|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 995/97
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Φιλάρετου Στυλιανίδη
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας
Καθ΄ων η Αίτηση
--------------
25 Ιουνίου 1999
Για τον Αιτητή: κ. Α. Κωνσταντίνου.
Για τους Καθ΄ων η Αίτηση: κα. Ρ. Παπαέτη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 2: κα. Α. Ευσταθίου.
-----------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο Αιτητής κ. Στυλιανίδης προσβάλλει την προαγωγή των έξη Ενδιαφερομένων Μερών στη θέση Ανώτερου Γραμματειακού Λειτουργού η οποία έγινε με απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας που δημοσιεύθηκε στις 7.11.1997.
Η εν λόγω απόφαση ακολούθησε επί ακυρωτικής απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην ΑΕ 2079, ημερομηνίας 19.5.1997, με την οποία ακυρώθηκε η προαγωγή πέντε εκ των Ενδιαφερομένων Μερών στην παρούσα προσφυγή και ενός άλλου στις εν λόγω έξη θέσεις Ανώτερου Γραμματειακού Λειτουργού. Η απόφαση ελήφθη στη συνεδρία της ΕΔΥ ημερομηνίας 17.9.1997 μετά από επανεξέταση. Στα πρακτικά αναφέρεται ότι η ΕΔΥ, αφού μελέτησε την ακυρωτική απόφαση, επανεξέτασε την πλήρωση των έξη θέσεων με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο, αποφαινόμενη ότι όλοι οι ενδιαφερόμενοι στην προσφυγή, όπως και άλλοι υποψήφιοι, είχαν τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα. Ακολούθως, ο Διευθυντής προέβη στη σύσταση του, αναφέροντας ότι όλοι οι υποψήφιοι είχαν το προσόν του σχεδίου υπηρεσίας "άριστη γνώση των Κανονισμών και διαδικασιών λειτουργίας αρχείου και διεκπεραίωσης της γραφειακής εργασίας", καθώς και το προσόν του σχεδίου υπηρεσίας "πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας". Στη συνέχεια, αναφέρει ότι, αφού μελέτησε το σύνολο των στοιχείων των υποψηφίων κατά τον ουσιώδη χρόνο όπως προκύπτουν από τους φακέλλους και τις υπηρεσιακές εκθέσεις, έχοντας υπ΄όψη του τα κριτήρια επιλογής και τις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας, και έχοντας συλλέξει πληροφορίες από τους άμεσα προϊσταμένους των υποψηφίων ως προς τις προσωπικές ιδιότητες τους, τις εμπειρίες, ικανότητες και την εν γένει προσφορά τους, προέβη σε μια γενική συνεκτίμηση για την εξασφάλιση ενιαίου μέτρου σύγκρισης και κρίσης δεδομένου ότι οι υποψήφιοι είναι διασκορπισμένοι σε πολλές υπηρεσίες και το μέτρο κρίσης στις αξιολογήσεις τους δυνατό να διαφέρει. Σύστησε δε τα έξη Ενδιαφερόμενα Μέρη, αναφέροντας τα ακόλουθα:
"Οι συστηνόμενοι προηγούνται σε αρχαιότητα των υπόλοιπων υποψηφίων, εκτός μερικών περιπτώσεων όπου η διαφορά είναι οριακή και σε μια συνολική συνεκτίμηση με βάση όλα τα νομολογημένα κριτήρια και τα διαθέσιμα στοιχεία, ιδιαίτερα σε σχέση με το στοιχείο της αξίας, οι συστηνόμενοι υπερέχουν.
Ο Πανάου Παναγιώτης (Α/Α 2) εκτελεί τα καθήκοντά του με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και διακρίνεται για την εργατικότητα και ευσυνειδησία του. Πρόκειται για σοβαρό και υπεύθυνο υπάλληλο που αναπτύσσει με επιτυχία πρωτοβουλίες για επίλυση προβλημάτων που παρουσιάζονται. Εξυπηρετεί με μεγάλη προθυμία, είναι πολύ υπομονετικός και οι σχέσεις του με τους προϊσταμένους και συναδέλφους του είναι άριστες. Διαθέτει τις εποπτικές και διοικητικές ικανότητες που απαιτεί η υπό πλήρωση θέση και προγραμματίζει και οργανώνει την εργασία του κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Είναι ο δεύτερος σε σειρά αρχαιότητας υποψήφιος. Από το 1987 και εντεύθεν επέδειξε αισθητή και σταθερή βελτίωση στην απόδοσή του, την οποία αντικατοπτρίζουν και οι αντίστοιχες Υπηρεσιακές/ Εμπιστευτικές
Ο Σεϋμένης Σώζος (Α/Α 13) διακρίνεται για την ταχεία και σωστή διεκπεραίωση της εργασίας του. Αναλαμβάνει οποιαδήποτε εργασία του ανατεθεί, ανεξάρτητα από τις δυσκολίες και τα προβλήματα που μπορεί να παρουσιαστούν. Συνεργάζεται αρμονικά με τους προϊσταμένους και με τους λοιπούς συναδέλφους του. Διαθέτει όλες τις απαιτούμενες εποπτικές και διοικητικές ικανότητες για αποτελεσματικό προγραμματισμό, οργάνωση, συντονισμό και έλεγχο της εργασίας. Κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν προϊστάμενος του Γραφείου Εκδόσεως Αδειών Οδηγών στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών, όπου υπηρετεί από το 1984.
Η Φιλασίδου Γκλόρια (Α/Α 21) είναι πολύ αξιόπιστη και αποτελεσματική στην εργασία της. Επιδεικνύει σ΄όλες τις περιπτώσεις υπευθυνότητα και σοβαρότητα. Αναλαμβάνει με μεγάλη επιτυχία πρωτοβουλίες και επιλύει πάντοτε με επιτυχία προβλήματα που παρουσιάζονται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων της. Είναι ευγενής, διακριτική και έχει άριστες σχέσεις με όλο το προσωπικό. Προγραμματίζει, οργανώνει, συντονίζει και ελέγχει την εργασία της με μεγάλη επιτυχία. Γενικά διαθέτει όλες τις εποπτικές και διοικητικές ικανότητες που απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης. Κατά τον ουσιώδη χρόνο εκτελούσε καθήκοντα ιδιαίτερης γραμματέως του Διευθυντή Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών, όπου υπηρετεί από το 1975.
Ο Χριστοδούλου Κώστας (Α/Α 22) εκτελεί τα καθήκοντά του με μεγάλη αξιοπιστία και ταχύτητα. Επιδεικνύει συνεχές και αδιάλειπτο ενδιαφέρον για την αποτελεσματική λειτουργία της υπηρεσίας. Είναι υπεύθυνος, σοβαρός και αναλαμβάνει με επιτυχία πρωτοβουλίες για επίλυση διαφόρων προβλημάτων. Εξυπηρετεί με μεγάλη προθυμία, ευγένεια και υπομονή και συνεργάζεται αρμονικά τόσο με τους προϊσταμένους όσο και με τους λοιπούς συναδέλφους. του. Διακρίνεται για την ικανότητά του στον προγραμματισμό, την οργάνωση, το συντονισμό και τον έλεγχο του τομέα εργασίας του οποίου προΐσταται. Γενικά διαθέτει όλες τις εποπτικές και διοικητικές ικανότητες που απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης. Κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν υπεύθυνος του αρχείου των Προσωπικών Φακέλων στο Γραφείο της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, όπου υπηρετεί από το 1973.
Ο Μυλωνάς Ζαχαρίας (Α/Α 24) είναι πολύ αξιόπιστος, ακριβής, αποδοτικός και αποτελεσματικός στην εργασία του. Τον διακρίνει προθυμία για συνεχή προσφορά εργασίας. Επιδιώκει και αναλαμβάνει ευθύνες σε όλες τις περιπτώσεις. Είναι συνεργάσιμος, ευγενής και διατηρεί άριστες σχέσεις με όλους τους συναδέλφους του. Προγραμματίζει, οργανώνει και συντονίζει την εργασία του με υποδειγματικό τρόπο. Διαθέτει όλες τις εποπτικές και διοικητικές ικανότητες που απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης. Κατά τον ουσιώδη χρόνο εκτελούσε καθήκοντα Πρώτου Γραμματέα στο Επαρχιακό γραφείο του Τμήματος Δημοσίων Έργων στη Λάρνακα, όπου υπηρετεί από το 1986.
Η Φυλακτίδου Αφροδίτη (Α/Α 32) διακρίνεται για το ενδιαφέρον της για συνεχή προσφορά εργασίας. Έχει βαθιά συναίσθηση των ευθυνών που απορρέουν από την εκτέλεση των καθηκόντων της και χειρίζεται με επιδεξιότητα όλα τα θέματα που σχετίζονται με την εργασία της. Αναλαμβάνει με επιτυχία πρωτοβουλίες για προώθηση της εργασίας και επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν. Είναι πολύ συνεργάσιμη και διατηρεί άριστες σχέσεις τόσο με τους προϊσταμένους όσο και με τους λοιπούς συναδέλφους της. Προγραμματίζει, οργανώνει και συντονίζει την εργασία της με μεγάλη επιτυχία. Διαθέτει τις εποπτικές και διοικητικές ικανότητες που απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης. Κατά τον ουσιώδη χρόνο εκτελούσε καθήκοντα Πρώτου Γραμματέα στο αρχείο των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών, όπου υπηρετεί από το 1984.
Αναφορικά με τις προσωπικές ιδιότητες που είναι σχετικές και αναγκαίες για την αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης, σε μια συνεκτίμηση όλων των νομολογημένων κριτηρίων και των πληροφοριών που έχω συγκεντρώσει από τους Προϊσταμένους των υποψηφίων σχετικά με τη γενική απόδοση, την προσφορά και τις εμπειρίες των υπαλλήλων, βεβαιώνω ότι οι υποψήφιοι που συστήνονται υπερτερούν των λοιπών υποψηφίων ως προς την καταλληλότητα για προαγωγή."
Η ΕΔΥ, έχοντας υπ΄όψη της τη σύσταση του Διευθυντή, προχώρησε, όπως αναφέρεται στα πρακτικά, στη γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς κατά τον ουσιώδη χρόνο. Προς τούτο, εξέτασε τα στοιχεία των φακέλλων και των υπηρεσιακών εκθέσεων και έλαβε υπ΄όψη της τα προσόντα και την αρχαιότητα των υποψηφίων. Απεφάνθη ότι όλοι οι υποψήφιοι
είχαν το απαιτούμενο από το σχέδιο υπηρεσίας προσόν της άριστης γνώσης των κανονισμών και των διαδικασιών λειτουργίας του αρχείου και διεκπεραίωσης της γραφειακής εργασίας, καθώς και το απαιτούμενο από το σχέδιο υπηρεσίας προσόν της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας. Η ΕΔΥ, αναφέρεται περαιτέρω, λαμβάνοντας υπ΄όψη όλα τα ενώπιον της στοιχεία σε αναφορά με τα καθιερωμένα κριτήρια επιλογής και τη σύσταση του Διευθυντή, έκρινε ότι τα Ενδιαφερόμενα Μέρη υπερείχαν των άλλων υποψηφίων και τους επέλεξε ως τους πιο κατάλληλους για προαγωγή.Ο ουσιαστικός λόγος ακύρωσης που προβάλλεται και συζητείται από τον ευπαίδευτο συνήγορο για τον κ. Στυλιανίδη στη γραπτή αγόρευση του, όπως και στην Αίτηση, είναι ότι η σύσταση του Διευθυντή ήταν πεπλανημένη. Ο Διευθυντής, λέγει ο κ. Κωνσταντίνου, υπερτόνισε ορισμένες ιδιότητες ή ικανότητες των Ενδιαφερομένων Μερών δίδοντας ουσιώδη έμφαση σε αυτές και βεβαιώνοντας ότι οι συστηνόμενοι υπερτερούσαν σε αυτές. Η άποψη αυτή του Διευθυντή, εισηγείται ο κ. Κωνσταντίνου, είναι πεπλανημένη ως αντίθετη με τα στοιχεία των φακέλλων, αφού στην πραγματικότητα ούτε ο κ. Στυλιανίδης υστερούσε ούτε τα Ενδιαφερόμενα Μέρη υπερτερούσαν, παραπέμποντας σε επί μέρους στοιχεία προς στήριξη της εισήγησης του. Σαν αποτέλεσμα, καταλήγει ο κ. Κωνσταντίνου, με ευρεία αναφορά στη νομολογία, το πεπλανημένο της σύστασης του Διευθυντή, η οποία ελήφθη υπ΄όψη από την ΕΔΥ, καθιστά την απόφαση τρωτή.
Η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία στη γραπτή αγόρευση της αντικρούει τη θέση του κ. Κωνσταντίνου υποστηρίζοντας ότι ο Διευθυντής είναι σε μοναδική θέση να εκτιμήσει τις ανάγκες της υπό πλήρωση θέσης και την καταλληλότητα των υποψηφίων για αυτή, η δε σύσταση του μπορεί να μην ακολουθηθεί από την ΕΔΥ μόνον εφ΄όσον δοθεί ειδική αιτιολογία προς τούτο. Η κα. Παπαέτη εισηγείται περαιτέρω ότι η σύσταση του Διευθυντή δεν είναι πεπλανημένη αφού συνάδει με τα στοιχεία των φακέλλων και ότι ο Διευθυντής δεν υπερτόνισε τις ιδιότητες και ικανότητες των Ενδιαφερομένων Μερών παρά μόνο αιτιολόγησε την υπεροχή τους αναφορικά με
τις ιδιότητες και ικανότητες τους που κατά την κρίση του τους καθιστούσαν υπέρτερους στο σύνολο και όχι μόνο επί μέρους, αφού η σύσταση του Διευθυντή βασίζεται στη συνεκτίμηση όλων των δεδομένων.Τα πιο πάνω υιοθετούνται και από τον ευπαίδευτο συνήγορο για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 2, ο οποίος εισηγείται περαιτέρω ότι ο Αιτητής δεν κατάδειξε έκδηλη υπεροχή του απέναντι στο Ενδιαφερόμενο Μέρος 2 ώστε να καθίσταται τρωτή η απόφαση.
Στην απαντητική γραπτή του αγόρευση ο κ. Κωνσταντίνου αναφέρεται και στο ότι, καθ΄ο μέτρο η σύσταση του Διευθυντή απλώς αναπαράγει τα στοιχεία των φακέλλων, παύει να έχει τη σημασία που της αποδίδεται στο Νόμο και στη νομολογία ως ξεχωριστό και αυτοτελές στοιχείο κρίσης και έτσι το γεγονός ότι η ΕΔΥ βασίσθηκε σε αυτή ως πρόσθετο στοιχείο αξίας επίσης καθιστά την απόφαση τρωτή.
Το εγειρόμενο για εξέταση στην προσφυγή θέμα είναι εξειδικευμένο και αφορά το κατ΄ισχυρισμό πεπλανημένο της σύστασης του Διευθυντή, κατ΄επέκταση δε και το βαθμό της αυτοτέλειας της. Ο κ. Κωνσταντίνου έχει καταστήσει σαφές, και συμφωνώ, ότι οι εισηγήσεις του δεν αφορούν ούτε έκδηλη υπεροχή του πελάτη του έναντι των επιλεγέντων ούτε τη βαρύτητα της σύστασης του Διευθυντή για την ΕΔΥ, που συζητούνται από τους ευπαίδευτους συνηγόρους στις άλλες πλευρές. Δοθείσας της βαρύτητας η οποία πρέπει να αποδίδεται, και η οποία απεδόθη, από την ΕΔΥ στη σύσταση του Διευθυντή ως πρόσθετου και αυτοτελούς στοιχείου αξίας, η απόφαση της ΕΔΥ δεν μπορεί παρά να επηρεάζεται από την απάντηση στα θέματα που εγείρει ο κ. Κωνσταντίνου. Αν
είτε η σύσταση του Διευθυντή είναι πεπλανημένη ως μη ανταποκρινόμενη προς τα στοιχεία των φακέλλων, και έτσι και αναιτιολόγητη, είτε και η σύσταση απλώς συνιστά επανάληψη και αναπαραγωγή των στοιχείων των φακέλλων και δεν επεκτείνεται πέραν εκείνων ώστε να καθίσταται ξεχωριστό και αυτοτελές στοιχείο κρίσεως όπως προορίζεται από το Νόμο, είναι ακόλουθο ότι η απόφαση της ΕΔΥ, η οποία εβασίσθη σε αυτή, πάσχει. Η νομολογία είναι καθαρή επί του προκειμένου, και ο κ. Κωνσταντίνου έχει αναφερθεί σε έκταση σε αυτή. Στην πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας Ονουφρίου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2037, 30.11.1998, τονίσθηκε το καθήκον του Διευθυντή να προβεί σε πλήρη αναφορά των υποψηφίων στο βαθμό που είναι ισοδύναμοι σύμφωνα με τα στοιχεία των φακέλλων και να μην προβάλει μόνο την αξία των υποψηφίων που συστήνονται παραγνωρίζοντας άλλους ισοδύναμους υποψηφίους. Ο Διευθυντής είχε συστήσει τα Ενδιαφερόμενα Μέρη "γιατί είναι άριστοι υπάλληλοι", και το παράπονο του Αιτητή ήταν ότι ο διευθυντής δεν είχε αναφέρει και τον ίδιο ως άριστο υπάλληλο παρά το ότι ο ίδιος και τα Ενδιαφερόμενα Μέρη ήσαν περίπου ισοδύναμοι σε αξία, αφήνοντας να νοηθεί ότι ο ίδιος δεν ήταν άριστος υπάλληλος. Η Ολομέλεια συμφώνησε, απορρίπτοντας τη θέση της ΕΔΥ ότι το γεγονός ότι δεν ανεφέρθη και ο Αιτητής ως άριστος υπάλληλος δεν εσήμαινε ότι δεν ήταν. Όπως το έθεσε ο Αρτέμης, Δ., ο οποίος έδωσε την απόφαση του Δικαστηρίου, στη σ. 5:"Η σύσταση του Διευθυντή βασίζεται αποκλειστικά στη διαπίστωση ότι οι συστηνόμενοι είναι άριστοι υπάλληλοι. Τα υπηρεσιακά στοιχεία των υποψηφίων αποκαλύπτουν ότι και ο εφεσείων ανήκει στην ίδια κατηγορία αρίστων υπαλλήλων. Γιατί γίνεται διάκριση μεταξύ τους δεν εξηγείται. Στην απουσία τέτοιας εξήγησης αφήνεται η εντύπωση είτε ότι ο Διευθυντής λειτούργησε κάτω από πλάνη ως προς τα στοιχεία του εφεσείοντα είτε ότι τα παραγνώρισε. Όποια και να είναι η περίπτωση, η σύσταση του διευθυντή πάσχει και παραμένει ατεκμηρίωτη ως προς τη διάκριση που γίνεται μεταξύ των συστηθέντων και του εφεσείοντα."
Το δικαστήριο παρέπεμψε επίσης στην απόφαση της Ολομέλειας Δημοκρατία ν. Στυλιανού, ΑΕ 1028, 1029, 1034, 10.7.1990, για την αρχή ότι οι συστάσεις του προϊσταμένου που είναι ασύμφωνες με την εικόνα των υπηρεσιακών εκθέσεων πρέπει να παραγνωρίζονται (ίδε επίσης Τριανταφυλλίδης ν. Δημοκρατίας
(1993) 3 ΑΑΔ 429), και στη βασική υποχρέωση του προϊσταμένου όπως διατυπώθηκε στην υπόθεση Republic v. Haris (1985) 3 A CLR 106, στη σ. 112:"'Recommendations' in the context of this section has to be given its popular meaning rather than taken as being used in an
y narrow legal or technical sense. Ιt carries with it the duty on the Head of the Department to give a description of the merits of the candidates and by comparing their respective merits and demerits to suggest who is more qualified for the post. He has to make an assessment of the suitability of every candidate on a consideration of all factors relevant to his merits, qualifications and seniority, and then make a comparison of the candidates by reference thereto - (Evangelou v. The Republic, (supra); Georghios Gavriel v. The Republic, (1971) 3 CLR 186, at p. 199; Mytides & Another v. The Republic, (supra))."
Η ανάγκη αντιστοιχίας της σύστασης του προϊσταμένου προς τα στοιχεία των φακέλλων τονίζεται σε σωρεία αποφάσεων (ίδε: Βασιλείου ν. Δημοκρατίας, ΑΕ
1524, 21.2.1997, Φώκου ν. Δημοκρατίας, 1013/97, 27.1.1999, Πογιατζής ν. Δημοκρατίας, 57/98, 10.12.1998, Χατζηγιάννης ν. Δημοκρατίας, 1036/94, 26.3.1997, Σοφοκλέους ν. ΑΗΚ 50/95, 13.12.1996, Χατζηναθαναήλ ν. ΑΗΚ 653/94, 659/94, 12.7.1995, Αργυρού ν. Δημοκρατίας, 114/96, 132/96, 10.10.1997, Νικολάου ν. Δημοκρατίας, 894/96, 12.3.1998). Όπως ετέθη από το Στυλιανίδη, Δ., ως ήτο τότε, ο οποίος έδωσε την απόφαση της Ολομέλειας, στην υπόθεση Στυλιανού, ανωτέρω:"Ο Προϊστάμενος του Τμήματος είναι σε θέση να εκτιμήσει τις απαιτήσεις της θέσης που πρόκειται να πληρωθεί και τις ικανότητες του υποψήφιου για να εκτελεί τα καθήκοντα της θέσης. Οι συστάσεις του, όμως, αν είναι ασύμφωνες με την εικόνα που παρουσιάζεται στις εμπιστευτικές εκθέσεις, πρέπει να παραγνωρίζονται ή να τους αποδίδεται περιορισμένη βαρύτητα, ανάλογα με την έκταση της ασυμφωνίας. (Βλ. Lardis, (ανωτέρω). Odysseas Georghiou v. Republic (Public Service Commission) (1976) 3 C.L.R. 74, στη σελ. 84, (Απόφαση Ολομέλειας). Niki Ioannou v. Republic (Public Service Commission) (1976) 3 C.L.R. 431, στη σελ. 432. Ioannou v. The Republic (1977) 3 C.L.R. 61. Savva v. Republic (1980) 3 C.L.R. 675, στη σελ. 696. Republic v. Koufettas (1985) 3 C.L.R. 1950).
Οι εμπιστευτικές εκθέσεις αποτελούν αντικειμενικό στοιχείο κρίσεως της αξίας. Η σημασία των συστάσεων εξασθενίζει ανάλογα με το βαθμό διάστασης τους προς τις εμπιστευτικές εκθέσεις, που καθορίζουν αντικειμενικά την αξία του υπαλλήλου."
Και από τον ίδιο, επίσης δίδοντας της απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση
Republic v. Koufettas (1985) 3 CLR 1950, στη σ. 1962:"Ιt is well established, however, that when the recommendations of the Head of a Department are inconsistent with the overall picture presented by the confidential reports, they should be disregarded or be
This Court in the exercise of its judicial control and considering the validity of a promotion scrutinizes the reasons given for the recommendations of the Head of the Department in order to ascertain whether they are consistent with the overall picture presented by the confidential reports of the applicant and the interested parties."
Εξ ίσου καθαρή είναι η αρχή της αυτοτέλειας της σύστασης του προϊσταμένου. Όπως το έθεσε ο Κωνσταντινίδης, Δ., ο οποίος έδωσε την απόφαση της πλειοψηφίας στην υπόθεση Παπαϊωάννου ν. Δημοκρατίας (1991) 3 ΑΑΔ 713, στη σ. 720:
"Οι συστάσεις του οικείου τμήματος δεν αποτελούν κάποιας μορφής προκαταρκτική αξιολόγηση. Αποτελούν ξεχωριστό στοιχείο κρίσης, αυτοτελές και αυθύπαρκτο. Είναι ένα από τα δεδομένα που οφείλει να συνεξετάσει η Επιτροπή κατά τις ρητές πρόνοιες του Νόμου. Με αυτή την έννοια δεν είναι απλή αναπαραγωγή των μετρήσιμων ή των απτών στοιχείων του φακέλλου. Όπως εύστοχα παρατηρήθηκε στην υπόθεση Ιο
Και ο Ηλιάδης, Δ., στην υπόθεση Λοϊζίδης ν. Δημοκρατίας,
550/94, 18.6.1998 στη σ. 6:"Μπορεί επίσης να λεχθεί ότι η σύσταση του Διευθυντή είναι αναιτιολόγητη, αφού φαίνεται να επαναλαμβάνει στοιχεία για τα οποία το ενδιαφερόμενο μέρος είχε αξιολογηθεί από το Διευθυντή, όταν ο τελευταίος ενεργούσε ως Αξιολογών Λειτουργός για τις εμπιστευτικές εκθέσεις. Η σύσταση θα πρέπει να αναφέρεται στις υποχρεώσεις που δημιουργεί το σχέδιο υπηρεσίας και όχι σε επί μέρους καθήκοντα που ανατίθενται πάνω σε ορισμένα συγκεκριμένα θέματα ............
.................................. .................................................. ...........
Εξετάζοντας τους λόγους που έχουν προβληθεί για την ακυρότητα της σχετικής απόφασης και με βάση τις πιο πάνω διαπιστώσεις έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η σύσταση του Διευθυντή στερείται αιτιολογίας. Η σύσταση βασίστηκε κυρίως πάνω σε στοιχεία για τα οποία το ενδιαφερόμενο μέρος έχει ήδη αξιολογηθεί προηγουμένως ...................."
Ποία εφαρμογή έχουν αυτές οι αρχές στην προκειμένη περίπτωση; Ο Διευθυντής, καταλήγοντας στη σύσταση του αφού σχολιάζει τον κάθε ένα από τους συστηνόμενους, λέγει ότι "Αναφορικά με τις προσωπικές ιδιότητες που είναι σχετικές και αναγκαίες για την αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης, σε μια συνεκτίμηση όλων των νομολογημένων κριτηρίων και των πληροφοριών που έχω συγκεντρώσει από τους Προϊσταμένους των υποψηφίων σχετικά με τη γενική απόδοση, την προσφορά και τις εμπειρίες των υπαλλήλων, βεβαιώνω ότι οι υποψήφιοι που συστήνονται υπερτερούν των λοιπών υποψηφίων ως προς την καταλληλότητα για προαγωγή". Η αναφορά του στις "προσωπικές ιδιότητες που είναι σχετικές και αναγκαίες για την αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης" επιδιώκει να καταδείξει ότι η σύσταση του είναι σε αναφορά με τις υποχρεώσεις του σχεδίου υπηρεσίας και όχι σε αναφορά με τα στοιχεία που προκύπτουν από τους φακέλλους όσον αφορά την αξία, επί των οποίων και οι υποψήφιοι είχαν ήδη βαθμολογηθεί, ώστε η σύσταση να συνιστά, όπως απαιτείται από τη νομολογία, ξεχωριστό και αυτοτελές στοιχείο κρίσης πέραν των βαθμολογηθέντων. Η αυτοτέλεια όμως της σύστασης του Διευθυντή δεν είναι θέμα φραστικής διατύπωσης αλλά ουσίας, και το ερώτημα παραμένει κατά πόσο ο Διευθυντής όντως προέβη σε τέτοια σύσταση. Η άποψη μου είναι ότι το έπραξε μόνο φραστικά. Η εισαγωγή στη σύσταση του αναφέρει ότι "σε μια συνολική συνεκτίμηση με βάση όλα τα νομολογημένα κριτήρια και τα διαθέσιμα στοιχεία, ιδιαίτερα σε σχέση με το στοιχείο της αξίας, οι συστηνόμενοι υπερέχουν". Είναι ευθύς εξ αρχής καθαρό λοιπόν ότι ο βασικός άξονας για τη σύσταση του είναι το κριτήριο της αξίας. Η αξία όμως των υποψηφίων, καθ΄όσον είναι αντικειμενικά προσδιοριστέα, είναι μέσα από τις ετήσιες αξιολογήσεις που ήδη προσδιορίσθηκε. Αλλά και στα επί μέρους σχόλια του για τους συστηνόμενους, είναι φανερό ότι ο Διευθυντής βασίσθηκε ιδιαίτερα στους ήδη βαθμολογηθέντες τομείς, αναφέροντας το ενδιαφέρον, την εργατικότητα, την ευσυνειδησία, την πρωτοβουλία, την ανάληψη ευθύνης, την προθυμία, τις διοικητικές ικανότητες, τη συνεργασία, την υπευθυνότητα, τη σοβαρότητα, την ευγένεια, την υπομονή, την προθυμία, τον προγραμματισμό, την οργάνωση, το συντονισμό και τον έλεγχο της εργασίας, καταλήγοντας ότι διαθέτουν τις εποπτικές και διοικητικές ικανότητες που απαιτούνται για την εκπλήρωση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης. Όλα αυτά που αναφέρει ο Διευθυντής, με επί μέρους παραλλαγές στην περίπτωση του κάθε συστηνόμενου, δεν είναι τίποτε περισσότερο από αναπαραγωγή και απαρίθμηση των επί μέρους τομέων βαθμολογίας στις ετήσιες υπηρεσιακές εκθέσεις και των επεξηγήσεων που ακολουθούν κάθε τέτοιο τομέα. Παραθέτω χαρακτηριστικά τα στοιχεία αξιολόγησης της έκθεσης του 1991:
"(1) Επαγγελματική κατάρτιση:
Παρακολουθεί τις εξελίξεις στον τομέα της εργασίας του και εμπλουτίζει τις γνώσεις του γι΄αυτή;
(2) Απόδοση:
Αποδίδει στην εκτέλεση της εργασίας του;
(άβετε υπόψη τους παράγοντες ποσότητα και ποιότητα)
(3) Υπηρεσιακό ενδιαφέρον:
Επιδεικνύει το ενδεικνυόμενο ενδιαφέρον και ζήλο κατά την εκτέλεση της εργασίας του;
(4) Υπευθυνότητα:
Επιδεικνύει υπευθυνότητα και σοβαρότητα στα καθήκοντα του;
(5) Πρωτοβουλία:
Επιδεικνύει πρωτοβουλία κατά την άσκηση των καθηκόντων του και είναι πρόθυμος να αναλάβει ευθύνες;
(6) Συνεργασία/Σχέσεις:
Συνεργάζεται με τους προϊσταμένους του και τους άλλους συναδέλφους του κατά τη διεκπεραίωση του υπηρεσιακού έργου και έχει αρμονικές σχέσεις μαζί τους;
(7) Συμπεριφορά προς τους πολίτες:
Εξυπηρετεί με προθυμία, ευγένεια και υπομονή τους πολίτες και γενικά όσους συναλλάσσονται με την υπηρεσία του;
(8) Διευθυντική/Διοικητική ικανότητα:
(Να συμπληρωθεί μόνο για υπαλλήλους από την Κλίμακα Α6 και πάνω).
Διαθέτει τις απαιτούμενες ικανότητες για αποτελεσματικό προγραμματισμό, οργάνωση, διεύθυνση, συντονισμό, εποπτεία και έλεγχο της εργασίας του και του προσωπικού που έχει ή που μπορεί νάχει στη διάθεσή του;"
Μου είναι λοιπόν φανερό ότι η ούτω καλούμενη σύσταση του Διευθυντή δεν ενέχει τα χαρακτηριστικά της αιτιολογημένης σύστασης όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 35(4) και όπως την αντιλαμβάνεται η νομολογία ως ανεξάρτητο στοιχείο κρίσης που προσθέτει στην αξία. Ούτε είναι δυνατό να
υποκατασταθεί οποιαδήποτε φραστική και μόνο διατύπωση για την ελλείπουσα ουσία της φύσης της σύστασης ως τέτοιας. Καθ΄όσον λοιπόν η ΕΔΥ ομολογουμένως εβασίσθη στη σύσταση του Διευθυντή, και μάλιστα όπως η ίδια αναφέρει ως προσθέτουσα στο στοιχείο της αξίας, η οποία σύσταση είναι τρωτή, τρωτή καθίσταται και η απόφαση της ΕΔΥ.Πέραν τούτου, η σύσταση πάσχει και από την άποψη της αντιστοιχίας της προς τα στοιχεία των φακέλλων. Ο Διευθυντής χαρακτήρισε τους συστηνόμενους ως υπερτερούντες των λοιπών υποψηφίων, έχοντας λάβει ιδιαίτερα υπ΄όψη του το στοιχείο της αξίας, και έχοντας αναφέρει για τον κάθε ένα τα σχόλια του που οδηγούν στο συμπέρασμα και τη σύσταση του. Τον κ. Στυλιανίδη δεν τον αναφέρει καθόλου. Και όμως, η εικόνα που προκύπτει από την αναφορά στα στοιχεία των φακέλλων και μάλιστα με έμφαση στα τελευταία χρόνια που ο ίδιος ο Διευθυντής λέγει ότι έλαβε υπ΄όψη του τη γενική εικόνα, δείχνει ότι ο κ. Στυλιανίδης δεν υστερεί των συστηνομένων, σε ορισμένους δε τομείς υπερτερεί. Η προβολή από το Διευθυντή των Ενδιαφερομένων Μερών και η παραγνώριση της υποχρέωσης ανάλογης προβολής του Αιτητή καθ΄ο μέτρο τα στοιχεία προβολής προέκυπταν ίσα από τους φακέλλους, και η επακόλουθη παράλειψη του Διευθυντή να προβεί στην αναγκαία σύγκριση και αξιολόγηση τους, καταλήγει στο ατεκμηρίωτο της σύστασης του και στο ανεξήγητο της διάκρισης στην οποία προέβη, για να μην αναφερθώ και σε επί μέρους τομείς, τους οποίος συζητεί λεπτομερώς ο κ. Κωνσταντίνου και στους οποίους η άποψη του Διευθυντή είναι καθαρά πεπλανημένη ως προς την υπεροχή τους απέναντι στον Αιτητή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Η Δημοκρατία θα καταβάλει τα έξοδα του Αιτητή.
Δ. Χατζηχαμπής
Δ.
/ΚΧ"Π