|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 2434
10 Οκτωβρίου, 1997
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΑΡΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΗΔΕΜΟΝΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 944/95)
Διοικητικό Δίκαιο — Διοικητική πράξη — Εκτελεστή σε αντίθεση προς πληροφοριακής φύσεως πράξη — Στερείται εκτελεστότητος η πληροφόρηση υποψηφίου σε εισαγωγικές εξετάσεις ως προς σε ποια σχολή έγινε δεκτός.
Αναθεωρητικός έλεγχος — Βαθμολογία σε εξετάσεις — Πεδίο δικαστικού ελέγχου — Εύρος.
Ο αιτητής προσέβαλε την κατάταξη του για είσοδο σε συγκεκριμένη σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου με βάση τη βαθμολογία του στις εξετάσεις αλλά και την ίδια τη βαθμολόγησή του. Θέματα εκτελεστότητας και δικαιοδοσίας εξετάστηκαν προδικαστικά.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, εν μέρει αποδεχόμενο και εν μέρει απορρίπτοντας τις προδικαστικές ενστάσεις, αποφάσισε ότι:
1. Οι εισαγωγικές εξετάσεις διενεργήθηκαν σύμφωνα με τον Ετήσιο Οδηγό Εξετάσεων για τα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας και Κύπρου, στον οποίο περιλαμβάνονται όλες οι λεπτομέρειες, όπως π.χ. η εξεταστέα ύλη, ο τρόπος διεξαγωγής των και η διαδικασία βαθμολόγησης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του γραπτού διαγωνισμού, ο αιτητής κατέλαβε την 226η θέση στη σειρά επιτυχίας των υποψηφίων για το τμήμα Επιστημών της Αγωγής, της πρώτης επιλογής του, ενώ ο τελευταίος που πέτυχε γι' αυτό το τμήμα ήταν στην 167η θέση. Κατά συνέπεια η σχετική πληροφόρηση του αιτητή, πως είχε εξασφαλίσει θέση στη Σχολή, Τμήμα Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου, ήταν το αυτόματο αποτέλεσμα της βαθμολογίας που πέτυχε στις εξετάσεις, που διενεργήθηκαν σύμφωνα με τον Οδηγό Εξετάσεων. Δεν ελήφθη δηλαδή οποιαδήποτε διοικητική απόφαση επί του θέματος, απλώς εφαρμόστηκε ο Οδηγός Εξετάσεων στο δοσμένο βαθμολογικό αποτέλεσμα του γραπτού του αιτητή στο διαγωνισμό.
2. Η νομολογία μας συνάδει και με αυτή του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπου διαλαμβάνεται πως η εκτίμηση της απόδοσης των υποψηφίων ανήκει στους βαθμολογούντες και δεν μπορεί να ελεγχθεί με αναθεωρητική διαδικασία, εκτός αν υπερβαίνει τα ακραία όρια της κατά κοινή πείρα και αντίληψη αντικειμενικής δυνατής αξιολόγησης, οπότε συντρέχει κακή χρήση διακριτικής εξουσίας. Εάν όντως είναι η εισήγηση του δικηγόρου του αιτητή πως η βαθμολόγηση του είναι εσφαλμένη, σύμφωνα με τα πιο πάνω κριτήρια, τούτο δεν μπορεί να εξεταστεί στο παρόν στάδιο όπου, το Δικαστήριο επιλαμβάνεται των προκαταρκτικών ενστάσεων. Η ένσταση της δικηγόρου της Δημοκρατίας σ' αυτό το σημείο είναι πως δεν χωρεί προσφυγή εναντίον τη βαθμολόγησης, κάτι που δεν είναι ακριβώς έτσι.
3. Η πρώτη ένσταση επομένως της Δημοκρατίας, που αφορά στην ισχυριζόμενη απόφαση για εισαγωγή του αιτητή στον κλάδο δεύτερης επιλογής του, γίνεται αποδεκτή. Η ένσταση όμως που σχετίζεται με την προσβολή του ύψους της βαθμολόγησης του αιτητή απορρίπτεται. Δεν γίνεται διαταγή για έξοδα.
Διαταγή ως ανωτέρω.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Ιωαννίδου ν. Δημοκρατίας (1966) 3 Α.Α.Δ. 480.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση του Διευθυντή Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης να μην επιτρέψει στον αιτητή την εγγραφή και εισαγωγή του ως σπουδαστή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Δ. Παπαδοπούλου, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Ενθέτω παρακάτω αυτούσιο το αιτητικό στην προσφυγή, γιατί με βάση το περιεχόμενο του εγείρονται οι προδικαστικές ενστάσεις της δικηγόρου της Δημοκρατίας. Σ' αυτές απαντά ο δικηγόρος του αιτητή, δίδοντας άλλη ερμηνευτική διάσταση στη διατύπωση του αιτητικού. Οι ενστάσεις αποφασίστηκε να εξεταστούν προκαταρκτικά. Ακολουθεί το αιτητικό:
«Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση του καθ' ου η αίτηση να μη επιτρέψει την εγγραφή και εισαγωγή του αιτητή ως σπουδαστή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου στην πρώτη αυτού προτίμηση λόγω δήθεν «χαμηλής βαθμολογίας στο μάθημα της Φυσικής και των Μαθηματικών λήφθηκε παράνομα και αντίθετα στην πραγματική αξία του αιτητή, γι' αυτό θα πρέπει να κηρυχθεί άκυρη».
Στην πρώτη ένσταση της δικηγόρου της Δημοκρατίας γίνεται εισήγηση πως με την αίτηση ακυρώσεως δεν προσβάλλεται εκτελεστή διοικητική απόφαση, μέσα στην έννοια του άρθρου 146(1) του Συντάγματος. Η ένσταση αυτή αφορά στο πρώτο σκέλος του αιτητικού, όπως αυτό διατυπώνεται, δηλαδή τη μη εγγραφή του αιτητή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, ως σπουδαστή στο τμήμα Επιστημών και Αγωγής (Δημοτική Εκπαίδευση), που είναι η πρώτη επιλογή του, αλλά στον κλάδο Φυσικών Επιστημών, που ήταν η δεύτερη. Ισχυρίζεται η συνήγορος πως η πιο πάνω, χαρακτηριζόμενη ως απόφαση, είναι απλώς επικοινωνία πληροφοριακής φύσης.
Η εισήγηση της δικηγόρου της Δημοκρατίας είναι ορθή. Οι εισαγωγικές εξετάσεις διενεργήθηκαν σύμφωνα με τον Ετήσιο Οδηγό Εξετάσεων για τα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας και Κύπρου, στον οποίο περιλαμβάνονται όλες οι λεπτομέρειες, όπως π.χ. η εξεταστέα ύλη, ο τρόπος διεξαγωγής των και η διαδικασία βαθμολόγησης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του γραπτού διαγωνισμού, ο αιτητής κατέλαβε την 226η θέση στη σειρά επιτυχίας των υποψηφίων για το τμήμα Επιστημών της Αγωγής, της πρώτης επιλογής του, ενώ ο τελευταίος που πέτυχε γι' αυτό το τμήμα ήταν στην 167η θέση. Κατά συνέπεια η σχετική πληροφόρηση του αιτητή, πως είχε εξασφαλίσει θέση στη Σχολή, Τμήμα Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου, ήταν το αυτόματο αποτέλεσμα της βαθμολογίας που πέτυχε στις εξετάσεις, που διενεργήθηκαν σύμφωνα με τον Οδηγό Εξετάσεων. Δεν ελήφθη δηλαδή οποιαδήποτε διοικητική απόφαση επί του θέματος, απλώς εφαρμόστηκε ο Οδηγός Εξετάσεων στο δοσμένο βαθμολογικό αποτέλεσμα του γραπτού του αιτητή στο διαγωνισμό.
Με το δεύτερο σκέλος της αιτήσεως ακυρώσεως αντιλαμβάνομαι να προσβάλλεται αυτή η ίδια η βαθμολόγηση του αιτητή, που χαρακτηρίζεται μάλιστα «ως δήθεν χαμηλή». Η γνώμη μου επιβεβαιώνεται και από την παράγραφο 1 της έκθεσης γεγονότων, όπου αναφέρεται πως ο αιτητής «ήταν ένας άριστος και με πολλά βραβεία μαθητής και έχει την βεβαιότητα πως απέδωσε στη Φυσική και στα Μαθηματικά σε τέτοιο επίπεδο που οριστικά θα έπρεπε να εισαχθεί στον κλάδο της πρώτης προτίμησης του».
Η προκαταρκτική ένσταση της δικηγόρου της Δημοκρατίας είναι πως η βαθμολόγηση των γραπτών δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα ελέγχου του ακυρωτικού Δικαστηρίου. Στην υπόθεση Ελένη Ιωαννίδου ν. Δημοκρατίας (1966) 3 Α.Α.Δ. 480, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου αναφέρει τα εξής στη σύντομη αλλά διαυγή της απόφαση.
«The whole point turns on whether the holding of examinations for the purpose of selecting a candidate for the post of Administrative Secretary can be the subject of a recourse under article 146.2. This depends on whether the holding of such examination constitutes a final executory act or a preparatory step towards such act.»
Σε μετάφραση:
«To όλο το ζήτημα στρέφεται στο κατά πόσο η διενέργεια εξετάσεων με σκοπό την επιλογή υποψηφίου για τη θέση του Διοικητικού Γραμματέως μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προσφυγής κάτω από το Άρθρο 146.2. Τούτο εξαρτάται από το εάν η διενέργεια τέτοιας εξέτασης συνιστά τελική εκτελεστή πράξη ή είναι προπαρασκευαστικό βήμα προς την υλοποίηση τέτοιας πράξης.»
Η πιο πάνω υπόθεση ακολουθήθηκε σε σειρά αποφάσεων, η δε νομολογία μας συνάδει και με αυτή του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπου διαλαμβάνεται πως η εκτίμηση της απόδοσης των υποψηφίων ανήκει στους βαθμολογούντες και δεν μπορεί να ελεγχθεί με αναθεωρητική διαδικασία, εκτός αν υπερβαίνει τα ακραία όρια της κατά κοινή πείρα και αντίληψη αντικειμενικής δυνατής αξιολόγησης, οπότε συντρέχει κακή χρήση διακριτικής εξουσίας. Εάν όντως είναι η εισήγηση του δικηγόρου του αιτητή πως η βαθμολόγηση του είναι εσφαλμένη, σύμφωνα με τα πιο πάνω κριτήρια, τούτο δεν μπορεί να εξεταστεί στο παρόν στάδιο όπου, υπενθυμίζω, επιλαμβάνομαι των προκαταρκτικών ενστάσεων. Η ένσταση της δικηγόρου της Δημοκρατίας σ' αυτό το σημείο είναι πως δεν χωρεί προσφυγή εναντίον τη βαθμολόγησης, κάτι που δεν είναι ακριβώς έτσι, όπως εξηγείται αμέσως πιο πάνω.
Δεν αποφαίνομαι τώρα, απλώς παρατηρώ, πως ενδεχομένως η βαθμολόγηση, στην περίπτωση που συζητούμε, να αποτελεί τελική εκτελεστή διοικητική απόφαση παράγουσα έννομα αποτελέσματα, εφόσον καθορίζει την εισαγωγή των φοιτητών στο Πανεπιστήμιο, και ταυτόχρονα τους κλάδους φοίτησης τους. Δεν είναι επίσης του παρόντος να εκφέρω άποψη αν το αποτέλεσμα των εξετάσεων, και αυτή η ίδια η εισαγωγή στο πανεπιστήμιο ή μη, αποτελούν εκτελεστές διοικητικές αποφάσεις.
Η πρώτη ένσταση επομένως της Δημοκρατίας, που αφορά στην ισχυριζόμενη απόφαση για εισαγωγή του αιτητή στον κλάδο δεύτερης επιλογής του, γίνεται αποδεκτή. Η ένσταση όμως που σχετίζεται με την προσβολή του ύψους της βαθμολόγησης του αιτητή απορρίπτεται. Εναπόκειται στον ίδιο να εξετάσει τις πιθανότητες επιτυχίας του πάνω σε τέτοια εισήγηση, και των υπολοίπων ζητημάτων που εγείρονται στην προσφυγή. Η υπόθεση θα συνεχιστεί επί αυτών των σημείων καθώς και του ερωτήματος που προβάλλει, αν δηλαδή με το αιτητικό σκοπείται η προσβολή δύο διοικητικών αποφάσεων, έστω και αν έχει αποφασιστεί εδώ πως με το πρώτο σκέλος του αιτητικού δεν προσβάλλεται εκτελεστή διοικητική απόφαση. Δεν γίνεται διαταγή για έξοδα.
Διαταγή ως ανωτέρω.