|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
(1997) 4 ΑΑΔ 2022
10 Σεπτεμβρίου, 1997
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΝΙΚΟΣ ΚΟΝΝΙΔΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ,
Αιτητές,
ν.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υποθέσεις Αρ. 1004/93, 1009/93)
Προσφυγή βάσει τον Άρθρου 146 του Συντάγματος — Έννομο συμφέρον — Η αρχή της διατήρησης του εννόμου συμφέροντος όταν ο ίδιος ο όρος κατοχής του καθίσταται επίδικο θέμα.
Διοικητικό Δίκαιο — Αρμοδιότητα — Αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση έγκυρης διοικητικής πράξης — Εξετάζεται κατά προτεραιότητα από το ακυρωτικό δικαστήριο.
Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου — Εγγραφή μελών — Αρμοδιότητα — Ανήκει στο Γενικό Συμβούλιο — Ανεξάρτητα από θέματα εκχώρησης εξουσιών και με βάση μόνο το Ν.106(Ι)/92 η Διοικούσα Επιτροπή δεν κέκτηται αρμοδιότητα εγγραφής μελών.
Οι αιτητές αμφισβήτησαν τις αποφάσεις που απέρριψαν τις αιτήσεις τους για εγγραφή στο Ε.Τ.Ε.Κ. ως εξ επαγγέλματος Επιμε-τρητές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας τις επίδικες αποφάσεις, αποφάσισε ότι:
1. Οι ισχυρισμοί που πρόβαλαν οι δικηγόροι για υποστήριξη των θέσεών τους, αφορούν την ερμηνεία των σχετικών νομοθετικών διατάξεων. Αποτέλεσμα είναι ότι το κατά πόσο οι αιτητές ικανοποιούσαν ή όχι τις προϋποθέσεις για εγγραφή, καθίσταται επίδικο θέμα και ως εκ τούτου κέκτηνται εννόμου συμφέροντος να επιδιώξουν την ακύρωση της απόφασης της οποίας αμφισβητούν την ορθότητα.
2. Θέματα αρμοδιότητας εξετάζονται κατά προτεραιότητα εφόσον η αρμοδιότητα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση έγκυρης διοικητικής πράξης.
Όπως φαίνεται από τα έγγραφα που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, οι επίδικες αποφάσεις λήφθηκαν από τη Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ. Ο δικηγόρος των αιτητών ισχυρίστηκε ότι η αρμοδιότητα στην προκειμένη περίπτωση ανήκε σύμφωνα με το Νόμο, στο Γενικό Συμβούλιο, το οποίο δεν είχε εκχωρήσει, κατά τον κρίσιμο χρόνο, την αρμοδιότητά του αυτή στη Διοικούσα Επιτροπή.
Το Επιμελητήριο έχει αρμοδιότητα ανάμεσα σ' άλλα, σύμφωνα με το Άρθρο 5 του Νόμου, να διενεργεί την εγγραφή των μελών του και να εκδίδει σχετικά πιστοποιητικά και άδειες, όπως επίσης και να τηρεί μητρώα των μελών του. Ο όρος "Επιμελητήριο" ερμηνεύεται στο Άρθρο 2 ως το "Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου που ιδρύεται σύμφωνα με το Άρθρο 3".
Το Επιμελητήριο διοικείται, σύμφωνα με το Άρθρο 10(1) από τριακονταμελές Γενικό Συμβούλιο, το οποίο προβαίνει στη σύσταση Διοικούσας Επιτροπής το ταχύτερο δυνατόν μετά την εκλογή του (Άρθρο 13).
Από το Νόμο στην ολότητά του, προκύπτει, πως η Διοικούσα Επιτροπή δεν είχε αρμοδιότητα να αποφασίσει επί των αιτήσεων των αιτητών. Η αρμοδιότητα αυτή ανήκε κατά τον κρίσιμο χρόνο, στο Γενικό Συμβούλιο. Η εξουσία του Γενικού Συμβουλίου, με βάση το Άρθρο 18, να καταρτίζει οποιεσδήποτε άλλες Επιτροπές και να μεταβιβάζει σ' αυτές οποιεσδήποτε από τις αρμοδιότητές του, είναι άσχετη με τις παρούσες περιπτώσεις.
Οι επίδικες αποφάσεις λήφθηκαν από αναρμόδιο όργανο και πρέπει να ακυρωθούν. Λόγω της κατάληξής αυτής, το Δικαστήριο δεν θα ασχοληθεί με το θέμα της κατοχής ή μη από τους αιτητές των απαιτούμενων από το Νόμο προσόντων για εγγραφή. Επαφίεται στο αρμόδιο όργανο να αποφασίσει επί του θέματος.
Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Γεωργίου ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1127,
Χρύσανθος Κυριάκου Λτδ ν. ΑΤΗΚ (1995) 3 Α.Α.Δ. 178.
Προσφυγές με τις οποίες προσβάλλεται η απόρριψη του αιτήματος των αιτητών για εγγραφή στο Μητρώο των εξ επαγγέλματος Επιμετρητών από το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Α. Λυκούργου για Τ. Παπαδόπουλο & Σία, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.: Όλοι οι αιτητές στις προσφυγές αυτές, προσβάλλουν την απόφαση των καθ' ων η αίτηση, που τους κοινοποιήθηκε με ισάριθμες ταυτόσημες επιστολές ημερ. 14.10.93, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά τους για εγγραφή στο Μητρώο των εξ επαγγέλματος Επιμετρητών.
Οι προσφυγές συνεκδικάστηκαν γιατί προσβάλλουν την ίδια διοικητική πράξη και παρουσιάζουν κοινά σημεία, νομικά και πραγματικά.
Εκκρεμούσης της ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασίας, το αίτημα των τριών πρώτων αιτητών στην υπόθεση 1004/93 ικανοποιήθηκε και ως εκ τούτου η προσφυγή τους αποσύρθηκε και απορρίφθηκε.
Τα γεγονότα που αφορούν τις προσφυγές των υπολοίπων αιτητών είναι τα ακόλουθα:
Όλοι οι αιτητές/αιτήτριες είναι Τεχνικοί και κατέχουν θέσεις στη Δημόσια Υπηρεσία. Τα κύρια καθήκοντά τους, όπως βεβαιώνονται από τους προϊσταμένους τους, είναι καθήκοντα Επιμετρητή. Υπέβαλαν όλοι αιτήσεις για εγγραφή στο Μητρώο των εξ επαγγέλματος Επιμετρητών που τηρείται από τους καθ' ων η αίτηση, υποβάλλοντας ταυτόχρονα και σχετικά αιτιολογικά, συμπεριλαμβανομένων πιστοποιήσεων των προϊσταμένων τους αναφορικά με τα καθήκοντα που εκτελούσαν.
Σε όλους στάληκε η ακόλουθη στερεότυπη επιστολή, ημερ. 30.8.93:
"Αναφορικά με την αίτηση σας ημερομηνίας 30.4.93 για εγγραφή στον πιο πάνω κατάλογο και σύμφωνα με το Άρθρο 2(α)(1β), (γ) του Τροποποιητικού Νόμου 106(Ι)/92 παρακαλείσθε όπως τεκμηριώσετε ότι κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος Νόμου (10.12.92) ασκούσατε το επάγγελμα του επιμετρητή με καλή πίστη και προσωπικά, υποβάλλοντας στο ΕΤΕΚ αποδεικτικά στοιχεία των εργασιών που συμπληρώσατε με αυτή την ιδιότητα σας.
Παρακαλείσθε όπως οι πληροφορίες αυτές αποσταλούν μέχρι το Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 1993."
Οι αιτητές δεν απέστειλαν οποιοδήποτε συμπληρωματικό στοιχείο και στις 14.10.93 οι αιτήσεις τους απορρίφθηκαν από τη Διοικούσα Επιτροπή του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ). Από τα πρακτικά της συνεδρίας της Διοικούσας Επιτροπής παραθέτω το πιο κάτω απόσπασμα:
"- Η Διοικούσα Επιτροπή είχε ενώπιον της και μελέτησε τις σχετικές νομικές συμβουλές που δόθηκαν από το δικηγορικό γραφείο των κ.κ. Τάσου Παπαδόπουλου και Σία, ημερ. 20.9.1993, 6.10.1993 και 8.10.1993 τις οποίες και αποφάσισε να υιοθετήσει.
- Η Διοικούσα Επιτροπή εξέτασε στη συνέχεια τις αιτήσεις μαζί με όλα τα στοιχεία που υποβλήθηκαν από μέρους των ενδιαφερομένων με τις οποίες επιζητούν την εγγραφή τους στον Ειδικό Κατάλογο του ΕΤΕΚ με βάση τις πρόνοιες του Νόμου 106(Ι)/92 στους κλάδους επιμέτρησης, εκτίμησης γης και τοπογραφίας.
- Έχοντας υπόψη τις πρόνοιες του Νόμου και τις πιο πάνω συμβουλές η Διοικούσα Επιτροπή και με βάση το σύνολο των στοιχείων που υποβλήθηκαν από μέρους των Αιτητών εξέτασε τις σχετικές αιτήσεις.
- Με βάση τα πιο πάνω η Επιτροπή αποφάσισε ότι οι πιο κάτω Αιτητές δεν τηρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις για να δικαιούνται εγγραφής στον Ειδικό Κατάλογο του ΕΤΕΚ για τους λόγους που αναφέρονται δίπλα από τ' όνομα του κάθε Αιτητή."
Δίπλα από το όνομα του καθενός από τους αιτητές αναφέρεται ότι η αίτησή του απορρίπτεται επειδή εργαζόταν στη Δημόσια Υπηρεσία "και είναι εκτός των προνοιών του Νόμου [πάρα. (γ)]".
Στους αιτητές στάληκε η πιο κάτω στερεότυπη επιστολή, ημερ. 14.10.93:
"Η αίτηση σας για εγγραφή στον Ειδικό Κατάλογο των εξ επαγγέλματος Επιμετρητών έχει μελετηθεί προσεχτικά και με βάση τα στοιχεία που έχετε υποβάλει έχει διαπιστωθεί ότι δεν ικανοποιείτε τις πρόνοιες του άρθρου 2(α)(1Β)(γ) του Νόμου 106(Ι)/92 και ως εκ τούτου, με λύπη του, το ΕΤΕΚ αδυνατεί να σας εγγράψει στον εν λόγω Ειδικό Κατάλογο εξ επαγγέλματος Επιμετρητών.
Τραπεζική επιταγή ύψους £75, ποσό που είχατε αποστείλει για σκοπούς εξέτασης της αίτησής σας, σας επιστρέφεται συνημμένα."
Σαν αποτέλεσμα, καταχωρήθηκαν οι παρούσες προσφυγές.
Οι καθ' ων η αίτηση ήγειραν προδικαστικές ενστάσεις ισχυριζόμενοι ότι οι αιτητές δεν έχουν έννομο συμφέρον διότι:
α) Δεν ανταποκρίθηκαν στην επιστολή ημερ. 30.8.93.
β) Κατά το χρόνο έναρξης της ισχύος του Νόμου εργοδοτούνταν από το δημόσιο και επομένως δεν πληρούσαν το προαπαιτούμενο του άρθρου 25(1Β)(γ) του Νόμου' και
γ) Δεν κατείχαν τα ελάχιστα ειδικά προσόντα για εγγραφή στο ειδικό Μητρώο.
Ο δικηγόρος των αιτητών από την άλλη, υποστήριξε ότι οι αιτητές έχουν έννομο συμφέρον.
Οι ισχυρισμοί που πρόβαλαν οι δικηγόροι για υποστήριξη των θέσεών τους, αφορούν την ερμηνεία των σχετικών νομοθετικών διατάξεων. Αποτέλεσμα είναι ότι το κατά πόσο οι αιτητές ικανοποιούσαν ή όχι τις προϋποθέσεις για εγγραφή, καθίσταται επίδικο θέμα και ως εκ τούτου κέκτηνται εννόμου συμφέροντος να επιδιώξουν την ακύρωση της απόφασης της οποίας αμφισβητούν την ορθότητα. Σχετική είναι η υπόθεση Δαυίδ Γεωργίου ν. Δημοκρατίας (1994) 4 ΑΛΛ. 1127, όπου αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
"Από τη στιγμή που αμφισβητείται σοβαρά, όπως στην προκείμενη περίπτωση, η εκτίμηση της διοίκησης αναφορικά με τα προσόντα, η οποία και καθίσταται επίδικο θέμα, ο αιτητής δε χάνει το έννομο του συμφέρον να επιδιώξει αναθεώρηση της. Βλέπε Παντελής Αντωνίου Παντελή ν. Δημοκρατίας (1994) 4 ΑΛΛ. 1020, στην οποία υιοθετείται το σκεπτικό των αποφάσεων του Σ.τ.Ε. 19, 86, 3028 και 4311/88 στις οποίες ουσιαστικά επιλύθηκε όμοιο θέμα:"
Το γεγονός ότι οι αιτητές δεν απέστειλαν, μετά την επιστολή ημερ. 30.8.93, περαιτέρω συμπληρωματικά στοιχεία, δεν έχει καμιά σημασία εφόσον η συγκεκριμένη παράλειψη τους δεν επηρέασε την εξέταση των αιτήσεών τους, οι οποίες απορρίφθηκαν για άλλο λόγο. Οι προδικαστικές ενστάσεις απορρίπτονται.
Όπως φαίνεται από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν μου, οι αιτήσεις των αιτητών απορρίφθηκαν για το μοναδικό λόγο ότι εργοδοτούνταν από την Κυπριακή Δημοκρατία και γι' αυτό οι καθ' ων η αίτηση έκριναν ότι δεν ικανοποιούσαν τις πρόνοιες του άρθρου 25(1Β)(γ) του περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου Νόμου (ο Νόμος).
Οι δικηγόροι των δυο πλευρών πρόβαλαν ο καθένας τους δικούς του ισχυρισμούς προς υποστήριξη των θέσεών τους αναφορικά με την ερμηνεία του πιο πάνω άρθρου και ιδιαίτερα του όρου "προσωπικά" που απαντάται σ' αυτό. Προέχει όμως η εξέταση του θέματος της αρμοδιότητας του οργάνου που εξέδωσε τις επίδικες αποφάσεις, το οποίο ηγέρθη από το δικηγόρο των αιτητών. Θέματα αρμοδιότητας εξετάζονται κατά προτεραιότητα εφόσον η αρμοδιότητα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση έγκυρης διοικητικής πράξης (Χρύσανθος Κυριάκου Λτδ ν. ΑΤΗΚ (1995) 3 Α.Α.Δ. 178,183).
Όπως φαίνεται από τα έγγραφα που τέθηκαν ενώπιόν μου, οι επίδικες αποφάσεις λήφθηκαν από τη Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ. Ο δικηγόρος των αιτητών ισχυρίστηκε ότι η αρμοδιότητα στην προκειμένη περίπτωση ανήκε σύμφωνα με το Νόμο, στο Γενικό Συμβούλιο, το οποίο δεν είχε εκχωρήσει, κατά τον κρίσιμο χρόνο, την αρμοδιότητα του αυτή στη Διοικούσα Επιτροπή. Ως εκ τούτου, κατέληξε, οι επίδικες αποφάσεις λήφθηκαν από αναρμόδιο όργανο.
Η δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση ισχυρίστηκε ότι οι επίδικες αποφάσεις λήφθηκαν από την Επιτροπή Καταρτισμού, μετά από συμβουλή της ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής. Οι Επιτροπές αυτές καταρτίστηκαν με απόφαση του Γενικού Συμβουλίου ημερ. 18.12.93, με σχετική εκχώρηση εξουσιών. Είναι δε η θέση της ότι όλες οι αιτήσεις που απορρίφθηκαν προηγουμένως, επανεξετάστηκαν κατά τον Ιανουάριο του 1994 από την πιο πάνω Επιτροπή Καταρτισμού με βάση τους όρους εντολής της.
Λυπούμαι να παρατηρήσω ότι υπήρξε πλήρης παρανόηση του όλου θέματος. Όπως φαίνεται και από το αιτητικό των προσφυγών, οι αποφάσεις που προσβάλλονται είναι αυτές της 14ης Οκτωβρίου 1993, που λήφθηκαν όπως είναι φανερό από τα ίδια τα πρακτικά, από τη Διοικούσα Επιτροπή. Οι Επιτροπές στις οποίες αναφέρθηκε η δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση, καταρτίστηκαν μεταγενέστερα, στις 18.12.93 και δεν έχουν καμιά σχέση με τη λήψη των επιδίκων αποφάσεων. Είναι δε φανερό από τα πρακτικά τους, τα οποία κατατέθηκαν στο Δικαστήριο, ότι οι Επιτροπές αυτές δεν εξέτασαν την αίτηση κανενός από τους αιτητές. Οι αιτήσεις των αιτητών είχαν ήδη απορριφθεί οριστικά από τη Διοικούσα Επιτροπή. Επομένως οι ισχυρισμοί που προβλήθηκαν από μέρους των καθ' ων η αίτηση είναι άσχετοι με το υπό εξέταση θέμα.
Το Επιμελητήριο έχει αρμοδιότητα ανάμεσα σ' άλλα, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Νόμου, να διενεργεί την εγγραφή των μελών του και να εκδίδει σχετικά πιστοποιητικά και άδειες, όπως επίσης και να τηρεί μητρώα των μελών του. Ο όρος "Επιμελητήριο" ερμηνεύεται στο άρθρο 2 ως το "Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου που ιδρύεται σύμφωνα με το άρθρο 3".
Το Επιμελητήριο διοικείται, σύμφωνα με το άρθρο 10(1) από τριακονταμελές Γενικό Συμβούλιο. Το Γενικό Συμβούλιο προβαίνει στη σύσταση Διοικούσας Επιτροπής το ταχύτερο δυνατόν μετά την εκλογή του (άρθρο 13). Αναφορικά με τις εξουσίες της Διοικούσας Επιτροπής, το άρθρο 14 προνοεί ότι:
"14. Η Διοικούσα Επιτροπή είναι το εκτελεστικό και συντονιστικό όργανο του Επιμελητηρίου για την υλοποίηση της πολιτικής του όπως αυτή διαμορφώνεται από το Επιμελητήριο και ειδικότερα -
(α)Καταρτίζει και προτείνει στο Γενικό Συμβούλιο για έγκριση τα ετήσια προγράμματα του Επιμελητηρίου και τον προϋπολογισμό·
(β)καταρτίζει και υποβάλλει στο Γενικό Συμβούλιο για έγκριση τον οικονομικό απολογισμό και απολογισμό δράσης του Επιμελητηρίου για κάθε χρόνο που πέρασε·
(γ) εκτελεί το πρόγραμμα και προϋπολογισμό και ενημερώνει το Γενικό Συμβούλιο σε κάθε τακτική συνεδρίασή του για τη δραστηριότητα της Διοικούσας Επιτροπής σε σοβαρά θέματα·
(δ) διαχειρίζεται την περιουσία του Επιμελητηρίου·
(ε) αποφασίζει για όλα τα θέματα της αρμοδιότητας του Επιμελητηρίου που δε χρειάζονται παραπομπή το Γενικό Συμβούλιο και για εκείνα που της παραπέμπει το Γενικό Συμβούλιο·
(στ) καθορίζει τα τρέχοντα ζητήματα λειτουργίας του Επιμελητηρίου για τα οποία μεταβιβάζει στον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου την αρμοδιότητα για λήψη απόφασης, και μεταβιβάζει οποιεσδήποτε άλλες αρμοδιότητές της στον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου ή σε μέλη της'
(ζ) συντονίζει το έργο οποιωνδήποτε Επιτροπών του Επιμελητηρίου·
(η) εισηγείται στο Γενικό Συμβούλιο για κάθε θέμα'
(θ) εκφράζει τις απόψεις του Επιμελητηρίου δημόσια διά του Προέδρου του Επιμελητηρίου ή άλλου μέλους της ειδικά εξουσιοδοτημένου από αυτή."
Από τις πιο πάνω πρόνοιες, καθώς και από το Νόμο στην ολότητά του, προκύπτει, κατά τη γνώμη μου, πως η Διοικούσα Επιτροπή δεν είχε αρμοδιότητα να αποφασίσει επί των αιτήσεων των αιτητών. Η αρμοδιότητα αυτή ανήκε κατά τον κρίσιμο χρόνο, στο Γενικό Συμβούλιο. Η εξουσία του Γενικού Συμβουλίου, με βάση το άρθρο 18, να καταρτίζει οποιεσδήποτε άλλες Επιτροπές και να μεταβιβάζει σ' αυτές οποιεσδήποτε από τις αρμοδιότητές του, είναι άσχετη με τις παρούσες περιπτώσεις.
Καταλήγω ότι οι επίδικες αποφάσεις λήφθηκαν από αναρμόδιο όργανο και πρέπει να ακυρωθούν. Λόγω της κατάληξής αυτής, δεν θα ασχοληθώ με το θέμα της κατοχής ή μη από τους αιτητών των απαιτούμενων από το Νόμο προσόντων για εγγραφή. Επαφίεται στο αρμόδιο όργανο να αποφασίσει επί του θέματος.
Σαν αποτέλεσμα, οι προσφυγές αυτές επιτυγχάνουν και οι επίδικες αποφάσεις ακυρώνονται, με έξοδα εις βάρος των καθ' ων η αίτηση, όπως αυτά θα υπολογισθούν και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα.