν αιτιολογημένη λόγω της αντικειμενικής αδυναμίας καθορισμού προδιαγραφών και συγγραφής όρων.

Το Υπουργικό Συμβούλιο ενήργησε αφού αξιολόγησε και στάθμισε όλα τα ενώπιόν του τεθέντα στοιχεία και γεγονότα σε σχέση με την υπόθεση. Η αξιολόγηση των γεγονότων εναπόκειτο στην ουσιαστική κρίση του Υπουργικού Συμβουλίου. Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στην ουσιαστική κρίση του αρμοδίου οργάνου και στην εκτίμηση των γεγονότων που βρίσκονται ενώπιόν του, εκτός αν αποδειχθεί πλάνη περί τα πράγματα ή υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής του ευχέρειας που συνιστά υπέρβαση εξουσίας. (Βλέπε: Ε.Δ.Υ. ν. Αναστασιάδη (1991) 3 Α.Α.Δ. 1).

Αντίθεση προς το δημόσιο συμφέρον

Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι το δημόσιο ζημιώθηκε με την επίδικη απόφαση αφού ο ίδιοι αν αναλάμβαναν το έργο θα το διεκπεραίωναν με τίμημα πολύ χαμηλότερο. Οι αιτητές αρνήθηκαν να δηλώσουν οποιοδήποτε ποσό όταν προφορικά εκλήθησαν προς τούτο. Εκ των υστέρων και μετά την επίδικη απόφαση ισχυρίσθηκαν τούτο. Δεν έχει αποδειχθεί κατά συνέπεια ο ισχυρισμός αυτός των αιτητών.

Δέουσα έρευνα και πλάνη περί τα πράγματα

Οι καθ' ων η αίτηση ερεύνησαν και εξέτασαν όλα τα στοιχεία και γεγονότα που ήταν ενώπιόν τους και ιδιαίτερα το περιεχόμενο της πρότασης του Υπουργείου Εσωτερικών προς το Υπουργικό Συμβούλιο. Εξέτασαν τόσο την αντικειμενική αδυναμία καθορισμού προδιαγραφών και συγγραφής όρων όσο και τα προσόντα και την πείρα του ενδιαφερόμενου μέρους και των αιτητών. Δεν έχει αποδειχθεί ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα ή ότι ενεφιλοχώρησε πλάνη περί τα πράγματα κατά τη λήψη της επίδικης απόφασης. Με βάση το τεκμήριο της νομιμότητας και ελλείψει μαρτυρίας περί του αντιθέτου τεκμαίρεται ότι όλα όσα τέθηκαν ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου λήφθηκαν υπόψη από αυτό.

Αιτιολογία

Είναι η θέση των αιτητών ότι η αιτιολογία της επίδικης απόφασης είναι ελλειπής αφού δεν εξετάσθηκε αν οι αιτητές είχαν τα προσόντα, όπως αναφέρεται στο ενδιαφερόμενο μέρος.

Στην περίπτωση που η αιτιολογία δεν απαιτείται ρητά από το νόμο, αυτή μπορεί να αναπληρωθεί ή συμπληρωθεί από τα στοιχεία του φακέλου. Στην προκειμένη περίπτωση στο φάκελο της υπόθεσης υπήρχαν όλα τα στοιχεία και γεγονότα και ιδιαίτερα τα προσόντα και η πείρα τόσο των αιτητών όσο και του ενδιαφερόμενου μέρους. Τεκμαίρεται κατά συνέπεια ότι έχουν ληφθεί υπόψη και αξιολογήθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Κατά συνέπεια η αιτιολογία κρίνεται επαρκής αφού συμπληρώνεται από τα στοιχεία του φακέλου.

Ως αποτέλεσμα η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα.

Η επίδικη απόφαση επικυρώνεται.

Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία