Δρος Ιωάννη Γ. Καλλικά ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, Υπόθεση Αρ. 622/97, 15 Ιουνίου 1999

Ο Αιτητής κ. Καλλικάς προσβάλλει την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας η οποία δημοσιεύθηκε στις 23.5.1997 και με την οποία προήχθη ο κ. Ορφανίδης στη θέση Ειδικού Ιατρού (Γυναικολογίας). Στην Αίτηση αναφέρεται ότι ο κ. Ορφανίδης υστερεί σε προσόντα του κ. Καλλικά ή δεν κατέχει τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα και ότι η ΕΔΥ παραγνώρισε τα προσόντα, την αξία και την πείρα του κ. Καλλικά, αποτυγχάνοντας έτσι να επιλέξει τον καλύτερο υποψήφιο.

Η απόφαση της ΕΔΥ ελήφθη στη συνεδρία της 18.4.1997, αφού είχε κληθεί να προβεί στην πλήρωση της εν λόγω θέσης, η οποία είναι θέση προαγωγής. Η ΕΔΥ έκρινε κατ΄αρχή ότι εκ των υποψηφίων προάξιμοι ήσαν ο κ. Ορφανίδης, ο κ. Καλλικάς και η κα. Νεοκλή, ως διαθέτοντες τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα, περιλαμβανομένου εκείνου της πολύ καλής γνώσης της αγγλικής γλώσσας, ενώ κανένας υποψήφιος δεν κατείχε το προβλεπόμενο από το σχέδιο υπηρεσίας πλεονέκτημα "πρωτότυπη ερευνητική εργασία στην απαιτούμενη ειδικότητα διεθνώς αναγνωρισμένη". Στη συνέχεια, έλαβε τη σύσταση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Υγείας, ως του ιεραρχικά ανώτερου λειτουργού κατά το σχετικό χρόνο, αφού η θέση του Διευθυντή Ιατρικών Υπηρεσιών εχήρευε, η οποία είχε ως ακολούθως:

"Και οι τρεις υποψήφιοι, δηλαδή οι Ορφανίδης Δημήτριος, Νεοκλή Ηλέκτρα και Καλλικάς Ιωάννης, κατέχουν τα απαιτούμενα από το Σχέδιο Υπηρεσίας της Θέσης προσόντα, περιλαμβανομένης της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας. Ουδείς από τους εν λόγω τρεις υποψηφίους κατέχει το προβλεπόμενο από το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης πλεονέκτημα.

Έχω μελετήσει τους Φακέλους και των τριών προσοντούχων υποψηφίων. Αντάλλαξα απόψεις με τους συνεργάτες μου, οι οποίοι είναι ενήμεροι για την αξία, την προσφορά των υποψηφίων, καθώς και την ικανότητά τους να ανταποκριθούν στα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης.

΄Ελαβα επίσης υπόψη τα νομολογημένα κριτήρια στο σύνολό τους και συνεκτιμώντας όλα τα ενώπιόν μου στοιχεία συστήνω ως τον πιο κατάλληλο για τη θέση Ειδικού Ιατρού (Γυναικολογίας) τον υποψήφιο Ορφανίδη Δημήτριο.

Ο Ορφανίδης είναι ένας εξαίρετος λειτουργός, προηγείται σε αρχαιότητα έναντι των άλλων δύο υποψηφίων και δεν υστερεί σε προσόντα ή σε αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις των υποψηφίων.

Ο Ορφανίδης είναι υπεύθυνος του Γυναικολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου Λάρνακας. Διακρίνεται για τις οργανωτικές και διοικητικές του ικανότητες. Επιδεικνύει πρωτοβουλία και εργάζεται πάντοτε με ζήλο και αφοσίωση, έχει δε όλες εκείνες τις ιδιότητες που αναμένεται να έχει ένας λειτουργός για την εκτέλεση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης και τον θεωρώ ως τον πιο κατάλληλο να ανταποκριθεί επαρκέστερα στα καθήκοντα της θέσης Ειδικού Ιατρού (Γυναικολογίας).

Συστήνοντας τον Ορφανίδη, έλαβα υπόψη ότι οι άλλοι δύο υποψήφιοι (Νεοκλή Ηλέκτρα και Καλλικάς Ιωάννης) έχουν πρόσθετα προσόντα, τα οποία δεν απαιτούνται από το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης ούτε αποτελούν πλεονέκτημα ή πρόσθετο προσόν, είναι όμως σχετικά με τα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης γι΄αυτό έδωσα σ΄αυτά τη δέουσα βαρύτητα στη συνεκτίμηση που έκαμα."

Αναφέρεται ακολούθως στα πρακτικά ότι η ΕΔΥ εξέτασε τα στοιχεία των φακέλλων, περιλαμβανομένων των υπηρεσιακών εκθέσεων. Έλαβε υπ΄όψη της ότι ο κ. Καλλικάς και η κα. Νεοκλή είχαν πρόσθετα προσόντα, τα οποία όμως δεν απαιτούντο από το σχέδιο υπηρεσίας ούτε αποτελούσαν πρόσθετο προσόν ή πλεονέκτημα δυνάμει του σχεδίου υπηρεσίας, αποδίδοντας τους όμως τη δέουσα βαρύτητα ως σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης. Έλαβε υπ΄όψη της την αρχαιότητα των υποψηφίων (που ήταν κ. Ορφανίδης, κα. Νεοκλέους, κ. Καλλικάς), η οποία ανάγετο στην προηγούμενη θέση αφού στην παρούσα θέση τους και οι τρεις υποψήφιοι προήχθησαν στις 1.5.1990. Και έλαβε υπ΄όψη τη σύσταση του Διευθυντή, κρίνοντας ότι συνάδει με τα στοιχεία των φακέλλων και έτσι υιοθετώντας την. Επέλεξε δε τον κ. Ορφανίδη ως τον πιο κατάλληλο για προαγωγή, αναφέροντας τα ακόλουθα:

"Ο επιλεγείς προηγείται έναντι των άλλων υποψηφίων σε αρχαιότητα, δεν υστερεί σε αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις τους, και έχει υπέρ του την αιτιολογημένη σύσταση του Γενικού Διευθυντή, η οποία προσθέτει στο στοιχείο της αξίας. Σ΄ό,τι αφορά τα προσόντα, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι οι Νεοκλή και Καλλικάς διαθέτουν προσόντα, τα οποία καίτοι σχετικά δεν απαιτούνται από το Σχέδιο Υπηρεσίας, έκρινε όμως ότι αυτά από μόνα τους δεν μπορούν να τους καταστήσουν υπέρτερους."

Η βασική θέση του ευπαιδεύτου συνηγόρου του κ. Καλλικά στη γραπτή αγόρευση του είναι ότι ο κ. Καλλικάς υπερέχει καταφανώς σε πρόσθετα προσόντα συναφή με την ειδικότητα και τα καθήκοντα του καθώς και με τα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης, τα οποία τον καθιστούσαν τον καταλληλότερο υποψήφιο για την εν λόγω θέση και τα οποία η ΕΔΥ παραγνώρισε. Ο κ. Δρυμιώτης παραθέτει τα προσόντα του κ. Καλλικά όπως και το συγγραφικό του έργο και την παρουσία του σε επιστημονικά συνέδρια, ισχυρίζεται δε ότι ο κ. Ορφανίδης δεν διέθετε τέτοια προσόντα. Η δε υπεροχή του κ. Ορφανίδη σε αρχαιότητα, λέγει, δεν μπορούσε να υπερισχύσει υπό τις περιστάσεις, καθισταμένη ουσιαστικά ο ρυθμιστικός παράγοντας. Τέλος, κ. Δρυμιώτης υποβάλλει ότι η σύσταση του Διευθυντή ήταν και αναρμόδια και ανεπαρκώς αιτιολογημένη.

Η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία απαντά στα πιο πάνω εγειρόμενα λέγοντας ότι ο Διευθυντής και αρμόδιος ήταν και αιτιολόγησε τη σύσταση του με ευρύτερη αναφορά. Όσον αφορά τα ομολογούμενα υπέρτερα πρόσθετα προσόντα του κ. Καλλικά, η κα. Θεοδούλου λέγει ότι αυτά, εφ΄όσον δεν θεωρούνται ως πλεονέκτημα από το σχέδιο υπηρεσίας, είναι περιθωριακής σημασίας και δεν αποκαλύπτουν από μόνα τους έκδηλη υπεροχή. Η κα. Θεοδούλου δέχεται ότι η αρχαιότητα του κ. Ορφανίδη δεν μπορούσε να αποτελεί αποφασιστικό κριτήριο επιλογής από μόνη της, εισηγείται όμως ότι υπερισχύει όπου τα άλλα κριτήρια είναι κατά το μάλλον ή ήττον ίσα.

Στις ίδιες γραμμές επιχειρηματολογεί και ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον κ. Ορφανίδη.

Παίρνοντας τα πράγματα με τη σειρά τους, είναι εισήγηση του κ. Δρυμιώτη ότι αρμόδιος να προβεί σε σύσταση ήταν όχι ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Yγείας αλλά ο Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών. Τέτοιος λόγος ακύρωσης όμως δεν προβάλλεται στα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται η Αίτηση, αλλά ούτε και στα γεγονότα που θα μπορούσαν να εξειδίκευαν τις πολύ ανεπαρκείς γενικές αναφορές στα νομικά σημεία. Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν θεωρώ ότι ο λόγος αυτός, ο οποίος εμφανίζεται για πρώτη φορά στην αγόρευση και μάλιστα διατυπώνεται συνοπτικά χωρίς να συζητείται, σε αναφορά με το τι προνοούν "οι σχετικοί κανονισμοί", μπορεί να κριθεί από το δικαστήριο (ίδε: Μαχλουζαρίδης ν. Δημοκρατίας, Προσφυγή 936/96, ημερ. 3.5.1999). Εν πάση περιπτώσει όμως το θέμα απαντάται πλήρως στην αγόρευση του ευπαιδεύτου συνηγόρου για τον κ. Ορφανίδη, την οποία και υιοθετώ, αφού η σχετική νομολογία δείχνει ότι δεν μπορεί να ευσταθήσει (ίδε: Τσίκκου ν. Δημοκρατίας, Προσφυγή 162/96, ημερ. 11.3.1997, Μάρκου ν. Δημοκρατίας, Προσφυγή 955/95, ημερ. 18.6.1997).

Το ουσιαστικό ερώτημα είναι κατά πόσο η απόφαση της ΕΔΥ, όπως και η σύσταση του Διευθυντή επί της οποίας βασίσθηκε, ήταν επαρκώς αιτιολογημένη και εύλογα επιτρεπτή υπό τις περιστάσεις, δεδομένου ότι ομολογουμένως ο κ. Καλλικάς είχε υπέρτερα πρόσθετα προσόντα. Κατ΄αρχή, τόσο ο Διευθυντής όσο και η ΕΔΥ είχαν υπ΄όψη τους το γεγονός αυτό. Ο Διευθυντής ανάφερε ότι έλαβε υπ΄όψη του τα πρόσθετα προσόντα του κ. Καλλικά, παρά το ότι δεν απαιτούντο από το σχέδιο υπηρεσίας, αφού ήσαν σχετικά με τα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης, συνεκτιμώντας τα με τα άλλα δεδομένα. Ομοίως η ΕΔΥ όχι μόνο έκρινε αιτιολογημένη τη σύσταση του Διευθυντή, υιοθετώντας την έτσι, αλλά και αναφέρθηκε ειδικά στα πρόσθετα προσόντα του κ. Καλλικά τα οποία, αν και μη απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας, έλαβε υπ΄όψη της ως σχετικά, καταλήγοντας όμως ότι δεν μπορούσαν από μόνα τους να τον καταστήσουν υπέρτερο. Δεν διαπιστώνω οτιδήποτε το λανθασμένη στην προσέγγιση αυτή. Σίγουρα, πρόσθετα προσόντα μη προνοούμενα στο σχέδιο υπηρεσίας είτε ως απαραίτητα είτε ως πλεονέκτημα μπορούν και πρέπει να λαμβάνονται υπ΄όψη στην όλη εκτίμηση της ΕΔΥ, ιδιαίτερα όσον αφορά θέσεις πρώτου διορισμού ή ψηλά στην ιεραρχία (ίδε: Andreou v. Republic (1979) 3 CLR 379, Φιλιππίδης ν. Δημοκρατίας (1993) 3 ΑΑΔ 288). Όμως τα εν λόγω πρόσθετα προσόντα δεν μπορούν από μόνα τους να είναι αποκλειστικής ή αποφασιστικής σημασίας και σίγουρα δεν τεκμηριώνουν έκδηλη υπεροχή (ίδε: Theoclitou v. Republic (1988) 3(B) CLR 1271, Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 ΑΑΔ 598). Όπως ετέθη από το Στυλιανίδη, Δ., ως ήτο τότε, δίδοντας την απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Hjiioannou v. Republic (1983) 3 CLR 1041, στις σελίδες 1046-1047:

"Possession of academic qualifications additional to those required by the scheme of service, which are not specified in the scheme of service as an advantage, should not weigh greatly in the mind of the Commission who should decide in selecting the best candidate on the totality of the circumstances before them. Additional academic qualifications to those provided by the scheme of service do not indicate by themselves a striking superiority. (See Elli Chr. Korai and Another v. The Cyprus Broadcasting Corporation, (1973) 3 C.L.R. 546; Andreas D. Georghakis v. The Republic, (1977) 3 C.L.R. 1; Evangelos Hadji Georghiou v. The Republic, (1977) 3 C.L.R. 35; Cleanthis Cleanthous v. The Republic, (1978) 3 C.L.R. 329).

As was aptly observed by Hadjianastassiou, J., in Bagdades v. The Central Bank of Cyprus, (1973) 3 C.L.R. 417, at p. 428:-

"Had it been otherwise, I would be inclined to the view that there would be no reason in inviting other candidates for that particular post once they knew in advance that amongst the candidates there was a person with higher qualifications"."

Περαιτέρω, τόσο ο Διευθυντής όσο και η ΕΔΥ αιτιολόγησαν αντίστοιχα την εισήγηση και την επιλογή τους σε αναφορά με όλα τα ενώπιον τους στοιχεία, σταθμίζοντας και συνεκτιμώντας τα κριτήρια επιλογής. Με βάση ότι στις υπηρεσιακές εκθέσεις τόσο ο κ. Ορφανίδης όσο και ο κ. Καλλικάς είχαν καθ΄όλα εξαίρετες αξιολογήσεις, ο μεν Διευθυντής έλαβε υπ΄όψη του και την αρχαιότητα του κ. Oρφανίδη και την ενημέρωση που είχε αρμοδίως, η δε ΕΔΥ επίσης έλαβε υπ΄όψη της την αρχαιότητα του κ. Ορφανίδη καθώς και τη σύσταση του Διευθυντή. Θεωρώ τη σύσταση του Διευθυντή αιτιολογημένη, όπως απαιτείται από το άρθρο 35(4) του Νόμου, και την απόφαση της ΕΔΥ αιτιολογημένη, όπως απαιτείται από τη γενικότερη αρχή του διοικητικού δικαίου. Ούτε μπορώ να συμφωνήσω με την εισήγηση ότι εδόθη υπέρμετρη βαρύτητα στην αρχαιότητα του κ. Ορφανίδη, η οποία έτσι κατέστη ρυθμιστικός παράγοντας και οδήγησε σε παραγνώριση των υπέρτερων πρόσθετων προσόντων του κ. Καλλικά. Η σημασία που αποδίδεται στην αρχαιότητα ως ένα από τα κριτήρια επιλογής είναι βέβαια καλά νομολογημένη, και έχω υπ΄όψη μου ότι η αρχαιότητα του κ. Ορφανίδη στην προκειμένη περίπτωση αν και μεγάλη, ήταν σε προηγούμενη θέση. Όμως δεν θεωρώ ότι είτε ο Διευθυντής είτε η ΕΔΥ απέδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στην αρχαιότητα εις βάρος των υπέρτερων πρόσθετων προσόντων του κ. Καλλικά. Την έλαβαν βέβαια υπ΄όψη όπως ήσαν υποχρεωμένοι, προκειμένου μάλιστα περί θέσεως προαγωγής και μόνο. Ο Διευθυντής όμως βασίσθηκε περαιτέρω στη γενικότερη εκτίμηση του μέσα από την ενημέρωση που είχε όσον αφορά τους υποψηφίους, και με δεδομένο πάντοτε ότι τόσο ο κ. Ορφανίδης όσο και ο κ. Καλλικάς είχαν καθ΄όλα εξαίρετες αξιολογήσεις στις υπηρεσιακές εκθέσεις. Η δε ΕΔΥ βασίσθηκε περαιτέρω στη σύσταση του Διευθυντή, αποδίδοντας της τη δέουσα βαρύτητα (ίδε: Theodosiou v. Republic, 2 RSCC 44, Δημοκρατία ν. Σταύρου (1993) 3 ΑΑΔ 71, Ιωάννου ν. Δημοκρατίας (1993) 3 ΑΑΔ 390, Λεωνίδου ν. Δημοκρατίας, ΑΕ 1579, ημερ. 29.5.1998). Λαμβάνοντας υπ΄όψη και τη νομολογιακά περιορισμένη σημασία των πρόσθετων προσόντων του κ. Καλλικά, δεν μπορεί να λεχθεί ότι εδόθη υπέρμετρη βαρύτητα στην αρχαιότητα του κ. Ορφανίδη. Ασφαλώς, δεν αποκαλύπτεται έκδηλη υπεροχή του κ. Καλλικά.

Δεν διαπιστώνω λοιπόν είτε λανθασμένη προσέγγιση της ΕΔΥ στα κριτήρια επιλογής σε συσχετισμό με τα ενώπιον της στοιχεία είτε έλλειψη αιτιολογίας. Μη διαπιστωμένης έκδηλης υπεροχής του κ. Καλλικά, η απόφαση της ΕΔΥ ήταν εύλογα επιτρεπτή, συσταθμίζοντας όλα τα ενώπιον της στοιχεία σε αναφορά με τα κριτήρια επιλογής.

Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.

Ο Αιτητής θα καταβάλει τα έξοδα της Δημοκρατίας.

Δ. Χατζηχαμπής

Δ.

/ΚΧ"Π

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο