Eυθυμίου Xριστάκης και Άλλοι ν. Kυπριακής Δημοκρατίας (1998) 4 ΑΑΔ 992

Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί και προαγωγές ― Σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος ― Υποβολή συστάσεων στην περίπτωση που είναι κενή η θέση του Προϊσταμένου του Τμήματος ― Υιοθέτηση των πορισμάτων της Τσίκκου ν. Δημοκρατίας (1997) 4 A.A.Δ. 643.

Δημόσιοι Yπάλληλοι ― Άρθρο 17 του Ν. 1/90 ― Ερμηνεία και εφαρμογή της διάταξης στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις.

Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί και προαγωγές ― Προφορικές συνεντεύξεις ― Αιτιολογία της εντύπωσης από αυτές ― Άρθρο 34 εδάφια (9) και (10) του Ν. 1/90 ― Περιστάσεις παράβασης της νομοθετικής υποχρέωσης για αιτιολογία από την ΕΔΥ στη κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις και συνέπειες.

Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί και προαγωγές ― Προσόντα ― Προσόντα πέραν εκείνων που απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας ― Βαρύτητα.

Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί και προαγωγές ― Πλήρωση θέσεων ψηλά στην ιεραρχία ― Αυξημένη βαρύτητα της προφορικής εξέτασης.

Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί και προαγωγές ― Συνεντεύξεις ― Η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν έχει υποχρέωση καταγραφής στα πρακτικά ― Υπάλληλοι ― Διορισμοί και προαγωγές ― Υποβοήθηση της ΕΔΥ στο έργο της από δημόσιο υπάλληλο - των ερωταποκρίσεων κατά τις συνεντεύξεις.

Διοικητικό Δίκαιο ― Διοικητική πράξη ― Τεκμήριο νομιμότητας ― Έλλειψη μαρτυρίας περί του αντιθέτου τεκμαίρεται ότι, επί διαδικασίας πλήρωσης θέσης στη δημόσια υπηρεσία, η Συμβουλευτική Επιτροπή είχε υπόψη της και δεν πλανήθηκε ως προς προσόντα υποψηφίου τα οποία ήταν επισυνημμένα στη αίτησή του.

Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Έκδηλη υπεροχή ― Έννοια από τη νομολογία ― Βάρος αποδείξεως ― Συναρμογή της έννοιας της έκδηλης υπεροχής με την έκταση του πεδίου επεμβάσεως αναθεωρητικού δικαστηρίου επί διορισμού ή προαγωγής.

Το επίδικο θέμα στις συνεκδικασθείσες προσφυγές ήταν η πλήρωση της θέσης Επιμελητή (Παιδιατρικής) στο Τμήμα Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας. Η θέση ήταν Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής. Κατελήφθη διά προαγωγής από την ενδιαφερομένη.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση εν σχέσει προς την υπ. Αρ. 435/97 και απορρίπτοντας τις Υπ. Αρ. 438/97 και 452/97, αποφάσισε ότι:

1. Με τον πρώτο λόγο ακύρωσης υποστηρίχθηκε πως ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Υγείας δεν μπορούσε να παραστεί ενώπιον της Ε.Δ.Υ. και να προβεί σε συστάσεις ως Προϊστάμενος στην έννοια του Άρθρου 34(9) του Νόμου 1/90.

2. Σύμφωνα με το Άρθρο 34(9) του Νόμου, κατά την πλήρωση θέσης πρώτου διορισμού και προαγωγής, η Ε.Δ.Υ. λαμβάνει δεόντως υπόψη, ανάμεσα σ' άλλα, τις «συστάσεις του Προϊσταμένου του Οικείου Τμήματος». Κατά τον κρίσιμο χρόνο δεν υπήρχε νομοθετημένη θέση Προϊσταμένου του οικείου Τμήματος.

Τα όσα λέχθηκαν στην Τσίκκου ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 643, τυγχάνουν πλήρους εφαρμογής στα γεγονότα της κρινόμενης υπόθεσης. Λαμβανομένων δε υπόψη των λόγων που υπαγόρευσαν την παρουσία του Γενικού Διευθυντή ενώπιον της Ε.Δ.Υ., θεωρείται ότι υπό τις περιστάσεις, νόμιμα μπορούσε να προβεί στις συστάσεις, δυνάμει του Άρθρου 34(9) του Νόμου.

3. Αναφορικά με την εισήγηση που σχετίζεται με την αρμοδιότητα του Γενικού Διευθυντή και του κ. Αγκαστινιώτη να κρίνουν τις συνεντεύξεις το θέμα διέπεται από το Άρθρο 17 του Νόμου. Ο κ. Αγκαστινιώτης αξιολόγησε τους υποψηφίους στα ιατρικά θέματα.

Είναι ουσιώδη αφενός το λεκτικό του Άρθρου 17 του Νόμου και ιδιαίτερα η πρόταση "να βοηθήσει την Επιτροπή πάνω σε οποιδήποτε ζήτημα το οποίο η Επιτροπή έχει να εξετάσει κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της" και αφετέρου τα καθήκοντα της επίδικης θέσης. Πρόκειται για ιατρικά καθήκοντα στην ειδικότητα της Παιδιατρικής. Κατά τη συνέντευξη στους υποψηφίους υποβλήθηκαν ερωτήσεις αναφορικά με (α) ιατρικά θέματα και (β) θέματα που έχουν σχέση με την προσωπικότητα των υποψηφίων. Ο πλέον αρμόδιος να βοηθήσει την Επιτροπή αναφορικά με το πρώτο θέμα ήταν ο Ανώτερος Ειδικός Ιατρός κ. Αγκαστινιώτης και αναφορικά με το δεύτερο - και γενικά για την απόδοση των υποψηφίων - ο Γενικός Διευθυντής. Νόμιμα η ΕΔΥ ζήτησε από τους δύο λειτουργούς να αξιολογήσουν την απόδοση των υποψηφίων κατά τη συνέντευξη.

4. Η απόδοση των υποψηφίων κατά την προσφορική εξέταση είναι ένα από τα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία επιλογής του πιο κατάλληλου υποψηφίου (Άρθρο 34(9) του Νόμου).

Η καταγραφή της γενικής εντύπωσης, όσον αφορά την απόδοση των υποψηφίων σε προφορική εξέταση, αποτελεί επιταγή του Άρθρου 34(10) του Νόμου, σύμφωνα με το οποίο η εντύπωση "καταγράφεται πάντοτε στα πρακτικά και αιτολογογείται". Σύμφωνα με τη ορθή ερμηνεία του Άρθρου 34(10) του Νόμου, μετά την προφορική εξέταση πρέπει να γίνει πρώτη η καταγραφή της γενικής εντύπωσης και ν' ακολουθήσει η αιτιολόγησή της.

Στο μέρος των πρακτικών της Ε.Δ.Υ. το οποίο σύμφωνα με την ίδια την Ε.Δ.Υ. αποτελεί την αιτιολογία της αξιολόγησης της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση, η τελευταία στήλη η οποία αφορά τη "Γενική Αξιολόγηση" αποτελεί απλώς καταγραφή της γενικής εντύπωσης. Το ίδιο ισχύει και με τις προηγούμενες 5 στήλες. Καταγράφουν την εντύπωση σε σχέση με τα στοιχεία της γνώσης, έκφρασης, επικοινωνίας, νοητικών ικανοτήτων και άλλων στοιχείων της προσωπικότητας. Ελλείπει εντελώς η οποιαδήποτε αιτιολογία της γενικής εντύπωσης όσον αφορά την απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση. Η πορεία που έχει υιοθετήσει η Ε.Δ.Υ. - η καταγραφή της εντύπωσης σε στήλες - δεν ικανοποιεί τις απαιτήσεις του Άρθρου 34(10) του Νόμου. Η Ε.Δ.Υ. έχει ενεργήσει κατά παράβαση του Άρθρου 34(10) του Νόμου.

5. Εφόσον η απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση αποτελεί ανεξάρτητο και αυτοτελές στοιχείο κρίσης, αυτή αποτελεί και συστατικό στοιχείο της πράξης προαγωγής απαραίτητο για την τελείωσή της. Στην απουσία έγκυρης αιτιολόγησης της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση, η πράξη είναι ατελής, γεγονός που την αποστερεί νομικού κύρους. Η αιτιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση αποτελεί ουσιώδη νομοθετικό τύπο για την κατάρτιση της πράξης προαγωγής, παρέκκλιση από τον οποίο καθιστά την πράξη άκυρη.

6. Η οποιαδήποτε συστηματική παρακολούθηση ενός τομέα εργασίας και η συνεπαγόμενη απόκτηση γνώσης αποτελούν παράγοντες οι οποίοι προσθέτουν στην αξία τους.

Η κατοχή ακαδημαϊκών προσόντων άλλων από εκείνα τα οποία απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας είναι παράγοντας οριακής σημασίας, ο οποίος δεν επαυξάνει ουσιωδώς τις διεκδικήσεις του κατόχου για προαγωγή. Υπέρτερα προσόντα των αιτητών δε θεμελιώνουν από μόνα τους έκδηλη υπεροχή.

7. Η απόδοση των υποψηφίων κατά τις συνεντεύξεις έχει αυξημένη βαρύτητα όταν πρόκειται για πλήρωση θέσεων πρώτου διορισμού και θέσεων υψηλών στην υπαλληλική ιεραρχία, όπου η επιτυχής εκτέλεση των καθηκόντων των προϋποθέτει πρόσωπα που διαθέτουν προσωπικότητα, καθώς και διευθυντικές και διοικητικές ικανότητες. Και η προφορική εξέταση ρίπτει φως στην αξία των υποψηφίων.

Η επίδικη θέση ανήκει στην κλίμακα Α14. Είναι υψηλόβαθμη θέση. Τα σχέδια υπηρεσίας απαιτούν "ακεραιότητα χαρακτήρα, διοικητική και οργανωτική ικανότητα, υπευθυνότητα, πρωτοβουλία και ευθυκρισία". Οι ικανότητες αυτές έχουν άμεση σχέση με την προσωπικότητα των υποψηφίων. Με βάση αυτούς τους παράγοντες - υψηλόβαθμη θέση και σχέδια υπηρεσίας - η προσέγγιση της Συμβουλευτικής Επιτροπής στο θέμα της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση ήταν ορθή.

8. Η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν έχει υποχρέωση καταγραφής στα πρακτικά των ερωτήσεων και απαντήσεων των προφορικών συνεντεύξεων.

9. Ο αιτητής στην προσφυγή 452/97 πρόβαλε τη θέση ότι η έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής τελεί υπό την πλάνη της παραγνώρισης της ειδικότητάς του στην Παιδοκαρδιολογία ως της μόνης ειδικότητας η οποία είναι αναγνωρισμένη και από τη χώρα όπου ειδικεύτηκε (Η.Π.Α.).

Τα στοιχεία που αναφέρονται στην πιο πάνω ειδικότητα του αιτητή είχαν επισυναφθεί στην αίτησή του. Στην έκθεσή της η Συμβουλευτική Επιτροπή αναφέρει ότι έλαβε υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων. Τεκμαίρεται, ελλείψει μερτυρίας περί του αντιθέτου, ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή είχε υπόψη της τα στοιχεία που σχετίζονται με τα προσόντα του αιτητή και δεν έχει ενεργήσει υπό το καθεστώς πλάνης.

10. Για να ευσταθήσει ισχυρισμός για καταφανή η έκδηλη υπεροχή πρέπει η υπεροχή να είναι αυταπόδεκτη και προφανής από την εξέταση των φακέλων των υποψηφίων. Η υπεροχή πρέπει να είναι τέτοιας φύσης που να αναδύεται από κάθε άποψη από το συνδυασμένο αποτέλεσμα της αξίας, προσόντων και αρχαιότητας των προσώπων που συναγωνίζονται για προαγωγή. Με άλλες λέξεις πρέπει να αναδύεται ως αναντίρρητο γεγονός τόσο πειστικό που να εντυπωσιάζει κάποιον από τη πρώτη ματιά.

Το διορίζον όργανο για να δικαιολογήσει την επιλογή του δεν πρέπει να καταλήξει ότι ο διορισθείς υπερέχει έκδηλα των άλλων υποψηφίων. Από την άλλη, επέβαση του δικαστηρίου είναι δυνατή μόνο όπου ικανοποιείται από τον αιτητή ότι υπερείχε έκδηλα του υποψήφιου που έχει επιλεγεί. Μόνο σε τέτοια περίπτωση το όργανο που έχει προβεί στην επιλογή θεωρείται ότι έχει υπερβεί τα ακραία όρια της διακριτικής του ευχέρειας και έχει κάμει κακή χρήση της.

11. Με βάση τα στοιχεία που συνθέτουν την καταλληλότητα των υποψηφίων - αξία, προσόντα, αρχαιότητα απόδοση στην προφορική συνέντευξη και το γεγονός ότι πρόκειται για θέση που βρίσκεται ψηλά στην ιεραρχία και σε τέτοια περίπτωση η διακριτική ευχέρεια του διορίζοντος οργάνου είναι πολύ ευρεία, με βάση το ότι επίσης το βάρος της απόδειξης έκδηλης υπεροχής βαρύνει του αιτητές, οι αιτητές δεν απέδειξαν έκδηλη υπεροχή.

12. Η προσφυγή 435/97 επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα. £300.

Οι προσφυγές 438/97 και 452/97 αποτυγχάνουν και απορρίπτονται. Ο κάθε ένας από τους αιτητές να πληρώσει ποσό £300 ως έξοδα. Καμιά διαταγή για τα έξοδα του ενδιαφερομένου μέρους.

Διαταγή ως ανωτέρω.

Aναφερόμενες Υποθέσεις:

Tσίκκου ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 643,

Χατζηχάννας κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 3/97 κ.ά., ημερ. 19.6.98,

Αργύρη ν. Ε.Δ.Υ. (1995) 4 Α.Α.Δ. 845,

Λεωνίδου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 385,

Δημοκρατία ν. Κουλία (1991) 3 Α.Α.Δ. 370,

Λουκά ν. Α.Η.Κ. (1996) 4 Α.Α.Δ. 1040,

Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 317,

Ιωάννου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 390,

Στυλιανού κ.ά. ν. Δημοκρατίας κ.ά. (1994) 3 Α.Α.Δ. 387,

Εκτωρίδης ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 922,

Michanicos and Another v. Republic (1976) 3 C.L.R. 237,

Hadjimichael v. Republic (1972) 3 C.L.R. 246,

Χατζησάββα ν. Δημοκρατίας (1982) 3 Α.Α.Δ. 76,

Γρηγορίου ν. Α.Η.Κ. (1998) 3 Α.Α.Δ. 728,

Ρ.Ι.Κ. ν. Κωνσταντινίδου (1997) 3 Α.Α.Δ. 728,

Γεωργίου ν. Δημοκρατίας (1976) 3 Α.Α.Δ. 74,

Christou ν. Republic (1977) 3 C.L.R. 11,

Ierides v. Republic (1976) 3 C.L.R. 9,

Αλεξάνδρου ν. Κ.Ο.Τ. (1980) 3 Α.Α.Δ. 360.

Προσφυγές.

Συνεκδικαζόμενες προσφυγές κατά της απόφασης της Eπιτροπής Δημόσιας Yπηρεσίας με την οποία το ενδιαφερόμενο μέρος προήχθηκε στη θέση Eπιμελητή (Παιδιατρικής) στο Tμήμα Iατρικών Yπηρεσιών και Yπηρεσιών Δημόσιας Yγείας, αντί των αιτητών.

Α.Σ. Αγγελίδης, για τους Aιτητές στις Υποθέσεις Αρ. 435/97, 438/97.

Χρ. Τριανταφυλλίδης, για τον Αιτητή στην Υπόθεση Αρ. 452/97.

Τ. Πολυχρονίδου, Aνώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Kαθ' ων η αίτηση.

Α. Ευσταθίου, για το Ενδιαφερόμενο μέρος.

Cur. adv. vult.

KAΛΛHΣ, Δ.: Οι πιο πάνω προσφυγές έχουν συνεκδικαστεί. Στρέφονται και οι τρεις εναντίον της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας ("η Ε.Δ.Υ.") με την οποία η Άννα Πέτσα (Τορνάρη) ("το Ε.Μ.") έχει προαχθεί στη μόνιμη θέση Επιμελητή (Παιδιατρικής) ("η επίδικη θέση") στο Τμήμα Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας.

Αρχικά με το ίδιο δικόγραφο οι τρεις αιτητές είχαν προσβάλει και την προαγωγή της Γούλας Στυλιανίδου-Ταλιώτη. Σε μεταγενέστερο στάδιο ο μεν αιτητής στην Προσφυγή 435/97 απέσυρε την προσφυγή εναντίον της Ταλιώτη, οι δε αιτητές στις άλλες δύο προσφυγές εξασφάλισαν διάταγμα για "το χωρισμό των αιτούμενων θεραπειών του δικογράφου" και για την καταχώριση νέας προσφυγής εναντίον της προαγωγής της Ταλιώτου.

Η διαδικασία ενώπιον της Συμβουλευτικής Επιτροπής.

Η επίδικη θέση είναι θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής. Mετά την δημοσίευση της υποβλήθηκαν 16 αιτήσεις. Μεταξύ των υποψηφίων ήταν και οι αιτητές και το Ε.Μ.. Οι αιτήσεις εξετάστηκαν από Συμβουλευτική Επιτροπή η οποία απαρτιζόταν από 4 Ανώτερους Ειδικούς Ιατρούς. Η τελευταία υπέβαλε τους υποψηφίους σε προφορική εξέταση. Η αξιολόγηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για τους αιτητές και το Ε.Μ. έχει ως πιο κάτω:

Ε.Μ.: "Εξαίρετη.

Απάντησε με πλήρη επάρκεια και έδειξε να έχει στέρεο γνωσιολογικό υπόβαθρο και διάθεση για σκληρή δουλειά. Εκφράζεται ελεύθερα".

Χριστάκης Ευθυμίου (Προσφυγή 435/97): "Εξαίρετος.

Απάντησε άψογα σε όλες τις ερωτήσεις. Είναι επιμελής και πειστικός στις θέσεις του. Είναι άνθρωπος συνεσταλμένος".

Χριστίνα Καραολή (Προσφυγή 438/97): "Πολύ Καλή.

Απάντησε με επάρκεια στις ερωτήσεις που της υποβλήθηκαν χωρίς όμως να μπαίνει σε ικανοποιητικό βάθος. Εκφράζεται ελεύθερα".

Αντώνης Ιωσήφ (Προσφυγή 452/97): "Πάρα πολύ καλός.

Διαθέτει ευρύτητα πρακτικών γνώσεων και έδωσε ορθές απαντήσεις στις ερωτήσεις που του υποβλήθηκαν. Είναι άνθρωπος συνεσταλμένος".

Οι δύο άλλοι υποψήφιοι που είχαν συστηθεί από τη Συμβουλευτική Επιτροπή έχουν αξιολογηθεί ως εξής:

Θεοδότης Παπαγεωργίου: "Εξαίρετος.

Εντυπωσίασε με την πρακτική προσέγγιση των θεμάτων του και την ευρύτητα των γνώσεων του. Η όλη του παρουσίαση και η τεκμηρίωση των απόψεων του ικανοποίησαν πλήρως. Ώριμη προσωπικότητα."

Αναστασία Αγγελή: "Εξαίρετη.

Από τις απαντήσεις διαφάνηκε ότι διαθέτει ευρύτητα γνώσεων. Απαντούσε ορθά και με σαφήνεια. Ώριμη προσωπικότητα."

Στη συνέχεια, αφού έλαβε υπόψη τα αποτελέσματα της προφορικής εξέτασης των αιτητών, τα προσόντα τους σε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης Επιμελητή Παιδιατρικής η Συμβουλευτική Επιτροπή προέβη σε τελική αξιολόγηση για τον καθένα από τους υποψήφιους ως ακολούθως:

Ε.Μ.: "Εξαίρετη.

Αξιολογήθηκε στην προφορική εξέταση σαν εξαίρετη. Η Συμβουλευτική Επιτροπή αφού μελέτησε τον προσωπικό φάκελο και το φάκελο των υπηρεσιακών εκθέσεων της αιτήτριας που τυγχάνει να είναι δημόσιος υπάλληλος και αφού έλαβε υπόψη την πείρα τη σχετική με τα καθήκοντα της θέσης Επιμελητή Παιδιατρικής έκρινε την υποψήφια ως εξαίρετη. Έχει εργασίες. Παρακολούθησε σεμινάρια".

Χριστάκης Ευθυμίου (Προσφυγή 435/97): "Εξαίρετος.

Αξιολογήθηκε στην προφορική εξέταση σαν εξαίρετος. Η Συμβουλευτική Επιτροπή αφού μελέτησε τον προσωπικό φάκελο και το φάκελο των υπηρεσιακών εκθέσεων του αιτητή που τυγχάνει να είναι δημόσιος υπάλληλος και αφού έλαβε υπόψη την πείρα τη σχετική με τα καθήκοντα της θέσης Επιμελητή Παιδιατρικής έκρινε τον υποψήφιο ως εξαίρετο. Έχει εργασίες και έχει παρακολουθήσει αρκετά σεμινάρια".

Χριστίνα Καραολή (Προσφυγή 438/97): "Πολύ καλή.

Αξιολογήθηκε στην προφορική εξέταση σαν πολύ καλή. Η Συμβουλευτική Επιτροπή αφού μελέτησε τον προσωπικό φάκελο και το φάκελο υπηρεσιακών εκθέσεων της αιτήτριας που τυγχάνει να είναι δημόσιος υπάλληλος και αφού έλαβε υπόψη την πείρα τη σχετική με τα καθήκοντα της θέσης Επιμελητή Παιδιατρικής έκρινε την υποψήφια ως πολύ καλή. Έχει διδακτορική διατριβή, δημοσιεύσεις και επιστημονικές εργασίες".

Αντώνης Ιωσήφ (Προσφυγή 452/97): "Πάρα πολύ καλός.

Αξιολογήθηκε στην προφορική εξέταση σαν πάρα πολύ καλός. Η Συμβουλευτική Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη την πείρα τη σχετική με τα καθήκοντα της θέσης Επιμελητή Παιδιατρικής έκρινε τον υποψήφιο ως πάρα πολύ καλό. Συμμετείχε σε συνέδρια - σεμινάρια".

Με την τελική επιλογή της η Συμβουλευτική Επιτροπή σύστησε το Ε.Μ., τον αιτητή Χριστάκη Ευθυμίου (Προσφυγή 435/97) και δύο άλλους υποψηφίους - την Αναστασία Αγγελή και τον Θεοδότη Παπαγεωργίου. Οι δύο τελευταίοι είχαν αξιολογηθεί ως "εξαίρετοι" κατά την προφορική εξέταση. Η αιτιολόγηση της τελικής επιλογής είχε ως εξής:

"Η Συμβουλευτική Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη τα αποτελέσματα της προφορικής εξέτασης, τα προσόντα των υποψηφίων σε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης Επιμελητή (Παιδιατρικής), το περιεχόμενο των προσωπικών φακέλλων και των φακέλων των Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων, που τυγχάνει να είναι Δημόσιοι Υπάλληλοι, συνιστά για διορισμό στις θέσεις Επιμελητή (Παιδιατρικής) τους πιο κάτω αιτητές τα ονόματα των οποίων εμφαίνονται κατά αλφαβητική σειρά."

Η διαδικασία ενώπιον της Ε.Δ.Υ.:

Αφού έλαβε υπόψη τα ενώπιον της στοιχεία η Ε.Δ.Υ. υιοθέτησε τα πορίσματα της Συμβουλευτικής Επιτροπής και αποφάσισε να καλέσει σε προφορική εξέταση τους υποψηφίους που συστήθηκαν από τη Συμβουλευτική Επιτροπή καθώς και τον υποψήφιο Νίκο Σκορδή.

Σε μεταγενέστερη συνεδρία της η Ε.Δ.Υ. εξέτασε παραστάσεις τις οποίες είχαν υποβάλει οι υποψήφιοι Αντώνης Ιωσήφ (αιτητής στην προσφυγή 452/97) και Χριστίνα Γεωργίου, για να κληθούν σε προφορική συνέντευξη από την Ε.Δ.Υ. μαζί με τους άλλους 4 συστηθέντες (Βλ. άρθρο 34(8) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου, 1990 (Ν.1/90) ("ο Νόμος")).

Μετά από μελέτη των παραστάσεων και με βάση όλα τα ενώπιον της στοιχεία, περιλαμβανομένης της έκθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής, η Ε.Δ.Υ. διαπίστωσε ότι όλα τα στοιχεία τα οποία προβάλλονται από τους αιτητές - Γεωργίου και Ιωσήφ - ήταν υπόψη της κατά την μελέτη της έκθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής και δεν προβάλλεται οποιοδήποτε νέο στοιχείο που να δικαιολογεί επανεξέταση. Ενόψει τούτου η Ε.Δ.Υ. αποφάσισε κατά πλειοψηφία ότι δεν δικαιολογείται η συμπερίληψη των υποψηφίων Γεωργίου και Ιωσήφ στον κατάλογο των συστηθέντων υποψηφίων.

Στην προφορική συνέντευξη των υποψηφίων κλήθηκε να παρευρεθεί ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Υγείας και να υποβάλει σύσταση δυνάμει του άρθρου 34(9) του Νόμου. Καθώς αναφέρεται στο σχετικό πρακτικό στον περί Προϋπολογισμού Νόμο του 1996 δεν υπάρχει νομοθετημένη θέση Προϊσταμένου του Τμήματος Ιατρικών Υπηρεσιών και Δημόσιας Υγείας και ο Γενικός Διευθυντής "είναι ο ιεραρχικά Ανώτερος Λειτουργός στην όλη δομή του Υπουργείου Υγείας, στο οποίο υπάγεται η υπό πλήρωση θέση".

Για να βοηθήσει κατά την προφορική εξέταση των υποψηφίων κλήθηκε - από την Ε.Δ.Υ. - και ο κ. Μιχαήλ Αγκαστινιώτης, Ανώτερος Ειδικός Ιατρός (Παιδιατρικής).

Η Ε.Δ.Υ. δέχθηκε σε ατομική προφορική εξέταση τους 4 υποψηφίους που είχαν συστηθεί από την Ε.Δ.Υ.. Ο υποψήφιος Σκορδής - κλήθηκε δυνάμει του άρθρου 34(8) του Νόμου - δεν προσήλθε στη συνέντευξη.

Μετά το πέρας της προφορικής συνέντευξης ο κ. Αγκαστινιώτης αξιολόγησε την απόδοση των υποψηφίων στα ιατρικά θέματα. Αξιολόγησε τον αιτητή Χριστάκη Ευθυμίου - προσφυγή 435/97 - ως "πάρα πολύ καλό" και το Ε.Μ. ως "εξαίρετη". Ο Γενικός Διευθυντής ο οποίος αξιολόγησε τη γενική απόδοση των υποψηφίων αξιολόγησε το Ε.Μ. ως "εξαίρετη" και τον αιτητή Χριστάκη Ευθυμίου ως "πάρα πολύ καλό". Ακολούθως ο Γενικός Διευθυντής σύστησε για προαγωγή στη θέση το Ε.Μ.. Στη συνέχεια η Ε.Δ.Υ. αξιολόγησε και η ίδια την απόδοση των υποψηφίων. Σύμφωνα με το σχετικό πρακτικό "η κρίση της όσον αφορά την απόδοση του κάθε υποψηφίου στην ενώπιον της προφορική εξέταση, και η αιτιολογία για την αξιολόγηση σημειώνονται στο Παράρτημα Α". Το μεταφέρω, στο βαθμό που αναφέρεται στον αιτητή Χριστάκη Ευθυμίου (προσφυγή 435/97) και στο Ε.Μ.:

Ακολούθησε η γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων. Λήφθηκαν υπόψη:

1. Τα προσόντα των υποψηφίων σε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης, τα υπόλοιπα στοιχεία των αιτήσεων, το περιεχόμενο των Προσωπικών Φακέλων και των Φακέλων των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων εκείνων των υποψηφίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι, η απόδοση των υποψηφίων κατά την ενώπιον της προφορική εξέταση και η σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος.

2. Οι Υπηρεσιακές Εκθέσεις στο σύνολό τους εκείνων των υποψηφίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι, για σκοπούς της μεταξύ τους σύγκρισης, όπως αυτές έγιναν τελικά δεκτές από την Ε.Δ.Υ., με ιδιαίτερη έμφαση στα τελευταία χρόνια.

3. Τα προσόντα των υποψηφίων, και η αρχαιότητα εκείνων των υποψηφίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι για σκοπούς της μεταξύ τους σύγκρισης.

Η Ε.Δ.Υ. κατέληξε ως εξής:

"Η Επιτροπή με βάση τα ενώπιόν της ουσιώδη στοιχεία, προέβη σε μια συνεκτίμηση των νομολογημένων κριτηρίων αξιολόγησης. Η Επιτροπή, αφού απέδωσε τη δέουσα βαρύτητα στη σύσταση που υπέβαλε ο κ. Πατζηνάκος, ως Προϊστάμενος των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, υπό το φως και των όσων έχουν αναφερθεί πιο πάνω, αποφάσισε να υιοθετήσει τη σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος και επέλεξε ως την πιο κατάλληλη για τη θέση την Πέτσα-Τορνάρη Άννα. Η Πέτσα-Τορνάρη αξιολογήθηκε ως Εξαίρετη από τη Συμβουλευτική Επιτροπή, ως Πάρα πολύ καλή+ από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, στο ψηλότερο επίπεδο αξιολόγησης, έχει περίπου τα ίδια προσόντα με τους άλλους υποψήφιους και, περιπλέον, έχει συστηθεί από τον Προϊστάμενο του Τμήματος."

Στο σχετικό πρακτικό της Ε.Δ.Υ. σημειώνεται ότι δεν παρέλειψε να προβεί σε ιδιαίτερη σύγκριση του Ε.Μ. με τους άλλους υποψήφιους. Παραθέτω το μέρος του πρακτικού το οποίο αναφέρεται στη σύγκριση του Ε.Μ. με τον αιτητή Χριστάκη Ευθυμίου:

"(α) Σύγκριση της Πέτσα-Τορνάρη με τον Ευθυμίου Χριστάκη, Ιατρικό Λειτουργό, 1ης Τάξης:

Η Επιτροπή, κατά την ιδιαίτερη σύγκριση που έγινε μεταξύ της Πέτσα-Τορνάρη και του Ευθυμίου, σημείωσε ότι η Πέτσα-Τορνάρη δεν υστερεί έναντι του Ευθυμίου όσον αφορά τα προσόντα και την αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις ετήσιες αξιολογήσεις.

Έχοντας υπόψη ότι η θέση είναι Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής, με ψηλή μισθοδοτική κλίμακα (Α14), η Επιτροπή δεν απέδωσε βαρύτητα στην πολύ οριακή υπεροχή σε αρχαιότητα του Ευθυμίου, ο οποίος προηγείται με βάση την ημερομηνία γέννησής τους.

Περαιτέρω, η Επιτροπή σημείωσε ότι οι υποψήφιοι Πέτσα- Τορνάρη και Ευθυμίου αξιολογήθηκαν ως Εξαίρετοι από τη Συμβουλευτική Επιτροπή, από δε την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, κατά τη σημερινή ενώπιόν της προφορική εξέταση, η μεν Πέτσα-Τορνάρη αξιολογήθηκε σε ψηλότερο επίπεδο, ως Πάρα πολύ καλή+, ο δε Ευθυμίου ως Πολύ καλός. Περιπλέον, η Πέτσα-Τορνάρη έχει υπέρ της και τη σύσταση του Προϊστάμενου του Τμήματος.

Η Επιτροπή, με βάση τα ενώπιόν της στοιχεία και αφού προέβη σε μια συνεκτίμηση όλων των νομολογημένων κριτηρίων αξιολόγησης, έκρινε ότι η Πέτσα-Τορνάρη υπερέχει γενικά του Ευθυμίου."

Λόγοι ακύρωσης:

Προσφυγή 435/97.

Με τον πρώτο λόγο ακύρωσης υποστηρίχθηκε πως ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Υγείας δεν μπορούσε να παραστεί ενώπιον της Ε.Δ.Υ. και να προβεί σε συστάσεις ως Προϊστάμενος στην έννοια του άρθρου 34(9) του Νόμου 1/90. Υποστηρίχθηκε, επίσης, πως ούτε ο Γενικός Διευθυντής, ούτε ο Ανώτερος Ειδικός Ιατρός - κ. Αγκαστινιώτης - είχαν αρμοδιότητα να κρίνουν τις συνεντεύξεις.

Σύμφωνα με το άρθρο 34(9) του Νόμου κατά την πλήρωση θέσης πρώτου διορισμού και προαγωγής η Ε.Δ.Υ. λαμβάνει δεόντως υπόψη, ανάμεσα σ' άλλα, τις "συστάσεις του Προϊσταμένου του Οικείου Τμήματος". Κατά τον κρίσιμο χρόνο δεν υπήρχε νομοθετημένη θέση Προϊσταμένου του Οικείου Τμήματος. Είχα την ευκαιρία να εξετάσω παρόμοιο λόγο ακύρωσης και - μάλιστα - σε σχέση με το ίδιο Τμήμα, στην Τσίκκου ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 643. Μεταφέρω το σχετικό απόσπασμα:

"Στη Δημοκρατία ν. Στυλιανίδη κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 274, αποφασίστηκε ότι όταν ο Νόμος εναποθέτει την άσκηση εξουσίας σε καθοριζόμενο αξιωματούχο η εκχώρηση της δεν επιτρέπεται εκτός και αν ο ίδιος ο νόμος ρητά το επιτρέπει. Στην κρινόμενη περίπτωση, όπως έχει ήδη αναφερθεί, ο Νόμος έχει εναποθέσει την άσκηση της σχετικής εξουσίας στον Διευθυντή του Τμήματος Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας. Πρόσθετα ο Νόμος δεν επιτρέπει την εκχώρηση της σχετικής εξουσίας σε άλλο αξιωματούχο. Ωστόσο στη Στυλιανίδης (πιο πάνω) έχει νομολογηθεί πως η μοναδική περίπτωση που μπορεί να γίνουν οι συστάσεις από άλλο λειτουργό, εκτός από τον Προϊστάμενο του Τμήματος, 'είναι όταν η θέση του Προϊσταμένου χηρεύει ή ο ίδιος απουσιάζει από τα καθήκοντα του λόγω ανυπέρβλητου αντικειμενικού κωλύματος και πάντοτε εφόσον ορίζεται λειτουργός που ασκεί τα καθήκοντα του Προϊσταμένου του Τμήματος'.

Στην κρινόμενη υπόθεση ο ευπαίδευτος συνήγοροςτου ενδιαφερόμενου μέρους έχει δεχθεί ότι 'Προϊστάμενος Τμήματος' ήταν ο Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας. Ταυτόχρονα έχει προβάλει τον ισχυρισμό ότι 'κατά τον ουσιώδη χρόνο πλήρωσης της θέσης, η θέση του Προϊσταμένου του Τμήματος είχε χηρεύσει και δεν είχε πληρωθεί'. Ο ισχυρισμός αυτός δεν έχει αντικρουσθεί από τον αιτητή. Παρέμεινε, επομένως, αναντίλεκτος.

Λαμβάνω υπόψη μου ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο η θέση του Προϊσταμένου του Τμήματος είχε χηρεύσει και δεν είχε πληρωθεί. Περαιτέρω, λαμβάνω υπόψη μου την πιο πάνω νομολογιακή αρχή σε συνάρτηση με τις πρόνοιες του άρθρου 2 του Νόμου 1/90 (ορισμός του όρου 'Προϊστάμενος Τμήματος'). Επίσης λαμβάνω υπόψη μου ότι ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Υγείας είναι ο ιεραρχικά ανώτερος λειτουργός στην όλη δομή του Υπουργείου Υγείας, στο οποίο υπάγεται η επίδικη θέση. Κρίνω ότι υπό τις περιστάσεις ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου νομίμως μπορούσε να ήταν ο συστήνων κατά το άρθρο 35(4) του Νόμου 1/90."

Τα όσα λέχθηκαν στην Τσίκκου (πιο πάνω) τυγχάνουν πλήρους εφαρμογής στα γεγονότα της κρινόμενης υπόθεσης. Λαμβανομένων δε υπόψη των λόγων που υπαγόρευσαν την παρουσία του Γενικού Διευθυντή ενώπιον της Ε.Δ.Υ. θεωρώ ότι υπό τις περιστάσεις νόμιμα μπορούσε να προβεί στις συστάσεις δυνάμει του άρθρου 34(9) του Νόμου. Ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.

Αναφορικά με την εισήγηση που σχετίζεται με την αρμοδιότητα του Γενικού Διευθυντή και του κ. Αγκαστινιώτη να κρίνουν τις συνεντεύξεις, έχω την άποψη πως το θέμα διέπεται από το άρθρο 17* του Νόμου. Παρατηρώ ότι ο κ. Αγκαστινιώτης αξιολόγησε τους υποψηφίους στα ιατρικά θέματα.

Λαμβάνω υπόψη μου το λεκτικό του πιο πάνω άρθρου 17 του Νόμου και ιδιαίτερα την πρόταση "να βοηθήσει την Επιτροπή πάνω σε οποιοδήποτε ζήτημα το οποίο η Επιτροπή έχει να εξετάσει κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της". Λαμβάνω επίσης υπόψη μου τα καθήκοντα της επίδικης θέσης (βλ. Σχέδια Υπηρεσίας). Πρόκειται για ιατρικά καθήκοντα στην ειδικότητα της Παιδιατρικής. Προκύπτει από το ενώπιον του Δικαστηρίου υλικό ότι κατά τη συνέντευξη στους υποψήφιους υποβλήθηκαν ερωτήσεις αναφορικά με (α) ιατρικά θέματα, και (β) θέματα που έχουν σχέση με την προσωπικότητα των υποψηφίων (Βλ. και παραγ. 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας). Θεωρώ λοιπόν ότι ο πλέον αρμόδιος να βοηθήσει την Επιτροπή αναφορικά με το πρώτο θέμα ήταν ο Ανώτερος Ειδικός Ιατρός κ. Αγκαστινιώτης και αναφορικά με το δεύτερο - και γενικά για την απόδοση των υποψηφίων - ο Γενικός Διευθυντής. Ακολουθεί πως νόμιμα η Ε.Δ.Υ. ζήτησε από τους δύο λειτουργούς να αξιολογήσουν την απόδοση των υποψηφίων κατά τη συνέντευξη. Ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.

Ο δεύτερος λόγος ακύρωσης αναφέρεται στην κρίση της συνέντευξης από την Ε.Δ.Υ.. Υποστηρίχθηκε ότι δυνάμει του άρθρου 34(10) η Ε.Δ.Υ. όφειλε να δώσει αιτιολογία στις εντυπώσεις. Αντί οποιαδήποτε αιτιολογία κατέγραψε γενικές εντυπώσεις "περί τη συνέντευξη". Αφού κατέγραψε τα τέσσερα ονόματα των υποψηφίων υποδιαίρεσε το χώρο των ονομάτων τους σε 6 στήλες, η τελευταία των οποίων φέρει τον τίτλο "Γενική Αξιολόγηση". Ωστόσο η "Γενική Αξιολόγηση" έχει καταγραφεί με γενικούς χαρακτηρισμούς όπως "καλός" ή "πολύ καλός" ή "πάρα πολύ καλός", οι οποίοι - χαρακτηρισμοί - δεν αποτελούν αιτιολογία όπως την απαιτεί το άρθρο 34(10) του Νόμου.

Η απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση είναι ένα από τα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία επιλογής του πιο κατάλληλου υποψήφιου (βλ. άρθρο 34(9) του Νόμου).

Η καταγραφή της γενικής εντύπωσης όσο αφορά την απόδοση των υποψηφίων σε προφορική εξέταση αποτελεί επιταγή του άρθρου 34(10) του Νόμου, σύμφωνα με το οποίο η εντύπωση "καταγράφεται πάντοτε στα πρακτικά και αιτιολογείται". Έχω την άποψη πως σύμφωνα με την ορθή ερμηνεία του άρθρου 34(10) του Νόμου μετά την προφορική εξέταση πρέπει να γίνει πρώτα η καταγραφή της γενικής εντύπωσης και ν' ακολουθήσει η αιτιολόγηση της (Βλ. και Χατζηχάννας κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 3/97, 51/97, 149/97/19.6.98).

Έχω παραθέσει το μέρος των πρακτικών της Ε.Δ.Υ. το οποίο - σύμφωνα με την ίδια την Ε.Δ.Υ. - αποτελεί την αιτιολογία της αξιολόγησης της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση.

Θεωρώ ότι η τελευταία στήλη η οποία αφορά τη "Γενική Αξιολόγηση" αποτελεί απλώς καταγραφή της γενικής εντύπωσης. Στην περίπτωση του αιτητή αυτή ήταν "Πολύ καλή" και στην περίπτωση του Ε.Μ. "πάρα πολύ καλή+". Το ίδιο ισχύει και με τις προηγούμενες 5 στήλες. Καταγράφουν την εντύπωση σε σχέση με τα στοιχεία της γνώσης, έκφρασης, επικοινωνίας, νοητικών ικανοτήτων και άλλων στοιχείων της προσωπικότητας. Ελλείπει παντελώς η οποιαδήποτε αιτιολογία της γενικής εντύπωσης όσον αφορά την απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση. Η πορεία που έχει υιοθετήσει η Ε.Δ.Υ. - η καταγραφή της εντύπωσης σε στήλες - δεν ικανοποιεί τις απαιτήσεις του άρθρου 34(10) του Νόμου. Ακολουθεί πως η Ε.Δ.Υ. έχει ενεργήσει κατά παράβαση του άρθρου 34(10) του Νόμου.

Εφόσον η απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση αποτελεί ανεξάρτητο και αυτοτελές στοιχείο κρίσης αυτή αποτελεί και συστατικό στοιχείο της πράξης προαγωγής απαραίτητο για την τελείωση της. Στην απουσία έγκυρης αιτιολόγησης της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση η πράξη είναι ατελής, γεγονός που την αποστερεί νομικού κύρους. Η αιτιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση αποτελεί ουσιώδη νομοθετικό τύπο για την κατάρτιση της πράξης προαγωγής, παρέκκλιση από τον οποίο καθιστά την πράξη άκυρη (Βλ. Αργύρη ν. Ε.Δ.Υ. (1995) 4 Α.Α.Δ. 845 - απόφαση Πική, Δ., όπως ήταν τότε και Στασινόπουλου "Δίκαιο των Διοικητικών Πράξεων", σελ. 216, Βλ. και Λεωνίδου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 385). Ακολουθεί πως η προσφυγή 435/97 επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται λόγω παράβασης ουσιώδους νομοθετικού τύπου.

Προσφυγές 438/97 και 452/97.

Λόγοι ακύρωσης:

Οι αιτητές στις δύο πιο πάνω προσφυγές δεν έχουν περιληφθεί στον κατάλογο των τεσσάρων υποψηφίων που συστήθηκαν από τη Συμβουλευτική Επιτροπή ούτε στον τελικό κατάλογο των υποψηφίων τους οποίους η Ε.Δ.Υ. κάλεσε ενώπιον της για συνέντευξη. Εισηγήθηκαν ότι η μη συμπερίληψη τους στους εν λόγω καταλόγους ήταν εσφαλμένη και παράνομη. Εισηγήθηκαν, επίσης, ότι υπερέχουν σε πρόσοντα, αξία και πείρα και ότι δόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στη συνέντευξη η οποία έπαιξε και καθοριστικό ρόλο.

Στο σημείο αυτό παρατηρώ ότι η αιτήτρια στην προσφυγή 438/97 έχει επιχειρήσει σύγκριση της και με τους υποψηφίους που είχαν συστηθεί από την Συμβουλευτική Επιτροπή, αλλά τελικά δεν έχουν επιλεγεί. Η πλευρά της Ε.Δ.Υ. δεν έχει εγείρει οποιοδήποτε θέμα επί του προκειμένου και έτσι το δικαστήριο δεν έχει ακούσει σχετική επιχειρηματολογία. Όπως υποδείχθηκε στη Δημοκρατία ν. Κουλία (1991) 3 Α.Α.Δ. 370, 385: "Είναι αξιοσημείωτο ότι το Ελληνικό Συμβούλιο Επικρατείας στην υπόθεση 2756/65 αποφάσισε ότι ο 'αιτών καθ' ο μέρος στρέφεται κατά συναδέλφων του εγγεγραμμένων εν τω πίνακι προακτέων και μη προαχθέντων ώστε ουδόλως εθίγει ο αιτών εκ της εγγραφής αυτών εν τω πίνακι προακτέων στερείται εννόμου συμφέροντος'. Η αρχή αυτή επαναλήφθηκε σε μεταγενέστερες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας - (βλ., μεταξύ άλλων, 2976-2978/68, 796/69, Ευρετήριον Νομολογίας Συμβουλίου της Επικρατείας, 1961-1970, σελ. 237-238)".

Ο πιο πάνω λόγος ακύρωσης καθιστά σκόπιμη την αναφορά στις λεπτομέρειες των στοιχείων τα οποία συνθέτουν την καταλληλότητα των υποψηφίων και τα οποία λήφθηκαν υπόψη από την Συμβουλευτική Επιτροπή και την Ε.Δ.Υ..

Αξία - Εμπιστευτικές Εκθέσεις.

Σημειώνεται ότι για τον αιτητή στην Προσφυγή 452/97 δεν έχουν ετοιμασθεί εμπιστευτικές εκθέσεις, προφανώς επειδή δεν υπηρετούσε πάνω σε μόνιμη βάση. Η θέση του ότι υπερέχει σε αξία έχει σαν έρεισμα τα προσόντα του.

Η αιτήτρια Καραολή (Προσφυγή 438/97), το Ε.Μ. και η συστηθείσα Αναστασία Αγγελή, έχουν την ίδια εξαίρετη αξιολόγηση στις υπηρεσιακές εκθέσεις για όλα τα χρόνια της σταδιοδρομίας τους πλην της αξιολόγησης για το έτος 1991 η οποία για την αιτήτρια και το Ε.Μ. μειώθηκε από την Ε.Δ.Υ. από "εξαίρετα" σε "πολύ ικανοποιητικά".

Ο υποψήφιος Χριστάκης Ευθυμίου (Προσφυγή 435/97) έχει επίσης εξαίρετη αξιολόγηση σε όλα τα έτη της σταδιοδρομίας του εκτός από τα έτη 1990 και 1991 κατά τα οποία η Ε.Δ.Υ. εμείωσε τη βαθμολογία του από "εξαίρετα" σε "πολύ ικανοποιητικά".

Ο τέταρτος συστηθείς δεν είναι δημόσιος υπάλληλος. Για το λόγο αυτό δεν μπορεί να συγκριθεί με την αιτήτρια Καραολή από απόψεως Υπηρεσιακών Εκθέσεων και αρχαιότητας.

Προσόντα:

Η αιτήτρια και η συστηθείσα Αναστασία Αγγελή κατέχουν διδακτορικό δίπλωμα. Σύμφωνα με τον συνήγορο της η αιτήτρια "κατέχει την μετεκπαίδευση ως υποειδικότητα στη Νεογνολογία που δεν διαθέτει κανένας άλλος από τους υποψηφίους". Για ενίσχυση αυτής της θέσης του παρουσίασε πιστοποιητικό του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σύμφωνα με το οποίο η αιτήτρια παρακολούθησε τις εργασίες του Τμήματος Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών της Κλινικής από 20.2.1983 μέχρι 20.2.84 και απέκτησε γνώση των μεθόδων αντιμετώπισης και νοσηλείας των προώρων και ασφυκτικών νεογνών.

Η ευπαίδευτη συνήγορος της Ε.Δ.Υ. αντέτεινε πως από το φάκελο της διοίκησης δεν προκύπτει ότι η αιτήτρια έχει αναγνωρισμένη ειδικότητα στον πιο πάνω τομέα "ούτε υποειδικότητα όπως την χαρακτηρίζει ο δικηγόρος της". Υπέδειξε ότι από το φάκελο προκύπτει ότι το Ε.Μ. "εξετέλεσε επίσης καθήκοντα στο Τμήμα Νεογέννητων του Μαιευτηρίου Αλεξάνδρας ως υπεύθυνη εξωτερική βοηθός από 5.10.78 - 5.4.79 και σύμφωνα με το σχετικό πιστοποιητικό του Διευθυντή του Τμήματος "εξετέλεσε μετά μεγάλου ζήλου και μετά πάσης επιμέλειας τα καθήκοντα της, απέκτησε δε σημαντική πείρα Νεογνικής Παιδιατρικής". Το Ε.Μ. συνέγραψε επίσης εργασία με τίτλο "Ο Φυματικός Δείκτης στον Παιδικό Πληθυσμό Πόλης και Επαρχίας Λάρνακας".

Ο αιτητής στην Προσφυγή 452/97 έχει δύο ειδικότητες αναγνωρισμένες από το Ιατρικό Συμβούλιο Κύπρου και από τη χώρα που ειδικεύτηκε. Είναι Fellow of the American Academy of Pediatrics (FAAP), Fellow of the American College of Cardiology (FACC) και υπηρέτησε ως "Chief Resident of Pediatrics".

Αρχαιότητα:

Η αιτήτρια και η συστηθείσα Αναστασία Αγγελή διορίστηκαν ως Μόνιμοι Ιατρικοί Λειτουργοί 1ης τάξης από 2.2.87 και το Ε.Μ. και ο αιτητής στην Προσφυγή 435/97 από 8.11.85.

Τονίζεται ότι προκειμένου για πλήρωση θέσης πρώτου διορισμού και προαγωγής η αρχαιότητα αποτελεί στοιχείο περιορισμένης σημασίας.

Αξιολόγηση στην προφορική εξέταση:

Αιτήτρια στην Προσφυγή 438/97: "Πολύ καλή".

Αιτητής στην Προσφυγή 452/97: "Πάρα πολύ καλός".

Αιτητής στην Προσφυγή 435/97: "Εξαίρετος".

Ε.Μ.: "Εξαίρετη".

Συστηθείσα Αναστασία Αγγελή: "Εξαίρετη".

Συστηθείς Θεοδότης Παπαγεωργίου: "Εξαίρετος".

Προσόντα πρόσθετα από εκείνα που προβλέπονται από το σχέδιο υπηρεσίας - Η θέση της νομολογίας:

Πριν παραθέσω την θέση της νομολογίας θα πραγματευθώ τις αντίστοιχες θέσεις των δύο μερών σε σχέση με την "υποειδικότητα" της αιτήτριας στην Προσφυγή 438/97. Η θέση της ευπαίδευτης συνηγόρου της Ε.Δ.Υ. επί του προκειμένου είνα ορθή. Πράγματι ο σχετικός Νόμος δεν αναγνωρίζει τέτοια "υποειδικότητα". Από την άλλη θεωρώ ότι η οποιαδήποτε συστηματική παρακολούθηση ενός τομέα εργασίας και η συνεπαγόμενη απόκτηση γνώσης - όπως είναι η περίπτωση της αιτήτριας και του Ε.Μ. - αποτελούν παράγοντες οι οποίοι προσθέτουν στην αξία τους.

Στη Λούκα ν. Α.Η.Κ. (1996) 4 Α.Α.Δ. 1040, έχει γίνει επισκόπηση της σχετικής με το θέμα των πρόσθετων προσόντων νομολογίας. Την μεταφέρω:

"Πράγματι είναι νομολογημένο ότι προσόντα 'πρόσθετα από εκείνα που προβλέπονται από το Σχέδιο Υπηρεσίας συνιστούν παράγοντα οριακής σημασίας για διεκδικήσεις του κατόχου τους για προαγωγή'. (Δημοκρατία ν. Κουκκουρή και Άλλων (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, 609). Δεν θεμελιώνουν από μόνα τους έκδηλη υπεροχή. Ωστόσο αποτελούν παράγοντα ο οποίος πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη διαδικασία επιλογής του πιο κατάλληλου υποψήφιου. Έχει, επομένως, νομολογηθεί ότι προσόντα πέρα από εκείνα που απαιτούνται από τα σχέδια υπηρεσίας αλλά έχουν σχέση με τα καθήκοντα του υπαλλήλου και τα οποία τον καθιστούν πιο κατάλληλο για την εκτέλεση αυτών των καθηκόντων, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. (Δομετάκης ν. Δημοκρατίας (1988) 3 Α.Α.Δ. 1673, 1678-79, Ανδρέου ν. Δημοκρατίας (1979) 3 Α.Α.Δ. 379, 388, Σωτηριάδου και Άλλοι ν. Δημοκρατίας (1983) 3 Α.Α.Δ. 921, 943-944. Βλ. και Δημοκρατία ν. Ανδρέου και Άλλων (1993) 3 Α.Α.Δ. 153, 162 σύμφωνα με την οποία 'ακαδημαϊκά προσόντα που έχει ένας υποψήφιος, επιπλέον αυτών που καθορίζονται στο σχέδιο υπηρεσίας ως τα απαραίτητα ή ως πλεονέκτημα, λαμβάνονται γενικά υπόψη, αν είναι συναφή προς τα καθήκοντα της θέσης αλλιώς έχουν περιθωριακή σημασία')".

(Βλ. και Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 317: "Η κατοχή ακαδημαϊκών προσόντων άλλων από εκείνα τα οποία απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας, είναι παράγοντας οριακής σημασίας ο οποίος δεν επαυξάνει ουσιωδώς τις διεκδικήσεις του κατόχου για προαγωγή".)

Υπό το φως της πιο πάνω θέσης της νομολογίας θεωρώ ότι τα υπέρτερα προσόντα των αιτητών δεν θεμελιώνουν από μόνα τους έκδηλη υπεροχή.

Προφορική εξέταση - Η θέση της Νομολογίας:

Στην Ιωάννου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 390, 417 - απόφαση Χρυσοστομή, Δ. - το θέμα έχει τεθεί ως εξής:

"Η απόδοση των υποψηφίων κατά τις συνεντεύξεις έχει αυξημένη βαρύτητα όταν πρόκειται για πλήρωση θέσεων πρώτου διορισμού και θέσεων υψηλών στην υπαλληλική ιεραρχία, όπου η επιτυχής εκτέλεση των καθηκόντων των προϋποθέτει πρόσωπα που διαθέτουν προσωπικότητα, καθώς και διευθυντικές και διοικητικές ικανότητες (βλ. Panayiotou & Another v. R. (1968) 3 C.L.R. 639, 642, Eliadou Duncan v. R. (1977) 3 C.L.R. 153, 163, Stylianou & Another v. R. (1980) 3 C.L.R. 776, 787, Loizidou-Papaphoti v. E.Δ.Υ. (1984) 3 C.L.R. 933, 941, Republic v. Potoudes (1987) 3 C.L.R. 1591, Λάμπης ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 708, 711 και Νίκος Ζαβρός κ.ά. ν. Ε.Δ.Υ., Υπ. Αρ. 733/85 κ.λ.π., ημερ. 31.7.89, Δημοκρατία κ.ά. ν. Ανδρέα Γιαλλουρίδη κ.ά., Α.Ε. 868 και 869, ημερ. 13.12.90, Γεώργιος Γεωργή κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 412/87 κλπ., ημερ. 23.12.89, που δεν έχουν ακόμη δημοσιευτεί επίσημα).

Η εκτίμηση του Διευθυντή του Τμήματος για την απόδοση των υποψηφίων, δεν αποτελεί παράγοντα επιλογής, αλλά παράγοντα για τη μόρφωση κρίσης της Επιτροπής για την απόδοση των υποψηφίων (Βλ. Μάριος Δρουσιώτης κ.ά. ν. Ε.Δ.Υ., Υπ. Αρ. 701/86 και 715/86, ημερ. 11.3.89)"

(Βλ. και Στυλιανού κ.ά. ν. Δημοκρατίας κ.ά. (1994) 3 Α.Α.Δ. 387, 398: "Και η προφορική εξέταση ρίπτει φως στην αξία των υποψηφίων").

Στην κρινόμενη περίπτωση η επίδικη θέση ανήκει στην κλίμακα Α14. Είναι υψηλόβαθμη θέση. Τα σχέδια υπηρεσίας απαιτούν "ακεραιότητα χαρακτήρα, διοικητική και οργανωτική ικανότητα, υπευθυνότητα, πρωτοβουλία και ευθυκρισία". Οι ικανότητες αυτές έχουν άμεση σχέση με την προσωπικότητα των υποψηφίων. Έχοντας, λοιπόν, υπόψη αυτούς τους παράγοντες - υψηλόβαθμη θέση και σχέδια υπηρεσίας - θεωρώ ότι η προσέγγιση της Συμβουλευτικής Επιτροπής στο θέμα της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση συνάδει με την επί του προκειμένου θέση της νομολογίας. Ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.

Σε σχέση με την θέση των αιτητών και στις δύο προσφυγές - 438/97 και 452/97 - ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν έχει αιτιολογήσει γιατί έπρεπε να κριθούν η αιτήτρια στην Προσφυγή 438/97 ως "πολύ καλή", ο αιτητής στην προσφυγή 452/97 ως "πάρα πολύ καλός" και τα 4 συστηθέντα πρόσωπα ως "εξαίρετοι". Παρατηρώ: Σύγκριση της αιτιολογίας της αξιολόγησης - έχει παρατεθεί στη σελ. 3-4 - αποκαλύπτει με επάρκεια τους λόγους της διαφοροποίησης.

Σε σχέση με τη θέση του αιτητή στην Προσφυγή 452/97, ότι οι ερωτήσεις που υποβλήθηκαν στους υποψηφίους και οι απαντήσεις που δόθηκαν δεν καταγράφηκαν στα πρακτικά, παρατηρώ ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν έχει τέτοια υποχρέωση (Βλ. Εκτορίδης ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 922).

Αναφορικά με τη θέση του αιτητή - στην Προσφυγή 452/97 - για την απουσία Παιδίατρου παρατηρώ ότι ο Νόμος δεν επιβάλλει τέτοια υποχρέωση στη Συμβουλευτική Επιτροπή και η μη παρουσία του δεν συνιστά λόγο ακύρωσης.

Ο αιτητής στην Προσφυγή 452/97 έχει, επίσης, προβάλει τη θέση ότι η έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής τελεί υπό την πλάνη της παραγνώρισης της ειδικότητας του στην Παιδοκαρδιολογία ως της μόνης ειδικότητας η οποία είναι αναγνωρισμένη και από τη χώρα όπου ειδικεύτηκε (Η.Π.Α.), γεγονός που τον καθιστά ικανό να εξασκήσει την ειδικότητα αυτή και στη συγκεκριμένη χώρα η οποία είναι γνωστό πόσο ψηλά κριτήρια καθορίζει.

Τα στοιχεία που αναφέρονται στην πιο πάνω ειδικότητα του αιτητή είχαν επισυναφθεί στην αίτηση του. Στην έκθεση της η Συμβουλευτική Επιτροπή αναφέρει ότι έλαβε υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων. Τεκμαίρεται, ελλείψει μαρτυρίας περί του αντιθέτου, ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή είχε υπόψη της τα στοιχεία που σχετίζονται με τα προσόντα του αιτητή και δεν έχει ενεργήσει υπό το καθεστώς πλάνης (Βλ. Michanicos and Another v. Republic (1976) 3 C.L.R. 237, HjiMichael v. Republic (1972) 3 C.L.R. 246).

Τέλος και οι δύο αιτητές υπέβαλαν ότι η Ε.Δ.Υ. με το να μην τους καλέσει ενώπιον της και να καλέσει τους 4 συστηθέντες από την Συμβουλευτική Επιτροπή "έχει ενεργήσει αντίθετα προς την αξιοκρατία χωρίς να δώσει οποιαδήποτε αιτιολογία".

Ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας στην προσφυγή 438/97 εσηγήθηκε, επίσης, ότι "η Ε.Δ.Υ. όφειλε να διαπιστώσει ότι η αιτήτρια υπερείχε έκδηλα σε προσόντα σε εξειδικευμένη πείρα και γνώσεις, είχε εξαίρετη αξία και δεν υστερούσε σε αρχαιότητα και άρα όφειλε να την καλέσει". Σύμφωνα με τον ευπαίδευτο συνήγορο του αιτητή στην προσφυγή 452/97, κατά την άσκηση της αρμοδιότητας που της παρέχει ο Νόμος, η Ε.Δ.Υ. "παρέλειψε να διαπιστώσει την υπεροχή του αιτητή έναντι των συστηθέντων υποψηφίων. Η Ε.Δ.Υ. όφειλε να διαπιστώσει ότι ο αιτητής δεν υστερούσε σε προσόντα, εξειδικευμένη πείρα και γνώσεις, καθώς και προσφορά έναντι των συστηθέντων υποψηφίων".

Η θέση των αιτητών για έκδηλη υπεροχή καθιστά σκόπιμη την εξέταση της έννοιας του σχετικού όρου.

Για να ευσταθήσει ισχυρισμός για καταφανή ή έκδηλη υπεροχή πρέπει η υπεροχή να είναι αυταπόδεικτη και προφανής από την εξέταση των φακέλων των υποψηφίων. Η υπεροχή πρέπει να είναι τέτοιας φύσης που να αναδύεται από κάθε άποψη από το συνδυασμένο αποτέλεσμα της αξίας, προσόντων και αρχαιότητας των προσώπων που συναγωνίζονται για προαγωγή. Με άλλες λέξεις πρέπει να αναδύεται ως αναντίρρητο γεγονός τόσο πειστικό που να εντυπωσιάζει κάποιον από την πρώτη ματιά (Βλ. Χ''Σάββα ν. Δημοκρατίας (1982) 3 Α.Α.Δ. 76, 78 - απόφαση Πική, Δ., όπως ήταν τότε, και Γρηγορίου ν. Α.Η.Κ. (1998) 3 Α.Α.Δ. 728).

Όπως έχει τεθεί στη Ρ.Ι.Κ. ν. Κωνσταντινίδου (1997) 3 Α.Α.Δ. 338, η υπεροχή για να είναι έκδηλη πρέπει να προσλαμβάνει αντικειμενική υπόσταση.

Το κύρος της προσβαλλόμενης απόφασης πρέπει να εξεταστεί με βάση τις νομολογιακές αρχές που διέπουν τον δικαστικό έλεγχο των προαγωγών. Το διορίζον όργανο για να δικαιολογήσει την επιλογή του δεν πρέπει να καταλήξει ότι ο διορισθείς υπερέχει έκδηλα των άλλων υποψηφίων. Από την άλλη επέμβαση του δικαστηρίου είναι δυνατή μόνο όπου ικανοποιείται από τον αιτητή ότι υπερείχε έκδηλα του υποψήφιου που έχει επιλεγεί. Μόνο σε τέτοια περίπτωση το όργανο που έχει προβεί στην επιλογή θεωρείται ότι έχει υπερβεί τα ακραία όρια της διακριτικής του ευχέρειας και έχει κάμει κακή χρήση της (Βλ. Γεωργίου ν. Δημοκρατίας (1976) 3 Α.Α.Δ. 74, 85 - απόφαση Ολομέλειας, Τριανταφυλλίδη, Π., και Γ.Μ. Παπαχατζή "Σύστημα του Ισχύοντος στην Ελλάδα Διοικητικού Δικαίου", σελ. 729).

Έχω παραθέσει σε κάποια έκταση τα στοιχεία που συνθέτουν την καταλληλότητα των υποψηφίων - αξία, προσόντα, αρχαιότητα, απόδοση στην προφορική συνέντευξη (βλ. σελ. 13-16). Λαμβάνω, επίσης, υπόψη μου ότι πρόκειται για θέση που βρίσκεται ψηλά στην ιεραρχία και σε τέτοια περίπτωση η διακριτική ευχέρεια του διορίζοντος οργάνου είναι πολύ ευρεία (βλ. Christou v. Republic (1977) 3 C.L.R. 11 και Ierides v. Republic (1976) 3 C.L.R. 9). Το βάρος της απόδειξης έκδηλης υπεροχής βαρύνει τους αιτητές (Βλ. Αλεξάνδρου ν. Κ.Ο.Τ. (1980) 3 Α.Α.Δ. 360).

Αφού έλαβα υπόψη όλα τα πιο πάνω στοιχεία σε συνάρτηση με τη βαρύτητα που πρέπει να αποδοθεί στο κάθε ένα απ' αυτά - όπως την έχει αναγνωρίσει η νομολογία - κρίνω ότι οι αιτητές δεν έχουν αποδείξει έκδηλη υπεροχή. Ο σχετικός λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.

Ούτε και η θέση για έλλειψη αιτιολογίας ευσταθεί. Η σχετική απόφαση της Ε.Δ.Υ. περιέχει τα απαραίτητα ειδικά και συγκεκριμένα στοιχεία για τη διακρίβωση της νομιμότητας της.

Υπό το φως των πιο πάνω καταλήξεών μου οι προσφυγές 438/97 και 452/87 αποτυγχάνουν και απορρίπτονται.

Η προσφυγή 435/97 επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα £300.

Οι προσφυγές 438/97 και 452/97 αποτυγχάνουν και απορρίπτονται. Ο κάθε ένας από τους αιτητές να πληρώσει ποσό £300 ως έξοδα. Καμιά διαταγή για τα έξοδα του Ε.Μ..

Διαταγή ως ανωτέρω.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία