ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1997) 4 ΑΑΔ 2853
21 Νοεμβρίου, 1997
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΚΑΤΖΗ,
2.ΣΟΦΗ ΜΙΧΑΗΛ,
3.ΚΛΕΟΝΙΚΟΣ ΚΛΕΟΝΙΚΟΥ,
Αιτητές,
ν. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΟΠΤΙΚΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Προσφυγή Αρ. 18/97)
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο — Μη εμφάνιση διαδίκου στη διαδικασία επί της προσφυγής βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Δεν κωλύει την πρόοδο και την περάτωση της δίκης — Η μη εμφάνιση του καθ' ου η αίτηση κατατείνει στην ακύρωση της επίδικης πράξης.
Διοικητικό Δίκαιο — Παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας — Στοιχειοθέτηση της από την μη εξέταση αίτησης για εγγραφή στο Μητρώο Οπτικών δυνάμει του Ν. 16(Ι)/92 —Δικονομική θεώρηση της προσφυγής κατά παραλείψεως βάσει του Άρθρου 146.4(γ) του Συντάγματος.
Η αιτήτρια, η μόνη εκ των αιτητών που προώθησε την προσφυγή, προσέφυγε κατά της παράλειψης επανεξέτασης και απόφασης επί της αιτήσεώς της για εγγραφή στο Μητρώο Οπτικών Κύπρου. Είχε προηγηθεί άρνηση εγγραφής της, προσφυγή της κατά της άρνησης και ανάκληση της αρνητικής απόφασης προς το σκοπό επανεξέτασης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, αποδεχόμενο την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Η μη εμφάνιση διαδίκου δεν αποτελεί κώλυμα για τη συνέχιση και ολοκλήρωση της διαδικασίας με την έκδοση απόφασης. Ο λόγος γι' αυτό είναι ότι η δίκη έχει ως αντικείμενο τη νομιμότητα της διοικητικής ενέργειας. Δε στρέφεται κατά διαδίκου: βλέπε Lambrou ν. The Republic (1970) 3 C.L.R. 75. Σύμφωνα με την ίδια απόφαση η συμπεριφορά αυτή, δηλαδή, η παράλειψη του καθού να λάβει μέρος στη διαδικασία και να θέσει ενώπιον του δικαστηρίου κάθε σχετικό στοιχείο, είναι παράγων που συνηγορεί υπέρ ακύρωσης της απόφασής του.
2. Η εξέταση αιτήσεων από το καθού με σκοπό την εγγραφή υποψηφίων στο τηρούμενο Μητρώο Οπτικών αποτελεί υποχρέωση που επιβάλλει σε αυτό ο ίδιος ο Νόμος. Συνιστά, επομένως, παράλειψη οφειλομένης νομίμου ενεργείας η παράλειψη του Συμβουλίου να κινήσει τη διαδικασία επανεξέτασης, παρά την παρέλευση τόσου πολλού χρονικού διαστήματος από την ανάκληση της αρχικής άρνησης.
Έτσι, σύμφωνα με το Άρθρο 146.4 (γ) του Συντάγματος, διακηρύσσεται ότι η παραπάνω παράλειψη δεν έπρεπε να είχε επισυμβεί και "ό,τι παν το παραλειφθέν έδει να είχεν εκτελεσθή". Όπως προαναφέρθηκε το αίτημα θεραπείας είναι για ακύρωση της παράλειψης, αλλά υπάρχει πρόσθετο αίτημα για επανόρθωση της. Επομένως, όπως έχει δεχθεί η The Philips College ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 119/96, ημερ. 9/5/97, που υιοθέτησε την απόφαση Hannis Djirkalli v. The Republic, 1 R.S.C.C. 36, δε δημιουργείται δικονομικό κώλυμα.
Η παρατήρηση του Προέδρου του Δικαστηρίου στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δήμος Λάρνακας v. Mobil Oil Ltd. (1995) 3 A.A.Δ. 400, ισχύει απόλυτα και στην υπό κρίση περίπτωση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Lambrou v. Republic (1970) 3 C.L.R. 75,
The Philips College v. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 1135,
Djirkalli v. Republic, 1 R.S.C.C. 36,
Δήμος Λάρνακας v. Mobil Oil Ltd. (1995) 3 Α.Α.Δ. 400.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η παράλειψη του καθ' ου η αίτηση να εξετάσει εκ νέου την αίτηση της αιτήτριας για την εγγραφή της στο Μητρώο Οπτικών.
Α. Σ. Αγγελίδης, για την Αιτήτρια 1.
Καμία εμφάνιση, για τον Καθ' ου η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Πρέπει να λεχθεί από την αρχή ότι μετά την απόσυρση και απόρριψη της προσφυγής των αιτητών 2 και 3 παραμένει για εξέταση μόνο το αίτημα θεραπείας της πρώτης αιτήτριας Κωνσταντίας Κάτζη. Με την αίτηση της με αρ. 414/95 είχε προσβάλει την άρνηση του Συμβουλίου Οπτικών Κύπρου (καθού η αίτηση) να εγγράψει την αιτήτρια στο Μητρώο Οπτικών, που τηρείται με βάση τις διατάξεις του περί Ρυθμίσεως της Άσκησης του Επαγγέλματος των Οπτικών Νόμου του 1992 (αρ. 16(1)/92). Στις 5/3/96 δηλώθηκε στο δικαστήριο από τη δικηγόρο, που εμφανιζόταν τότε για το Συμβούλιο, πως τούτο ανακάλεσε την απόφαση-αντικείμενο της προσφυγής εκείνης. Θα επανεξέταζε, σύμφωνα με την ίδια δήλωση, την υπόθεση με σκοπό τη λήψη νέας απόφασης. Η εξέλιξη αυτή ώθησε προφανώς την αιτήτρια να αποσύρει την προσφυγή αρ. 414/95 με αποτέλεσμα να απορριφθεί από το δικαστήριο.
Ωστόσο το Συμβούλιο δεν έχει μέχρι σήμερα, παρά την παρέλευση 20 περίπου μηνών, συνέλθει για να επιληφθεί εκ νέου του θέματος. Η αιτήτρια αναγκάζεται να προσφύγει πάλιν ζητώντας (1) ακύρωση και επανόρθωση της παράλειψης και (2) διακήρυξη πως η παράλειψη "είναι αντίθετη στο άρθρο 29 του Συντάγματος και άρα άκυρη". Παρατηρώ ότι σε κανένα στάδιο της διαδικασίας δεν έχει εμφανιστεί το Συμβούλιο παρόλο που η προσφυγή επιδόθηκε νομότυπα. Αδιαφόρησε πλήρως και η υπόθεση έχει διεξαχθεί και περατωθεί ερήμην του Συμβουλίου, πράγμα που φαίνεται πως ήταν η δική του επιλογή.
Θα υπομνήσω εντούτοις ότι η μη εμφάνιση διαδίκου δεν αποτελεί κώλυμα για τη συνέχιση και ολοκλήρωση της διαδικασίας με την έκδοση απόφασης. Ο λόγος γι' αυτό είναι ότι η δίκη έχει ως αντικείμενο τη νομιμότητα της διοικητικής ενέργειας. Δε στρέφεται κατά διαδίκου: βλέπε Lambrou v. The Republic (1970) 3 C.L.R. 75. Σύμφωνα με την ίδια απόφαση η συμπεριφορά αυτή, δηλαδή, η παράλειψη του καθού να λάβει μέρος στη διαδικασία και να θέσει ενώπιον του δικαστηρίου κάθε σχετικό στοιχείο, είναι παράγων που συνηγορεί υπέρ ακύρωσης της απόφασης του.
Η εξέταση αιτήσεων από το καθού με σκοπό την εγγραφή υποψηφίων στο τηρούμενο Μητρώο Οπτικών αποτελεί υποχρέωση που επιβάλλει σε αυτό ο ίδιος ο Νόμος. Συνιστά, επομένως, παράλειψη οφειλομένης νομίμου ενεργείας η παράλειψή του Συμβουλίου να κινήσει τη διαδικασία επανεξέτασης, παρά την παρέλευση τόσου πολλού χρονικού διαστήματος από την ανάκληση της αρχικής άρνησης.
Έτσι, σύμφωνα με το άρθρ. 146.4 (γ) του Συντάγματος, διακηρύσσεται ότι η παραπάνω παράλειψη δεν έπρεπε να είχε επισυμβεί και "ό,τι παν το "παραλειφθέν έδει να είχεν εκτελεσθή". Όπως προαναφέρθηκε το αίτημα θεραπείας είναι για ακύρωση της παράλειψης, αλλά υπάρχει πρόσθετο αίτημα για επανόρθωση της. Επομένως, όπως έχει δεχθεί η The Philips College ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1997) 4 A.A.Δ. 1135, που υιοθέτησε την απόφαση Hannis Djirkalli v. The Republic, 1 R.S.C.C. 36, δε δημιουργείται δικονομικό κώλυμα.
Η παρατήρηση του Προέδρου του Δικαστηρίου στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δήμος Λάρνακας v. Mobil Oil Ltd. (1995) 3 A.A.Δ. 400, ισχύει νομίζω απόλυτα και στην υπό κρίση περίπτωση:
"Πρόσωπο, του οποίου το συμφέρον επηρεάζεται δυσμενώς από παράλειψη της Διοίκησης να εκπληρώσει υποχρέωση την οποία επιτάσσει ο νόμος, νομιμοποιείται να αξιώσει την αναθεώρησή της, προς το σκοπό εξαφανισμού της, με την έκδοση διαταγής βάσει του Άρθρου 146.4(γ) του Συντάγματος "... ό,τι παν το παραλειφθέν έδει να είχεν εκτελεσθή."
Η αίτηση πετυχαίνει με έξοδα σε βάρος του καθ' ου η αίτηση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.