|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1998) 4 ΑΑΔ 704
10 Σεπτεμβρίου, 1998
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΟΣΙΟΥ,
2. ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΙΜΙΚΛΙΝΙΩΤΗΣ,
3. ΡAΚΗΣ ΖΑΧΑΡIΟΥ,
4. ΑΝΔΡEΑΣ ΒΑΣΙΛΕIΟΥ,
5. ΧΡIΣΤΟΣ ΚΑΣΑΠΗΣ,
6. ΚΥΡΙAΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ,
7. ΜΑΡΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ,
8. ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ,
9. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΔΑΝΙΗΛΙΔΗΣ,
10. ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ,
11. ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΚΟΥΛΛΗΣ,
12. ΞΕΝΟΦΩΝ ΘΕΟΛΟΓΟΥ,
Αιτητές,
v.
ΑΡΧΗΣ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 665/96)
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Έννομο συμφέρον ― H σχετική προδικαστική ένσταση προβάλλεται κατά παν στάδιο της δίκης ή και αυτεπάγγελτα εξετάζεται από το Δικαστήριο.
Διοικητικό Δίκαιο ― Aποδοχή διοικητικής πράξης ―�Συνεπάγεται την εξάλειψη του εννόμου συμφέροντος προσβολής της με προσφυγή ―�Περιστάσεις αποδοχής της πράξης στην κριθείσα περίπτωση.
Oργανισμοί Δημοσίου Δικαίου ― Aρχή Λιμένων Kύπρου ― Eπίδομα απογευματινής και νυκτερινής εργασίας Φυλάκων ― Aντιδιαστολή της περίπτωσής τους με τα αντιστοίχως ισχύοντα στη δημόσια υπηρεσία ―�Έκταση κατά την οποία δικαιούνται τα επιδόματα.
Oι αιτητές αμφισβήτησαν τον τρόπο υπολογισμού των επιδομάτων απογευματινής και νυχτερινής εργασίας που τους χορηγήθηκαν όχι κατά το χρόνο έναρξης της καταβολής τους αλλά περί τα τέσσερα έτη αργότερα.
Tο Aνώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Tο ζήτημα του εννόμου συμφέροντος άπτεται της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου και μπορεί να εγερθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας, ακόμα και να εξετασθεί αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο.
Εξετάζοντας το θέμα σε σχέση με τα γεγονότα της υπόθεσης, διαπιστώνεται ότι πράγματι οι αιτητές γνώριζαν από πολλού τον τρόπο υπολογισμού των σχετικών επιδομάτων. Στην πραγματικότητα τα ποσά που καταβάλλονταν σ' αυτούς κατά τα τελευταία 4 περίπου χρόνια, υπολογίζονταν με τον τρόπο που τώρα αμφισβητούν. Οι αιτητές αποδέχονταν τα ποσά που τους καταβάλλονταν χωρίς καμιά διαμαρτυρία και χωρίς επιφύλαξη των δικαιωμάτων τους. Με την ανεπιφύλακτη αποδοχή των προσφερομένων σ' αυτούς ποσών επιδομάτων, οι αιτητές αποδέχονταν έμμεσα και τον τρόπο υπολογισμού τους. Γι' αυτό δεν μπορούν τώρα να παραπονούνται και να διεκδικούν τον υπολογισμό των επιδομάτων τους με διαφορετικό τρόπο με αναδρομική μάλιστα ισχύ και στην ουσία να αμφισβητούν τα ποσά που οι ίδιοι αποδέχτηκαν.
Με βάση τα πιο πάνω διαπιστώνεται ότι η προδικαστική ένσταση ευσταθεί και γίνεται δεχτή. Μια από τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την καταχώρηση και προώθηση προσφυγής κάτω από το Άρθρο 146 του Συντάγματος, είναι η ύπαρξη εννόμου συμφέροντος. Η απουσία του καθιστά την προσφυγή απαράδεκτη.
2. Εν πάση περιπτώσει, η προσφυγή θα απορριπτόταν και επί της ουσίας. Από τα διάφορα έγγραφα που κατατέθηκαν, διαπιστώνεται ότι η σχετική εγκύκλιος η οποία υιοθετήθηκε με την απόφαση του Συμβουλίου, ερμηνεύτηκε και εφαρμόσθηκε ορθά. Το επίδομα βάρδιας στο οποίο αναφέρεται η εγκύκλιος αφορούσε μόνο τις εργασίες που καλύπτονταν με το σύστημα βάρδιας. Οι υπερωρίες στα διάφορα σημεία του λιμανιού εκτός της κύριας εισόδου/εξόδου του και της εισόδου/εξόδου του χώρου των εμπορευματοκιβωτίων, όπως φαίνεται από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, δεν ενέπιπταν στις εργασίες για τις οποίες ίσχυε το σύστημα βάρδιας, αλλά επρόκειτο για υπερωριακή απασχόληση των φυλάκων, πέραν του ωραρίου εργασίας τους σε εργασίες που δεν καλύπτονταν με το σύστημα βάρδιας.
H προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Ηadjiconstantinou & Others v. Repupblic (1984) 3 C.L.R. 319,
Γεωργίου και Άλλοι v. ΑΤΗΚ (1997) 4 Α.Α.Δ. 3240,
Πέτρου και Άλλοι v. ΑΤΗΚ (1997) 4 Α.Α.Δ. 3271.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόρριψη αιτήματος για τροποποίηση του τρόπου υπολογισμού των επιδομάτων απογευματινής και νυκτερινής εργασίας των αιτητών εκτός της εισόδου του λιμανιού της Λεμεσού.
Γ. Μηχανικός, για τους Aιτητές.
A. Λυκούργου για Τ. Παπαδόπουλο, για τους Kαθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
XPYΣOΣTOMHΣ, Δ.: Οι αιτητές στην παρούσα υπόθεση ζητούν δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση, που κοινοποιήθηκε σ' αυτούς με επιστολή ημερ. 28.5.96, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα τους για τροποποίηση του τρόπου υπολογισμού των επιδομάτων απογευματινής και νυκτερινής εργασίας τους εκτός της εισόδου του λιμανιού της Λεμεσού από 1.1.90, είναι άκυρη.
Η Αρχή Λιμένων (η Αρχή) είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και λειτουργεί βάσει του περί Αρχής Λιμένων Νόμου του 1973 (Ν. 38/73), όπως τροποποιήθηκε. Η Αρχή διοικείται και ενεργεί μέσω του Διοικητικού της Συμβουλίου (το Συμβούλιο).
Η Υπηρεσία Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, με εγκύκλιο της, αρ. 930, ημερ. 20.6.90 γνωστοποίησε ότι το Υπουργικό Συμβούλιο με απόφασή του ημερ. 19.4.89, ενέκρινε συμφωνία που επιτεύχθηκε στη Μ.Ε.Π., για καταβολή επιδόματος σε όλο το προσωπικό που εργάζεται με σύστημα βάρδιας, τόσο για νυχτερινή όσο και για απογευματινή εργασία. Στην εγκύκλιο αναφέρεται επίσης ότι το επίδομα "θα περιορίζεται στις πραγματικές ώρες εργασίας μόνο, είτε αυτές προσφέρονται ως μέρος του κανονικού προγράμματος εργασίας, είτε υπερωριακά, και θα υπάρχει διαφοροποίηση στην αποζημίωση για τη νυχτερινή και απογευματινή εργασία. Το επίδομα έχει καθορισθεί από 1.1.90 σε ποσοστό 20% των δεδουλευμένων ωρών εργασίας για τη νυχτερινή εργασία και σε 10% των δεδουλευμένων ωρών εργασίας για την απογευματινή εργασία .......". Οι υπόλοιπες λεπτομέρειες του σχεδίου περιλαμβάνονταν σε κείμενο επισυνημμένο στην εγκύκλιο.
Η συνδικαλιστική πλευρά της Αρχής ζήτησε όπως εφαρμοσθεί και στην Αρχή η συμφωνία που έγινε για τη δημόσια υπηρεσία. Η Αρχή κατά τη συνεδρία της ημερ. 29.4.91, αποφάσισε "να εγκρίνει την παραχώρηση, στους Φύλακες της Αρχής, που εργάζονται με σύστημα βάρδιας, του αναθεωρημένου επιδόματος νυχτερινής εργασίας, όπως γίνεται λόγος στην παράγραφο 2.1 του Σημειώματος, με αναδρομική εφαρμογή από 1.1.90".
Σε συνεδρία της ημερ. 22.7.91, η Μεικτή Επιτροπή Προσωπικού της Αρχής αποφάσισε να ζητήσει την έγκριση όσον αφορά και το επίδομα απογευματινής εργασίας, το οποίο, όπως αναφέρει, εκ παραδρομής παραλείφθηκε προηγουμένως. Το αίτημα τελικά εγκρίθηκε με ισχύ από 1.4.92 και δόθηκαν οι σχετικές οδηγίες για εφαρμογή των αποφάσεων της Αρχής.
Με επιστολή του προς την Αρχή, ημερ. 9.8.95, ο δικηγόρος των αιτητών ζήτησε όπως εφαρμοσθούν ορθά η εγκύκλιος και οι σχετικές αποφάσεις της Αρχής και καταβληθούν στους αιτητές τα οφειλόμενα επιδόματα αναδρομικά, από 1.1.90. Στην επιστολή αναφέρονται και τα ακόλουθα:
"..... σας αναφέρω ότι εξ όσων με πληροφορούν οι πελάτες μου, δεν υλοποιούνται πλήρως τα αναφερόμενα στην πιο πάνω εγκύκλιο και επιστολές, αναφορικά με το απογευματινό και νυκτερινό τους επίδομα, με αποτέλεσμα να υφίστανται απώλειες εισοδημάτων.
Ο μηνιαίος υπολογισμός των πραγματικά δεδουλευμένων ωρών, δεν συνάδει με το επίδομα που πρέπει να καταβάλλεται.
Ένα ενδεικτικό παράδειγμα του λάθους που γίνεται είναι ότι, όταν οι φύλακες εργάζονται εκτός της εισόδου (σιλό, αίθουσα επιβατών κ.λ.π.) δεν τους καταβάλλεται το επίδομα. Λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη ότι το 50% σχεδόν των υπερωριών τους είναι εκτός εισόδου, αντιλαμβάνεστε τι απώλειες υφίστανται οι φύλακες αυτοί από τη μη καταβολή του επιδόματος."
Το θέμα τέθηκε και από τους ίδιους τους αιτητές που ήταν Φύλακες του Λιμανιού Λεμεσού, με επιστολή τους προς το Διευθυντή του Λιμανιού, ημερ. 22.5.95.
Ακολούθως ζητήθηκαν οι απόψεις του Διευθυντή του Λιμανιού και του Επόπτη Λιμανιών, ο οποίος με απαντητική επιστολή του ημερ. 6.6.95, εξήγησε τον τρόπο υπολογισμού της σχετικής αποζημίωσης. Πέραν των πιο πάνω απόψεων, ζητήθηκαν και οι απόψεις του Διευθυντή της Υπηρεσίας Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού. Στη σχετική επιστολή, ημερ. 20.12.95, αναφέρονται, μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:
"Επειδή πρόσφατα προέκυψαν διϊστάμενες απόψεις ως προς τον τρόπο υπολογισμού και καταβολής των πιο πάνω, παρακαλώ να μας πληροφορήσετε ως προς το χειρισμό που γίνεται στη δημόσια υπηρεσία σε ανάλογες περιπτώσεις. Πιο συγκεκριμένα, οι Φύλακες στο λιμάνι της Λεμεσού υπέβαλαν αίτημα για πληρωμή απογευματινού και νυχτερινού επιδόματος και όταν κληθούν για υπερωριακή απασχόληση σε οποιοδήποτε πόστο του λιμανιού. Αντίθετα η Διεύθυνση του λιμανιού απορρίπτει το αίτημα τους βασιζόμενη στη θέση ότι το κανονικό πρόγραμμα εργασίας των Φυλάκων προνοεί για βάρδια πάνω σε 24ωρη βάση στην κεντρική είσοδο/έξοδο του λιμανιού και πάνω σε 12ωρη βάση στην είσοδο/έξοδο εμπορευματοκιβωτίων, ενώ τυχόν κλήση τους για υπερωριακή εργασία εκτός της εισόδου (π.χ. στο σιλό, στην αίθουσα επιβατών, κλπ) δεν εμπίπτει μέσα στο κανονικό τους πρόγραμμα εργασίας και αποζημιώνεται μόνο υπερωριακά, χωρίς να τους καταβάλλεται οποιοδήποτε επίδομα."
Ο Διευθυντής Υπηρεσίας Δημόσιας Διοίκησης και προσωπικού με επιστολή του ημερ. 11.1.96, πληροφόρησε το Γενικό Διευθυντή της Αρχής ότι οι επηρεαζόμενοι υπάλληλοι δεν δικαιούνται την καταβολή επιδόματος βάρδιας γιατί το επίδομα βάρδιας καταβάλλεται μόνο στις περιπτώσεις όπου η ανάγκη για υπηρεσία καλύπτεται μόνιμα με το σύστημα εναλλασσομένων φυλάκων πάνω σε 24ωρη ή άλλη βάση.
Με βάση τα πιο πάνω, ετοιμάστηκε σχετικό σημείωμα από το Γενικό Διευθυντή της Αρχής το οποίο υπέβαλε προς το Συμβούλιο. Κατά τη συνεδρία ημερ. 6.5.96, το Συμβούλιο αποφάσισε όπως δοθεί αρνητική απάντηση στο δικηγόρο των αιτητών.
Ακολούθως στάληκε στο δικηγόρο των αιτητών απορριπτική επιστολή ημερ. 28.5.96. Η Αρχή αρνήθηκε να διαφοροποιήσει τον τρόπο υπολογισμού των σχετικών επιδομάτων και την πληρωμή τους και διευκρίνισε τα ακόλουθα:
"Σχετικά η Αρχή έλαβε υπόψη ότι στη δημόσια υπηρεσία, όπου ισχύουν ανάλογες διατάξεις, το επίδομα βάρδιας (που καλύπτει τα επιδόματα που πληρώνονται στο προσωπικό βάρδιας τόσο για νυχτερινή όσο και για απογευματινή εργασία) καταβάλλεται μόνο στις περιπτώσεις όπου η ανάγκη για υπηρεσία καλύπτεται μόνιμα με το σύστημα εναλλασσομένων φυλάκων πάνω σε 24ωρη βάση ή άλλη βάση. Επομένως οι πιο πάνω υπάλληλοι δεν δικαιούνται στην καταβολή επιδόματος βάρδιας όταν καλούνται περιστασιακά, εκτός του κανονικού προγράμματος εργασίας τους, να προσφέρουν υπηρεσία σε πόστα (π.χ. στο σιλό, στην αίθουσα επιβατών, κλπ) τα οποία καλύπτονται με προσωπικό μόνο όταν υπάρχει ανάγκη."
Σαν αποτέλεσμα, καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή.
Εκείνο που επιζητείται με την προσφυγή αυτή, είναι η τροποποίηση του τρόπου υπολογισμού της υπερωριακής εργασίας των αιτητών σε άλλα σημεία του λιμανιού, πλην της κεντρικής εισόδου και εξόδου του λιμανιού και της εισόδου και εξόδου του χώρου εμπορευματοκιβωτίων.
Ο δικηγόρος για την καθ' ης η αίτηση ήγειρε προδικαστική ένσταση αναφορικά με το έννομο συμφέρον των αιτητών. Υποστηρίζει συναφώς ότι οι αιτητές απώλεσαν το έννομο συμφέρον τους λόγω αποδοχής της επίδικης απόφασης της Αρχής, που έγινε γνωστή σ' αυτούς με τις επιστολές ημερ. 10.5.91 και 14.4.92 και έκτοτε καταβάλλονταν σ' αυτούς τα σχετικά επιδόματα, για 4 συνεχή χρόνια, χωρίς ποτέ στο διάστημα αυτό να αμφισβητήσουν τον τρόπο υπολογισμού τους.
Ο δικηγόρος των αιτητών υποστηρίζει ότι το θέμα δεν μπορεί να εγερθεί από το δικηγόρο των καθ' ων η αίτηση στο στάδιο αυτό της διαδικασίας. Πέραν τούτου, αναφέρει απλά ότι η ένσταση είναι νόμω και ουσία αβάσιμη και πρέπει ν' απορριφθεί.
Διαφωνώ με τη θέση του δικηγόρου των αιτητών. Το ζήτημα του εννόμου συμφέροντος άπτεται της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου και μπορεί να εγερθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας, ακόμα και να εξετασθεί αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο.
Εξετάζοντας το θέμα σε σχέση με τα γεγονότα της υπόθεσης, βρίσκω ότι πράγματι οι αιτητές γνώριζαν από πολλού τον τρόπο υπολογισμού των σχετικών επιδομάτων. Στην πραγματικότητα τα ποσά που καταβάλλονταν σ' αυτούς κατά τα τελευταία 4 περίπου χρόνια, υπολογίζονταν με τον τρόπο που τώρα αμφισβητούν. Οι αιτητές αποδέχονταν τα ποσά που τους καταβάλλονταν χωρίς καμιά διαμαρτυρία και χωρίς επιφύλαξη των δικαιωμάτων τους. Με την ανεπιφύλακτη αποδοχή των προσφερομένων σ' αυτούς ποσών επιδομάτων, οι αιτητές αποδέχονταν έμμεσα και τον τρόπο υπολογισμού τους. Γι' αυτό δεν μπορούν τώρα να παραπονούνται και να διεκδικούν τον υπολογισμό των επιδομάτων τους με διαφορετικό τρόπο με αναδρομική μάλιστα ισχύ και στην ουσία να αμφισβητούν τα ποσά που οι ίδιοι αποδέχτηκαν. Σχετικά με το θέμα της εξάλειψης του εννόμου συμφέροντος λόγω αποδοχής της προσβαλλόμενης πράξης, παραπέμπω στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Ηadjiconstantinou & Others v. Repupblic (1984) 3 C.L.R. 319, 328-330, και τις αποφάσεις μου στις πρόσφατες υποθέσεις Ανδρέας Γεωργίου και Άλλοι ν. Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (1997) 4 Α.Α.Δ. 3240 και Κωνσταντίνος Πέτρου και Άλλοι ν. Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (1997) 4 Α.Α.Δ. 3271.
Με βάση τα πιο πάνω βρίσκω ότι η προδικαστική ένσταση ευσταθεί και την αποδέχομαι. Μια από τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την καταχώρηση και προώθηση προσφυγής κάτω από το Άρθρο 146 του Συντάγματος, είναι η ύπαρξη εννόμου συμφέροντος. Η απουσία του καθιστά την προσφυγή απαράδεκτη.
Εν πάση περιπτώσει, θα απέρριπτα την προσφυγή και επί της ουσίας. Από τα διάφορα έγγραφα που κατατέθηκαν, διαπιστώνω ότι η σχετική εγκύκλιος η οποία υιοθετήθηκε με την απόφαση του Συμβουλίου, ερμηνεύτηκε και εφαρμόσθηκε ορθά. Το επίδομα βάρδιας στο οποίο αναφέρεται η εγκύκλιος αφορούσε μόνο τις εργασίες που καλύπτονταν με το σύστημα βάρδιας. Οι υπερωρίες στα διάφορα σημεία του λιμανιού εκτός της κύριας εισόδου/εξόδου του και της εισόδου/εξόδου του χώρου των εμπορευματοκιβωτίων, όπως φαίνεται από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν μου, δεν ενέπιπταν στις εργασίες για τις οποίες ίσχυε το σύστημα βάρδιας, αλλά επρόκειτο για υπερωριακή απασχόληση των φυλάκων, πέραν του ωραρίου εργασίας τους σε εργασίες που δεν καλύπτονταν με το σύστημα βάρδιας.
Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εις βάρος των αιτητών.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.