|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 894/97
ΕΝΩΠΙΟΝ: Τ. ΗΛΙΑΔΗ, Δ.
Αναφορικά με το Αρθρο 146 του Συντάγματος.
ΜΕΤΑΞΥ:
Δέσποινας Χριστοφίδη, Μέσα Χωριό, Πάφος,
Αιτήτριας
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
του Υπουργού Εσωτερικών,
Υπηρεσία Μερίμνης και Αποκαταστάσεως Εκτοπισθέντων,
Καθ'ων η αίτηση
-------------------------------
6 Αυγούστου 1999
Για την Αιτήτρια: κ. Ν. Χ" Ιωάννου.
Για τους Καθ'ων η αίτηση: κ. Μαππουρίδης.
---------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια, που είναι κάτοχος προσφυγικής ταυτότητας, υπέβαλε αίτηση για την παροχή οικονομικής βοήθειας ή δανείου για την αγορά οικίας ή διαμερίσματος. Η Υπηρεσία Μερίμνης και Αποκαταστάσεως Εκτοπισθέντων απέρριψε την αίτηση στις 23/9/97 πληροφορώντας την αιτήτρια ότι,
"Είστε εκτοπισθείσα λόγω επαγγέλματος των γονιών σας. Σύμφωνα με ομολογία της μητέρας σας στην Υπηρεσία Εγγραφής του Υπουργείου Εσωτερικών, η οικογένεια των γονιών σας έμενε στη Λευκωσία, ενώ ο πατέρας σας εργαζόταν στην Πεντάγυια."
Η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η πιο πάνω απόφαση είναι άκυρη για διάφορους λόγους. Μεταξύ των λόγων που προβάλλονται η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι στην παρούσα περίπτωση ισχύει ο κανόνας του Δεδικασμένου και τούτο γιατί σε προηγούμενη προσφυγή της αιτήτριας είχε αποφασισθεί ότι ήταν εκτοπισθείσα αφού ήταν μέλος οικογένειας που ήταν μόνιμα εγκατεστημένη στο χωριό Πεντάγυια.
Από τα στοιχεία που έχουν παρουσιασθεί φαίνεται ότι ο πατέρας της αιτήτριας που υπηρετούσε σαν μαιευτήρας από το 1964 μέχρι τις 15/8/74 στο Νοσοκομείο Πεντάγυιας απέκτησε προσφυγική ταυτότητα. Αργότερα με νέα αίτηση προστέθηκαν στην προσφυγική του ταυτότητα τόσο η σύζυγος του όσο και τα τρία παιδιά του, μεταξύ των οποίων και η αιτήτρια. Στις 16/5/95 η αιτήτρια διαγράφηκε από την προσφυγική ταυτότητα του πατέρα της και λόγω του γάμου της της εκδόθηκε νέα προσφυγική ταυτότητα. Στις 19/10/95 η αιτήτρια υπέβαλε αίτηση για παροχή βοήθειας η οποία
όμως απορρίφθηκε γιατί χαρακτηρίστηκε από την Υπηρεσία Εγγραφής "ως εκτοπισμένη λόγω επαγγέλματος του πατέρα της". Εναντίον της πιο πάνω απόφασης η αιτήτρια καταχώρησε την υπ' αριθμό 596/96 προσφυγή στην οποία αποφασίστηκε ότι η αιτήτρια,"Δεν είναι εκτοπισθείσα από εκτοπισθέντα εξ επαγγέλματος πατέρα αλλά μέλος οικογένειας μόνιμα εγκατεστημένης στο χωριό Πεντάγυια."
Οπως καθορίζει ο κανόνας του "Δεδικασμένου",
"Αποκλεισμός από δεδικασμένο (of record) ή ημιδεδικασμένο (quasi record) εγείρεται όταν ένα επίδικο γεγονός έχει αποφασιστεί δικαστικά με τελεσίδικο τρόπο σε δίκη μεταξύ των διαδίκων από ένα Δικαστήριο που είχε αποκλειστική ή συντρέχουσα δικαιοδοσία να επιληφθεί του θέματος, και το ίδιο γεγονός επανεμφανίζεται άμεσα σε μεταγενέστερη δίκη μεταξύ των ίδιων διαδίκων." (
Η εφαρμογή του πιο πάνω κανόνα προϋποθέτει ότι,
(1) Η απόφαση πρέπει να είναι τελεσίδικη,
(2) Πρέπει να υπάρχει ταύτιση διαδίκων,
(3) Πρέπει να υπάρχει ταύτιση ιδιότητας των διαδίκων και
(4) Πρέπει να υπάρχει ταύτιση επίδικων θεμάτων.
Οι αρχές που διέπουν το δεδικασμένο στο Αστικό Δίκαιο δεν διαφέρουν από τις αρχές που ισχύουν στο Διοικητικό Δίκαιο. (
Pieris v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1054 και Γεωργίου ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 349). Οπως έχει τονιστεί στην υπόθεση Pieris (πιο πάνω) στη σελ. 1065,"As it can be gathered from a study of a number of English and Cyprus cases, the doctrine of res judicata, as applied in civil cases, has many features in common with the doctrine of res judicata as applied in administrative law. In both fields there must be an adjudication on the merits, similarly the estoppel arising therefrom extends to all matters in issue, directly or by necessary implication."
Για το θέμα του δεδικασμένου ο Δικαστής Νικήτας στην υπόθεση Ιγνατίου και άλλη ν. Δημοκρατίας (776/94 της 7/3/96) ανέφερε ότι,
"Η αρχή του δεδικασμένου δεν επιτρέπει την αναθεώρηση των ζητημάτων που κρίθηκαν. Δεν μπορεί να γίνει ανεκτή οποιαδήποτε προσβολή τελεσίδικης απόφασης υπό το πρόσχημα νέων στοιχείων. Διαφορετικά θα ήταν αναπόφευκτη η διαιώνιση των διαφορών και θα χανόταν η ασφάλεια του δικαίου."
Η απόφαση
Pieris v. Republic (πιο πάνω) εξετάστηκε πρόσφατα στην υπόθεση Ραφτόπουλος ν. Δημοκρατίας (Προσφυγή 515/93 της 19/1/98) όπου ο Δικαστής Πικής ανέφερε σχετικά με την αρχή του Δεδικασμένου ότι,"Προϋπόθεση για τη γένεση δέσμευσης αποτελεί η κρίση επί της ουσίας της διαφοράς, αναγκαία για την επίλυση του επίδικου θέματος .................................................. ............................................. Δέσμευση προκύπτει από τα ευρήματα του Δικαστηρίου ως προς τα ουσιώδη γεγονότα εκείνα στα οποία θεμελιώνεται η απόφασή του. Τα ευρήματα αυτά, τα οποία χαρακτηρίζονται ως τα λειτουργικά ευρήματα (operative findi
Εχω εξετάσει προσεκτικά όλα τα στοιχεία που υπάρχουν ενώπιον μου και έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι στην παρούσα περίπτωση εφαρμόζεται ο κανόνας του Δεδικασμένου. Η πρώτη απόφαση της 4/6/97 έχει καταστεί τελεσίδικη, υπάρχει ταύτιση επίδικου θέματος και ταύτιση διαδίκων και ιδιότητας διαδίκων. Κατόπιν μιας σφαιρικής εξέτασης όλων των θεμάτων που είχαν
παρουσιαστεί ενώπιον του Δικαστηρίου στην υπόθεση αρ. 596/96 προσφυγή, το Δικαστήριο κατέληξε σε συμπέρασμα ότι η αιτήτρια είναι εκτοπισθείσα ως μέλος οικογένειας που ήταν μόνιμα εγκατεστημένη στην Πεντάγυια. (Ιδε Γεωργίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αίτηση 935/95 της 20/9/96). Με την απόφαση τους της 23/9/97 οι καθ'ων η αίτηση παραγνωρίζοντας την πιο πάνω δικαστική απόφαση κατέληξαν σε συμπέρασμα ότι η αιτήτρια είναι εκτοπισθείσα λόγω επαγγέλματος των γονιών της. Κατά την άποψη μου δεν θα μπορούσε να υπάρξει πιο καθαρή εφαρμογή του κανόνα του Δεδικασμένου. Το εύρημα του Δικαστηρίου ήταν ουσιώδες και όχι παραμφερές, που θα έδινε σε μια τέτοια περίπτωση την ευχέρεια στους καθ'ων η αίτηση να επανεξετάσουν το θέμα.Κάτω από τις περιστάσεις η σχετική απόφαση ακυρώνεται. Οι καθ'ων η αίτηση καταδικάζονται να καταβάλουν τα έξοδα της παρούσας διαδικασίας.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.