ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ.489/98
ΕΝΩΠΙΟΝ
: ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
ΜΕΤΑΞΥ:
Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, από τη Λευκωσία
Αιτητών
- και -
Της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
1. Του Υπουργού Οικονομικών
2. Του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος
Καθ΄ων η αίτηση
_____________
3 Δεκεμβρίου, 1999
Για τον αιτητή : κα Στεφανή για κ.κ. Π. Λ. Κακογιάννη και
Σια.
Για τους καθ΄ων η αίτηση : κ. Αντ. Βασιλειάδης, Ανώτερος Δικηγόρος της
Δημοκρατίας, για Γεν. Εισαγγελέα
της Δημοκρατίας.
______________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι αιτητές αξιώνουν ακύρωση της απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση που περιέχεται στην επιστολή τους ημερ. 24.3.1998 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα για επιστροφή των ποσών που οι αιτητές είχαν καταβάλει ως έκτακτη εισφορά, πλέον τόκους, για τα έτη 1989 και 1990.
Το Υπουργικό Συμβούλιο στη συνεδρία του ημερ. 2.11.1995 αποφάσισε να εγκρίνει για αριθμό ημικρατικών οργανισμών, μεταξύ των οποίων και οι αιτητές, την κάλυψη με κρατική χορηγία ολόκληρου του ποσού των συσσωρευμένων φόρων, επιβαρύνσεων και τόκων μέχρι την 31.12.1994. Η χορηγία που θα παραχωρείτο σταδιακά υπό
την προϋπόθεση ότι οι πιο πάνω οργανισμοί στο μέλλον θα ανταποκρίνονταν πλήρως προς τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, τόσο ως προς την υποβολή των στοιχείων που προβλέπονται από τη νομοθεσία, όσο και την καταβολή φόρων όπως προνοούσε παλαιότερη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερ. 30.6.1995.Στις 13.3.1998 το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού προώθησε προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών αίτημα του Αρχιμηχανικού και Γενικού Διευθυντή των αιτητών για επιστροφή ποσού ύψους £861.574 που είχε ήδη καταβληθεί πριν την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ως έκτακτη εισφορά γιατί, κατά τον ισχυρισμό τους, η κρατική χορηγία σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, κάλυπτε ολόκληρο το ποσό των συσσωρευμένων φόρων και επιβαρύνσεων μέχρι την 31.12.1994.
Το Υπουργείο Οικονομικών με επιστολή του ημερ. 24.3.1998 διαφώνησε με την εισήγηση. Στην ίδια επιστολή επισημάνθηκε ότι με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου είχε παραχωρηθεί κατά χάριν χορηγία για κάλυψη των συσσωρευμένων ποσών οφειλομένων φόρων, επιβαρύνσεων και τόκων, ενώ η χορηγία δεν αφορούσε ποσά που είχαν ήδη καταβληθεί σύμφωνα με τις διατάξεις της κειμένης φορολογικής νομοθεσίας.
Οι καθ΄ ων η αίτηση ήγειραν δύο προδικαστικές ενστάσεις. Ισχυρίστηκαν από τη μια ότι δεν υπάρχει εκτελεστή διοικητική πράξη μέσα στην έννοια του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος. Προβάλλουν περαιτέρω ότι προσβαλλόμενη απόφαση στηρίζεται σε απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου που ήταν κατά χάριν ρύθμιση, αφού δεν υπήρχε νομική υποχρέωση επίλυσης του θέματος των συσσωρευμένων φόρων.
Σύμφωνα με τους καθ΄ων η αίτηση η προσφυγή στρέφεται εναντίον του Υπουργού Οικονομικών και του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος. ΄Ομως ούτε ο Υπουργός Οικονομικών, αλλά ούτε και ο ΄Εφορος Φόρου Εισοδήματος είχαν υποχρέωση ή δικαίωμα δυνάμει της κειμένης νομοθεσίας να επιτρέψουν επιστροφή ποσών που είχαν καταβληθεί ως έκτακτη εισφορά για τα έτη 1989 και 1990.
΄Οπως έχει λεχθεί στην υπόθεση
Georghiou v. Republic (1981) 3 C.L.R. 591, 596, στην έννοια της εκτελεστής πράξης εξυπακούεται ότι το διοικητικό όργανο που εκδίδει την απόφαση, έχει νομοθετική εξουσιοδότηση να προβεί σε έγκυρο καθορισμό των δικαιωμάτων του διοικούμενου στη συγκεκριμένη περίπτωση. Γι΄ αυτό θα πρέπει να είναι αρμόδιο κατά νόμο να αποφασίσει επί του υπό εξέταση θέματος. Λειτουργία εκτός των ορίων του νόμου δεν μπορεί να δημιουργήσει δικαιώματα ή να επιβάλει υποχρεώσεις και η αποδοχή ή άρνηση της ευθύνης για χαριστική πληρωμή είναι από μόνη της πράξη εκτός των πλαισίων του νόμου και γι΄αυτό η συγκεκριμένη απόφαση δεν αποτελεί διοικητική πράξη.Πέραν όμως των πιο πάνω, η συγκεκριμένη πράξη που προσβάλλεται δεν παράγει οποιοδήποτε έννομο αποτέλεσμα, δεν δημιουργεί ούτε δικαιώματα ούτε υποχρεώσεις. Το Υπουργείο Οικονομικών σε επικοινωνία του με το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, πληροφόρησε ότι το Υπουργείο Οικονομικών διαφωνεί με την εισήγησή του για ικανοποίηση του αιτήματος για επιστροφή του ποσού. Η απόφαση που δημιούργησε έννομα αποτελέσματα είναι η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου
ημερ. 2.11.1995, με την οποία αποφασίστηκε η κρατική χορηγία σε συγκεκριμένους οργανισμούς για κάλυψη του ποσού των συσσωρευμένων φόρων.Η νομολογία επί του θέματος της εκτελεστότητας διοικητικής πράξης είναι πλούσια (Βλέπε μεταξύ άλλων Δημοκρατία ν. Suno
il Bunkering Ltd (1994) 3 A.A.Δ. 26, Λοΐζου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 413/96, ημερ. 25.2.1997, Ιδιωτικά Φροντιστήρια Κυπριανού Λτδ κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 26/97, ημερ. 31.10.1997. Βλέπε επίσης Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο, Α. Τάχου, 4η έκδοση, 1993, σελ. 356 και Στασινόπουλου, Δίκαιο των Διοικητικών Πράξεων, ΄Εκδοση 1982, σελ. 119-120).Πρόθεση του Υπουργικού Συμβουλίου ήταν η κατά χάριν χορηγία για κάλυψη συσσωρευμένων ποσών ήδη οφειλόμενων φόρων. Σαφώς η απόφαση δεν αναφέρεται σε ποσά που είχαν ήδη καταβληθεί, όπως οφειλόταν βάσει του νόμου.
Εν όψει όλων των πιο πάνω οι προδικαστικές ενστάσεις επιτυγχάνουν και η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εναντίον των αιτητών όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Φρ. Νικολαΐδης, Δ.