|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 966/97
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
1. Δρος Καλλιόπης Αγαπίου Ιωσηφίδου, από την Αθηαίνου,
και άλλων ως ο συνημμένος Πίνακας Α,
Αιτητών,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του
Εφόρου Συνεργατικών Εταιρειών και Συνεργατικής Ανάπτυξης,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
17 Μαΐου, 1999
.Για τους αιτητές: κ. Κ. Κνώφος.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κα Κλ. Θεοδούλου.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κατά τον χρόνο που ενδιαφέρει οι αιτητές 1-5 ήταν μέλη της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Αθηαίνου (στο εξής "η ΣΠΕ Αθηαίνου"). Ηταν επίσης μέλη του διοικητικού συμβουλίου του σωματείου "Σύνδεσμος Προάσπισης και Αναγέννησης Αθηαίνου - ΝΕΑ ΣΠΑΘΗ" που είναι ο αιτητής αρ. 6 (στο εξής "το Σωματείο").
Οι εκ των αιτητών Καλλιόπη Ιωσηφίδου (αιτήτρια 1) και Χρυσόστομος Καρούσος (αιτητής 3) υπό την ιδιότητά τους ως Πρόεδρος και Γραμματέας αντίστοιχα του Σωματείου με επιστολή τους ημερομηνίας 28.8.97 ζήτησαν από τον Γραμματέα της ΣΠΕ Αθηαίνου να τους αποστείλει αντίγραφο των πρακτικών της ετήσιας γενικής συνέλευσης των μελών της ΣΠΕ Αθηαίνου που πραγματοποιήθηκε στις 9.4.97. Ο γραμματέας της ΣΠΕ Αθηαίνου με επιστολή του ημερομηνίας 1.9.97 απάντησε στους εν λόγω αιτητές ότι τα πρακτικά των γενικών συνελεύσεων αποτελούν έγγραφα της εταιρείας και δεν μπορούν να διανεμηθούν ή γνωστοποιηθούν.
Στη συνέχεια, οι ίδιοι αιτητές και υπό την ιδία ιδιότητα, δηλαδή του Προέδρου και Γραμματέα αντίστοιχα του Σωματείου, με επιστολή τους ημερομηνίας 22.9.97, ζήτησαν από τον καθ΄ ου η αίτηση, να δώσει οδηγίες στον Γραμματέα της ΣΠΕ Αθηαίνου να τους προμηθεύσει αντίγραφο των πρακτικών της γενικής συνέλευσης των μελών της ΣΠΕ Αθηαίνου ημερομηνίας 9.4.97. Με άλλη επιστολή τους ημερομηνίας 27.9.97 οι ίδιοι και πάλιν αιτητές και υπό την ιδία ιδιότητα, ζήτησαν από τον καθ΄ ου η αίτηση να διατάξει τη διενέργεια εκλογών για την ανάδειξη νέας επιτροπής της ΣΠΕ Αθηαίνου ενόψει του ότι η θητεία της παλαιάς επιτροπής θα έληγε στις 18.12.97. Ζήτησαν επίσης να μεριμνήσει για τη σύγκληση ετήσιας γενικής συνέλευσης των μελών για το οικονομικό έτος 1996 με σκοπό να ενημερωθούν τα μέλη για την οικονομική κατάσταση της ΣΠΕ Αθηαίνου πριν από τις εκλογές.
Ο καθ΄ ου η αίτηση με επιστολή του ημερομηνίας 21.10.97 προς τους αιτητές 1 και 3 (αντικείμενο της παρούσας προσφυγής) απάντησε τα ακόλουθα:
"α. Πάγια πολιτική του γραφείου μου είναι να διεξάγονται οι εκλογές για ανάδειξη νέας επιτροπείας έγκαιρα και σε λογικό χρονικό διάστημα από της λήξης τους. Δυνατό σε εξαιρετικές περιπτώσεις να υπάρξει αναβολή για σύντομο χρονικό διάστημα όταν συντρέχουν λόγοι που τη δικαιολογούν. Σε τέτοιες περιπτώσεις η επιτροπεία της οποίας η θητεία έληξε συνεχίζει σύμφωνα με τους θεσμούς να κατέχει το αξίωμα της. Στην περίπτωση της ΣΠΕ Αθηαίνου θα αποφασίσω για το θέμα εκλογής της επιτροπείας όταν λήξει η θητεία της. Πληροφοριακά σας αναφέρω πως η γενική συνέλευση της εταιρείας προγραμματίζεται να γίνει εντός του Νοεμβρίου.
β. Το αίτημά σας για να σας παραχωρηθεί αντίγραφο των πρακτικών της τελευταίας ετήσιας γενικής συνέλευσης δεν δύναται να ικανοποιηθεί γιατί τα πρακτικά αποτελούν έγγραφα της εταιρείας και δεν δημοσιοποιούνται."
Στις 28.11.97 πραγματοποιήθηκε κανονικά η γενική συνέλευση των μελών της ΣΠΕ Αθηαίνου και σ΄ αυτήν παρευρέθηκαν 191 μέλη μεταξύ των οποίων και οι αιτητές 1-5.
Η θητεία της παλαιάς επιτροπής της ΣΠΕ Αθηαίνου έληξε στις 18.12.97 και οι εκλογές για την ανάδειξη νέας επιτροπής έγιναν στις 15.3.98.
Στις 27.11.97 οι αιτητές καταχώρησαν την παρούσα προσφυγή με την οποία ζητούν:
"α. Δήλωση ότι η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση ημερομηνίας 21 Οκτωβρίου 1997 με την οποία οι καθ΄ ων η αίτηση αρνούνται να προκηρύξουν εκλογές για την ανάδειξη νέας επιτροπής στη Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία (ΣΠΕ) Αθηαίνου πριν ή κατά τη λήξη της θητείας της παρούσας επιτροπείας είναι άκυρη και στερημένη νομίμου αποτελέσματος.
β. Δήλωση ότι η πιο πάνω απόφαση με την οποία οι καθ΄ ων η αίτηση αρνούνται την παραχώρηση αντιγράφου των πρακτικών της ετήσιας γενικής συνέλευσης των μελών της ΣΠΕ με ημερομηνία 9 Απριλίου 1997 είναι άκυρη και στερημένη νομίμου αποτελέσματος."
Ο Γραμματέας της ΣΠΕ Αθηαίνου με επιστολή του ημερομηνίας 15.12.97 προς την αιτήτρια 1 ως Προέδρου του Σωματείου την πληροφόρησε ότι μπορούσε να προσέλθει στα γραφεία της ΣΠΕ Αθηαίνου για να λάβει γνώση των πρακτικών της συνέλευσης που πραγματοποιήθηκε στις 9.4.1997.
Οι αιτητές προβάλλουν τους πιο κάτω νομικούς ισχυρισμούς προς υποστήριξη της προσφυγής.
(α) Οι καθ΄ ων η αίτηση είχαν υποχρέωση να διατάξουν τη διενέργεια εκλογών για την εκλογή νέας επιτροπείας ενόψει της λήξεως της θητείας της παρούσας επιτροπείας ή κατά τη λήξη της θητείας της. Αυτή η υποχρέωση απορρέει, καθώς ισχυρίζονται, από τα διαλαμβανόμενα στον θεσμό 28(1)(2) των περί Συνεργατικών Εταιρειών Θεσμών του 1987, ΚΔΠ 142/87. Η παράλειψη και/ή άρνηση του Εφόρου να διατάξει τη διενέργεια εκλογών εξέρχεται αφ΄ εαυτής της σφαίρας της νομιμότητας, είναι παράνομη και πρέπει να ακυρωθεί.
(β) Η προσβαλλόμενη πράξη και/ή παράλειψη του Εφόρου δεν είναι καθόλου και/ή δεόντως αιτιολογημένη.
(γ) Η απόφαση του Εφόρου στηρίζεται σε πλάνη περί τα πράγματα.
(δ) Η απόφαση του Εφόρου να μη διατάξει εκλογές για την εκλογή νέας επιτροπείας στη ΣΠΕ Αθηαίνου μέσα στα χρονικά πλαίσια που επιβάλλονται από το νόμο αποτελεί κατάφωρη υπέρβαση και/ή κατάχρηση της εξουσίας του.
(ε) Η προσβαλλόμενη απόφαση παραβιάζει τα νόμιμα δικαιώματα των αιτητών.
(στ) Η απόφαση του Εφόρου να μη διατάξει τη διενέργεια εκλογών κατά το έτος 1997 εξυπηρετεί αλλότριους σκοπούς.
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι για τους ίδιους πιο πάνω λόγους η απόφαση του Εφόρου να μη παραχωρήσει αντίγραφα των πρακτικών της γενικής συνέλευσης των μελών της ΣΠΕ Αθηαίνου που πραγματοποιήθηκε στις 9.4.97 πάσχει νομικά.
Οι θεσμοί 28(1)(2) των περί Συνεργατικών Εταιρειών Κανονισμών του 1987 (ΚΔΠ 142/87) προβλέπουν:
"
Εκλογή Επιτροπείας ή και Εποπτικού Συμβουλίου28.-(1) Εκλογή Επιτροπείας ή και Εποπτικού Συμβουλίου γίνεται ανά παν τρίτον έτος με πλειοψηφικό σύστημα. Εάν, δι΄ οιονδήποτε λόγον, η εκλογή καθυστερήσει πέραν της λήξης της θητείας των τριών ετών, η υφιστάμενη Επιτροπεία ή/και το Εποπτικόν Συμβούλιο θα συνεχίζουν να κατέχουν το αξιωμα μέχρι της διενέργειας εκλογών.
(2) Η διενέργεια εκλογών διατάσσεται υπό του Εφόρου διά σχετικών ειδοποιήσεων οι οποίαι τοιχοκολλούνται εις περίοπτα μέρη των εργασιών της εταιρείας ή και δημοσιεύονται εις τον εγχώριον τύπον τουλάχιστον οχτώ ημέρες προ της ημέρας της εκλογής."
Η προσφυγή καταχωρήθηκε προτού λήξει η τριετής θητεία της Επιτροπής της ΣΠΕ Αθηαίνου και προτού παρέλθει η προθεσμία των οκτώ ημερών που προβλέπουν οι κανονισμοί για να διατάξει ο Εφορος τη διενέργεια εκλογών διά της εκδόσεως σχετικών ειδοποιήσεων.
Οι καθ΄ ων η αίτηση ήγειραν τις πιο κάτω προδικαστικές ενστάσεις τις οποίες επιγραμματικά παραθέτω:
(α) Οι επίδικες αποφάσεις δεν είναι εκτελεστές διοικητικές πράξεις.
(β) Οι αιτητές στερούνται του απαιτούμενου από το άρθρο 146.2 του Συντάγματος ιδίου, ενεστώτος εννόμου συμφέροντος, προσβληθέντος ευθέως από την επίδικη απόφαση.
(γ) Η προσφυγή στερείται αντικειμένου.
Το κριτήριο για την εκτελεστότητα πράξης ή απόφασης συναρτάται από τα έννομα αποτελέσματα της πράξης. Αν η πράξη παράγει έννομα αποτελέσματα, αυτή είναι εκτελεστή. Στη Δημοκρατία ν. Sunoil Bunkering Ltd (1994) 4 ΑΑΔ 26 η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου ακολουθώντας την πάγια κυπριακή νομολογία επί του θέματος, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί με βάση τις συναφείς αρχές της ελληνικής νομολογίας, διατύπωσε το σχετικό κριτήριο ως εξής:
"Το κριτήριο για την εκτελεστότητα διοικητικής πράξης ή απόφασης είναι η παραγωγή εννόμων αποτελεσμάτων, δηλαδή η γένεση εξ αυτής δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Πράξη είναι εκτελεστή εφόσον επιβάλλει υποχρεώσεις στο διοικούμενο μη υφιστάμενες πριν την έκδοση της, η μη εκπλήρωση των οποίων παρέχει το δικαίωμα στη Διοίκηση να επικαλεσθεί τα μέσα του δικαίου για την εκτέλεσή της."
Σύμφωνα με τη νομολογία του Ελληνικού Συμβουλίου Επικρατείας εκτελεστές είναι οι πράξεις "διά των οποίων δηλούται βούληση διοικητικού οργάνου σκοπούσα την παραγωγήν εννόμου αποτελέσματος έναντι των διοικουμένων." Βλ. Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 236-237.
Πράξη με την οποία η διοίκηση είτε εκφράζει γνώμη προς τον διοικούμενο ή διατυπώνει πρόθεση "άνευ άμεσων αποτελεσμάτων" δεν είναι πράξη εκτελεστή. Βλ. Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 239 και
Republic v. Demetriou and Others (1972) 3 AAΔ 219, 223.Στην υπό κρίση υπόθεση ο καθ΄ ου η αίτηση Εφορος Συνεργατικών Εταιρειών και Συνεργατικής Ανάπτυξης (στο εξής "ο Εφορος") με αναφορά στις επιστολές των αιτητών 1 και 3 που ενεργούσαν υπό την ιδιότητα της Προέδρου και γραμματέα του Σωματείου αντίστοιχα, παρέσχε σ΄ αυτούς πληροφορίες για τις προθέσεις του αναφορικά με το θέμα που αυτοί έθιξαν προηγουμένως. Τα όσα διαλαμβάνει το σχετικό μέρος της επιστολής του καθ΄ ου η αίτηση - αντικείμενο της προσφυγής - δεν είναι ο,τιδήποτε άλλο παρά πληροφορίες και έκφραση προθέσεως "άνευ αμέσων
αποτελεσμάτων" και συνεπώς δεν συνιστούν πράξη εκτελεστή εφόσον δεν δημιουργείται ίδιον έννομο αποτέλεσμα και συνεπώς δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προσφυγής. Βλ. Υπουργός Οικονομικών κα ν. Παπαξενοπούλου (1993) 3 ΑΑΔ 478.Αναφορικά με το δεύτερο σκέλος της επιστολής του Εφόρου που αναφέρεται στο αίτημα για χορήγηση των πρακτικών - αντικείμενο επίσης της παρούσας προσφυγής με την δεύτερη ζητούμενη θεραπεία - έστω και αν θεωρηθεί ως πράξη συναφής και συνεπώς εξεταστέα, έχω τη γνώμη ότι η προσφυγή αναφορικά με τη συγκεκριμένη ζητούμενη θεραπεία έχει καταστεί άνευ αντικειμένου αφότου ο Γραμματέας της ΣΠΕ Αθηαίνου με επιστολή του ημερομηνίας 15.12.97 πληροφόρησε την αιτήτρια 1 ως Πρόεδρο του Σωματείου ότι θα μπορούσε να προσέλθει στο γραφείο της ΣΠΕ Αθηαίνου και να λάβει γνώση των πρακτικών της συνέλευσης ημερομηνίας 9.4.97, ικανοποιώντας έτσι την επιθυμία της. Αποφαίνομαι πως δεν έχει καταδειχθεί οποιοσδήποτε βάσιμος λόγος που να δικαιολογεί την περαιτέρω εξέταση του θέματος.
Σύμφωνα με το άρθρο 8(1) των περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμων 1985-1992:
"8(1) Τα μέλη εγγεγραμμένης εταιρείας δύνανται να είναι:
(α) Φυσικά πρόσωπα τα οποία συνεπλήρωσαν το δέκατον όγδοο έτος της ηλικίας των και
(β) εγγεγραμμέναι εταιρείαι"
Αποτελεί κοινό έδαφος ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο το Σωματείο για λογαριασμό του οποίου ενήργησαν οι αιτητές 1 και 3 δεν ήταν μέλος της ΣΠΕ Αθηαίνου και συνεπώς δεν υπήρχε η ειδικά καθορισμένη νομική σχέση του Σωματείου έναντι της ΣΠΕ Αθηαίνου ή/και του Εφόρου η οποία προϋποθέτει την ύπαρξη ειδικού δεσμού μεταξύ Σωματείου και προσβαλλόμενης πράξης καθώς και την ύπαρξη αιτιώδους σχέσης μεταξύ της πράξης και των βλαπτικών συνεπειών πάνω στα συμφέροντα του Σωματείου.
Από τα στοιχεία που επίσης έχω ενώπιόν μου δεν προκύπτει ότι υπάρχει οποιαδήποτε αιτιώδης σχέση μεταξύ της προσβαλλόμενης πράξης και βλαπτικών συνεπειών πάνω στα συμφέροντα των αιτητών 1 και 3 υπό την προσωπική τους ιδιότητα καθώς και των αιτητών 2 και 4 επίσης υπό την προσωπική τους ιδιότητα.
Οι πιο πάνω διαπιστώσεις επί των πτυχών της υπόθεσης που έχουν συζητηθεί προδιαγράφουν το αποτέλεσμα αυτής της προσφυγής.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα.
A. Kραμβής,
Δ.
ΑΦ.