ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 497/97.

ΕΝΩΠΙΟΝ: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.

Μεταξύ:

Χαράλαμπου Ευγενιάδη,

Αιτητή

και

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Διοικητή 7ου Συντάγματος Πεζικού

Εθνικής Φρουράς,

Καθ΄ ων η αίτηση.

___________________

28 Μαΐου, 1998.

Για τον αιτητή: Σ. Οικονομίδης.

Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Ξ. Ευσταθίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας

εκ μέρους του Γ-Ε.

___________________

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Ο αιτητής είναι Μόνιμος Αξιωματικός του Στρατού της Δημοκρατίας. Διορίσθηκε στο βαθμό του Ανθυπολοχαγού από τις 29 Ιουνίου 1991 και από την ίδια ημερομηνία αποσπάστηκε για υπηρεσία στην Εθνική Φρουρά δυνάμει του άρθρου 3(α) του Περί Στρατού της Δημοκρατίας Νόμου. Την 6 Δεκεμβρίου 1994 "προήχθη στο βαθμό του Υπολοχαγού. Από την 2 Μαρτίου 1992 υπηρετούσε στο 761 ΛΕΜ και εν συνεχεία μετατέθηκε από την 26 Αυγούστου 1996 μέχρι σήμερα ως Διοικητής στην 801 ΔΔ που εδρεύει στο Λιοπέτρι και υπάγεται διοικητικά στο ΤΣ/7ου ΣΠ". Το βράδυ της 22/23 Μαρτίου 1997 δύο ιδιώτες εισήλθαν στο χώρο του Φυλακίου "ΦΡΑΚΤΗΣ" του 293 ΤΠ στο χωριό Λιοπέτρι και αφού διέρρηξαν μια από τις αποθήκες Πυρομαχικών της 801 ΔΔ έκλεψαν από αυτή ένα κιβώτιο με 30 πυροσωλήνες του πυροβόλου 155 χιλ. και ένα κιβώτιο με 8 προωθητικά γεμίσματα του πυροβόλου 25 λίβρων.

Με επιστολή του ημερ. 23.3.97 προς τον αρμόδιο Αξιωματικό ο Διοικητής του 7ου Συντάγματος Πεζικού ("ο Διοικητής") διέταξε τη διενέργεια ανακρίσεων "προς εξακρίβωση των συνεπειών και αιτιών, καθώς και τυχόν υπευθύνων, κάτω από τις οποίες έγινε η πιο πάνω διάρρηξη". Την 3.4.97 ο Διοικητής ζήτησε από τον αιτητή να απολογηθεί, μέχρι την 4.4.97, σε σχέση με την διάπραξη διαφόρων πειθαρχικών αδικημάτων (Βλ. επιστολή του ημερ. 3.4.97).

Ο αιτητής υπέβαλε την έγγραφη απολογία του την 4.4.97 - αποτελείται από τρεις πυκνοδακτυλογραφημένες σελίδες. Με απόφαση του ημερ. 5.4.97 ο διοικητής τιμώρησε τον αιτητή με πενθήμερη φυλάκιση. Παραθέτω το κείμενο της απόφασης:

"1. Αφού έλαβα υπόψη το σχετικό τον Υπλγό (ΕΜ) Ευγενιάδη Χαράλαμπο του Πελοπίδα ΑΜ: 3377

Τιμωρώ:

με 5νθήμερη φυλάκιση γιατί δεν ενήργησε τους απαραίτητους ελέγχους και δεν ευαισθητοποίησε τους στρτες του για την υψηλή ευθύνη της φύλαξης πυρομαχικών με αποτέλεσμα να κλαπούν πυρομαχικά από αποθήκη, επιπλέον δε οι στρτες του εδέχονταν επισκέψεις ιδιωτών στο ευαίσθητο χώρο του φυλακίου μετά των οποίων συνέτρωγαν και έπιναν οινοπνευματώδη και ώφειλε ως Δκτής να γνωρίζει ότι άλλο παράτυπο γινόταν στο χώρο του φυλακίου για πρόληψη τέτοιων γεγονότων.

2. ΄Εκτιση - καταχώριση κοινοποίηση με μέριμνα του ΤΣ 7ου ΣΠ.

3. Η παρούσα να κοινοποιηθεί σ΄ όλους τους ανωτέρους και αρχαιοτέρους από αυτόν Αξκούς σε συγκέντρωση μερίμνη Δκτών."

Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής επιδιώκει την ακύρωση της τιμωρίας του. Υποστηρίζει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε χωρίς οποιαδήποτε έρευνα και ότι πάσχει λόγω έλλειψης αιτιολογίας. Βάθρο της εισήγησης για έλλειψη δέουσας έρευνας είναι τα πιο πάνω πραγματικά περιστατικά και ιδιαίτερα η κλήση του αιτητή σε αιτιολογία την 3.4.97, η υποβολή της απολογίας την 4.4.97 και η λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης την 5.4.97. Ωστόσο αυτό που αποτελεί το κύριο στήριγμα του σχετικού λόγου ακύρωσης είναι το γεγονός ότι η ανάκριση η οποία διατάχθηκε στις 23.3.97 και σαν αποτέλεσμα της οποίας καταλογίσθηκε πειθαρχική ευθύνη στον αιτητή για συγκεκριμένες διοικητικές παραλείψεις ολοκληρώθηκε στις 16.4.97, δηλαδή 11 μέρες μετά την πειθαρχική τιμωρία του αιτητή.

Εξέταση του περιεχομένου του φακέλου αποκαλύπτει ότι το πόρισμα της ανάκρισης φέρει ημερ. 16.4.97. Σύμφωνα με την ένσταση: "Από την διενεργηθείσα ανάκριση καταλογίσθηκε μεταξύ των άλλων πειθαρχική ευθύνη στον Υπολοχαγό (ΕΜ) Ευγενιάδη Χαράλαμπο για διοικητική παράλειψη του. Αντίγραφο της διενεργηθείσης ανακρίσεως επισυνάπτεται ως Παράρτημα 1". Σημειώνεται ότι το Παράρτημα 1 είναι το πιο πάνω πόρισμα ημερ. 16.4.97.

΄Ηταν η θέση των καθ΄ ων η αίτηση (βλ. παραγ. 11 και 12 της ένστασης τους),

(α) ΄Οτι η διενέργεια της ποινικής ανάκρισης ήταν ανεξάρτητη από την προσωπική έρευνα που διενήργησε ο Διοικητής σύμφωνα με τους

Πειθαρχικούς Κανονισμούς της Εθνικής Φρουράς (Καν. 6(2)).

(β) ΄Οτι το πόρισμα της ανάκρισης - Παράρτημα 1 - επιβεβαιώνει την

ορθή και αντικειμενική κρίση του διοικητή ο οποίος κάλεσε σε

διοικητική απολογία τον αιτητή και του επέβαλε τη σχετική

ποινή.

Διαπιστώνω ότι: Πέρα από το πιο πάνω πόρισμα της ανάκρισης, - Παράρτημα 1 - το οποίο φέρει ημερ. 16.4.97, δεν υπάρχει οτιδήποτε στο σχετικό φάκελο το οποίο να αποδεικνύει τη διενέργεια έρευνας από το διοικητή, όπως είναι η θέση των καθ΄ ων η αίτηση (βλ. παραγ. 12 της ένστασης), ούτε και υπάρχει ισχυρισμός ότι ο διοικητής είχε υπόψη του λεπτομέρειες του πορίσματος πριν από την υποβολή του - στις 16.4.97. ΄Αλλωστε η θέση των καθ΄ ων η αίτηση είναι σαφής. Ο διοικητής διενήργησε δική του προσωπική έρευνα ανεξάρτητη από τη διενέργεια της ποινικής ανάκρισης (βλ. παραγ. 12 της ένστασης).

Διαπιστώνω, επομένως, ότι πριν από τη λήψη της επίδικης απόφασης ο διοικητής δεν είχε προβεί στη διεξαγωγή δέουσας έρευνας για τη διαπίστωση των πραγματικών περιστατικών που περιβάλλουν την περίπτωση του αιτητή.

Είναι νομολογημένο ότι η διεξαγωγή δέουσας έρευνας είναι απαραίτητη για την εγκυρότητα των διοικητικών πράξεων και ότι ο κανόνας της "δέουσας έρευνας" που προηγείται της διοικητικής πράξης τυγχάνει εφαρμογής και στην πειθαρχική διαδικασία (Βλ. Georghiades v. Republic (1970) 3 C. L.R. 380). ΄Εχει γίνει δεκτό από τη νομολογία ότι εις την πειθαρχική διαδικασία η εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών που συνιστούν το πειθαρχικό παράπτωμα και η στάθμιση της βαρύτητας τους για επιβολή της αρμόζουσας "εκάστοτε" ποινής ανήκουν στη διακριτική εξουσία της Διοίκησης και διαφεύγουν τον έλεγχο του ακυρωτικού Δικαστηρίου εκτός αν συντρέχει κατάχρηση ή κακή χρήση της διακριτικής εξουσίας ή πλάνη περί τα πράγματα (Βλ. Enotiades v. Republic (1971) 3 C. L.R. 409, Lambrou v. Republic (1972) 3 C. L.R. 379, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας 1929-59 (πιο πάνω), σελ. 414). Για τους λόγους που ακολουθούν συντρέχει πλημμελής άσκηση διακριτικής εξουσίας.

Παράλειψη διεξαγωγής δέουσας έρευνας, η οποία προξενεί έλλειψη γνώσης των ουσιωδών γεγονότων, αποτελεί από μόνη της λόγο ακυρώσεως λόγω της παράβασης των αρχών του διοικητικού δικαίου. Η σχετική απόφαση καθίσταται το προϊόν πλημμελούς άσκησης της σχετικής διακριτικής εξουσίας και ακυρώνεται επειδή ισοδυναμεί με απόφαση αντίθετη προς το νόμο και καθ΄ υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας (Βλ. Ξαπόλυτος ν. Δημοκρατίας (1967) 3 Α.Α.Δ. 703, Φραγκίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας (1968) 3 Α.Α.Δ. 90, Ιορδάνου ν. Δημοκρατίας (1967) 3 Α.Α.Δ. 245, Ανδρέου ν. Δημοκρατίας (1973) 3 Α.Α.Δ. 101, Χ" Πασχάλης ν. Δημοκρατίας (1980) 3 Α.Α.Δ. 101, Ζινιέρης (αρ.1) ν. Δημοκρατίας (1975) 3 Α.Α.Δ. 224, Οικονόμου ν. Δημοκρατίας (1970) 3 Α.Α.Δ. 420, Παφίτης ν. Δημοκρατίας (1967) 3 Α.Α.Δ. 300, Ιωαννίδης ν. Δημοκρατίας (1972) 3 Α.Α.Δ. 318, Δημοκρατία ν. Ματθαίου, Α.Ε.832/12.7.90 και Φιλιππίδης ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 711/96/27.5.97). Η ίδια αρχή ισχύει και σε σχέση με απόφαση που έχει ληφθεί χωρίς επαρκή γνώση και έρευνα όλων των σχετικών παραγόντων (Βλ. Tryfon v. Republic (1968) 3 C. L.R. 28, 42, Carayiannis v. Republic (1969) 3 C.L.R. 341, Christides v. Republic (1966) 3 C.L.R. 341, Kyprianides v. Republic (1965) 3 C.L.R. 519, Andreou v. Republic (1973) 3 C.L.R. 101 και Φιλιππίδης, πιο πάνω). Ακολουθεί πως η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας και επειδή λήφθηκε χωρίς επαρκή έρευνα και γνώση όλων των σχετικών παραγόντων.

Έλλειψη αιτιολογίας.

Στο πειθαρχικό δίκαιο κρατεί ο κανόνας της αιτιολογίας των πειθαρχικών αποφάσεων λόγω της φύσης τους (Βλ. Georghiades v. Republic (1972) 3 C.L.R. 594 (απόφαση Ολομέλειας)). Η απόφαση των πειθαρχικών οργάνων πρέπει να είναι ειδικώς αιτιολογημένη και να αναφέρει τα πραγματικά περιστατικά "εκ της εκτιμήσεως των οποίων επείσθη ότι διεπράχθη πειθαρχικόν αδίκημα. Δεν απαιτείται όμως, όπως μνημονεύονται και αι προβλέπουσαι τα αδικήματα νομικαί διατάξεις". Ωστόσο πειθαρχική απόφαση μπορεί να συμπληρώνεται ως προς ωρισμένες ελλείψεις της από τα στοιχεία του φακέλου (Βλ. Πορίσματα Νομολογίας (πιο πάνω), σελ. 369).

Σε σχέση με την πειθαρχική διαδικασία εναντίον στρατιωτικών έγινε δεκτό από το Συμβούλιο της Επικρατείας ότι οι γνωμοδοτήσεις των ανακριτικών συμβουλίων είναι πλήρως αιτιολογημένες οσάκις περιέχουν τα πραγματικά περιστατικά των πειθαρχικών παραπτωμάτων που αποδίδονται εις τον "εγκληθέντα στρατιωτικόν μετά των τοπικών και χρονικών αυτών περιορισμών, τον νομικόν χαρακτηρισμόν των ως και σκέψιν περί την εκ μέρους των αυτών συμβουλίων διαπιστώσεως και εκτιμήσεως τούτων, επί πλέον δε ευρίσκουν και έρεισμα εις τα στοιχεία του φακέλλου: 1321/58 (Πορίσματα Νομολογίας, πιο πάνω, σελ. 415).

Λαμβάνω υπόψη μου το περιεχόμενο της προσβαλλόμενης απόφασης (βλ. σελ. 2-3, πιο πάνω). Κρίνω ότι στερείται αιτιολογίας. Περιέχει μόνο το συμπέρασμα του διοικητή. Δεν αναφέρεται στα πραγματικά περιστατικά των οποίων η εκτίμηση έπεισε τον διοικητή ότι έχει διαπραχθεί πειθαρχικό αδίκημα. Ούτε και μπορεί να λεχθεί ότι η αιτιολογία συμπληρώνεται από τα στοιχεία του φακέλου. Το μόνο στοιχείο που βρίσκεται στο φάκελο είναι το πόρισμα της ανάκρισης το οποίο φέρει ημερ. 16.4.97. Αποτελεί στοιχείο που ήλθε στο φως 11 μέρες μετά την προσβαλλόμενη απόφαση. Δεν μπορεί να συμπληρώσει την ελλείπουσα αιτιολογία (Βλ. Πορίσματα Νομολογίας, πιο πάνω, σελ. 189: "Ως βασική αρχή τίθεται ότι δεν θεραπεύει το αναιτιολόγητον πράξεως αιτιολογία προβαλλομένη μεταγενεστέρως της εκδόσεως της, περιεχομένη δ΄ εν μεταγενεστέρω εγγράφω: 469/56 σημειώματι ή υπομνήματι: 750-762/48, 1066/51 ή εν μεταγενεστέρα αυτοτελεί πράξει: 72/31").

Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της με έξοδα £300.-

 

 

 

 

 

Π. ΚΑΛΛΗΣ,

Δ.

 

 

 

/ΕΑΠ.


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο