|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 79/98.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Γεώργιου Α. Γεωργίου,
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Διευθυντή Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων,
Καθ΄ ων η αίτηση.
________________
18 Δεκεμβρίου, 1998
.Για τον αιτητή: Γ. Μηχανικός.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Λ. Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου (κα.), Δικηγόρος
της Δημοκρατίας εκ μέρους του Γ-Ε.
________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ζητά την πιο κάτω θεραπεία:
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η ειδοποίηση επιβολής φορολογίας κεφαλαιουχικών κερδών με αρ. αναφοράς 890002 και/ή απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση να επιβάλουν στον αιτητή φόρο κεφαλαιουχικών κερδών ανερχόμενο στο ποσό των £914,60 για την πώληση του οικοπέδου υπ΄ αρ. εγγραφής τίτλου Κ 2385, στο Στρόβολο Λευκωσίας ή οποιοδήποτε άλλο ποσό είναι άκυρη και άνευ οιουδήποτε νομίμου αποτελέσματος."
Τα πραγματικά περιστατικά τα οποία περιβάλλουν την προσφυγή
:Κατά το έτος 1977 ο αιτητής απέκτησε δυνάμει κληρονομίας το 1/3 του χωραφιού με αρ. τεμ. 1205 στο Στρόβολο. Κατά τα έτη 1985-87 το διαχώρησε μαζί με τους άλλους συνιδιοκτήτες σε 19 οικόπεδα. Επ΄ ονόματι του αιτητή ενεγράφησαν 6 οικόπεδα (το όλο μερίδιο) και δύο οικόπεδα (1/3 μερίδιο). Στις 20.5.1989 ο αιτητής πώλησε ένα από τα πιο πάνω οικόπεδα του ("το επίδικο οικόπεδο") προς £25,000.
Ο καθ΄ ου η αίτηση Διευθυντής του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων ("ο Διευθυντής") με απόφαση του ημερ. 23.11.93 καθόρισε το ποσό του πληρωτέου φόρου κεφαλαιουχικών κερδών στις £505.
Εναντίον της πιο πάνω απόφασης ο αιτητης άσκησε την προσφυγή με αρ. 94/94. Το Ανώτατο Δικαστήριο με απόφαση του ημερ. 3.10.96 ακύρωσε την απόφαση του Διευθυντή κυρίως για το λόγο ότι η γενική εκτίμηση που οδήγησε στον υπολογισμό του κέρδους "δεν ήταν η εκτίμηση του ακινήτου που διατέθηκε αλλά κατά πολύ ευρύτερου εδαφικού χώρου".
Μετά την πιο πάνω ακυρωτική απόφαση ο Διευθυντής ζήτησε από το Διευθυντή του Επαρχιακού Κτηματολογίου Λευκωσίας όπως κάμει εκτίμηση για την αγοραία αξία κατά την 1.1.1980 του μεριδίου του πιο πάνω χωραφιού υπ΄ αρ. 1205 στο Στρόβολο που αντιστοιχεί στο επίδικο οικόπεδο (βλ. επιστολή του ημερ. 24.1.97).
Ο Δευθυντής του Επαρχιακού Κτηματολογίου Λευκωσίας με επιστολή του ημερ. 11.2.97 πληροφόρησε το Διευθυντή ότι η εκτίμηση που του ζητήθηκε έγινε και η αγοραία αξία κατά την 1.1.1980 του μεριδίου του χωραφιού που αντιστοιχούσε στο επίδικο οικόπεδο ήταν £9.100.
Ο Διευθυντής ενεργώντας στη βάση της πιο πάνω εκτίμησης του Διευθυντή του Κτηματολογίου με απόφαση του ημερ. 14.11.97 ("η προσβαλλόμενη απόφαση") καθόρισε το ποσό του πληρωτέου φόρου κεφαλαιουχικών κερδών στις £9
14.Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει λόγω, ανάμεσα σ΄ άλλα, έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας.
Η ευπαίδευτη συνήγορος του Διευθυντή δεν υποστήριξε την προσβαλλόμενη απόφαση. Ανέφερε ότι "δεν είναι ενδεδειγμένη και δυνατή η υποστήριξη της παρούσας προσφυγής, έχοντας φυσικά υπόψη το ανακριτικό σύστημα". Ανέφερε, επίσης, ότι με επιστολή της ημερ. 25.11.98 (Τεκ. Α) προς τον Διευθυντή έχει εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους πρέπει να προβούν σε αποδοχή ακυρωτικής απόφασης.
Με την επιστολή της - Τεκ. Α - η ευπαίδευτη συνήγορος του Διευθυντή υποδεικνύει ότι ο τελευταίος έχει βασισθεί πάνω στον υπολογισμό του Κτηματολογίου (βλ. την πιο πάνω επιστολή του Διευθυντή του Κτηματολογίου ημερ. 11.2.97). Και η επιστολή της συνεχίζει ως εξής:
"΄Εχω την άποψη ότι η αιτιολογία πάνω στην οποία βασίστηκε η απόφαση του Εφόρου είναι ελλειπής, ασαφής και λανθασμένη και θα κρίνει αρνητικά το αποτέλεσμα της υπόθεσης. Δεν προκύπτει από την επιστολή του Κτηματολογίου ποιά είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οικοπέδου που λήφθηκαν υπόψη. Ούτε δε ο διοικητικός φάκελος έχει τίποτε να προσθέσει στο κενό αυτό της αιτιολογίας.
Στην υπόθεση Ανδρούλλας Πετράκη ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, αρ. προσφυγής 1009/96, ημερομηνία απόφασης 27.11.97, στην οποία τα γεγονότα ήταν παρόμοια, ο Δικαστής Νικήτας είπε τα εξής στην σελ. 4 της απόφασης:
'΄Εχω την άποψη ότι από τη στιγμή που η αξία του ένδικου τεμαχίου γης εκτιμήθηκε συνολικά ως ενιαία οντότητα για να καθοριστεί μετέπειτα, πάνω σε αναλογική βάση, η αξία κάθε οικοπέδου, μεταβάλλεται άρδην το βάθρο εκτίμησης. Βγαίνει έξω από το πλαίσιο που καθόρισε ο νόμος. Η παραπάνω επιφύλαξη δεν κάμνει τίποτε περισσότερο παρά να διευκρινίζει το αληθινό κριτήριο, που είχε κατά νου ο νομοθέτης, δηλαδή, τον προσδιορισμό της αξίας της φορολογικής ύλης την 1.1.80. Σημειωτέον ότι το σκεπτικό του Εφόρου στην υπόθεση ΄Ολγα Οράτη, ανωτέρω, για τον καταλογισμό της φορολογίας είναι οισιαστικά το ίδιο με την περιπτώση αυτή. Δεν χωρεί διαφοροποίηση. Το αποτέλεσμα πρέπει να είναι το ίδιο.'
΄Εχω την άποψη ότι με βάση την πιο πάνω απόφαση στην υπόθεση Ανδρούλλας Πετράκη, ως επίσης και το γεγονός ότι η απόφαση είναι ελλειπής σε αιτιολογία, (ενδεικτικά αναφέρω το γεγονός ότι δεν υπάρχει οτιδήποτε που να εξειδικεύει και να προσδιορίζει και/ή να βοηθά να καταστούν αντιληπτές οι ιδιαιτερότητες του οικοπέδου, πράγμα που σε κάποιο βαθμό συνέβαινε στην Πετράκη) θα πρέπει να προβούμε σε αποδοχή ακυρωτικής απόφασης."
Παρά την πιο πάνω θέση της ευπαίδευτης συνηγόρου του Διευθυντή το Δικαστήριο θα προχωρήσει στην εξέταση της νομιμότητας της προσβαλλόμενης πράξης. Στη διαδικασία της προσφυγής, δυνάμει του άρθρου 146.1 του Συντάγματος, το Δικαστήριο δεν δεσμεύεται από τις θέσεις των συνηγόρων των μερών. Πρέπει να καταλήξει στα δικά του συμπεράσματα αναφορικά με τις νομικές και πραγματικές πτυχές της υπόθεσης (Βλ. Platis v. Republic (1978) 3 C.L.R. 384)
.Είναι νομολογημένο ότι η αιτιολογία μιας διοικητικής πράξης δεν πρέπει να είναι ασαφής και αόριστη (Βλ. Constantinidou v. Republic (1967) 3 C.L.R. 7). Η ασαφής αιτιολογία ισοδυναμεί με απουσία αιτιολογίας (Βλ. Sofocleous (No. 1) v. Republic (1972) 3 C.L.R. 56, Dekathlon Shipping v. Republic (1980) 3 C.L.R. 630)
.Γενικά, αιτιολογία που δεν παρέχει στον δικαστή τα απαραίτητα ειδικά και συγκεκριμένα στοιχεία για την διακρίβωση της νομιμότητας της διοικητικής πράξης ή είναι τόσο αόριστη και ασαφής ώστε να καθιστά ανέφικτο τον δικαστικό έλεγχο, δεν είναι νόμιμη και οδηγεί στην ακύρωση της πράξης (Βλ. Κυριακίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 298, Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου (1994) 3 Α.Α.Δ. 574, Φράγκου ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 2021/27.3.98 και Δαγτόγλου, Γενικό Διοικητικό Δίκαιο, 3η έκδοση, 1992, παρα. 636, 646 και 647)
.Τότε μόνον είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη η διοικητική πράξη όταν παρέχεται στον ακυρωτικό δικαστή η δυνατότης να αντιληφθή επί τη βάσει ποιών στοιχείων κατέληξε η Διοίκηση στο συμπέρασμα που έγινε δεκτό (Βλ. Ιωάννη Σαρμά, Η Συνταγματική και Διοικητική Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, σελ. 130)
.Το κατά πόσο μια διοικητική πράξη είναι αιτιολογημένη ή όχι εξαρτάται από τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά της (Βλ. Πισσάς ν. Δημοκρατίας (1974) 3 Α.Α.Δ. 476)
.Η αιτιολογία δεν πρέπει να περιορίζεται σε γενικούς χαρακτηρισμούς που μπορούν να εφαρμοσθούν σε κάθε περίπτωση και δεν πρέπει να επαναλαμβάνει τις διατάξεις του Νόμου. Η επανάληψη των γενικών όρων του Νόμου ισοδυναμεί με ανύπαρκτη αιτιολογία. "Καθιστά αναιτιολόγητον την πράξιν αιτιολογία αόριστος καθιστώσα αδύνατον τον δικαστικόν αυτής έλεγχον, μή εκθέτουσα τα γεγονότα, εξ ών εμορφώθη, η κρίσις της Διοικήσεως, ή δυναμένη να εφαρμοσθή εις πάσαν περίπτωσιν" (Βλ. Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας, 1929-59, σελ. 186-87, Πιπερίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 134, 141 και Κυριακίδης (πιο πάνω)).
΄Εχει ήδη υποδειχθεί πως ο Διευθυντής έχει ενεργήσει πάνω στη βάση της επιστολής του Διευθυντή του Κτηματολογίου ημερ. 11.2.97 - παρατίθεται στη σελ. 2.
Ο Διευθυντής του Κτηματολογίου έχει καθορίσει την αξία του επίδικου οικοπέδου αφού έλαβε υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε οικοπέδου. Στην επιστολή δεν γίνεται αναφορά σε οποιαδήποτε χαρακτηριστικά. Με άλλα λόγια δεν γίνεται αναφορά στα απαραίτητα ειδικά και συγκεκριμένα στοιχεία τα οποία οδήγησαν στον καθορισμό της αξίας του επίδικου οικοπέδου. Ακολουθεί πως η αιτιολογία πάνω στην οποία βασίσθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ελλειπής και ασαφής. Δεν παρέχει τα απαραίτητα και ειδικά στοιχεία για τη διακρίβωση της νομιμότητας της. ΄Επεται πως η προσβαλλόμενη απόφαση τυγχάνει αναιτιολόγητη και ο σχετικός λόγος ακύρωσης επιτυγχάνει.
Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της με έξοδα £200.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.