ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 351/97
ΕΝΩΠΙΟΝ: Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.
Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ -
K. P. Intertraffic Engineering Co Ltd
Αιτητρίας
- και -
Δήμου Λεμεσού
Καθού η αίτηση
--------------------
Ημερομηνία:
29 Ιανουαρίου, 1999Για την αιτήτρια: Σπ. Ευαγγέλου
Για τον καθού η αίτηση: Μ. Καλλίγερου
-------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Στις 16/9/96 καταρτίστηκαν τα μητρώα τελών επαγγελματικών αδειών και τελών καθαριότητας στα οποία καθορίστηκαν και τα αντίστοιχα τέλη, που θα κατέβαλλαν οι δημότες Λεμεσού, για το έτος 1996. Ακολούθησε η έγκριση τους από το Δημοτικό Συμβούλιο Λεμεσού σε συνεδρίαση του που έγινε στις 30/9/96. Τα κριτήρια επιβολής τελών σε κάθε περίπτωση καθώς και άλλα σχετικά στοιχεία αναφέρονται στην εν λόγω απόφαση. Μεταξύ των φορολογηθέντων ήταν και η αιτήτρια εταιρεία, όπως φαίνεται από τα αποσπάσματα των μητρώων που προσκομίστηκαν ως τεκμήρια.
Προβλήθηκε ισχυρισμός (βλέπε παράγραφο 2 του Πίνακα "Β" της ένστασης) ότι τα τέλη κοινοποιήθηκαν στους ενδιαφερόμενους τον Νοέμβριο του 1996. Παρατηρώ ότι δεν υπάρχει μαρτυρία για αυτό. Ωστόσο συνάγεται με βεβαιότητα ότι η αιτήτρια εταιρεία είχε πλήρη γνώση της παραπάνω απόφασης, που την αφορούσε, τουλάχιστον από τις 30/12/96. Αυτή την ημερομηνία φέρει η επιστολή-ένσταση των δικηγόρων της αιτήτριας προς το Δήμο για την επιβολή των τελών. Στις 13/3/97 και 20/3/97 στάληκαν χωριστές ειδοποιήσεις στην αιτήτρια (είναι καταχωρημένες στο δικαστικό φάκελο, όπως και τα άλλα έγγραφα που έχουν σχέση με την υπόθεση) για καταβολή των τελών, των οποίων καθυστερούσε η εξόφληση. Η κάθε τέτοια επιστολή τιτλοφορείται "Ειδοποίηση για πληρωμή καθυστερημένων δικαιωμάτων". Περαιτέρω προστίθεται μικρό ποσό επιβάρυνσης οφειλόμενο στην καθυστέρηση, όπως ορίζει ο νόμος: άρθρ. 134 του Ν. 111/85.
Η αιτήτρια στην παραπάνω επιστολή της ισχυρίζεται, εν ολίγοις, πως κατά την εν λόγω περίοδο δε διεξήγαγε εργασία, επάγγελμα ή επιτήδευμα στη Λεμεσό μέσα στην έννοια του άρθρ. 103 του περί Δήμων Νόμου αρ. 111/85, όπως τροποποιήθηκε. Διατηρούσε απλώς χώρο στάθμευσης στο λιμάνι Λεμεσού με άδεια της αρμόδιας αρχής. Δεν ήταν κάτοχος ή ιδιοκτήτρια υποστατικών στα δημοτικά όρια Λεμεσού. Και η έδρα της είναι στη Λευκωσία.
Ο Δήμος απάντησε στις 18/4/97. Επισημάνθηκε ότι παρόλο που ο νόμος δεν έχει πρόβλεψη για διαδικασία ένστασης εντούτοις εξετάζει τα παράπονα των πολιτών, κατά καθιερωμένη πρακτική. Αυτό όμως συμβαίνει όταν οι "ενστάσεις" γίνονται έγκαιρα για να μπορεί ο Δήμος να τις εξετάζει μέσα στο χρόνο για τον οποίο επιβλήθηκε το τέλος, πράγμα που δεν έγινε στην προκείμενη περίπτωση.
Η αιτήτρια κατέθεσε την προσφυγή της την ίδια ημερομηνία. Το αιτητικό έχει σχέση με τις προδικαστικές ενστάσεις που πρόβαλε ο Δήμος. Γιαυτό και το μεταφέρω εδώ πιστά:
"Α. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η άρνηση και/ή παράλειψη του καθ' ου η αίτηση να εξετάσει και/ή να επιληφθεί και/ή να απαντήσει στην ένσταση της αιτήτριας με ημ. 30/12/1996, που στρεφόταν εναντίον της απόφασης του να επιβάλει στην αιτήτρια τέλη επαγγελματικής άδειας και τέλη σκυβάλων αναφορικά με το έτος 1996, είναι άκυρη και χωρίς οποιοδήποτε νόμιμο αποτέλεσμα.
Β. Επιπρόσθετα και/ή διαζευκτικά, δήλωση του δικαστηρίου ότι η απόφαση του καθ' ου η αίτηση να επιβάλει στην αιτήτρια αναφορικά με το έτος 1996 τέλη επαγγελματικής άδειας που ανέρχονται σε Λ.Κ. 120 με πρόσθετη επιβάρυνση που ανέρχεται σε Λ.Κ. 10,20 και τέλη σκυβάλων που ανέρχονται σε Λ.Κ. 100 και πρόσθετη επιβάρυνση που ανέρχεται σε Λ.Κ. 8,50 και/ή η απόφαση του να επιβάλει στην αιτήτρια αναφορικά με το έτος 1996 τέλη επαγγελματικής άδειας, τέλη σκυβάλων και πρόσθετη επιβάρυνση για οποιοδήποτε ποσό, είναι άκυρη και χωρίς οποιοδήποτε νόμιμο αποτέλεσμα."
Η πρώτη από τις προδικαστικές ενστάσεις αφορά μόνο το μέρος Α του αιτητικού. Το επιχείρημα είναι ότι εφόσον ο νόμος δεν προβλέπει για "ένσταση" στην επιβολή τελών, η παράλειψη του Δήμου να αποφανθεί επί της συγκεκριμένης ενστάσεως του αιτητή δεν συνιστά παράλειψη οφειλομένης νομίμου ενεργείας. Αναφορικά με την άλλη θέση της αιτήτριας ότι υπάρχει παράλειψη με βάση τις διατάξεις του άρθρ. 29 του Συντάγματος η απάντηση του Δήμου είναι ότι η προσφυγή δεν στηρίζεται στη διάταξη αυτή. Θίγεται μόνο (πολύ σύντομα) στην αγόρευση της αιτήτριας. Εν πάση περιπτώσει δεν είναι δυνατή η επίκληση της γιατί ο Δήμος έδωσε απάντηση στις 18/4/97.
Είναι περαιτέρω η εισήγηση του καθού ότι, με βάση το παραπάνω ιστορικό, η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη. Ας σημειωθεί εδώ ότι στην απάντηση του ο δικηγόρος της αιτήτριας ανέφερε ότι, όπως φαίνεται καθαρά από την ίδια την προσφυγή, προσβάλλεται το περιεχόμενο των ειδοποιήσεων ημερ. 13/3/97 και 20/3/97. Επομένως, η προσφυγή, που καταχωρήθηκε στις 18/4/97, είναι εμπρόθεσμη. Η αντίπαλη άποψη είναι ότι ο χρόνος άρχισε να τρέχει τουλάχιστον από τις 30/12/96. Περαιτέρω, οι παραπάνω ειδοποιήσεις έχουν βεβαιωτικό χαρακτήρα της προηγούμενης απόφασης για την οποία στάληκαν οι "ενστάσεις" της 30/12/96. Τέλος, ο καθού υποστήριξε ότι το δικόγραφο περιέχει δύο αυτοτελείς διοικητικές πράξεις που δεν είναι επιτρεπτό να συμπροσβάλλονται με το ίδιο δικόγραφο. Η προσφυγή, κατά την εισήγηση, είναι απαράδεκτη ως προς τη δεύτερη πράξη.
Έχω ήδη καταγράψει το επιχείρημα της αιτήτριας αναφορικά με την εκτελεστότητα του περιεχομένου των ειδοποιήσεων του Μαρτίου του 1997. Πρόσθετα έχει λεχθεί ότι οι πράξεις αυτές δεν είναι επιβεβαιωτικές, αλλά διαθέτουν εκτελεστότητα για δύο λόγους: (1) επέβαλαν και την επιβάρυνση. και (2) ουσιαστικά αποτελούσαν την απόρριψη της ένστασης της αιτήτριας. Η αιτήτρια συμφώνησε ότι με την προσφυγή της προσβάλλονται δύο ανεξάρτητες πράξεις, αλλά ο δικηγόρος της είπε ότι είναι συναφείς γιατί στηρίζονται στα ίδια γεγονότα και το ίδιο νομοθετικό πλαίσιο. Περαιτέρω προβάλλει το γεγονός ότι τον επόμενο χρόνο έγινε πράγματι δεκτή ένσταση της αιτήτριας με αποτέλεσμα να απαλλαγεί της υποχρέωσης καταβολής τελών. Αντιπαρατηρήθηκε (1) ότι δεν είναι επιτρεπτή η αναφορά σε υστερογενή γεγονότα. και (2) ότι επιβλήθηκαν τα τέλη σε αδελφή εταιρεία της αιτήτριας που τα κατέβαλε. Θα μπορούσα από τώρα να πω ότι τα συμβάντα του 1997 είναι άσχετα με την κρινόμενη υπόθεση και δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη.
Το Δημοτικό Συμβούλιο κάθε Δήμου αντλεί την εξουσία του να χορηγεί επαγγελματική άδεια από το άρθρ. 105 του Νόμου. Τα δικαιώματα καθορίζονται από το όργανο αυτό υπό την αίρεση πως δε θα υπερβαίνουν τα ποσά που εκτίθενται στον Τρίτο Πίνακα, όπως διαμορφώθηκε με τον τροποποιητικό νόμο αρ. 65(Ι)/96. Εξουσιοδότηση για την επιβολή τελών σκυβάλων παρέχει το άρθρ. 84(ζ). Τα καταβλητέα τέλη καθορίζονται και σε αυτή την περίπτωση από το Δημοτικό Συμβούλιο. Προβλέπεται επίσης ότι δε θα υπερβαίνουν τα τέλη του Έκτου Πίνακα του Νόμου [(ν. (65(Ι)/96)].
Αναμφίβολα οι επίδικες αποφάσεις είναι ξεχωριστές και ανεξάρτητες η μια από την άλλη. Η έννοια της συνάφειας των διοικητικών πράξεων εχει προσδιοριστεί στην απόφαση της Ολομέλειας στη Συμεωνίδου και άλλοι ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 258, 271, που στηρίζεται στην προηγούμενη νομολογία:
"Συνάφεια υπάρχει όταν η μια πράξη αποτελεί προϋπόθεση της άλλης, ή όταν οι προσβαλλόμενες με το ίδιο δικόγραφο πράξεις αφορούν τον ίδιο αιτητή, βασίζονται στις ίδιες διατάξεις του νόμου, φέρουν ταυτόσημη αιτιολογία και εκδόθηκαν από το ίδιο όργανο και κατά την ίδια διοικητική διαδικασία."
Βλ. περαιτέρω συνεκδικασθείσες υποθέσεις αρ. 151/96 και 411/96 Ανδρέας Κασιουλής & άλλος ν. Δήμου Γεροσκήπου ημερ. 12/1/99 και στις υποθέσεις που παραπέμπει.
Οι προσβαλλόμενες πράξεις στην υπό κρίση υπόθεση αφορούν διαφορετικό ζήτημα. Εκδόθηκαν κατ' εφαρμογή διαφορετικών διατάξεων και κατά διαφορετική διαδικασία. Εφόσον οι πράξεις αυτές δεν είναι συναφείς και η προβαλλόμενη στην προσφυγή δεν έχει εκτελεστό χαρακτήρα (αιτητικό Α), η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί. Τόσο το άρθρ. 105 όσο και το άρθρ. 84 του νόμου δεν παρέχουν δικαίωμα ένστασης. Συνάγεται ότι εκτελεστή πράξη είναι εκείνη με την οποία καταλογίστηκε ο φόρος. Παραπέμπω στην απόφαση μου στην υπόθεση αρ. 367/93 Νίνα Σοφού κ.α. ν. Δήμου Έγκωμης ημερ. 13/2/95.
Ανεξάρτητα από το συμπέρασμα αυτό έχω επίσης καταλήξει ότι οι ειδοποιήσεις ημερ. 13/3/97 και 20/3/97 στερούνται εκτελεστότητας. Απλώς επιβεβαιώνουν τις αρχικές αποφάσεις για τα τέλη σε σχέση με τα οποία γράφτηκε η επιστολή ημερ. 30/12/96. Το νομικό καθεστώς των πράξεων αυτών δεν μεταβλήθηκε λόγω της προσθήκης επιβάρυνσης, η οποία ακολουθεί αυτόματα λόγω παράλειψης έγκαιρης καταβολής των τελών. Η προσφυγή είναι και προδήλως εκπρόθεσμη γιατί η αιτήτρια είχε σαφή γνώση των φορολογιών από 30/12/96. Και καταχώρησε την προσφυγή μετά τη λήξη της προθεσμίας των 75 ημερών, δηλαδή, στις 18/4/97.
Δε θα εξετάσω θέμα παράλειψης κάτω από τις διατάξεις του άρθρ. 29 του Συντάγματος επειδή δεν εγείρεται στους νομικούς λόγους της προσφυγής, που είναι προϋπόθεση για τη συζήτηση του αργότερα: προσφ. αρ. 129/94 Σοφοκλής Ανθούσης ν. Δημοκρατίας ημερ. 11/9/95, προσφ. αρ. 664/95 και 672/95 Ελισάβετ Μούσκου-Κόκκινου κ.α. ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας ημερ. 6/9/97 και Δημοκρατία ν. Κουκκουρή κ.α. (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, 607. Και να μπορούσε να ληφθεί υπόψη "η ένσταση" της αιτήτριας ως αίτηση θεραπείας, αυτή εξετάστηκε και απαντήθηκε με την επιστολή της 18/4/97 στην οποία γίνεται αναφορά στην αλληλογραφία που προηγήθηκε και φαίνεται να έληξε με την επιστολή της αιτήτριας ημερ. 21/3/97.
Η προσφυγή απορρίπτεται. Με έξοδα, τα οποία καθορίζονται σε £200.
Σ. Νικήτας, Δ.
Κασ